28.11.17

Λόγος & Αντίλογος


Τα Ρογκάτσια-Αράπηδες, εμφανίζονται στο αρχαίο έθιμο των Καραγκούνηδων με την ονομασία «Ρογκάτσια ή Ρουγκάτσια ή Ρογκατσάρικα», ενώ ανήμερα των Θεοφανείων σε χωριά της Δράμας, εμφανίζονται και οι γνωστοί Αράπηδες.



Περί του καστοριανού καρναβαλιού III
Κύριε Διευθυντά,

 Στό περασμένο 868 φύλλο τῆς ἐγκρίτου ἐφημερίδας σας, τῆς 12ης Ἰανουαρίου 2017, σέ ἔνθετο στήλη ἐπί τοῦ κυρίου ἄρθρου μέ τίτλο «Ξορκίζοντας τό Κακό»  (εδώ) ἀναδημοσιεύετε δημοσιεύματα (εδώ) τόσο τοῦ Ἀθηναϊκοῦ Πρακτορείου Εἰδήσεων καί τοῦ ΑΠΕ-ΜΠΕ ὅσο καί διαφόρων Ἀθηναϊκῶν ἐφημερίδων τά ὁποία ἀναφέρονται στά καρναβάλια τῆς Καστοριᾶς.

 Στά δημοσιεύματα αὐτά, τά ὁποία σκοπό εἶχαν νά προβάλουν καί διαφημίσουν, καλοπροαίρετα νομίζω, το τοπικό μας ἔθιμο νά τά γιορτάζουμε τό τριἠμερο τῶν Θεοφανείων, τοῦ Αϊγιαννοῦ καί τήν ἑπομένη ἡμέρα αὐτῶν, πού τήν ὀνομάζουμε Πατερίτσα, θά μοῦ ἐπιτρέψετε νά σχολιάσω τίς πολλές ἀνακρίβειες καί παραποιήσεις τῆς πραγματικότητας, πού ἀναγράφονται καί νά διατυπώσω ὁρισμένες παρατηρήσεις.

 Εἶναι τελείως ἀναληθές τό ἀναγραφόμενο σἐ ὅλα τά δημοσιευματα ὅτι: «Στην Καστοριά ξορκίζουν το κακό με τα «ραγκουτσάρια», το οποίο αναβιώνει κάθε χρόνο στην πόλη της Καστοριάς, όπου οι κάτοικοι μεταμφιέζονται για να ξορκίσουν το κακό. Φορούν τρομακτικές μάσκες που έχουν συμβολικό χαρακτήρα και περιφέρονται στους δρόμους κάνοντας εκκωφαντικούς θορύβους με τα κουδούνια τους».

Ἐκτός τοῦ ὅτι χρησιμοποιοῦν τό ψευδεπώνυμο ὄνομα «Ραγκουτσάρια» γιά τά Καστοριανά Καρναβάλια, τά ταυτίζουν μέ παγανιστκές δοξασίες καί τελετουργίες, οἱ ὁποῖες μπορεῖ νά τελοῦνται εἰσέτι σέ μερικές ἀγροτικές κυρίως περιοχές, ἀλλά ποτέ δέν τελέσθηκαν στήν πόλη τῆς Καστοριᾶς.

 Τά Καρναβάλια τῆς Καστοριᾶς εἶχαν πάντοτε ἀστικό χαρακτῆρα, γιατί ἡ κοινωνία τῆς Καστοριᾶς ἦταν πάντοτε ἑλληνικότατη, ἀστική, καί ὁ ἑορτασμός τῶν καρναβαλιῶν της διακρίνονταν τοῦ ἑορτασμοῦ τῶν πέριξ χωριῶν τόσο χρονικῶς ὅσο καί τοῦ τρόπου ἑορτασμοῦ τους.

 Οὔτε εἶχε καμίαν σχέση μέ ἀντίστοιχους ἑορτασμούς τῶν ὅμορων σλαβικῶν βαλκανικῶν χωρῶν, ὅπως θέλουν νά τά συσχετίσουν ὁρισμένοι ἀνιστόριτοι συμπατριῶτες μας ἤ νά τά μετατρέψουν σέ τοιαύτα (βαλκανικά).

 Ἀπό τά ἀναγραφόμενα στά ἀνωτέρω μέσα ἐνημέρωσης εἶναι προφανές ὅτι οἱ συντάκτες των δέν εἶχαν οὐδεμίαν προσωπικήν ἰδέαν καί ἀντίληψιν τοῦ πῶς γιορτάζονται τά καρναβάλια στήν πόλη μας καί τό ὅτι ὅλοι ἀνεξαιρέτως ἀναφέρονται σέ «Ραγκουτσάρια» καί ξορκισμοῦς καλλικαντζάρων καί κακῶν πνευμάτων, δείχνει ὅτι ὅλοι ἀνεξαιρέτως πληροφορήθηκαν τά περί «Ραγκουτσαρίων» ἀπό τήν αὐτήν πηγή.

 Ἡ πηγή αὐτή δέν θέλω νά πιστεύσω ὅτι μπορεῖ νά προῆλθε ἀπό τήν πόλη μας, καθʹ ὅσον τά ἀναφερόμενα εἶναι ὄχι μόνον ἀναληθῆ ἀλλά καί δυσφημοῦν τήν πόλη μας. Τό πιθανότερο εἶναι ὅτι οἱ συντάκτες τῶν ἀναγραφομένων ἄκουσαν γιά «Ραγκουτσάρια», ἄνοιξαν κάποιο λεξικό στό λήμμα αὐτό καί ἔγραψαν τά περί «Ραγκουτσαριῶν».

 Τά ἀνωτέρω δημοσιεύματα πρέπει νά μᾶς ἐμβάλουν σέ σκέψεις: Τί ἐπιπτώσεις, πρόσκαιρες ἤ μακροχρόνιες, μπορεῖ νά ἔχουν ἄστοχες καί ἀνόητες ἐνέργειες, ὅπως ἡ αὐθαίρετη καί ἀδικαιολόγητη μετονομασία τῶν Καρναβαλιῶν τῆς Καστοριᾶς σέ «Ραγκουτσάρια».

Ἀναστάσης Κων. Πηχιών
14.1.2017



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19 Ιανουαρίου 2017, αρ. φύλλου  869.
Φωτογραφία: Charles Freger "Wilder Mann"



Σχετικά:

-Δημοσιεύθηκαν το ίδιο χρονικό διάστημα


1 σχόλιο:

  1. Ανώνυμος28/11/17

    Οι σχετικές φωτογραφίες: έργα τέχνης! Κουκλιά!
    Ιδανική πινακοθήκη λαογραφίας - με σύγχρονη ματιά...

    α υ τ ό χ θ ω ν

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ