 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 |
Αύγουστος 2024
Η συζήτηση περί κάθε μορφής αυτοχθόνων - ιθαγενών (natives) ακόμη και των Ινδιάνων δεν μπορεί παρά να είναι ατελείωτη. Ίσως και ανερμάτιστη. Καθώς και μόνο το γεγονός ότι οι Ινδιάνοι ονομάστηκαν έτσι, επειδή οι μεγάλοι θαλασσοπόροι που ανακάλυψαν την νέα Γη, πίστευαν ότι πραγματοποιούσαν τον περίπλου και ότι έφθασαν με πορεία στην Δύση, στις... ανατολικές Ινδίες, αρκεί για να καταδείξει ότι το θέμα είναι σύνθετο και καθόλου μονοσήμαντο.
 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 | σ.2-3 |
Η κριτική που ασκείται στους λευκούς κατά κανόνα κατακτητές και τυχοδιώκτες που εποίκισαν τις νέες χώρες, επίσης δεν είναι μονόδρομος στην αυστηρότητά της. Ασφαλώς κάθε μορφής γενοκτονία και εκκαθάριση είναι καταδικαστέα και απάνθρωπη. Όμως οι αναφορές πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψη ότι η εξόντωση του αντιπάλου και όχι απλά η ήττα του, ήταν το κύριο χαρακτηριστικό και των εσωτερικών (εμφύλιων) πολέμων σε εκείνες τις περιοχές των αυτοχθόνων. Ακόμη και στις σύγχρονες εποχές, σήμερα δηλαδή, υπάρχουν ιθαγενείς στην καρδιά των αχαρτογράφητων περιοχών, όπως στην Παπούα Νέα Γουϊνέα στον Ειρηνικό, και λιγότερο στον Αμαζόνιο, που οι φυλές σπαράσσονται μεταξύ τους με το αίμα και τους αποκεφαλισμούς να καθορίζουν τον νικητή.
Έτσι και με αυτή την παράμετρο πρέπει να προσεγγίζονται και οι μαζικές εξοντώσεις των ιθαγενών στην Αμερική και την Αυστραλία. Προφανώς και οπουδήποτε αλλού, ειδικά στην Αφρική, έστω κι αν ήταν περιορισμένη η εξαφάνιση, αλλά και στην Ασία· ακόμη και στην Μικρά Ασία.
 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 | σ.8 |
Η συζήτηση περί αυτοχθόνων είναι τεράστια και δεν δίνει απαντήσεις. Πόσα χρόνια χρειάζονται και πόσες γενιές για να θεωρείται κάποιος ή μια ομάδα αυτόχθων και γηγενής; Είναι η γη ιδιοκτησία τους; Μπορεί να παραμένει ιδιοκτησία μετά την απομάκρυνσή τους; Έχουν λογικό δικαίωμα οι Έλληνες να απαιτούν πίσω την Σμύρνη; Την Ραιδεστό; Την Αδριανούπολη; Προφανώς και όχι.
 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 | σ.12 |
Σε μια περιοχή όπως στην Καστοριά, που η ακραία ιδεοληψία του πανσλαβισμού δια μέσου της προπαγάνδας της Βόρειας Μακεδονίας επενδύει ιδιαίτερα στην έννοια του γηγενούς και του αυτόχθονα, με την πλήρη πλαστογράφηση της ιστορίας και της ταυτότητας ως βοηθό, η συζήτηση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά στοιχεία. Η Ουκρανία επί τρία χρόνια πληρώνει με αίμα και καταστροφή την επιλογή της να απομακρυνθεί από το σλάβικο άρμα των Ρως και των «ντόπιων». Είναι και αυτοί Ινδιάνοι, στην ίδια τους την χώρα. Και δεν είναι ετερόχθονες.
 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 | σ. 10-11 |
Πόσο μάλλον που και πάλι στην Καστοριά, όλοι μπορούν να υπερασπίζονται την δική τους ιδιαίτερη καταγωγή και ταυτότητα, εκτός ίσως από τους ίδιους τους Καστοριανούς. Τους αυτόχθονες κοντά ή πιο ψηλά από την όχθη της λίμνης. Όσων απέμειναν· και τηρουμένων των αναλογιών διαπιστώνουν ότι έχει το «δικαίωμα» ο διερχόμενος ταξίαρχος φερ’ ειπείν ή κάποιος διοικητής τέλος πάντων, χωρίς την παραμικρή αντίδραση από τον Δήμο Καστοριάς, να εκτονώνει τα επιχειρησιακά του σχέδια και το στρατηγικό του πλεονέκτημα, φονεύοντας αθώα δένδρα. Αντί για τους γηγενείς. Τα πεύκα κάτω από την Λέσχη Αξιωματικών για παράδειγμα. Μία πράξη βαρβαρότητας προς το ίδιο το περιβάλλον του αστικού πρασίνου της πόλης, που είχαν φροντίσει σαν τα μάτια τους για να καλλωπίσουν την πόλη τους, οι παλιοί Καστοριανοί.
 |
| ΟΔΟΣ 1.8.2024 | 1236 | σ. 15 |
Αυτές είναι μόνο μερικές πτυχές μιας προβληματικής που εξ ορισμού είναι τεράστια. Και χάρη σ’ αυτήν, η ΟΔΟΣ, χάρη και στην μεγάλη και προπαντός ανιδιοτελή και πνευματώδη συνεργασία της κυρίας Χρυσούλας Πατρώνου - Παπατέρπου, στο όνομα και in memoriam των απανταχού της οικουμένης αυτοχθόνων, που χάθηκαν στο πορεία της εξέλιξης και της αλλαγής, βίαια ή όχι, αφιερώνει το φετινό της καλοκαιρινό φύλλο, στους πόθους, μόχθους και ό,τι μιλούσε στην καρδιά των Ινδιάνων και Αβοριγίνων.
Καλό καλοκαίρι.
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 1 Αυγούστου 2024, αρ. φυλλου 1236.
(*) Ως αβορίγινες ή αβοριγίνες (aborigines) εννοούνται, γενικά, οι αυτόχθονες κάτοικοι ενός τόπου. Ο όρος προέρχεται ετυμολογικά από τις λατινικές λέξεις "ab" (από) και "origine" (προέλευση). Ο όρος "Αβοριγίνες", με κεφαλαίο "Α", (Aborigines) στη σύγχρονη βιβλιογραφία χρησιμοποιείται κυρίως για τους αυτόχθονες κατοίκους της Αυστραλίας. Στον Καναδά, ο νομικός όρος "Αβοριγίνες" χρησιμοποιείται για να περιγράψει το σύνολο των τριών αυτοχθόνων φυλών της περιοχής, τους Ινουίτ, Μετί και τα "Πρώτα Έθνη" (οι τελευταίοι αναφέρονται στο Σύνταγμα ως "Ινδιάνοι"). Ο όρος εισήχθη το 1982 (Section Thirty-five of the Constitution Act, 1982). Κατά την Ρωμαϊκή μυθολογία, Αβοριγίνες ήταν το όνομα των πρώτων, αυτοχθόνων κατοίκων της Κεντρικής Ιταλίας.
Εξώφυλλο: "Στροβιλιζόμενο Άλογο", Ινδιάνος της Βορείου Αμερικής π.1900, φωτογραφία: Γκέρτρουντ Κέζεμπιερ (1852-1934), Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, Καπιτώλιο, Ουάσιγκτον ΗΠΑ.
Σελ. 2 & 3: "Ουρά Νιφίτσας", Ινδιάνος της Βορείου Αμερικής από την φυλή Πίεγκαν, π. 1900· φωτογραφία από τον 6ο τόμο της εγκυκλοπαίδειας των 20 τόμων, που εξέδωσε για τους Ινδιάνους της Αμερικής ο φωτογράφος Έντουαρντ Σ. Κέρτις (1868-1952), με πρόλογο του Θεοδώρου Ρούσβελτ (1858-1919), μεταξύ 1907 και 1930.
Σελ. 8 Ινδιάνος αρχηγός της φυλής Σιου της Βορείου Αμερικής.
Σελ. 10 1900, "Ιπτάμενο Γεράκι", ιθαγενής της Αμερικής· φωτογραφία Γερτρούδη Κέσεμπιερ (1852-1934), Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, Καπιτώλιο, Ουάσιγκτον ΗΠΑ.
Σελ. 11 1898, "Λευκό Βουβάλι Τσαγιέν", αρχηγός· φωτογραφία Φρανκ Ράινχαρτ (1861-1928), Πανεπιστήμιο Ινδικών Εθνών Χάσκελ, Κάνσας ΗΠΑ.
Σελ. 12 Το Ουλουρού την νύχτα (γνωστό και ως Άγερς Ροκ). Ο μεγάλος μονόλιθος από ψαμμίτη στο νότιο άκρο της Βόρειας Επικράτειας στην Κεντρική Αυστραλία. Απόσπασμα από το ποίημα Σύννεφα καταιγίδας του Ντέιβιντ Κρέιγκ (1932-2021) σε μετάφραση Χρυσούλας Πατρώνου-Παπατέρπου.
Σελ. 15 Χορός καλοσωρίσματος των Αρρούντα (Αρρέντε) στο Άλις Σπρινγκς, στην Κεντρική Αυστραλία στις 9 Μαΐου 1901.
Τα ποιήματα είναι διαθέσιμα
μόνο στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας
Σχετικά:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.