Μόνιμη έκθεση φωτογραφιών του Λεωνίδα Παπάζογλου

Δεκατέσσερα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίασή τους στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, οι φωτογραφίες του Λεωνίδα Παπάζογλου βρίσκουν μόνιμη στέγη στο αρχοντικό Βέργου στην Καστοριά.

Ανταποκρινόμενη στο αίτημα δημιουργίας μόνιμης έκθεσης φωτογραφικών έργων του Λεωνίδα Παπάζογλου η οικογένεια Γεωργίου Γκολομπία, στην οποία ανήκει σήμερα το φωτογραφικό αρχείο του, δώρισε στον Δήμο Καστοριάς τη χρήση 140 φωτογραφιών με σκοπό την μόνιμη έκθεσή τους και παραχώρησε την άδεια χρήσης 400 ψηφιακών αρχείων για τη συνολική προβολή του έργου του.

Η έκθεση υλοποιήθηκε με τη συνδρομή του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και εγκαινιάστηκε σήμερα 10 Νοεμβρίου 2018 στο Αρχοντικό Βέργου, Αηδρήτας 12 στην Καστοριά. Περιλαμβάνει κυρίως ατομικά και ομαδικά πορτραίτα κατοίκων της περιοχής καθώς και στρατιωτικών, ενώ σε μικρότερο μέρος των φωτογραφιών του απεικονίζονται σκηνές της καθημερινής ζωής, γεγονότα και κοινωνικές εκδηλώσεις.

Ο Λεωνίδας Παπάζογλου γεννήθηκε στην Kαστοριά το 1872. Απεβίωσε το 1918 σε ηλικία 46 ετών, θύμα της ισπανικής γρίπης που ενέσκηψε τότε στην Mακεδονία προκαλώντας χιλιάδες θύματα. Έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας μαζί με τον αδελφό του Παντελή στην Κωνσταντινούπολη και όπως όλα δείχνουν τα δύο αδέρφια από την αρχή της σταδιοδρομίας τους ήταν συνέταιροι.

Από τη μελέτη των εκτυπώσεων της εποχής που έχουν διασωθεί φαίνεται πως ήταν οι πρώτοι φωτογράφοι που κατάγονταν από την πόλη της Καστοριάς και με την έναρξη της δραστηριότητάς τους το 1898 ή το 1899 κατέκτησαν το μονοπώλιο της φωτογραφίας σε ολόκληρη την περιοχή. Γνωρίζουμε πως τα δυο αδέλφια φύλαγαν τα γυάλινα αρνητικά των φωτογραφιών τους ξεχωριστά, ο καθένας στο σπίτι του.

Το αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου, αποτελούμενο από αρκετές χιλιάδες γυάλινες αρνητικές πλάκες, διατηρήθηκε από την εποχή του θανάτου του στοιβαγμένο σε ντουλάπια σε δωμάτιο του μεσαίου ορόφου του σπιτιού του. Το καλοκαίρι του 1993 όσες γυάλινες πλάκες βρίσκονταν σε καλή κατάσταση, τοποθετήθηκαν σε χαρτοκιβώτια, ενώ οι υπόλοιπες καταστράφηκαν. Δύο χρόνια αργότερα το τμήμα του αρχείου που διασώθηκε περιήλθε με αγορά στον Γιώργο Γκολομπία.

Το φωτογραφικό αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου αποτελεί αναμφισβήτητα μια σημαντική μαρτυρία για την κοινωνική και οικονομική ζωή της Καστοριάς των αρχών του 20ού αιώνα. Ο συλλέκτης και ερευνητής Γιώργος Γκολομπίας αντιλαμβανόμενος την αξία αυτού του αρχείου κατέγραψε και ταξινόμησε μεθοδικά το περιεχόμενό του. Μετά από πρότασή του προς το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης 115 φωτογραφίες του αρχείου παρουσιάσθηκαν εκεί για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2004. Ταυτόχρονα εμφανίσθηκε και ένα λεύκωμα με φωτογραφίες κυρίως από τον Μακεδονικό Αγώνα. Έκτοτε, το σύνολο ή μέρος αυτής της έκθεσης έχει παρουσιασθεί με τη φροντίδα του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα και το εξωτερικό.