ΟΔΟΣ: Μάννα εξ ουρανού

ΟΔΟΣ 2.2.2023 | 1160

H συστηματική παραμόρφωση της πραγματικότητας έχει οδηγήσει σε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση, για την οποία θα χρειαστεί ο ιστορικός του μέλλοντος να παρουσιάσει κάποιες εξηγήσεις. Όπως για παράδειγμα, το τι ακριβώς πταίει και αναγορεύθηκε το «Κ» σε μείζον ζήτημα ανταλλαγής και σύγκρουσης απόψεων. Έτσι η Καστοριά, ελάχιστους μόλις μήνες πριν την προεκλογική περίοδο για τις επόμενες εθνικές εκλογές, βρίσκεται βυθισμένη στα χόμπι της. 

Το χειρότερο που μπορεί να τύχει για τον ίδιο τον τόπο και προπαντός τους ανθρώπους του, την προοπτική του και την νέα γενιά, είναι να συμπέσουν οι ακατάλληλοι άνθρωποι σε ακατάλληλες θέσεις, την ακατάλληλη περίοδο. Τότε η σύμπτωση θυμίζει την «κακιά» στιγμή. Στην περίπτωση της Καστοριάς αυτά τής έχουν συμβεί στο maximum. 

Και καθώς δείχνουν τα πράγματα το «κακό» παρατείνεται, διαιωνίζεται. Προσφέρονται αμέτρητα παραδείγματα σε ένα παρελθόν βάθους περισσότερων από δεκαπέντε, ίσως και είκοσι ετών, αδιάκοπης κρίσης και υποβάθμισης. Με την κατάσταση όχι μόνο να διατηρείται αλλά και με βάση τις ενδείξεις να κλιμακώνεται. 

Μια ανάλογη, φαινομενικά «αθώα» στιγμή —στην αρχή ακόμη του 2023— αποδεικνύεται το γεγονός ότι παρουσιάστηκε στην κοινή γνώμη το νέο έμβλημα – τουριστικό λογότυπο για την Καστοριά. Το περίφημο πολυκύμαντο, ξαπλωμένο κεφαλαίο «Κ» με το πτηνό που αποδημεί. 

Τέτοια εποχή σε άλλες παραπολιτικές περιόδους, το πιο σοβαρό πρόβλημα ίσως και να ήταν το ότι έπρεπε οι εκλεγμένοι να περιφέρονται σε κοπές βασιλόπιτας. Το φαινόμενο διαρκούσε 1-2 μήνες μετά την Πρωτοχρονιά. Παραμελώντας τα ουσιαστικά καθήκοντα και έργα, έτρεχαν από την μια βασιλόπιττα στην άλλη. 

Κανείς δεν ασχολήθηκε με την παγανιστική διάσταση της εικόνας, αφού η εμβάθυνση εδώ δεν έχει κανένα σοβαρό νόημα. Αν μάλιστα τύχαινε να είναι οι χρονιές και εκλογικές, γινόταν σαφής η έντονη και εντατική κινητοποίηση των κομμάτων, παραγόντων, βουλευτών, αυτοδιοικητικών και συναφών αιρετών. 

Σήμερα, εν έτει 2023, πενήντα και πλέον χρόνια αφ’ ότου (όπως θα έλεγαν και παλιότερα) ο άνθρωπος ταξίδεψε στο φεγγάρι, οι βασιλόπιτες αποτελούν ίσως και την μοναδική δραστηριότητα που παρατηρείται στην Καστοριά τέτοιες μέρες, για μήνες ολόκληρους μέχρι την εποχή που ξεκινούν οι νηστείες. 

Σε όλο αυτό το κλίμα υποβάθμισης, προφανώς βοηθούν και άλλοι παράγοντες. Η εσωστρέφεια που αποτελεί διαχρονικό χαρακτηριστικό της περιοχής. Και η οποία επιδεινώθηκε εξ αιτίας της ανέχειας αλλά και της πανδημίας. Όπως και από το γεγονός ότι ο δημόσιος βίος υποκαταστάθηκε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή τις ενημερωτικές ιστοσελίδες με δυνατότητα σχολιασμού. 

Και με δεδομένο ότι σε όλα αυτά τα fora ενημέρωσης και έκφρασης, τα πάντα, είτε αφορούν την ιδιωτικότητα είτε τα δημόσια ζητήματα και τα κοινά θέματα, καλλιεργούν μια αντίληψη παρακολούθησης από την κλειδαρότρυπα. Με όλα τα θεάματα και τις ειδήσεις να εξωραΐζονται και κατά κανόνα να ωραιοποιούνται. Να αποδίδονται άκριτα στην ιστορία. Άλλοτε χωρίς κανένα όφελος, άλλο με διάφορα ανταλλάγματα και κέρδη. 

ΟΔΟΣ ΟΔΟΣ 2.2.2023 | 1160 | σ.3

Κανονικά θα έπρεπε να εξελίσσεται δημόσια και ανοικτή συζήτηση για το ποιος είναι κατάλληλος για να δικαιολογείται να επιμένει να επανεκλεγεί σε οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα, όπως του βουλευτή, αντιπεριφερειάρχη, δημάρχου, συμβούλου κ.ο.κ. ή αν πρέπει η Καστοριά να επιλέξει άλλους αντί γι’ αυτούς. Ωστόσο η Καστοριά ασχολείται στο διαδίκτυο, αλλά και στις ενημερωτικές ιστοσελίδες με το λογότυπο της πόλης, για τον τουρισμό. Με το branding. Κανείς δεν ευθύνεται για κανένα και το απόλυτο τίποτε που καταδυναστεύει όσους επιμένουν να κατοικούν εδώ. 

* * *

Η συστηματική παραμόρφωση της πραγματικότητας έχει οδηγήσει σε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση, για την οποία θα χρειαστεί ο ιστορικός του μέλλοντος να παρουσιάσει κάποιες εξηγήσεις. Όπως για παράδειγμα, το τι ακριβώς πταίει και αναγορεύθηκε το «Κ» σε μείζον ζήτημα ανταλλαγής και σύγκρουσης απόψεων. Και ενώ ταυτόχρονα σχεδόν κανείς δεν ασχολείται, με το ότι δεν είναι το πρόβλημα της Καστοριάς η έως τώρα απουσία ισόπεδων κόμβων στους κεντρικούς δρόμους για να ξεκινήσουν τα έργα, στην πιο ακατάλληλη εποχή του έτους. 

Έτσι η Καστοριά, ελάχιστους μόλις μήνες πριν την προεκλογική περίοδο για τις επόμενες εθνικές εκλογές του 2023, βρίσκεται βυθισμένη στα χόμπι της. Αν και οι εκλογές ενδέχεται να προκηρυχθούν οποτεδήποτε. Καθώς σύμφωνα με τα σημεία των πολιτικών καιρών δεν θα αργήσει για μακρό ακόμη χρονικό διάστημα, η προκήρυξή τους. 

Απαιτούνται άλλωστε δύο εκλογικοί γύροι, και το πιθανότερο είναι να προηγηθούν των εκλογών στην Τουρκία απ’ όπου εκπορεύονται διαρκείς απειλές. Όπως επίσης, βρίσκεται η Καστοριά και μερικούς μήνες πριν την έναρξη της ουσιαστικής προεκλογικής περιόδου για την τοπική αυτοδιοίκηση σε Περιφέρεια και στους Δήμους. Άλλωστε η περιοδεία του πρωθυπουργού την επόμενη εβδομάδα, στην διάρκεια της οποίας θα επισκεφθεί την Καστοριά, σηματοδοτεί ίσως τις εξελίξεις. 

Ενώ έτσι λογικά θα έπρεπε να έχει ανάψει η συζήτηση για τα πεπραγμένα, τα έμπρακτα και τα άπρακτα, τα όσα πρέπει, επιβάλλεται και μπορούν, να γίνουν για να σταθεί στα πόδια της η Καστοριά και να ανακτήσει έστω και ελάχιστα κάτι απ’ όσα έχει χάσει και έχουν χαθεί, αυτό δεν συμβαίνει  ή έστω σπανίζει.

Οι πολιτικοί της αλλά και οι πολίτες, διακρίνονται για μια πολύ χαρακτηριστική αμεριμνησία και αδιαφορία που εκφράζεται με την απουσία κριτικής, στόχευσης και διεκδίκησης. Την εκτόνωση με τις βασιλόπιτες. Διότι η ανάγκη για την ενασχόληση με τα δημόσια πράγματα είναι ενστικτώδης. 

Μόνο που εδώ εκτονώνεται σε ζητήματα που δεν έχουν καμμιά απολύτως σημασία. Και αυτή είναι μια πραγματικότητα, που ακόμη και εάν στην Καστοριά δεν υποδαυλίζεται από τους ίδιους τους πολιτικούς και τους δημογέροντες (προφανώς δεν είναι τόσο πολιτικά ευφυείς) σίγουρα πάντως τους βολεύει και τους εξυπηρετεί. 

Για τον απλό λόγο ότι κανείς δεν ασχολείται με τους ίδιους και τις πολιτικά εγκληματικές αμέλειες και παραλείψεις τους. Την ανικανότητά τους και ασχολούνται με τους... κόμβους που παρουσιάζονται ως φαραωνικά έργα. Τις ασφαλτοστρώσεις δρόμων που δεν μπορούν να γίνουν ακόμη. Και εκδίδονται αλλεπάλληλες ανακοινώσεις με το περιεχόμενο «οι εργασίες του κόμβου εξελίσσονται» κανονικά. 

Αλλά και με τους «άπιστους Θωμάδες» όπως (sic) υπογράμμιζε σε ανάρτησή του ο κυβερνητικός βουλευτής κ. Ζήσης Τζηκαλάγιας. Σε φωτογραφία του με διαφόρους άλλους, σε μεταλλικούς και πολυεστερικούς προκατασκευασμένους οικίσκους και κοντέινερ που προορίζονται για γραφεία εργοταξίου. Για να αποδείξει ότι βρισκόταν σε ένα ακόμη εργοτάξιο έργου «του»: την διάνοιξη της σήραγγας της Κλεισούρας που χαρακτηρίζει ως… πολυπόθητο έργο. Ενώ δεν είναι η πρώτη ανάγκη για τον τόπο.

ΟΔΟΣ 2.2.2023 | 1160 | σ. 4

Το χειρότερο που μπορεί να τύχει για τον ίδιο τον τόπο και προπαντός τους ανθρώπους του, την προοπτική του και την νέα γενιά, είναι να συμπέσουν οι ακατάλληλοι άνθρωποι σε ακατάλληλες θέσεις, την ακατάλληλη περίοδο. Τότε η σύμπτωση θυμίζει την «κακιά» στιγμή. Στην περίπτωση της Καστοριάς αυτά τής έχουν συμβεί στο maximum.

* * *

Κανονικά θα έπρεπε να εξελίσσεται δημόσια και ανοικτή συζήτηση για το ποιος είναι κατάλληλος για να δικαιολογείται να επιμένει να επανεκλεγεί σε οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα, όπως του βουλευτή, αντιπεριφερειάρχη, δημάρχου, συμβούλου κ.ο.κ. ή αν πρέπει η Καστοριά να επιλέξει άλλους αντί γι’ αυτούς. 

Ωστόσο η Καστοριά ασχολείται στο διαδίκτυο, αλλά και στις ενημερωτικές ιστοσελίδες με το λογότυπο της πόλης, για τον τουρισμό. Με το branding. Κανείς δεν ευθύνεται για κανένα και το απόλυτο τίποτε που καταδυναστεύει όσους επιμένουν να κατοικούν εδώ. 

Παπαγαλίζουν μόνο το ότι δεν έγινε ακόμη πραγματικότητα, το «όραμα» του τουρισμού. Που χωρίς κανένα έρμα σε όλα αυτά, έχει αναγορευθεί σε Μάννα εξ Ουρανού, σε ιδανικό που θα μας σώσει όλους. Ενώ πρόκειται για μια πανάκεια και για από μηχανής θεό στους πολιτικούς που αναζητούν σανίδα σωτηρίας τους. Απεμπόλησης ευθυνών και πολιτικού τους κόστους, για το ότι δεν έκαναν και δεν κάνουν τίποτε. Εκτός από πασαλείμματα.

Καμμιά συζήτηση για Πανεπιστήμια, άλλες σχολές, παραγωγικές επενδύσεις, την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και της γεωργίας και για νέες ιδέες. Για το πολιτιστικό υπόβαθρο της περιοχής. Παρά μόνο ο ισόπεδος «Κ»όμβος και το έμβλημα «Κ» που έχει πεπρωμένο του την... σωτηρία του τόπου. Δεν θα σώσουν δηλαδή οι ικανοί, οι κατάλληλοι, οι έντιμοι και αποτελεσματικοί, αλλά το πεσμένο «Κ». Ή το τυχερό φλουρί της βασιλόπιττας. 

Ή κάποιο άλλο τουριστικό λογότυπο, εάν ο δήμος Καστοριάς ανέθετε και επέλεγε τελικά ένα άλλο εργολάβο και ένα άλλο έμβλημα. Όπως για παράδειγμα μια απλή "Ζαχαρούλα" που εισφέρθηκε εναλλακτικά (στα καστοριανά μπλογκς και στο fb), αν και έχει στοιχεία καρικατούρας ιπτάμενης χήνας από κινούμενα σχέδια τύπου Ντίσνεϋ.

Κι όμως, μία άσχετη εντελώς με την Καστοριά χήνα (οικόσιτο, ξενικό είδος και ακάθαρτο) να αποτελεί θέμα δημόσιας συζήτησης υπό τον τίτλο "Ζαχαρούλα, η αρχόντισα (sic) του Βορά (sic)" – και αυτό φυσικά ανεξάρτητα από την εικαστική αξία της πρότασης. Ώσπου ίσως κάποιος άλλος να προτείνει ένα πετεινό ή μια όρνιθα.

Στο πλαίσιο συζήτησης στα σοβαρά που αναπτύσσεται στο διαδίκτυο ως εναλλακτική αντιπρόταση στο «Κ» αποσπώντας εκατοντάδες “likes”. Ακόμη και από τέως αντιδήμαρχο Πολιτισμού που κάποτε έψαχνε μαζί με τον δήμαρχο Καστοριάς τα σπίτια τα εβραϊκά –αλλά πάντως έκανε και 1-2 θετικά. 

Η κοινή γνώμη της Καστοριάς αντιδρά και ανταποκρίνεται σε ζητήματα χωρίς κανένα πρακτικό νόημα. Σε επικαιρότητα πανουργίας που αποπροσανατολίζουν. Ενώ δεν αντέδρασε σχεδόν καθόλου στην Αρχιτεκτονική, στους σωλήνες αμιάντου της ΔΕΥΑΚ, στις τρύπες στους δρόμους. Στην κατάδηλη φτώχια, στους νέους που φεύγουν, στην ερημιά. Παρά ταύτα εκδηλώνει αντανακλαστικά για το τουριστικό brand name.

Αποποιούνται όλοι των πολιτικών τους ευθυνών και με εμμονή προπαγανδίζουν ότι το μέλλον είναι ο τουρισμός, ενώ όπως συνάγεται από τα κατά καιρούς δημοσιεύματα, ήδη από το τέλος του Πολέμου, ο τουρισμός ήταν στόχος που τελικά δεν επετεύχθη σε έκταση να δίνει διέξοδο σε όλους.

Έχοντας όλοι τους προπαγανδίσει (ενδεικτικά Αντωνίου, Τζηκαλάγιας, Κορεντσίδης) ότι το μέλλον είναι ο τουρισμός, αποποιούνται των ευθυνών τους και έτσι πετυχαίνουν να πείθουν ότι κανείς τους δεν έχει ευθύνες για την κατάντια του τόπου, καθώς αναμένομεν τους επισκέπτας.

Ευθύνες για το γεγονός ότι δεν επενδύουν στην Καστοριά, δεν βοηθούν την κτηνοτροφία, τους αγρότες, δεν φέρνουν εργοστάσια, πανεπιστημιακές σχολές, αεροπορικές εταιρείες, ανάπτυξη, επιδοτήσεις. 

Παπαγαλίζουν μόνο το ότι δεν έγινε ακόμη πραγματικότητα, το «όραμα» του τουρισμού. Που χωρίς κανένα έρμα σε όλα αυτά, έχει αναγορευθεί σε Μάννα εξ Ουρανού, σε ιδανικό που θα μας σώσει όλους. Ενώ πρόκειται για μια πανάκεια και για από μηχανής θεό στους πολιτικούς που αναζητούν σανίδα σωτηρίας τους. Απεμπόλησης ευθυνών και πολιτικού τους κόστους, για το ότι δεν έκαναν και δεν κάνουν τίποτε. Εκτός από πασαλείμματα.

* * *

Σε μια πόλη και ένα Δήμο που με το «καλημέρα σας» η δημοτική αρχή του κ. Κορεντσίδη αύξησε τους δημοτικούς φόρους κατά 40%, και προσλαμβάνει συνεχώς ανώνυμους «ειδικούς συμβούλους». Σε μια Καστοριά με την μεγαλύτερη ανεργία και δυστυχία να φαντάζει φυσιολογική και θεμιτή η επανεκλογή των αποτυχημένων.

Σε μια Καστοριά που το μοναδικό έργο μετά τόσα χρόνια είναι οι υπό κατασκευή... κόμβοι. Και το «Κ». Όταν υποβιβάζεται συνεχώς το Νοσοκομείο και η ποιότητα ζωής, εδώ ο λόγος εξαντλείται στο branding. 

Με όλα αυτά, και με αφορμή την "Ζαχαρούλα", να ανακαλούν την μνήμη και την επικαιρότητα τους στίχους του παλιού εκείνου τραγουδιού του Διονύση Σαββόπουλου στα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια για την "Φοιτητριούλα", τότε αντί για την "Ζαχαρούλα" σήμερα. Την οποία ο στιχουργός και συνθέτης του "Πονηρός πολιτευτής" έβαλε στο επίκεντρο για να ψάλλει στον πολιτευτή ότι «τώρα κοκορεύεσαι επάνω στον εξώστη και μιλάς στο πόπολο σαν τον ναυαγοσώστη». «Στην φοιτητριούλα που σ' έχει ερωτευτεί θα σε καταγγείλω πονηρέ πολιτευτή».

Σε μια Καστοριά στην οποία σήμερα, σχεδόν κανείς, ούτε ακόμη και από την Αριστερά, δεν διανοείται να αντιδράσει απέναντι στον κάθε πονηρό πολιτευτή. Με στίχους έστω όπως «Ο πρώτος προβοκάτορας απ' όλους στη ζωή μου είναι η αφεντιά σου», « Χαρά να σε γιαούρτωνα εκεί που ρητορεύεις εκεί που με χειροκροτάς, χωρίς να το πιστεύεις παίρνεις την αλήθεια μου και μου την κάνεις λιώμα, απ' το πόδι με τραβάς βαθιά μέσα στο χώμα».

Φωτογραφία 4η σελίδα: "Σκελετωμένος" πεζοπόρος κατεβαίνει την έρημη Μητροπόλεως. Βασίλης Παπάζογλου.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Φεβρουαρίου 2023, αρ. φύλλου 1160.

Σχετικά:

• ΟΔΟΣ: Όρθιο Κόππα
• ΟΔΟΣ: Κάππα
• ΟΔΟΣ: Επιδημία ναρκισσισμού
• ΟΔΟΣ: Αιθεροβάμων αντίληψη
• ΟΔΟΣ: «Μεγάλη Ιδέα»
• ΟΔΟΣ: Η ναρκισσιστική επιδημία της Καστοριάς
• ΟΔΟΣ: Κομόπολη
• Είπαν: [Τ. Δούσης]
• Είπαν: [Ι. Κορεντσίδης]
• Είπαν: [Ζ. Τζηκαλάγιας]
• Είπαν: [Μ. Αντωνίου]
• Το Σκάκι [19.1.2023]
• ΟΔΟΣ: I love Kastoria
• ΟΔΟΣ: Καλημέρα Βιετνάμ