Λόγος & Αντίλογος

 

Χορηγίες

Κύριε Διευθυντά, 

Στο τελευταίο μου άρθρο στην ΟΔΟ (23.11.2023) όπου εξυμνούσα τις αρετές της Κοινωνίας των πολιτών στην Αρχαία Αθήνα έναντι των όσων συμβαίνουν στα πλαίσια της σύγχρονης Ελληνικής Δημοκρατίας παρέλειψα να αναφέρω τις χορηγίες οι οποίες αποτελούσαν θεσμό για το Αθηναϊκό Πολίτευμα του 5ου π.Χ. αιώνα.

Η χορηγία ως θεσμός επινοήθηκε στα τέλη του 6ου π.Χ. αιώνα στη διάρκεια της Αθηναϊκής Δημοκρατίας του Κλεισθένη, αλλά έγινε πραγματικότητα και απέδωσε τους πλούσιους καρπούς της στη διάρκεια του 5ου αιώνα, στο γνωστό Χρυσό Αιώνα των Αθηναίων επί εποχής Περικλή. 

Αν θυμάστε από την μακρινή ιστορία, την Αθηναϊκή Δημοκρατία συνιστούσαν 10 φυλές. Οι 120 πιο εύποροι πολίτες από κάθε μία από τις 10 φυλές ήταν υποχρεωμένοι με νόμο, να αναλαμβάνουν μια από τις τέσσερις πιο σημαντικές χορηγίες, όπως: 

α) τη Γυμνασιαρχία, την εκπαίδευση των νέων για τους γυμνικούς αγώνες των Παναθηναίων, 

β) την Τριηραρχία, την ετήσια κάλυψη των εξόδων μιας πολεμικής τριήρης, 

γ) την Εστίαση, την κάλυψη της δαπάνης για την παρασκευή και προσφορά φαγητού προς όλα τα μέλη της φυλής την ημέρα των Παναθηναίων, και την 

δ) Ιπποτροφία, την αγορά και εκτροφή ίππων για τις ανάγκες του στρατού και των μεγάλων εορτών.

Με τις χορηγίες αυξάνονταν η οικονομική ευημερία της Πόλις –Κράτους, η εμπιστοσύνη των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα και τους λειτουργούς του, η κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη με όλους τους πολίτες να απολαμβάνουν τα αγαθά μια ευημερούσας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς που επιβάλλει η άνιση κατανομή του πλούτου στις σύγχρονες σημερινές κοινωνίες. Ταυτόχρονα, χάρις στην παρεχόμενη μόρφωση των πολιτών, καλλιεργούνταν μια ελεύθερη σκέψη και βούληση μη δεκτική στα κηρύγματα των δημαγωγών. Παράλληλα, ήταν αυξημένο το κύρος και η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική ηγεσία, η οποία στις ημέρες μας δείχνει έντονα σημεία παρακμής σε πολλές χώρες του Δυτικού Κόσμου.

Η κοινωνική αποδοχή των χορηγών ή ευεργετών όπως θα τους αποκαλούσαμε σήμερα, ήταν πάντοτε σε περίοπτη θέση, ιδιαίτερα στις δύσκολες περιόδους που κατά καιρούς γνώριζε το Ελληνικό Έθνος. Μια περιήγηση στο κέντρο των Αθηνών θα αποκαλύψει τα μεγαλοπρεπή κτίρια που κατασκεύασαν οι Έλληνες ευεργέτες. Δεν είχαμε όμως συνηθίσει στο φαινόμενο να ξεπηδούν μέσα από τα σπλάχνα του Έθνους, άσημοι και φτωχοί Έλληνες, δωρίζοντας όλα τα υπάρχοντά τους για Δημόσιο όφελος.

Η πρόσφατη δωρεά του ζεύγους των συνταξιούχων αγροτών (του Κου και της Κας Παπαχρήστου) από το Μεσολόγγι να δωρίσει ένα πλήρες εξοπλισμένο ασθενοφόρο στο τοπικό ΕΚΑΒ συγκλόνισε το Πανελλήνιο. Δύο άτομα, από τις χαμηλότερες εισοδηματικά τάξεις στη χώρα μας, διέθεσαν τις λιγοστές οικονομίες τους και τα χρήματα που εισέπραξαν από την πώληση του χωραφιού τους, για να συμπληρώσουν το όχι ευκαταφρόνητο ποσό των 72.000 ευρώ που στοίχισε η αγορά του ασθενοφόρου.

Πόσες δεκάδες φορές δεν έχουμε ακούσει τις φωνές διαμαρτυρίας και απόγνωσης κατοίκων της νησιωτικής Ελλάδας που απευθύνουν εκκλήσεις προς το κράτος για τη διάθεση ενός ασθενοφόρου; Δεν θα μπορούσαν οι τοπικές κοινωνίες να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσό από εισφορές των μελών τους, ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση; Και βέβαια θα μπορούσαν, ιδιαίτερα σήμερα μετά από 3-4 έτη ραγδαίας ανάπτυξης του τουριστικού ρεύματος προς τα νησιά.

Αν ρωτούσατε ένα τυχαίο δείγμα κατοίκων γιατί δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλία είμαι βέβαιος πως θα απαντούσαν με ένα στόμα: «Μα αυτό είναι δουλειά του Κράτους». Η πρωτοβουλία των συμπολιτών μας από το Μεσολόγγι το διαψεύδει παταγωδώς. Εύχομαι για την μακροημέρευσή τους ώστε να ακούν την κόρνα του ασθενοφόρου, καθώς θα διασχίζει το δρόμο της κατοικίας τους μεταφέροντας κάποιον ανήμπορο συμπολίτη τους. 

Με εκτίμηση

Γεώργιος Α. Δαουτόπουλος

Καθηγητή Γεωπονίας ΑΠΘ

info@daoutop.gr

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 18 Ιανουαρίου 2024, αρ. φύλλου 1208