Καθώς μαίνεται ο πόλεμος

 

Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ο Τύπος προσκλήθηκε σε μια δημόσια πρόβα στο Εθνικό Θέατρο Όπερας και Μπαλέτου της Οδησσού, της «Κατερίνας» (Kateryna), ένα έργο του ουκρανού συνθέτη Αλεξάντερ Ροντέν (1975). Αλλά εκείνη την ημέρα, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. 

Στον απόηχο αυτής της εισβολής, πολλοί από το προσωπικό της Όπερας κατατάχθηκαν στον στρατό ή εντάχθηκαν στις αμυντικές δυνάμεις της χώρας. Ωστόσο, πολλοί παρέμειναν στην Οδησσό, κρυμμένοι σε ένα καταφύγιο κάτω από την όπερα για να προστατευτούν από τις βόμβες. Για τρεις μήνες, το κτήριο παρέμεινε προστατευμένο από σάκους άμμου, μέχρι που η όπερα άνοιξε ξανά στα μέσα Ιουνίου, εν μέσω πολέμου, σε πολύ δύσκολες συνθήκες. 

Η «Κατερίνα» μπόρεσε τελικά -παρά τον μαινόμενο πόλεμο- να κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα στις 17 Σεπτεμβρίου 2022 (ενώ ήταν προγραμματισμένη για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, στις 27 Μαρτίου 2022), και ήταν η μεγαλύτερη παραγωγή της Εθνικής Όπερας από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας (1991). 

H Εθνική Όπερα της Οδησσού, που χτίστηκε το 1887, εμφανίζεται εδώ αποκλεισμένη από σάκους άμμου τον Μάρτιο του 2022. Το κείμενο στο πανό γράφει, «Ρωσικά πολεμικά πλοία γαμι…!»— αναφορά στην περίφημη εικόνα με την χειρονομία ουκρανού στρατιώτη σε ρωσικό πολεμικό πλοίο στο Φιδονήσι, να προτάσσει το μεσαίο δάχτυλο σε ρωσικό πολεμικό πλοίο ["εδώ"].

* * *

Το έργο που ανατέθηκε στον Αλεξάντερ Ροντέν, είναι εμπνευσμένο από ένα ποίημα του Ταράς Σεβτσένκο (1814-1861), ενός από τους σημαντικότερους ποιητές της Ουκρανίας. 

Η παράσταση βασίζεται εν μέρει σε ειδικά όργανα ειδικά σχεδιασμένα για την όπερα, τα οποία μιμούνται ήχους της φύσης. 800 νέα κοστούμια σχεδιάστηκαν και παρήχθησαν στο κατεστραμμένο σήμερα Χάρκοβο. 

Η «Κατερίνα» αφηγείται την ιστορία μιας νεαρής Ουκρανής ερωτευμένης με έναν Ρώσο στρατιώτη που την εγκαταλείπει. Απελπισμένη, εγκαταλείπει το παιδί της στην καρδιά του δάσους και πνίγεται σε μια λίμνη. 

Η παράσταση μαγνητοσκοπήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022 στην Όπερα της Οδησσού της Ουκρανίας, και το βίντεο θα είναι διαθέσιμο δωρεάν έως τις 26 Μαΐου 2023.