28.5.09

Μηχανή συρραφής γουναρικών 1910



Μία από τις θρυλικές μηχανές συρραφής γουναρικών, που συνοδευόμενη από τα υπόλοιπα σύνεργα, εκτίθεται σε προθήκη, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο, στην έδρα του συλλόγου Καστοριανών στην Νέα Υόρκη «Ομόνοια» (έτος ιδρύσεως 1910).

Από τις εποχές της «πολύβουης» μαρκέτας στο Μανχάτταν της Νέας Υόρκης (όπου βρισκόταν μία δεύτερη Καστοριά) η γούνα περνά σιγά-σιγά στην Καστοριά αλλά και στην Νέα Υόρκη -όπου μεγαλούργησε από τους καστοριανούς μετανάστες- στις προθήκες των μουσείων.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009



Σχετικά κείμενα:


ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Χ. ΤΕΡΙΑΚΗ: Ψυχραιμία, παιδιά!

Τέτοιες μέρες κάθε χρόνο στην Ελλάδα συμβαίνει κάτι το οποίο στις χώρες του εξωτερικού θα φαινόταν παράδοξο έως και εξωφρενικό. Όταν οι υποψήφιοι για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δίνουν τον αγώνα τους για την επίτευξη των στόχων τους, όλη η ατμόσφαιρα ηλεκτρίζεται με εκδηλώσεις φόβου και πάθους.

Άνθρωποι προερχόμενοι από κάθε χώρο εννοούν να έχουν άποψη επί του θεσμού των Εξετάσεων, επί των θεμάτων, επί της βαθμολόγησης, επί των επιλογών κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού, επί της λειτουργίας των Σχολών, επί των τιμών των ενοικιαζομένων στους φοιτητές καταλυμάτων, επί παντός του επιστητού… Τελευταία μάλιστα, ίσως επειδή φαίνεται ότι ξεθώριασε η εντύπωση που προκαλούσαν πολιτικοί, εκπαιδευτικοί, αναλυτές και στατιστικολόγοι, η τηλεόραση καταφεύγει σε αστρολόγους, καφετζούδες και χαρτορίχτρες, για να ενημερωθούν οι υποψήφιοι αν θα γράψουν καλά, ανάλογα με το ζώδιό τους!

Είκοσι τέσσερα συναπτά έτη μέσα στις σχολικές αίθουσες και δώδεκα χρόνια σε βαθμολογικά κέντρα δίνουν το δικαίωμα έκφρασης παραινέσεων προς τους υποψηφίους, όσο βέβαια γεννούν και το χρέος αίτησης συγγνώμης από τους παραπονούμενους. Γι’ αυτό, το σημερινό κείμενο συνεχίζεται σε β΄ πληθυντικό πρόσωπο, αφού μπορεί να θεωρηθεί ότι απευθύνεται προσωπικά στα παιδιά που δίνουν Εξετάσεις.

Καλημέρα, παιδάκια!
(κατανόηση για την προσφιλή πρωινή προσφώνηση στην τάξη).
Σήμερα απευθύνομαι σε εσάς, γιατί… ήλθε η ώρα σας ! Μια ώρα δύσκολη, γιατί είναι κρίσιμη για το μέλλον σας, αλλά ταυτόχρονα και καλή, γιατί σάς δίνεται η ευκαιρία να καταξιωθεί στο παρόν η παιδεία που ούτως ή άλλως αποκτήσατε στο παρελθόν.

Σε κάθε μάθημα που θα εξεταστείτε δε θα κριθείτε μόνο για τις πληροφορίες που έχετε συσσωρεύσει. Μεγαλύτερο ρόλο θα παίξει η μεθοδικότητα στη μελέτη, η καλή φυσική κατάσταση, η ψυχραιμία στην αντιμετώπιση των θεμάτων, η αξιοποίηση του χρόνου που θα σάς διατεθεί, η φροντίδα για την εμφάνιση του γραπτού. Γι’ αυτό η ψυχολογική σας προετοιμασία έχει μεγάλη σημασία.

Το πρώτο που συνηθίζουμε να λέμε είναι ότι δε χρειάζεται να αποστηθίσετε κάτι και να το γράψετε χωρίς προηγουμένως να το έχετε αφομοιώσει. Το τελικό αποτέλεσμα της μελέτης σας θα είναι δικό σας, καθαρά προσωπική δημιουργία.

Ίσως πιστεύετε ότι κατά τη βαθμολόγηση όλα είναι υποκειμενικά, και μάλιστα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας (που παλαιότερα τη λέγαμε Έκθεση). Σκεφτείτε όμως ότι η Πολιτεία μεριμνά για τα παιδιά της και φρόντισε να θεσπίσει ασφαλιστικές δικλίδες, ώστε η βαθμολόγηση των γραπτών να μην είναι αυθαίρετη. Είναι καλό να προσέλθετε στις Εξετάσεις πληροφορημένοι για τον τύπο των θεμάτων και για την κατανομή των μορίων. Άλλωστε, ζούμε στην εποχή της Πληροφορίας και πετυχαίνουν περισσότερα όποιοι έχουν μάθει να συλλέγουν και να επεξεργάζονται τις απαραίτητες πληροφορίες από τον καταιγισμό που δεχόμαστε.
Ακόμη κι αν κάποιο θέμα δεν σάς έχει απασχολήσει στο παρελθόν, είναι σίγουρο πως μετά από τόσα χρόνια στην Εκπαίδευση έχετε βρει κάτι σχετικό, έχετε μάθει να αντιμετωπίζετε παρόμοιες απαιτήσεις. Θυμηθείτε ότι χρειάζεται να εμβαθύνετε στα κυριότερα και όχι απλώς να παραθέτετε στοιχεία που θα δείχνουν σκέτη απομνημόνευση.

Ο αναγνώστης-βαθμολογητής θα αξιολογήσει στο γραπτό σας την ευστοχία στις απαντήσεις, την ανάπτυξη των απαραίτητων, τη σαφήνεια στην έκφραση, το ευανάγνωστον του γραπτού σας. Να θυμάστε ότι υπάρχει κίνδυνος να παρασυρθείτε σε άσκοπη φλυαρία ή και ακαταλαβίστικη λακωνικότητα. Μην περιοριστείτε σε περιγραφές, αλλά φροντίστε για πολύπλευρη εξέταση και ανάλυση. Για κάθε απάντηση απαιτείται αιτιολόγηση επιστημονικά τεκμηριωμένη και υπάρχει σχετική δέσμευση της Πολιτείας (βλ. σημείωση στο τέλος της φωτοτυπίας που θα σάς δοθεί).
Ιδιαίτερα στα φιλολογικά μαθήματα, εκείνο στο οποίο δίνεται συχνά υπερβολική σημασία είναι η έκφραση. Και βέβαια είναι σημαντική, αλλά δε χρειάζεται να αισθάνεστε ότι μειονεκτείτε, εάν αγνοείτε εντυπωσιακά σχήματα λόγου ή σπάνιες λέξεις.
Έκφραση είναι το ύφος, η ορθογραφία, η σύνταξη και η σύνδεση των προτάσεων. Μπορείτε να αποφύγετε πολλά σφάλματα, εάν γράφετε απλά, ώστε τελικά να βγαίνει νόημα, να καταλαβαίνει ο αναγνώστης τι θέλετε να πείτε. Γι’ αυτό όχι μακροπερίοδος λόγος αλλά σύντομες φράσεις, με απλή σύνταξη και λέξεις που γνωρίζετε τη σημασία τους. Λόγιες και σπάνιες λέξεις μη χρησιμοποιείτε, αν δεν είναι φυσικά ενσωματωμένες στο λόγο σας, γιατί θα δείχνουν σαν ακριβά κοσμήματα σε παλιά ρούχα.
Το ύφος σας είναι απαραίτητο να είναι φυσικό, λιτό, να προκαλεί το ενδιαφέρον. Μην ξεχνάτε όμως ότι το δικό σας κείμενο δεν είναι ούτε κήρυγμα από άμβωνος ούτε διδασκαλία από καθέδρας ούτε πολιτικό μανιφέστο. Είστε έφηβοι, το γνωρίζουν οι Εκπαιδευτικοί. Το γραπτό σας είναι αναμενόμενο να αποπνέει την ελπίδα και τη διάθεση για δημιουργία, που χαρακτηρίζουν τη νιότη, και όχι καταστροφολογία και απαισιοδοξία.

Το γραπτό σας είναι ένα πνευματικό πόνημα, που αξίζει την προσοχή και το σεβασμό του αναγνώστη. Σεβαστείτε όμως πρώτοι οι ίδιοι τον εαυτό σας και μην τον ταλαιπωρείτε με αλόγιστη σπατάλη δυνάμεων και ψυχολογική πίεση, που ίσως σάς οδηγήσει να χάσετε κι αυτά που έχετε κερδίσει τόσα χρόνια.
«Ο καθείς και τα όπλα του» γράφει ο Ελύτης στο Άξιον Εστι. Κι αν κάποιοι από εσάς εξεταστείτε προφορικά ως φυσικώς αδύνατοι, θυμηθείτε ότι για τους ανθρώπους που σάς γνωρίζουν από κοντά, άρα και σάς αγαπούν, είστε υπέρ φύσιν δυνατοί. Μπορείτε να πετύχετε με αξιοπρέπεια τον προσωπικό σας στόχο παραβλέποντας τα κακόβουλα σχόλια κι έχοντας τα μάτια σας στραμμένα αποκλειστικά στα πρόσωπα τα αγαπημένα.

Έχετε πολλά να προσέξετε. Μεγάλη σημασία έχει η διαχείριση του χρόνου καθ’ όλην τη διάρκεια των Εξετάσεων. Διακρίνετε τις ώρες της μελέτης από εκείνες της ανάπαυσης. Ο χρόνος είναι για να τον αφιερώνουμε και όχι για να τον σκοτώνουμε. Επιλεκτικοί επίσης χρειάζεται να είστε στην επικοινωνία με τα άλλα πρόσωπα, προκειμένου να νιώσετε καλά και να μην ταραχθείτε. Ό,τι γνωρίζετε οι ίδιοι πως σάς προκαλεί άγχος, αποφύγετέ το, ώστε να μη χαραμίσετε το μέλλον σας για την απερισκεψία λίγων ημερών. Είναι γραφτό να αντιμετωπίζουμε τις περιστάσεις του βίου αθώοι σαν τα περιστέρια και ψύχραιμοι σαν τα φίδια.

Μπορεί η πραγματικότητα να σκιαγραφείται ζοφερή, αλλά πάντα υπάρχει και η φαιδρή πλευρά. Γι’ αυτό, τούτες τις ημέρες δώστε τον καλύτερο εαυτό σας: εάν (και μόνον εάν) η μητέρα σας υπερβαίνει τα όρια της στοργής, ενθαρρύνετέ την να πάει σε γυμναστήριο. Εάν (και μόνον εάν) ο πατέρας σας επιμένει στη δική του επιλογή της Σχολής, πολύ ευγενικά στείλτε τον για ψάρεμα. Κατόπιν, με νηφαλιότητα θα συζητήσετε διεξοδικά. Κι αν σάς χτυπήσουν την πόρτα απρόσμενα, μη φανταστείτε ότι ήλθε μια καλόγρια, για να σάς πουλήσει λιβάνι. Κατά πάσαν πιθανότητα θα είναι μια γνωστή – άγνωστη, που θα ρωτήσει γεμάτη ενδιαφέρον «πώς γράφει το παιδί;», για να έχει τροφή στον απογευματινό καφέ με τις φίλες της.

Μεταξύ σοβαρού και αστείου, τα ψέματα τελείωσαν. Η αλήθεια όμως είναι πως δεν ήλθε και η συντέλεια του κόσμου! Ένας σταθμός στο ταξίδι της ζωής σας είναι και οι Εξετάσεις, προτού ανοίξετε πανιά για νέους ορίζοντες. Η δική μας γενιά τραγουδούσε «τίποτε δεν πάει χαμένο…». Η δική σας «φτιάξε, καρδιά μου, το δικό σου παραμύθι…». Δεν άλλαξε και τίποτε. Το πνεύμα είναι το ίδιο.
Κι επειδή απ’ όλα όσα θα ακούσετε αυτές τις ημέρες, μπορεί να έχετε την αίσθηση ότι δεν θυμάστε τίποτε, το πρωί που θα ξεκινάτε από το σπίτι σας θυμηθείτε αυτό που έκαναν τόσες γενιές Ελλήνων σε κάθε αρχή: κάντε τον σταυρό σας… με την ψυχή σας, για την ψυχή σας!»

Αφιερωμένο στα παιδιά που γράφουν Εξετάσεις και -ας συγχωρεθεί η προσωπική αδυναμία- εξαιρετικά στους Μαθητές και τις Μαθήτριες της Γ΄ τάξης του 1ου Γενικού Λυκείου Καστοριάς.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 14.5.2009

ΟΔΟΣ: Διαρκής πτώση και συρρίκνωση

Αργά το απόγευμα της π. Δευτέρας, όταν έκλεινε μεγάλο τμήμα του φύλλου και του πρωτοσέλιδου αυτού, δεν είχε κριθεί ακόμη η πιθανότητα προκήρυξης πρόωρων εθνικών εκλογών, ιδίως στην περίπτωση που η Βουλή αποφάσιζε τελικά την παραπομπή του βουλευτή της ΝΔ στην Δωδεκάνησο κ. Αριστοτέλη Παυλίδη (τ. υπουργού Ναυτιλίας) όπως την ζήτησε το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, χωρίς στην συνέχεια αυτός να παραιτηθεί.

Έτσι αν και οι περισσότερες αναλύσεις συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι μόνο σε περίπτωση παραπεμπτικής απόφασης από την Βουλή θα επακολουθήσει η κατά πάσα πιθανότητα προαποφασισμένη παραίτηση του τ. υπουργού για να αποσοβηθεί ο ολοκληρωτικός καταποντισμός του κυβερνητικού σκάφους στα ταραγμένα νερά του νοτίου Αιγαίου, στην πραγματικότητα μέχρι να επιβεβαιωθούν οι όποιες προβλέψεις, όλα τα ενδεχόμενα παρέμεναν έστω και σε θεωρητικό επίπεδο, ανοικτά.

Σε κάθε περίπτωση, ένα μήνα πριν τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι κατά τις περιοδείες τους δημόσιες εμφανίσεις των τελευταίων ημερών, των κκ. Κωνσταντίνου Καραμανλή και Γεωργίου Παπανδρέου προδίδουν ότι ο προεκλογικός αγώνας των ευρωεκλογών αναμένεται να διεξαχθεί σε συνθήκες οξείας αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων. Με σκοπό της Νέας Δημοκρατίας να προκαλέσει πόλωση ώστε συσπειρώσει τους ψηφοφόρους της και να σταματήσει τις διαρροές προς το ΠαΣοΚ, που όπως επιμένουν οι δημοσκοπήσεις αναμένεται να αναδειχθεί ο σχετικός νικητής.

Στόχος του όμως είναι η άνετη διαφορά, γιατί σε περίπτωση περιορισμένου προβαδίσματος στην κάλπη δεν θεωρείται απίθανο να αναμοχλευτούν τα προβλήματα εσωστρέφειας που είχαν στο επίκεντρό τους την αμφισβήτηση του κ. Γεωργίου Παπανδρέου. Γι’ αυτό αντίθετα με την ΝΔ, το ΠαΣοΚ δεν θα επιδιώξει ακραία πόλωση.

Σε αυτές τις ζοφερές και αινιγματικές πολιτικές συνθήκες που επικρατούν, προγραμματίζεται να εγκαινιαστεί σήμερα στις 10:30, από τον υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Αθανάσιο Μπούρα η 34η διεθνής έκθεση γούνας Καστοριάς που πραγματοποιείται στο κτήριο της ΕΔηΚα.

Αλλά πέρα από τις πολιτικές και οι οικονομικές συνθήκες δεν είναι καθόλου καλλίτερες από τις πολιτικές. Ακόμη χειρότερη εμφανίζεται να είναι η κατάσταση στον κλάδο της γούνας μια και αναμένεται σημαντική πτώση του τζίρου της τάξης του 30% με 50% εξαιτίας της οικονομικής κρίσης αλλά και της υποτίμησης του ρωσσικού νομίσματος.

Οι εξελίξεις αυτές απέδειξαν τις εγγενείς αδυναμίες και την αστάθεια της ρωσσικής αγοράς, η οποία απορροφά το 95% του ελληνικού παραγόμενου προϊόντος ή περίπου 250.000 τεμάχια (παλτά και ζακέτες) ετησίως. Έτσι, η περιορισμένη ρευστότητα, αλλά και τα μεγάλα αδιάθετα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, των οποίων η αξία συρρικνώθηκε κατά 50% σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Γουνοποιών Καστοριάς σε σχέση με την αρχική τους αξία, οδήγησαν στην μειωμένη συμμετοχή των ελλήνων γουνοποιών στην παγκόσμια αγορά πρώτων υλών. Με καταγεγραμμένη μια πρωτοφανή πτώση της τάξης του 70%, το μερίδιό τους καθηλώθηκε στο μονοψήφιο 3%-4% έναντι 10%-12%, στο οποίο κυμάνθηκε ένα χρόνο πριν. Η ανεργία, ως παράπλευρη συνέπεια απειλεί άμεσα τους περίπου 11.000 εργαζομένους που απασχολούνται στον κλάδο, αφού ήδη οι 1.300 ενεργές γουνοποιητικές επιχειρήσεις σε Καστοριά (και Σιάτιστα), μολονότι δεν έκλεισαν οριστικά, υποχρεώθηκαν ωστόσο να προχωρήσουν σε απολύσεις και διέκοψαν την παραγγελία εργασιών φασόν σε εξωτερικούς συνεργάτες.

Όλα τα στοιχεία αυτά προδίδουν μια εικόνα που δεν αλλάζει έστω κι’ αν σύμφωνα με τα μηνύματα και τους χαιρετισμούς των εναρκτήριων εκδηλώσεων στην διεθνή έκθεση, αναμένεται να ακουστεί από τα επίσημα κυβερνητικά χείλη ο ισχυρισμός, ότι αυξήθηκαν οι εκθέτες ή ότι στο τέλος της εκθέσεως, υπήρξε ποσοτικά και ποιοτικά βελτιωμένη εμπορική κίνηση.

Έτσι σήμερα, ούτε αρνητική πολιτική κατάσταση, ούτε η αλήθεια θα καλυφθούν από τις «λαμπρές» παρουσίες από τα φλας, και τους προβολείς, της βουλευτού κ. Παρασκευής Μπουζάλη, των πολυάριθμων πολιτευτών της Νέας Δημοκρατίας καθώς και του βουλευτή του ΠαΣοΚ. κ. Φιλίππου Πετσάλνικου. Ο οποίος, στις τελευταίες δημόσιες παρουσίες του, δύσκολα συγκρατεί την ικανοποίηση της υπεραισιοδοξίας του, όχι απλώς για την διαφαινόμενη νίκη του ΠαΣοΚ, ούτε μόνο για την πιθανή συντριβή της Νέας Δημοκρατίας σε επόμενες εθνικές εκλογές, αλλά κυρίως για την προσωπική νίκη του κ. Γεωργίου Παπανδρέου. Καθώς και την αισθητική μιας ρεβάνς μέσα στο κόμμα, αλλά και έξω απ’ αυτό, στο πλαίσιο της ολικής επαναφοράς.

Κι’ όμως, η Καστοριά, που χάνοντας την γούνα τις περασμένες δεκαετίες όταν συμπτωματικά κυβερνούσε το ΠαΣοΚ, έχασε οριστικά και ταυτόχρονα το κοινωνικό και οικονομικό της βάθρο, έχασε επίσης στα 5 χρόνια της διακυβέρνησης της χώρας από την σεμνή και ταπεινή Νέα Δημοκρατία, την προφανώς τελευταία μεγάλη ευκαιρία να αναστρέψει μια πορεία διαρκούς πτώσης και συρρίκωσης της γούνας σαν να έχει προσβληθεί από μια πανδημία γρίππης της γούνας. Ποιος άλλος θα μπορούσε να τα καταφέρει τόσο άσχημα; Προφανώς κανείς. Κι’ αυτό είναι κάτι που πιστοποιούν στην εντέλεια οι πολιτικές εξελίξεις.



Σχετικά κείμενα:


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

ΝΩΝΤΑ ΤΣΙΓΚΑ: Αχ, «το δέντρο που πληγώναμε»…Γιώργο!

Ενας (Απo)χαιρετισμός στον Γιώργο Γκολομπία

Περνώντας κάτω από τις ξύλινες προεξοχές ήταν σαν να ξαναγυρνούσα στην παιδική ηλικία, εκεί που η πραγματικότητα ήταν συγκεχυμένη κι έμοιαζε με τα όνειρα των μεγάλων.

Γιώργου Γκολομπία, από το διήγημά του : Το άρρωστο σπίτι


ΑΠΟΛΕΛΥΣΑΙ ΤΗΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ ΣΟΥ
(μεσ’ στο φθινόπωρο 1953 )

Νηστεύει η ψυχή μου από πάθη
Και το σώμα μου ολόκληρο την ακολουθεί.

Οι απαραίτητες μόνο επιθυμίες

και το κρανίο μου ολημερίς χώρος μετανοίας

Όπου η προσευχή παίρνει το σχήμα θόλου.

Κύριε ανήκα στους εχθρούς σου

συ είσαι όμως τώρα που δροσίζεις

Το μέτωπό μου ως γλυκύτατη αύρα.

΄Εβαλες μέσα μου πένθος χαρωπό

και γύρω μου

όλα πια ζουν και λάμπουν.

Σηκώνεις την πέτρα και το φίδι

φεύγει και χάνεται.

Απ’ την ανατολή ως το βασίλεμα του ήλιου

Θυμάμαι πως είχες κάποτε σάρκα και οστά για μένα.

Η νύχτα καθώς την πρόσταξες απαλά με σκεπάζει

κι ο ύπνος που άλλοτε έλεγα πως ο μανδύας του

Με χίλια σκοτάδια είναι καμωμένος

Ο μικρός λυτρωτής-όπως άλλοτε έλεγα-

Με παραδίδει ταπεινά στα χέρια σου.


Νίκος Καρούζος



Πως αρχίζει ένα μοιρολόγι; Με το μακρόσυρτο μελίσσι του χορού των γυναικών; Μ’ ένα βουβό πνίξιμο στο λαιμό; Η με μια κραυγή μαχαίρι που σκίζει το καταπέτασμα του ναού στα δυο; Η μήπως και χωρίς κλάματα; Και να μη φωνάξουμε; Αφού ξέραμε. Περιμέναμε.
Όπως κι αν έγιναν τα πράγματα όμως το δελτίο καιρού του φετινού Απρίλη μας τα χάλασε. Μας πήρε το Γιώργο Γκολομπία, κόσμημα ανεκτίμητο της ζωής μας, καύχημα της γενέθλιας γης.
Πως αποτιμάται η ζωή και το έργο ενός σημαντικού ανθρώπου; Και ποιος είμαι ‘γω που θα τολμήσω να το κάνω; (Και πολύ περισσότερο πως να μπορέσω να το καταφέρω;).
Εγώ λοιπόν ο φίλος, ο ελάχιστος, αυτός που δέχτηκε κάποτε τη χάρη και τη χαρά της συνεργασίας μαζί του λέω να πιάσω να σας λέω. Κι επειδή τέτοιες ώρες, η ανασύνταξη της σκέψης υπολείπεται σε ισχύ του θρήνου που προελαύνει, μάλλον θα βρεθώ να σας μιλώ με ανακοπές και χάσματα.

Τι ήταν λοιπόν ο Γιώργος Γκολομπίας; Όλα τα παρακάτω: Συλλέκτης, μοναδικός αποθησαυριστής του πολιτισμού της δυτικής Μακεδονίας (και όχι μόνο), ερευνητής -με σπάνια ιστορική κατάρτιση και συνείδηση, εμπειρικός επιγραφολόγος, ειδικός στα χαρακτικά και τους χάρτες. Αυθεντία στις χρονολογήσεις και τις ταυτοποιήσεις έργων, της μεταβυζαντινής περιόδου κυρίως, παθιασμένος με τα φωτογραφικά αρχεία και τις καρτ-ποστάλ, λογοτέχνης ώριμος από πολύ νωρίς. Άνθρωπος προσεκτικός, ακριβής, με άψογα ελληνικά, βαθύς και χαριτωμένος, ευφυής, εμβριθέστατος, και τελευταία αν μπορώ να το πω σχεδόν σοφός. Που δεν σκόρπισε καθόλου το λιγοστό χρόνο του εδώ πάνω: διάβασε πολύ, μόχθησε, έμαθε και δίδαξε…Στάση ζωής, ήθος, πειθαρχία, εργασία και μεράκι. Και μετέδωσε με τρόπο ευεργετικά μολυσματικό πάθος ανίατο για τον «χάρτινο πολιτισμό» .

Το δημοσιευμένο -τυπωμένο έργο του φαντάζει ισχνό σε σχέση με το βάθος και τον όγκο του ερευνητικού του πεδίου. Κι αυτό γιατί ο Γιώργος Γκολομπίας υπήρξε εξαιρετικά λεπτολόγος και σχολαστικός σε κάθε τι που έγραφε. Συγκέντρωνε το υλικό του, διασταύρωνε και μόνον όταν πείθονταν απολύτως δημοσίευε. Δεν του ήταν εύκολη η γραφή, έπρεπε «να την παιδέψει πολύ» νωρίτερα. Στη δεκαετία του ‘80 έγραψε μερικά διηγήματα και αρκετές πρωτότυπες παρουσιάσεις αρχειακού υλικού (επιστολών, ημερολογίων κλπ) για το περιοδικό τέχνης Παραμιλητό του οποίου και υπήρξε βασικός συνεργάτης. Υπήρξε από το 1991-1995 συντάκτης της εφημερίδας το Βογατσικό , του Συνδέσμου Βογατσιωτών Θεσσαλονίκης, έντυπο το οποίο γρήγορα αναβάθμισε και καταξίωσε ανάμεσα σ’ αυτά της Δυτικής Μακεδονίας. Δημοσίευσε νεότατος σε έγκυρα περιοδικά (πχ «Μακεδονικά Χρονικά» της Ε.Μ.Σ.) πολλές εργασίες όπως: Τα σημειώματα των εκκλησιαστικών βιβλίων Καστοριάς (1986), Η χρονολόγηση των τοιχογραφιών Αγ. Ανδρέα Ελεούσας (του Ρασούλη) στην Καστοριά, Ανέκδοτες επιγραφές και συσχετισμοί τοιχογραφικών συνόλων Καστοριάς (1988), Η κτητορική επιγραφή του Ναού των Αγίων Αποστόλων Καστοριάς και ο ζωγράφος Ονούφριος κ.α. Εξέδωσε τη μελέτη – Λεύκωμα Οι καρτ-ποστάλ της Κοζάνης (1996), το μνημειώδες Λεύκωμα της Συλλογής Γ. Γκολομπία για τον Λεωνίδα Παπάζογλου (2005). Συμμετείχε με υλικό του αρχείου του σε αρκετές θεματικές εκθέσεις όπως το 2004 στην έκθεση Χαρτογραφώντας τη Μακεδονία 1870-1930 κ.α. Ανέπτυξε ισχυρούς δεσμούς με την Αγιορείτικη κοινότητα, συνεργάστηκε για πολλά χρόνια στενά με τον μοναχό Ιουστίνο της Σιμωνόπετρας για την σύνταξη και ολοκλήρωση του μεγάλου corpus των χαρακτικών του Αγίου Όρους. Υπήρξε υπεύθυνος της Αγιορείτικης Πινακοθήκης. Ήταν μέλος πολλών εταιριών μεταξύ του οποίου και του Ε.Λ.Ι. Α., συμμετείχε ως εμπειρογνώμων σε δημοπρασίες χαρακτικών και σπανίων βιβλίων ενώ η άποψή του είχε πάντοτε βαρύνουσα σημασία ανάμεσα στους συλλέκτες του χώρου.

Για την ιδιαίτερη περίπτωση και την έμφυτη περιέργεια του Γιώργου -όργανο και όπλο του ερευνητή που θα προέκυπτε στο μέλλον- αξίζει να διηγηθώ δυο στιγμιότυπα:
Στη δεκαετία του ’70 , θάμαι τότε, δώδεκα χρονών, και όλο γυροφέρνω το πρακτορείο εφημερίδων στο χωριό μας μη τυχόν και μου ξεφύγει κανένα περιοδικό και δεν θα το ξεφυλλίσω στα κλεφτά και βέβαια μη τυχόν και προλάβει κανείς και αγοράσει πρώτος το «Μικρό Σερίφη». Ο πατέρας του Γιώργου με πειράζει:
«Ακόμα τέτοια διαβάζεις;»
«Γιατί;» απαντώ εγώ όλο χολή και πίκα.
«Μα καημένε ο Γιώργος ήδη διαβάζει και το Ιστορία Εικονογραφημένη της Πάπυρος Πρές!». (Το έντυπο που εγώ μόνο από το εξώφυλλο γνώριζα, ο μικρός Γιώργος Γκολομπίας τόχε παρέα στο προσκεφάλι του -δέκα χρονών παιδί!).
Δυο χρόνια μετά, η Καστοριά ανατριχιάζει όταν μαθεύεται πως κάποιο μικρό παιδί δεν έχει επιστρέψει το βράδυ στο σπίτι του. Κινητοποιούνται οι πάντες κι οι πυροσβέστες βρίσκουν ένα αφημένο ποδήλατο κοντά στην είσοδο της ανεξερεύνητης σχεδόν τότε «Σπηλιάς του Δράκου» με τα εντυπωσιακά δώματα των σταλαγμιτικών σχηματισμών. Λίγο μετά βγάζουν με τα φαναράκια τους από κει μέσα το Γιώργο Γκολομπία!
(Δεν ξέρω γιατί θέλω να ξεγελιέμαι πως σε μια τέτοια σπηλιά έχει μπει ο φίλος μου κι όπου νάναι θα ξαναβγεί και θα τον χαρούμε να μας διηγείται με πάθος…)

Πολλά πιστεύω θα γραφτούν τις επόμενες μέρες και στο μέλλον για το Γιώργο. Κρατώ όμως σαν πρώτη γεύση όσων θ’ ακολουθήσουν αυτά που έγραψε ο Ν. Βατόπουλος στην «Καθημερινή» της 30.4.2009:
Ήταν γράφει, από τους πιο σοβαρούς ερευνητές στο χώρο της ιστορικής φωτογραφίας, των χαρτών και των τεκμηρίων του «χάρτινου πολιτισμού. Ο συνεργάτης του, στην δημιουργία της έκθεσης και του λευκώματος του Αρχείου Λεωνίδα Παπάζογλου στα 2005, και διευθυντής τότε του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης κ. Κωστής Αντωνιάδης είπε: «Ήταν εξαιρετικά εύστοχος στην επισήμανση της λεπτομέρειας και ακριβής στην καταγραφή της τεκμηρίωσης». Ο Ν. Τόλης που συνεργαζόταν μέχρι τώρα μαζί του στο υπό έκδοση λεύκωμα «Από την απελευθέρωση στο Γράμμο»: «Ο τρόπος που έζησε αποτέλεσε μάθημα ζωής για όλους μας».

Η γενέτειρά μας –το Βογατσικό- λοιπόν, ορφάνεψε μέσα στον φετεινό Απρίλη. Ο Γιώργος είχε δουλέψει πολύ εδώ πιάνοντας το νήμα του χρόνου, σχηματίζοντας την ιστορία του τόπου, βασισμένος σε κάθε έγκυρη προφορική ή γραπτή μαρτυρία και όπου αυτό ήταν δυνατόν με την φωτογραφική τεκμηρίωση.
Μέγα το πάθος του, και αγιάτρευτο μέχρι το τέλος, για το γενέθλιο τόπο. Υπεραγαπούσε τη Καστοριά. Λάτρευε όμως το Βογατσικό. ΄Εχτισε σπίτι και είχε την ελπίδα πως θα μένει κάποτε εκεί.

Είχε ένα τρόπο γλυκό και δοτικό να πλησιάζει τους απλούς ανθρώπους. Κάποια βαθύσκιωτα πλατάνια του χωριού, γέροντες που η μνήμη τους στα απώτερα δεν ήταν ακόμα θολή. Και νεότερους ακόμα, με πείρα όμως στην ιστορία του τόπου και σε μνήμες παραδομένες σ’ αυτούς. Καταλάβαινε που βρίσκεται το νερό. Σαν τους ραβδοσκόπους τ’ άκουγε να κυλάει και τόβρισκε. Έσκυβε έπινε μα δεν ξεδιψούσε ποτέ. Το να ακούς είναι τέχνη μεγάλη και σοφία αληθινή. Κάποτε το κατάλαβα: Όπως συνήθιζε να μπαίνει στα θεοσκότεινα σπίτια, τα κατάκλειστα κι ερειπωμένα, έτσι ακουμπούσε στις ψυχές μέσα. Φωτογραφίες και πράγματα παλιά, αρχαία και ξεχασμένα απ’ όλους, δέχονταν το χάδι της ματιάς του κι αποφάσιζαν να του μιλήσουν. Κλειστές κάμαρες, ανήλιαγα υπόγεια- ίδια κλειστές ψυχές και στόματα- άνοιγαν και άφηναν στα χέρια του επάνω, νοήματα και μυστικές κλειδωμένες για τους πολλούς φωνές. Όταν ο Γιώργος κοίταζε παλιές φωτογραφίες μαγεύονταν. Και παράσερνε το συνομιλητή του σ’ αυτή τη μαγεία. Δεν ήταν μονάχα αναπόληση. Υπήρχε κάτι απολύτως ερωτικό στο παρελθοντικό αυτό κοίταγμα. Σχεδόν προχθές μόλις, αφήσαμε τη ματιά μας να πέσει πάνω σε κάτι φωτογραφημένα καλοκαίρια στο χωριό (της δεκαετίας του ‘50 ίσως). Μια γυναίκα έχει σηκώσει το φόρεμα ψηλά στους μηρούς προκειμένου να διαβεί τα νερά του Αλιάκμονα. Και τι δεν είπαμε… Έζησε κι εκείνη θαρρώ μαζί μας το παίνεμα και το θαυμασμό που ξεσήκωσε. Και φυσικά θα κολακεύτηκε εκεί που βρίσκεται.

Πολύ πρόσφατα, κάνοντας τις παρατηρήσεις του σε κάποιο μου κείμενο, απόρησε με κάποια σαφώς δηλωμένη αποστροφή μου προς τη μυρωδιά της μούχλας και των υπογείων. «Κάνεις λάθος» μου είπε. «Τα υπόγεια και η αποφορά της μούχλας διόλου δυσάρεστα δεν είναι!». Και τότε συνειδητοποίησα πως μιλούσα με τον άνθρωπο που σ’ όλη του τη ζωή προσπαθούσε ν’ αναστήσει έναν πεθαμένο κόσμο. Αυτόν των σκοταδιών, των υπογείων και της λησμονημένης χώρας.
Λίγο πριν τον χτυπήσει η αρρώστια γίνονταν η έκθεσή του για τον φωτογράφο Λεωνίδα Παπάζογλου στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ο Γιώργος μια «γαλιάντρα» που κελαηδεί ασταμάτητα. Ξεναγός αεικίνητος ο ίδιος, αλλά μαζί και λαμπερός οικοδεσπότης της έκθεσης, δεν κρύβει τον ενθουσιασμό και τη χαρά του, διόλου δεν κουράζεται να καθοδηγεί με τη σειρά τα αλλεπάλληλα «γκρουπάκια» του κοινού που καταφθάνουν και να τα φέρνει αντιμέτωπα με τις αρχές του 20ου αιώνα στην Καστοριά. Σε έξαψη ατέλειωτη, βυθισμένος σε πάθος αληθινό, σε μέθεξη διαρκή και με τα ελληνικά του να αστράφτουν. Γλαφυρός, κι όλο να κάνει τις απλωτές του στο οικείο πεδίο και να μεταδίδει τον ενθουσιασμό και τη λατρεία σ’ αυτό που έκανε. ΄Εργο ζωής σχεδόν βλέπεις… Τον ζήλεψα και τον χάρηκα μαζί. Κολακεύτηκα ειλικρινά που αυτό το παιδί ήταν βογατσιωτόπουλο και φίλος μου. Η έκθεση έκανε πάταγο αληθινό. Διθύραμβοι πλέχτηκαν γι αυτήν και άρθρα εγκωμιαστικά και εκτενή στόλισαν με τις φωτογραφίες που ο Γιώργος διέσωσε, τον σχολιασμό της. «Μνήμη και συγκίνηση» έγραψαν. Ακολούθησε η περιφορά της έκθεσης στο Μπενάκειο στη Αθήνα αλλά και στη Βουλγαρία (Σόφια).

Λίγον καιρό μετά η παγωμάρα μιας αμείλικτης διάγνωσης. Σκληρή, επιδεινούμενη σταδιακά κι αγιάτρευτη αρρώστια τον περίμενε. Όπως όλοι οι ασθενείς , όσο ισορροπημένοι κι αν είναι, όσες εφεδρείες ψυχικές κι αν διαθέτουν, πέρασε τα αναμενόμενα στάδια που φτάνουν από την εξέγερση μέχρι τον πανικό και την κατάθλιψη-αποδοχή. Όμως ο Γιώργος πήγε και λίγο παραπέρα. Γαλήνεψε και υποτάχτηκε στα καμώματα της αρρώστιας, την δέχτηκε αλλά και σαν παιδί έπαιξε μαζί της δεν της δόθηκε. ΄Αφησε και για το όνειρο μια θέση. Μαζί μ’ αυτόν φαίνεται πως ονειρεύονταν κι άλλοι. Το αδιάκριτο μάτι μου πέφτει τις τελευταίες μέρες στην αρχή (ως εκεί) ενός γράμματος κάποιου μοναχού προς το Γιώργο: «Αγαπητέ Γιώργο είδα απόψε ένα όνειρο…». Κι ο Γιώργος καθηλωμένος από καιρό σε αναπηρικό καροτσάκι εργάζεται, διαβάζει ασταμάτητα, συνομιλεί αδιάκοπα, διαλογίζεται, δυναμώνει και περιμένει…
Έβγαλε εις πέρας την αναδρομική έκθεση για τον καστοριανό ζωγράφο Βασίλη Παπαντίνα πριν από δυο χρόνια. Πέρυσι κιόλας επιμελήθηκε το ημερολόγιο της Ομόνοιας του 2009 αφιερωμένο στον ζωγράφο Δούκα Σαχίνη. Δεν έπαψε ποτέ να αλληλογραφεί, να επικοινωνεί να συντονίζει. Βρίσκονταν σε καθημερινή σχεδόν επαφή με τον Πατέρα Ιουστίνο της Σιμωνόπετρας για τη σύνταξη του μνημειώδους corpus των χαρακτικών του Αγίου Όρους έργο που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει. Ολοκλήρωσε όμως-όπως μάθαμε- με τον Ν. Τόλη το Λεύκωμα «Από την απελευθέρωση στο Γράμμο» που δεν κυκλοφόρησε ακόμα.

Καθώς μιλούσαμε πολύ πρόσφατα για την παιδική μας ηλικία τόφερε και πάλι ο λόγος στην ταινία «Το δέντρο που πληγώναμε» του Δήμου Αβδελιώδη. (Θυμήθηκα που πριν αρκετά χρόνια μου σύστησε θερμά τον Κάμπο της Χίου για διακοπές και δεν είχε άδικο). Εγκωμιαστικά σχεδόν λατρευτικά τα σχόλιά του για την ταινία. «Αυτή η ταινία με κάνει πάντοτε να συγκινούμαι και να κλαίω όσες φορές κι αν τη δω» μου εξομολογήθηκε. «Η μουσική του Παπαδημητρίου συγκλονιστική, μεγαλειώδης, απολύτως κλασσική. Θα μείνει!» μου είπε επίσης. Του υποσχέθηκα Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ να τη δούμε μαζί. Βρεθήκαμε και πιαστήκαμε να μιλάμε με τις ώρες. Νυστάξαμε και είπαμε «μιαν άλλη φορά»...
Μια αδιάκοπη συγκίνηση του προκαλούσε η παιδική ηλικία και η ανάμνησή της. Γιατί όμως; Μα γιατί ό,τι ανήκει στη νεότητα θάλλει. Ό,τι ανήκει στην παιδική ηλικία υπόσχεται. Ζωή τουλάχιστον. Κι από ‘δώ ξεπηδούσε και η σκέψη πως ίσως ό,τι βρίσκεται και πιο πίσω ακόμα από αυτήν -ακόμα κι αν έχει πεθάνει- μπορεί να υπάρξει και πάλι. Δεν πίστεψε ποτέ στο θάνατο. Δεν στάθηκε ποτέ σ’ αυτόν σαν εμπόδιο και αξεπέραστο στάδιο. Δεν παραδέχτηκε ποτέ πως ότι γνωρίσαμε κι αγαπήσαμε αληθινά μπορεί ποτέ να πεθάνει.

Μέσα από τη δική του διεξοδική ματιά κατάφεραν να ζωντανέψουν οι: Πιτένης βιβλιοπώλης της Κοζάνης, Παπαδήμος Οικονόμου ιεροδιδάσκαλος Βογατσικού, Λεωνίδας Παπάζογλου φωτογράφος της Καστοριάς, Ονούφριος- ζωγράφος της μεταβυζαντινής περιόδου, Παπαντίνας Βασίλης- ζωγράφος πόλεως Καστορίας και πολλοί άλλοι. Κι ένα σωρό ανώνυμοι των επιγραφών και επιμελείς σημειωτές των Μηναίων των εκκλησιών πόλεως Καστορίας. Ο Γιώργος κοιτούσε μονίμως προς τα πίσω είχε θαρρείς ερωτευτεί το παρελθόν. Το μέλλον έμοιαζε σχεδόν να μη τον αφορά. Απλώς επρόκειτο να συμβεί. Η απασχόληση και η έγνοια του ήταν αλλού. Τα βιβλία που θα μας έγραφε κι αυτά απλά περίμεναν ταξινομημένα και θα γεννιόνταν σ’ έναν τοκετό που θ’ αποφάσιζε και πάλι το παρελθόν. Κι αλήθεια πριν από τέσσερα χρόνια κι εγώ πίστευα πως τα βιβλία του Γιώργου από δω και πέρα θα ‘ταν κατακλυσμός. Όλο αυτό το υλικό θα γεννούσε δεκάδες βιβλία αξιόλογα. (Άλλες όμως οι βουλές των ανθρώπων…).

Το Πάσχα μαζί με το Χριστό ο Γιώργος περνούσε και το δικό του Γολγοθά. (Να μη τα διηγηθώ…). Έκανε κι ευχέλαιο να σταματήσει το κακό. Στο τραπέζι που εργάζεται μπροστά σε δύο «νηνία» αγίων («προσοχή είναι του 1670…» έλεγε «μη κάνουμε καμιά ζημιά»,-κι η αρρώστια να σέρνει το χορό…) δε σταματάει διόλου να καίει το καντήλι. Το βράδυ του Σαββάτου στις 25 Απρίλη, μιλήσαμε για πάνω από μια ώρα στο τηλέφωνο, κι αφού του διάβασα την εισαγωγή ενός βιβλίου που γράφω, αφιερωμένο σ’ αυτόν, έκανε καίριες διορθώσεις και οξυδερκείς παρατηρήσεις σαν πάντοτε. Το απόγευμα της επόμενης μέρας «κουράστηκε» -είπε- και χαμήλωσε τα φτερά του. Ξημερώματα της άδικης Δευτέρας 27 Απρίλη 2009, έσβησε σ’ έναν ύπνο που του χάρισε ο άγγελος…

Όμως δεν υπάρχει θάνατος για όσους παρέμειναν πάντοτε παιδιά-ο Γιώργος ήταν ένας απ’ αυτούς- κι όταν τόσοι ολόγυρα αρνούνται να τους ξεχάσουν. Και που είναι έτοιμοι στο αντάμωμα –κάποτε- να πιάσουν και πάλι να λένε και να λένε. Για το έπος της παιδικής ηλικίας. Τη γλυκιά πατρίδα που δεν εγκαταλείπει καμιά μνήμη!

Για το «πόσο φτωχύναμε» δε θέλω να ξανακούσω. Μπροστά σε τέτοια κληρονομιά που έχει αφήσει πίσω του αυτός ο άνθρωπος; Κάποιος μονάχα με συναίσθηση ευθύνης, με συνείδηση, ιερή προσήλωση, έρωτα και σεβασμό στο υλικό που θα συναντήσει , έχοντας την ανάλογη γνώση οφείλει να πλησιάσει. Πρόκληση και «πεδίον δόξης λαμπρόν» για όποιον θα τολμήσει. Να δημοσιεύσει, να σεβαστεί, να προστατεύσει, ν’ αναδείξει:
Το έργο μιας σύντομης ζωής που δόθηκε και ξοδεύτηκε σε όλα εκείνα που η λανθάνουσα τρέλα της εποχής θεωρεί ασήμαντα και πεθαμένα. Σε όλα εκείνα δηλαδή τα περασμένα που εγκαθιδρύουν τη συνέχειά μας και μας δένουν με το χώμα σαν συνειδητούς προσκεκλημένους επισκέπτες.
Όσο για την περίφημη συλλογή του Γιώργου με το αρχείο Λεωνίδα Παπάζογλου που αριθμεί 2.500 επεξεργασμένες, ταυτοποιημένες και χρονολογημένες φωτογραφίες έχω το όνειρο (και την απαίτηση μαζί) πως η πόλη της Καστοριάς θα δεσμευθεί, επειγόντως και χωρίς περιστροφές, για τη συγκρότησή της σε εξαίρετο Μουσείο της πόλης. Κι αυτό θάναι το καλύτερο κερί στη μνήμη του…
Για την ώρα αυτό που έχω να πω είναι πως εφεξής η πένα μας θα εκφράζεται φτωχότερα και με λιγότερη ακρίβεια. Χωρίς ιερή σχολαστικότητα και χωρίς προσοχή. Τα γραφτά μας θα κείτονται με πολλά κουσούρια και ψεγάδια. Πρόχειρα και με των καιρών τα ρεύματα.
Ο ουρανός από κείνη τη μέρα κλαίει συνεχώς! (έτσι προσέξαμε οι φίλοι…).

Επάνω!

Επάνω!


Τίποτα δεν μπορεί να καταλύσει το Φως.


Αγάπησα πολύ, αγάπησα το Φως, υπάρχω

Υπάρχω: ανοίγομαι μες στην παραφορά μου.

Υπάρχω: ανοίγομαι μες στην ανάφλεξή μου,

σαν τη φωτιά

Που λαμπαδιάζει, καίγεται μέσα στη Νύχτα,

Καίγεται, καίει το σκοτάδι, πυρπολεί

και μεγαλώνει.


Ανοίγομαι:


Φλέγομαι


Αγάπησα πολύ,

Αγάπησα την Ομορφιά


Τραγουδώ


Ας μη τελειώσει ποτέ

Ο Εγκάρδιος ξεσηκωμός

Μες απ’ το Τίποτα


(Το Τίποτα είναι σπινθήρας,

είναι πυκνή πυρπόληση

Και φλέγεται μες στο σκοτάδι)


Πρέπει τέλος νάβγουν

Τα καρφιά απ’ τα χέρια


Αποκαθήλωση!


Μη θρηνείτε, φίλοι,

Μην οδύρεστε

Με σιωπή, με θλίψη

Ο Ενταφιασμός


Απεχθάνομαι

Τα δάκρυα.


(Απόσπασμα από το ποίημα του Γ. Θέμελη Άσμα Εμβόλιμο Ι )


Νίκος Καρούζος

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

25.5.09

Ανακαλύψτε τη θέση σας στο πολιτικό τοπίο των Ευρωεκλογών του 2009

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Σας στέλνω φωτοαντίγραφο από το “National Geographic” του Μαρτίου 1940, όπου η νέα (δεξιά) που απεικονίζεται είναι η κ. Ντάτη Γερεουδάκη, γνήσια Καστοριανή, που σήμερα ζει στην Αθήνα.
Για το αρχείο σας.
Με εκτίμηση
Περδίκκας Παπακώστας


Σημ. «Για ανάμνηση της παλιάς καστοριανής αρχοντιάς και της παραδοσιακής φορεσιάς» από το 1940. Ντάτη Γερεουδάκη. Με αυτά τα λόγια έδωσε η Ντάτη το περιοδικό στην βιβλιοθήκη του συλλόγου Καστοριανών Αττικής.
ΠΚ



(αριστερά)
ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΗ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΑ Η ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ: Πολλές Ελληνίδες Πηνελόπες, φορούν ρούχα πλεγμένα στον αργαλειό ή πλεκτά πουλόβερ, όπως φοράει αυτό το κορίτσι από τα Καλάβρυτα.

(δεξιά)
Η ΕΠΙΣΗΜΗ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΟΡΤΕΣ: Τις ημέρες γιορτής, το βελούδο και το χρυσό νήμα, το μπροκάρ μεταξιού και τα κρεμαστά νομίσματα φοριούνται ακόμα στην Καστοριά


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

Σχετικά: "Για ανάμνηση της παλιάς καστοριανής αρχοντιάς"

ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Η ΝΟΔΕ… Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας

ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΦΑΝΕΣ από την πρόσφατη ανακοίνωση του γραφείου Τύπου της Περιφέρειας ότι, εκεί, στο λόφο της ΖΕΠ, έχουν μπλέξει ελαφρώς τους ρόλους. Δεν έχουν καταλάβει ότι η Γενική Γραμματεία μίας Περιφέρειας είναι κρατική υπηρεσία και όχι κομματική οργάνωση. Εκφράσεις του τύπου «όλα αυτά που παραδώσατε το 2004 κύριοι του ΠαΣοΚ» μπορεί να χρησιμοποιούνται από μία κομματική οργάνωση, αλλά είναι ανεπίτρεπτες σε επίσημες ανακοινώσεις κρατικής υπηρεσίας. Βέβαια, δεν μας εκπλήσσει αυτή η στάση. Είναι γνωστή η ιδιοκτησιακή αντίληψη της ΝΔ για το κράτος. Αποτελεί γι’ αυτούς λάφυρο και όχι εργαλείο στην υπηρεσία της χώρας και του πολίτη.
Επί της ουσίας τώρα: Η ΝΟΔΕ… Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας επιχειρεί τη γνωστή προσφιλή τακτική της κυβέρνησης να χρεώσει όλα τα δεινά της χώρας είτε στο ΠαΣοΚ, είτε στη διεθνή κρίση. Ουδείς, όμως, πλην της σημερινής κυβέρνησης ευθύνεται για την παταγώδη αποτυχία στην υλοποίηση του προϋπολογισμού του 2008, το έλλειμμα του οποίου ξέφυγε 8 δις από το στόχο, που η ίδια η κυβέρνηση είχε θέσει! Για να έχουμε μία αίσθηση μεγεθών, η απόκλιση είναι μεγαλύτερη από το συνολικό ποσό του κρατικού προϋπολογισμού, που πήγε το 2008 για την παιδεία. Είναι αισθητά μεγαλύτερη από το συνολικό κόστος κατασκευής της Εγνατίας Οδού!

Για την ανεργία, η ανακοίνωση «ξεχνά» την αναθεώρηση των στοιχείων, που έκανε η νέα κυβέρνηση, μόλις ανέλαβε, με την οποία υποτίθεται ότι «αυξήθηκε» η ανεργία το πρώτο τρίμηνο του 2004, ενώ η χώρα ετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες! Για να μειωθεί βέβαια, στη συνέχεια, με τις γνωστές ταχυδακτυλουργίες. Αν πιστέψουμε τη ΝΔ, το 2008, με ρυθμό ανάπτυξης κάτω του 3%, η ανεργία στη χώρα μας ήταν χαμηλότερη από το Ολυμπιακό έτος 2004 με ρυθμό ανάπτυξης 5,6%! Ένα μόλις παράδειγμα: μέχρι το 2004, ένας εργαζόμενος που δούλευε μέχρι και 12 μεροκάματα το μήνα δεν καταγραφόταν ως άνεργος. Σήμερα, εάν δουλέψει πάνω από ένα (1) μεροκάματο το μήνα, διαγράφεται από τις λίστες ανεργίας! Έτσι μειώνεται η ανεργία στη χώρα και στην περιοχή μας…

Εκεί, όμως, που η κυβέρνηση πραγματικά μεγαλούργησε είναι στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων. Πλησιάζουμε στο μέσο του τρίτου χρόνου υλοποίησης του ΕΣΠΑ 2007-2013 και δεν έχει απορροφηθεί ούτε ένα ευρώ από αυτό! Και αντί να ασχοληθεί με την εγκληματική αυτή αμέλεια, κατά τη συνήθη τακτική της, η κυβέρνηση της μηδενικής απορρόφησης στο ΕΣΠΑ αντιπολιτεύεται το ΠαΣοΚ. Σε λίγο, δεν αποκλείεται να μας πουν πως φταίει το ΠαΣοΚ και για τη μηδενική απορρόφηση στο ΕΣΠΑ…

Όσο για τις επιδόσεις της στο Γ’ ΚΠΣ, οι πολίτες διαπιστώνουν δια γυμνού οφθαλμού τη σημαντική κάμψη στην υλοποίηση έργων και αναπτυξιακών δράσεων στην περιοχή μας, αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Οποιοσδήποτε καλοπροαίρετος πολίτης συγκρίνει τι έγινε από το 2004 έως σήμερα με ό,τι έγινε πριν το 2004, καταλήγει σε ασφαλή συμπεράσματα. Και βέβαια στο ΠΕΠ Δυτικής Μακεδονίας του Γ’ ΚΠΣ, παρ' ότι παρουσιάζει τυπικά υψηλή απορροφητικότητα, η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση μετέφερε ένα σημαντικό μέρος των πόρων του από περιφερειακά έργα και προγράμματα σε εθνικά έργα.

Αν σε αυτό προσθέσουμε τη μαζική εκ των υστέρων ένταξη στο Γ’ ΚΠΣ χιλιάδων έργων σε όλη τη χώρα, που είχαν ολοκληρωθεί ή ξεκινήσει με εθνικούς πόρους από τις κυβερνήσεις του ΠαΣοΚ, χωρίς κανένα κοινωνικό και αναπτυξιακό αποτέλεσμα και με μόνο στόχο την τεχνητή αύξηση του ποσοστού απορρόφησης, αλλά και την πρωτοφανή πρωτοβουλία της κυβέρνησης της ΝΔ να μειώσει τον προϋπολογισμό του Γ’ ΚΠΣ κατά 1,8 δις ευρώ στα τέλη του 2006, λόγω αδυναμίας απορρόφησης – από αυτό και μόνο η Δυτική Μακεδονία στερήθηκε άμεσα πολλά εκατομμύρια ευρώ – αντιλαμβάνεται κανείς πολύ καλά ότι η φράση του πρωθυπουργού «ήρθε η ώρα της Περιφέρειας» τελικά ήταν μάλλον απειλή και όχι υπόσχεση.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009


ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Tην αφορμή μου την έδωσε ένας φαρμακοποιός από την Θεσσαλονίκη, στην συνέχεια είδα το σχετικό ρεπορτάζ στην τηλεόραση. Το θέμα ήταν τα ληγμένα φάρμακα. Ωραίο θέμα. Πήγε λοιπόν μία γυναίκα Γαλλίδα στο εν λόγω φαρμακείο, με ένα κουτί ληγμένα φάρμακα και λέει στον φαρμακοποιό: «αυτό έχει λήξει, μπορώ να το αποσύρω;». Ο φαρμακοποιός το παίρνει και το πετά στον κάλαθο των αχρήστων. Τότε επεμβαίνει η εν λόγω κυρία και λέει: «αυτό μπορούσα να το κάνω και εγώ». Ο φαρμακοποιός αμέσως κατάλαβε, ζητά συγγνώμη από την κυρία και της λέει: «έχετε δίκαιο, σας ευχαριστώ». Αμέσως ενημερώνει το Δ.Σ. του συλλόγου, βρήκαν πολύ ενδιαφέρον το θέμα της απόσυρσης των ληγμένων φαρμάκων και αποφάσισαν να ενημερώσουν όλα τα φαρμακεία της πόλης. Συμφώνησαν και τοποθέτησαν κάδους για απόσυρση και καταστροφή των χημικών ουσιών. Όλοι ξέρουμε τι επιπτώσεις έχουν αυτές οι χημικές ουσίες στο περιβάλλον. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε για να έχουμε καθαρό περιβάλλον. Θα ήθελα να προτείνω στο Νοσοκομείο Καστοριάς, το Κέντρο Αποθεραπείας, τα Κέντρα Υγείας και όλα τα φαρμακεία της Καστοριάς να κάνουν το ίδιο.

Ευχαριστώ για την φιλοξενία.
Νικηφόρος Χριστόπουλος


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

23.5.09

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Ο σύλλογός μας στην προσπάθειά του να υδροδοτηθεί η περιοχή Κρεπενή, ύστερα από δεκαετίες ενέργειες, κατάφερε να ενταχθεί από την Περιφέρεια στο Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και να εκμαιευτούν 500.000 ευρώ.
Προκηρύχθηκε διαγωνισμός από την αρμόδια υπηρεσία της Νομαρχίας και αναδείχθησαν ανάδοχοι για την εκτέλεση του έργου αντί του ποσού των 480.000 ευρώ.
Μετά την περάτωση του έργου, οι εργολήπτες ζήτησαν κι άλλες 32.000 ευρώ με την δικαιολογία ότι ο διαγωνισμός δεν προέβλεπε μεταφορά του νερού από την γεώτρηση στην δεξαμενή.
Ο σύλλογός μας ανταποκρινόμενος στο αίτημά τους απευθύνθηκε στην Νομαρχία και εκμαίευσε και αυτό το ποσό. Αλλά το νερό πάλι δεν υπήρχε γιατί έσπασαν οι σωλήνες. Οι εργολήπτες πρόβαλαν σαν αιτία την μεγάλη πίεση του νερού
Ο δήμος Μακεδνών επιβαρύνθηκε με το κόστος των 5.000 ευρώ και προμηθεύτηκε μηχάνημα που ελάττωσε τις πιέσεις.
Αλλά και πάλι νερό δεν υπήρχε.
Θα πρέπει να προσθέσω ότι μέχρι τώρα η υδροδότηση γινόταν από γεωτρήσεις, πολλές από τις οποίες ύστερα από ένα χρονικό διάστημα δεν λειτουργούν και οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν χορηγούν άδειες για διενέργεια νέων γεωτρήσεων (με τους περιορισμούς που αποβλέπουν στην οικονομία των υδάτινων πόρων).
Κι έτσι για πολλούς κατοίκους της περιοχής μας το νερό είναι «μάννα εξ ουρανού».
Δεν μπορώ να καταλάβω πώς είναι δυνατόν να μην υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί, κατά της κατασκευής του έργου, που να ελέγχουν τις εργασίες και τα υλικά που χρησιμοποιούνται για να αποφεύγονται τέτοια προβλήματα και να μην χάνονται τόσα χρήματα χωρίς αποτέλεσμα.

Ευχαριστώ για την φιλοξενία.
Γρηγόριος Κ. Κίτσος

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

ΑΝΤΩΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ: Αχ, πεταλούδα μου… πώς να πετάξεις!

Περιχαρείς ξεκινήσαμε να παρακολουθήσουμε τη θεατρική παράσταση: «Τα μάγια της πεταλούδας», από τη θεατρική ομάδα του πολιτιστικού ομίλου «Μύησις». Μα... «εμείς γι’ αλλού κινήσαμε κι αλλού η ζωή μας πάει» που λέει και το τραγούδι. Κινήσαμε για το θέατρο και καταλήξαμε στο σχολειό... στο 9ο Δημοτικό Σχολείο. Εν πάση περιπτώσει, πέρασα προσεκτικά πάνω από τα καλώδια που ήταν απλωμένα στο δάπεδο, ξυστά από τον ορθοστάτη των προβολέων κι ελαφρώς ακουμπιστά από το εφαλτήριο επί του οποίου ήταν στημένος ο προβολέας για τις σκηνοθετικές ανάγκες του έργου.

Με την ικανοποίηση ότι δεν έκανα κάποια ζημιά, κάθισα σ’ ένα απ’ τα κόκκινα καρεκλάκια που μεταφέρθηκαν από τις αίθουσες των μικρών τάξεων του σχολείου. Κάθισα που λέτε σ’ ένα απ’ τα κόκκινα καρεκλάκια, και παρότι κοντός, τα γόνατά μου έφτασαν στο σαγόνι. Τέλος πάντων...τα φώτα χαμήλωσαν, η αυλαία άνοιξε κι ο αφηγητής μας καλωσόρισε ηδύλαλα στο παραδείσιο λιβάδι του, με τα χρώματα, τα αρώματα και τους υπερβατικούς έρωτες των εντόμων. Η μουσική που ακούστηκε μας ανέβασε στο χαλί του παραμυθιού και μας απίθωσε απαλά στο μυριοξόμπλιαστο εκείνο περιβόλι των σκαθαριών. Όμορφος κόσμος αυτός του λιβαδιού! Να σου κι αναδύεται η ομορφιά του μέσα απ’ τις καθάριες λέξεις των ηθοποιών, τα σμιλεμένα από τα συναισθήματα πρόσωπά τους και το εκφραστικό τους βλέμμα. Γέμισε το δωρικό πάλκο μελωδία, κίνηση, χρώμα, συγκίνηση και γέλιο. Εκείνο που ξέφυγε απ’ τη σκηνή και απλώθηκε στην πλατεία ήταν η αλήθεια του ερασιτέχνη και η αποφασιστικότητά του να συνεχίσει να προσφέρει με ανιδιοτέλεια και άδολο πάθος, θυσιάζοντας απ’ τον επαγγελματικό ή τον ελεύθερό του χρόνο, για να προσφέρει παιδεία σε μας τους πολίτες της «Αρχόντισσας»!...Της «Αρχόντισσας», που περιορίζεται εις το να βαυκαλίζεται με το βυζαντινό παρελθόν της κι ας της πέφτουν τα τείχη κι ας καίγονται τ’ αρχοντικά της κι ας κάνουν φτερά τα νυφοστόλια της.

Είναι οξύμωρο, σχιζοφρενικό, δυσερμήνευτο κι εξοργιστικό στην εποχή μας, μια πόλη, πρωτεύουσα νομού μάλιστα, να μη διαθέτει εδώ και μια δεκαετία περίπου πολιτιστικό κέντρο! Μια πόλη χτισμένη σ’ ένα ευαίσθητο ακρογώνι της πατρίδας, με υψηλότατα ποσοστά ανεργίας, με τους μνηστήρες του αλυτρωτισμού τριγύρω της, με το φάντασμα της μετανάστευσης που θέλει τα νιάτα ξενομερίτες στις άξενες πια γειτονιές του κόσμου, μια τέτοια πόλη λοιπόν να ντρέπεται που δεν μπορεί να πει ένα ζεστό «καλωσόρισες» στο θέατρο, τη μουσική τον κινηματογράφο, την Τέχνη, τον πολιτισμό! Το απογοητευτικότερο δε, είναι ότι δε διαφαίνεται προοπτική κατασκευής χώρου στο εγγύς μέλλον. Πώς να μην εξοργίζει μια τέτοια σουρεαλιστική πραγματικότητα που θέλει χωριά διακοσίων και τριακοσίων κατοίκων να έχουν πολιτιστικά κέντρα και να μην έχει η πρωτεύουσα του νομού; Πόσο ακόμα θα κρατήσει το κουράγιο των ολίγων ρομαντικών που εξακολουθούν να προσφέρουν στα «κρυφά σχολειά» του πολιτισμού μαχόμενοι την ανασβολιά της εποχής και την αποκαρδιωτική πολιτιστική πραγματικότητα της πόλης;

Η κομματική πόλωση είναι τόσο βαθιά εδώ (και παντού), που καθιστά αδύνατη την ομόθυμη διεκδίκηση άμεσης ανέγερσης πολιτιστικού κέντρου. Είναι τόση η ασυνεννοησία, που δεν καταφέραμε να παρουσιάσουμε στην κεντρική εξουσία το πρόβλημα θέτοντάς το αιτιολογημένα και τεκμηριωμένα στις πραγματικές του διαστάσεις. Θα μπορούσε ίσως, μια κίνηση των πολιτών να προκαλέσει το δημοσιογραφικό ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης πανελλήνιας εμβέλειας και υπό την απειλή της καταγγελίας περί κυβερνητικής αδιαφορίας, να ξεκινήσουν οι απαιτούμενες διαδικασίες.

Αντ’ αυτών όμως, βλέπουμε πολιτικά πρόσωπα της πόλης αντί να θέτουν το πρόβλημα επιτακτικά στους εκπροσώπους της κεντρικής εξουσίας, να καυχησιολογούν και να διατυμπανίζουν τη «φιλία» τους με τους μεγαλοσχήμονες ή ακόμα να αριθμούν τα δώρα που πρόσφεραν και τις προφορικές δεσμεύσεις που απέσπασαν μεταξύ μπριζόλας και ρετσίνας.

Είθε η ημιθανής πεταλούδα της «Αρχόντισσας» να πετάξει σύντομα πάνω από την πόλη, όπως εκείνη του λιβαδιού που τόσο όμορφα άνοιξε στο τέλος τα φτερά της! Η πεταλούδα του παραμυθιού μας μίλησε για τον υπερβατικό και ανεκπλήρωτο έρωτα. Η πεταλούδα της πόλης ας μιλήσει για τον υπερβατικό ηγέτη τον υπερβατικό πολίτη και η ψηφολέκτισσα εξουσία προτού μετρήσει τα «κουκιά», ας μας βεβαιώσει (όχι να μας παραμυθιάσει) πως η δημιουργία πολιτιστικού κέντρου δεν αποτελεί ανεκπλήρωτο όνειρο!... Μπορεί;...
Είθε!...

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

21.5.09

ΑΘΗΝΑΣ ΓΙΟΒΑΝΟΠΟΥΛΟΥ: Στερνό αντίο στον Γιώργο Γκολομπία

«Πώς κλείσαν τα ματάκια σου
και δεν θωρείς πού κλαίω
και δεν σαλεύεις, δεν γροικάς
όπου γλυκά σου λέω».

Με τα σπαρακτικά αυτά λόγια του ποιητή μάταια η χαροκαμένη μάννα και ο υπερενενηντάχρονος πατέρας ικετεύουν τον Γιώργο να ανοίξει τα μάτια και να τους καλωσορίσει όπως πάντα το γελαστό παιδί που τόσο καμάρωναν για τα πολλά του προσόντα, τον άνθρωπο που σε όλη του την σύντομη ζωή του προσέφερε ακούραστα τόσο σαν γιατρός στους συνανθρώπους του, κυρίως όμως σαν ερευνητής και μελετητής της ιστορίας όχι μόνο της αγαπημένης του πατρίδας, του Βογατσικού όπου γεννήθηκε, και της Καστοριάς όπου μεγάλωσε και πήγε σχολείο, αλλά γενικότερα της ελληνικής ιστορίας και παράδοσης.

Έψαχνε με υπομονή και μάζευε με ευλάβεια ό,τι εμείς οι κάτοικοι αυτής της πόλης προσπερνούσαμε αδιάφορα και περιφρονούσαμε. Τα παλιά σοκάκια της Καστοριάς με τις βυζαντινές εκκλησίες πού ρημάζουν και τα αρχοντικά πού καταρρέουν ήταν η μεγάλη πρόκληση για τον Γιώργο, όπου έψαχνε να περισώσει ό,τι έβρισκε πεταμένο και κατεστραμμένο από τον αδηφάγο χρόνο και να αναδείξει την ιστορική μνήμη που κουβαλούσε.
Έτσι ανακάλυψε σ’ ένα παλαιοπωλείο της Θεσσαλονίκης ό,τι είχε απομείνει από το πολύτιμο αρχείο του αρχαιολόγου και ερευνητή των μνημείων της Καστοριάς Πελεκανίδη και το ακριβοπλήρωσε στον παλαιοπώλη ο οποίος το βρήκε πεταμένο έξω από το σπίτι του καθηγητή ύστερα από την διάλυσή του μετά τον θάνατο της μοναδικής κόρης του.
Με τον ίδιο τρόπο ανακάλυψε σ’ ένα σοκάκι της Καστοριάς, έξω από ένα αρχοντικό το ανεκτίμητης αξίας φωτογραφικό αρχείο των αδελφών Παπάζογλου, ενώ ήταν έτοιμο να φορτωθεί και να πεταχθεί σε κάποια χωματερή.

Χαιρόταν σαν μικρό παιδί ο Γιώργος με κάθε του καινούρια ανακάλυψη και έσπευδε να το αναγγείλει στους φίλους του με περισσή ικανοποίηση και περηφάνεια.
Παράλληλα έχοντας αποκτήσει μια σημαντική ιστορική γνώση πάνω στην αξία των κειμηλίων του Αγίου Όρους, είχε εξουσιοδοτηθεί από την Ιερά Επιστασία να αγοράζει κάθε τι πού ανακάλυπτε μέσα από την συνεχή έρευνα στο διαδίκτυο σε όλο τον κόσμο σχετικά με τις μονές.

Είναι δύσκολο να απαριθμήσει κανείς μέσα από τις λίγες αυτές γραμμές τις προσπάθειες πού κατάβαλε αυτό το τόσο μεγάλο μα και τόσο σεμνό καστοριανό παιδί για να δημιουργήσει αυτό το ανεκτίμητης αξίας έργο πού θα βοηθήσει όλους τους επόμενους ερευνητές της ιστορίας του τόπου μας, εφ’ όσον θα χρησιμοποιήσουν σωστά το πολύτιμο αρχείο του.

Στα σαράντα οχτώ του χρόνια ο Γιώργος Γκολομπίας είχε πολλά όνειρα και οράματα πού συχνά, ανοίγοντας την καρδιά του, τα μοιραζόταν με κάποιους φίλους, μια από τους οποίους ήμουν και εγώ. Όμως μια σκληρή μοίρα ζήλεψε όλη του αυτήν την δράση και του χτύπησε την πόρτα πριν από 2-3 χρόνια. Ο Γιώργος πάλεψε να μην την αφήσει να περάσει συνεχίζοντας την δουλειά του και ελπίζοντας πώς θα ξεπεράσει την σπάνια ασθένεια που σιγά-σιγά του αφαιρούσε δύναμη από τα χέρια του και τα πόδια του, τα δυό πολύτιμα εργαλεία του στο έργο του που δε ήθελε να αφήσει στην μέση. Ήταν άλλωστε τόσο νέος ακόμη και τόσο δυνατός.

Όταν την ημέρα του Αη Γιώργη του ευχήθηκα από το τηλέφωνο ό,τι καλλίτερο, η απάντησή του ήταν: «μην στεναχωριέσαι, όλα θα πάνε καλά». Όμως, αλλοίμονο, ο Γιώργος μού είπε ψέματα γιατί μόλις τρείς μέρες μετά ήρθαν τα μαύρα μαντάτα…
Τον Γιώργο δεν θα μπορούσα πλέον να τον επισκεφθώ την επόμενη φορά πού θα πήγαινα στην Θεσσαλονίκη για να του πάω κάποιο από τα καινούρια βιβλία πού είχαν εκδοθεί στην Καστοριά και ο κάθε συγγραφέας ήθελε να του το στείλει με την σχετική αφιέρωση. Ένα από αυτά ήταν το βραβευμένο βιβλίο της αγαπημένης του φίλης Σόνιας Ευθυμιάδου με την γραπτή της αφιέρωση πού δυστυχώς τώρα θα μείνει στην δική μου βιβλιοθήκη.

Τον Γιώργο δεν θα τον ξανακούσω στο τηλέφωνο να μού μιλάει για τα μελλοντικά του σχέδια. Ο Γιώργος έσβησε ξαφνικά τόσο αθόρυβα, όσο αθόρυβα έζησε και πρόσφερε σε μια κοινωνία τόσο θορυβώδη αλλά και τόσο κενή. Όμως για όλους εμάς θα συνεχίσει να ζει μέσα από το ανεκτίμητο έργο του πού όλοι πρέπει να φροντίσουμε με κάθε τρόπο να αξιοποιηθεί.

Τι τραγική ειρωνεία, ήδη σε λίγες μέρες η Κοζάνη διοργανώνει στο χωριό Αιανή έκθεση φωτογραφίας με το φωτογραφικό υλικό από το αρχείο των αδελφών Παπάζογλου που διέσωσε ο Γιώργος Γκολομπίας, ενώ η μεγάλη επιθυμία τού Γιώργου, που τελικά έμεινε ανεκπλήρωτη, ήταν να φιλοξενηθεί αυτή η έκθεση πρώτα στην πατρίδα του και να την θαυμάσουν πρώτοι οι καστοριανοί συμπολίτες του. Δυστυχώς όμως η πόλη μας δεν έχει τον κατάλληλο χώρο για να φιλοξενήσει αυτό το σπάνιο φωτογραφικό υλικό.

Ο Γιώργος Γκολομπίας πέρα από όλα αυτά άφησε δύο θαυμάσια παιδιά, υπόδειγμα ανατροφής και ευγένειας, και δύο τραγικούς γονείς καθώς και δύο αδέλφια που τον λάτρευαν και είναι βέβαιο ότι δεν θα αφήσουν να χαθεί αυτό το μεγάλο έργο του από το οποίο θα αντλούν πολύτιμες πληροφορίες οι επόμενες γενιές.
Το πέρασμα από την ζωή του Γιώργου Γκολομπία θα αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στην ιστορία του τόπου μας και θα τον καταγράψει στο πάνθεον των αθανάτων.

Γιώργο σ’ ευχαριστώ που είχα την τύχη να είμαι ανάμεσα στους φίλους σου.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7.5.2009

Ανοιχτή επιστολή των Παμμακεδονικών Ενώσεων

προς τον ειδικό επιστημονικό σύμβουλο σε βαλκανικά θέματα του ΕΛΙΑΜΕΠ, δρ. Ευάγγελο Κωφό
«Όχι» στους όρους Makedonci-Makedontsi-Μakedonski

Την έντονη διαφωνία τους στην πρόταση που καταθέτει για το Μακεδονικό ζήτημα ο Δρ. Ευάγγελος Κωφός, Σύμβουλος του Ελληνικού Ίδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) σε Βαλκανικά θέματα και πρώην Συμβούλος του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών, σε πρόσφατο άρθρο του με τίτλο «Το Μακεδονικό ζήτημα μεταξύ της Αθήνας και των Σκοπίων: Υπάρχει επιλογή διεξόδου;» με σχετική επιστολή τους οι Παμμακεδονικές Ενώσεις ανά τον κόσμο.
Συγκεκριμένα η διαφωνία των Παμμακεδονικών Ενώσεων αφορά στην προτεινόμενη χρήση του ουσιαστικού – Makedonci-Makedontsi και του επιθέτου Μakedonski τα οποία θα προσδιορίζουν την εθνότητα και τη γλώσσα των κατοίκων της γείτονος «Vardar Macedonia ή Vardar Makedonija», όπως αναφέρει στο σχετικό του άρθρο ο καθηγητής.
Οι πρόεδροι των Παμμακεδονικών Ενώσεων ανά την υφήλιο στη σχετική επιστολή επισημαίνουν ότι ο όρος ‘Makedonci’ είναι ακριβώς ο προσδιορισμός ο οποίος στη γλώσσα των κατοίκων της π.Γ.Δ.Μ. μεταφράζεται ‘Μακεδόνες’. «Δηλαδή με τη δική μας υπογραφή οι βόρειοι γείτονές μας θα ονομαστούν διεθνώς ‘Μακεδόνες’» επισημαίνουν οι Πρόεδροι, «γεγονός που θα ενθαρρύνει τον αλυτρωτισμό και την προπαγάνδά τους». Οι Παμμακεδονικές Ενώσεις ανά τον κόσμο θεωρούν εθνικά επιζήμιο την οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για να αναγνωρισθούν οι κάτοικοι της π.Γ.Δ.Μ. με οποιαδήποτε λέξη έστω και παρομοιάζουσα με τη λέξη «Μακεδόνες».
Ολόκληρη η επιστολή που εστάλη στον Δρ. Κωφό έχει ως ακολούθως:

«Αξιότιμε Δρ. Κωφέ,
Διαβάσαμε με ενδιαφέρον την θέση σας μέσω ΕΛΙΑΜΕΠ στο άρθρο The Current Macedonian Issue between Athens and Skopje. Ομολογουμένως συμφωνούμε σε πολλά σημεία της διατριβής σας, αλλά διαφωνούμε παντελώς στη χρήση του ουσιαστικού – Makedonci-Makedontsi και του επιθέτου makedonski τα οποία θα προσδιορίζουν την εθνότητα και τη γλώσσα των κατοίκων της γείτονος «Vardar Macedonia ή Vardar Makedonija», όπως αναφέρεστε στην έκθεσή σας.
Ονομάζοντας τους κατοίκους της πΓΔΜ “Makedonci” είναι ακριβώς ο προσδιορισμός ο οποίος στη γλώσσα τους μεταφράζεται σε «Μακεδόνες». Δηλαδή με τη δική μας υπογραφή οι βόρειοι γείτονές μας θα ονομαστούν διεθνώς «Μακεδόνες». Αν αυτοί καθιερωθούν, έστω και στην Κυριλλική, ως «οι Μακεδόνες», (διότι αυτοί είναι οι κάτοικοι της χώρας που φέρει τον όρο «Μακεδονία», ενώ η Μακεδονία είναι μόνον μια περιοχή της Ελλάδας) ποιος μας διαβεβαιώνει πως θα σταματήσουν τον αλυτρωτισμό τους και την προπαγάνδα τους; Μάλλον θα έχουν περισσότερους λόγους να μην σταματήσουν, καθότι έχουν γαλουχηθεί να θεωρούν τους εαυτούς τους «Makedonci» και τη γλώσσα τους «Makedonski».
Αυτό που παρατηρείται στην περίπτωση Ελλάδας και Σκοπίων είναι το γεγονός πως πραγματοποιείται κλοπή σε παγκόσμιο επίπεδο, παραβίαση διεθνών συμφωνιών με τη συμβολή του πολιτικού και διπλωματικού κόσμου, αλλά και της Ελληνικής Ακαδημίας. Δηλαδή βιάζεται και λεηλατείται η ίδια η ιστορία και οι γνώστες της ιστορικής αλήθειας παραμένουν αδιάφοροι εμπρός στο έγκλημα αυτό.
Δρ. Κωφέ, η Ελλάδα πρέπει να διεκδικήσει τα δικά της δικαιώματα, να προστατέψει τα δικά της συμφέροντα και να διασφαλίσει τη δική της εδαφική ακεραιότητα. Η εθνικότητα των βορείων γειτόνων είναι Σλαβική, όπως Σλαβική είναι η γλώσσα, η κληρονομιά και ο πολιτισμός τους, στοιχεία για τα οποία πρέπει οι ίδιοι να είναι υπερήφανοι. Ενόσω η Ελλάδα διαιωνίζει το «Μακεδονισμό» τους τα αποτελέσματα θα είναι αρνητικά για τους βόρειους γείτονές μας, αλλά και για μας.
Εάν οι Σλάβοι πάρουν επισήμως ως εθνική ονομασία τους το ουσιαστικό «Makedonci» και το παράγωγο «Makedonski», γνωρίζοντας τους Σλάβους οι προσδιορισμοί αυτοί θα αλλάξουν σε «Macedonian» σε ελάχιστο χρόνο, σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι διαδοχικές Ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν δείξει μέχρι στιγμής την απαιτούμενη τόλμη και πυγμή για την υπεράσπιση των ελληνικών δικαίων και συμφερόντων. Λόγω των προαναφερθέντων οτιδήποτε Μακεδονικό θα εξαφανισθεί από την Ελλάδα σ’ ένα ημερονύχτιο.
Η ενδιάμεση συμφωνία αφορά αποκλειστικά την εξεύρεση ενός ονόματος για την πΓΔΜ, για το οποίο όπως ξέρετε, οι θέσεις μας παραμένουν σταθερές και σε πλήρη συμφωνία με την συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού και της ομογένειας. Επομένως απορρίπτουμε τον όρο «Μακεδονία» για το όνομα τους κράτους αυτού.
Θεωρούμε εθνικά επιζήμιο την οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για να αναγνωρισθούν οι κάτοικοι της πΓΔΜ με οποιαδήποτε λέξη έστω και παρομοιάζουσα με τη λέξη «Μακεδόνες».
Θεωρούμε πως η πολιτιστική και ιστορική ταυτότητα της Μακεδονίας ανήκει μόνον στον Ελληνισμό. Το απαιτούν οι πρόγονοί μας και το αναμένουν οι απόγονοί μας Η Ελλάδα πρέπει να διακηρύξει επίσημα και σε όλα τα διεθνή φόρα ότι αναγνωρίζει ως Μακεδονική ταυτότητα αποκλειστικά και μόνον του Ελληνισμού της Μακεδονίας.

Με εκτίμηση,

Παμμακεδονική Ένωση Αμερικής
Νίνα Γκατζούλη, Ύπατη Πρόεδρος

Παμμακεδονική Ένωση Αυστραλίας
Δημήτρης Μηνάς, Πρόεδρος

Παμμακεδονική Ένωση Καναδά
Χαράλ.Μουτουσίδης, Πρόεδρος

Παμμακεδονική Ένωση Ευρώπης
Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Τσορμπατζόγλου, Πρόεδρος

Μακεδονικά Τμήματα Αφρικής
Δημήτριος Βουγιουκλής, π. Πρόεδρος


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7 Μαΐου 2009

18.5.09

ΟΔΟΣ: Ζήσε Μάη




Η επίσκεψη του πρωθυπουργού κ. Κων/νου Καραμανλή στην Καστοριά την περασμένη Κυριακή, μπορεί να ήταν αστραπιαία, αλλά δεν μπορεί να θεωρηθεί κεραυνός εν αιθρία. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρχικά είχε ορισθεί να πραγματοποιηθεί 1 εβδομάδα πριν το Πάσχα, αλλά για άγνωστους λόγους, αναβλήθηκε.

Είχαν επομένως όλοι οι αρμόδιοι και οι εμπλεκόμενοι τον χρόνο, να προετοιμάσουν αλλά και να σκηνοθετήσουν όλες τις κινήσεις της σημαντικής επίσκεψης στην περιοχή της Καστοριάς που θεωρείται παραδοσιακό φρούριο της Νέας Δημοκρατίας. Ώστε στο ιδανικό περιβάλλον του συγκεντρωμένου πλήθους ο πρόεδρος της ΝΔ να προβάλλει με επιτυχία την εικόνα ενός δυναμικού πρωθυπουργού που επιλαμβάνεται αυτοπροσώπως των «προβλημάτων» της περιφέρειας, αλλά που ταυτόχρονα εγκαινιάζει τα έργα της κυβέρνησής του και των λύσεων που προωθεί. Ταυτόχρονα όμως υπήρχε και ο χρόνος στην ίδια επίσκεψη, να τονωθεί το προφίλ όλων των σημαντικών τοπικών πολιτικών αλλά και να προωθηθούν τα ουσιαστικά προβλήματα της Καστοριάς στο πλαίσιο μιας πραγματικά ιδανικής ευκαιρίας.

Με αυτά τα δεδομένα, η επίσκεψη του πρωθυπουργού διέθετε όλα εκείνα τα συμβολικά χαρακτηριστικά μιας γνήσιας προεκλογικής συγκέντρωσης. Και φυσικά όχι των εκλογών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Οι αμέσως επόμενες ημέρες θα αποδείξουν αν αυτή η αξιοσημείωτη κινητικότητα που επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την κοινοβουλευτική ρευστότητα, θα οδηγήσει (ή όχι) σε εξαγγελία πρόωρων εθνικών εκλογών.

Όμως για την Καστοριά, ο απολογισμός της επίσκεψης του κ. Κωνσταντίνου Καραμανλή και πιο ειδικά το ουσιαστικό κέρδος για τον τόπο, είναι πενιχρό, αν δεν είναι μηδαμινό. Διότι αν εξαιρεθεί η επανάληψη της ίδιας, μάλλον όχι και τόσο κολακευτικής για τους ίδιους, εικόνα των συνωστισμένων πολιτικών, υποψήφιων πολιτικών, παραπολιτικών, υπηρεσιακών παραγόντων τοπικών και όχι, όλων των διαμετρημάτων και αρμοδιοτήτων, τότε, ο ανυποψίαστος τηλεθεατής - αναλυτής της επίσκεψης, θα μπορούσε από τις εικόνες να αρκεστεί στην διαπίστωση ότι στην Καστοριά, δεν υπάρχουν πια άλυτα ζητήματα και ότι άπαντα έχουν διευθετηθεί.

Όμως η πραγματικότητα, όχι απλώς δεν είναι έτσι, αλλά είναι ακριβώς η αντίθετη: Κανένα μεγάλο πρόβλημα και αίτημα του τόπου δεν έχει προχωρήσει και φυσικά δεν έχει επιλυθεί. Μάλιστα εγείρονται σημαντικές υπόνοιες, ότι κανείς δεν βρέθηκε να τα εξηγήσει όλα αυτά στον ίδιο τον κ. Κ. Καραμανλή, ο οποίος έδειχνε να πιστεύει απόλυτα όσα του έλεγαν και όσα ο ίδιος στην συνέχεια δήλωνε ικανοποιημένος.

Σε αυτή την επίσκεψη, πληροφορήθηκε μαζί με το πανελλήνιο και η Καστοριά, ότι η Εγνατία Οδός η οποία επί Νέας Δημοκρατίας μετά από αλλεπάλληλες αναβολές της παράδοσής της, έπρεπε να παραδοθεί το αργότερο ως το τέλος του Δεκεμβρίου 2008, σύμφωνα με τις κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις του ίδιου του αρμόδιου υπουργού κ. Σουφλιά (τις οποίες επαναλάμβανε μέχρι και το τέλος του π. Νοεμβρίου!) και στην συνέχεια έπρεπε να παραδοθεί το αργότερο ως τέλος Μαρτίου, και ύστερα ως το τέλος Απριλίου 2009, σύμφωνα και πάλι με τις δηλώσεις του ίδιου υπουργού, πρόκειται πια, να παραδοθεί, στο τέλος Μαϊου του 2009. Για να επιβεβαιωθεί με τον μηρυκασμό αυτό η παροιμία του Μάη που ζει για να φάει το τριφύλλι. Καθ’ ότι, κανείς πια δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής από την δεσμευτικότητα αυτών των διαβεβαιώσεων. Οι οποίες στους κατοίκους του νομού Καστοριάς που παρακολουθούν από πρώτο χέρι την εξέλιξη των εργασιών του καθέτου άξονα (θα συνδέσει την Καστοριά με την Εγνατία) να χρονίζουν αδικαιολόγητα ακούγονται εντελώς σουρεαλιστικές.

Έτσι αν υπάρχει κάποια «αισιοδοξία» αυτή παραμένει για ορισμένα μόνο τμήματα της Εγνατίας στην ορεινή περιοχή της Πίνδου, αλλά και πάλι, αν πράγματι μπορούσαν να παραδοθούν στο τέλος Μαΐου δηλαδή στις παραμονές των ευρωεκλογών θα μπορούσαν ίσως και να παραδοθούν λίγο νωρίτερα για να προλάβει μέχρι τις ευρωεκλογές η κυβερνητική παράταξη, να προβάλλει το «επίτευγμα» και να το καρπωθεί πολιτικά.

Μια και αυτό το «επίτευγμα» έπρεπε σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα και τις προεκλογικές υποσχέσεις να έχει ολοκληρωθεί τον 20ο αιώνα, κάπου στην δεκαετία του 1990, επί ΠαΣοΚ στις ατελείωτες υπουργικές θητείες του κ. Κώστα Λαλιώτη για να επεκταθεί μετά στο 2000, ύστερα στο 2002, στο 2004 κοκ.

Θαύμασε ακόμη ο κ. πρωθυπουργός το σπήλαιο του Δράκου, στον εσωτερικό παραλίμνιο της Καστοριάς, αλλά μάλλον κανείς δεν τον ενημέρωσε ότι κανένα σπήλαιο και κανένας σταλλακτίτης δεν αρκεί για να δημιουργήσει τουριστικό ρεύμα σε ένα τόπο (πόσο μάλλον οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη). Τα ίδια -και απαράλλακτα- ακούγονταν και για τον αρχαιολογικό χώρο του Λιμναίου Οικισμού στο Δισπηλιό, αλλά αρκετά χρόνια μετά το τάξιμο των μεγαλόστομων υποσχέσεων τα αποτελέσματα και εκείνου του άθλου, είναι κάτι λιγότερο και από πενιχρά.

Μόνος κερδισμένος απ’ αυτή την επίσκεψη, δείχνει να είναι για μια ακόμη φορά ο κ. Ν. Τοτονίδης, δήμαρχος του Άργους Ορεστικού, που του δόθηκε η ευκαιρία να διαφημίσει το Αρχαιολογικό Μουσείο του νομού, αλλά και το Πολιτιστικό Κέντρο του Άργους Ορεστικού που κατόρθωσε σχεδόν να ολοκληρώσει στον δήμο του. Αλλά έτσι είναι πάντα: Η εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα.

Και στην συγκεκριμένη επίσημη επίσκεψη η σιωπηλή Καστοριά ήταν ολοκληρωτικά και βροντερά απούσα. Ώστε να εκτιμάται ότι η διαιώνιση του κ. Φ. Πετσάλνικου στον χώρο του ΠαΣοΚ σε επίπεδο Καστοριάς, καθώς και οι γραφικότητες και ακρότητες άλλων κοινοβουλευτικών σχηματισμών και κομμάτων που επιχειρούν να παραπείσουν τον κόσμο με καπηλείες ιδανικών και ατάκες, είναι οι λόγοι που δεν ώθησαν, μέχρις στιγμής, αθρόα εκτός Νέας Δημοκρατίας, συμπαγείς ομάδες των ψηφοφόρων της στην Καστοριά και ιδίως τους νεότερους.

Έτσι, μέρες μεταπασχαλινές άλλωστε πολλοί είναι όσοι διερωτώνται αν ο πρωθυπουργός, που δεν πραγματοποίησε την επίσκεψή του όπως αρχικά είχε προγραμματισθεί το Σάββατο της Αναστάσεως του Λαζάρου, ή την Κυριακή των Βαΐων (και κλάδων) του Νυμφίου, έπραξε πράγματι σοφά αποφασίζοντας να επισκεφθεί την Καστοριά, την Κυριακή του Θωμά.
Του Απίστου εννοείται.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 30 Απριλίου 2009

ΟΔΟΣ: Gold door

Την περίοδο επιβολής των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, πολλές από τις εκκλησίες σε εκείνα τα μέρη είχαν μετατραπεί σε πολιτιστικά κέντρα προπαγάνδας, σε καφενεία, σε αίθουσες λαϊκών συνελεύσεων αλλά και σε σταύλους και αποθήκες. Στην Τουρκία πάλι, οι περισσότερες από τις λαμπρές εκκλησίες των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, - όσες απ’ αυτές τουλάχιστον διασώζονται και δεν άρχισαν να αναστηλώνονται για να αποτελέσουν πόλο έλξης τουριστών, παραμένουν αποθήκες, πινακοθήκες, αίθουσες παραστάσεων, κινηματογράφοι κλπ.

Αλλά οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται με την κλειδαμπαρωμένη είσοδο, και τα καλώδια που συνδέουν την κεραία ραδιοφωνικού σταθμού με το «Ιερό» του μικρού ναού μέσα στον οποίο σύμφωνα με οργισμένες καταγγελίες περαστικών και άλλων ρομαντικών, λειτουργούν βοηθητικά ηλεκτρικά μηχανήματα για την κεραία, τα οποία μάλιστα εκπέμπουν και χαρακτηριστικούς θορύβους, είναι φωτογραφίες που δεν αφορούν αυτές τις χώρες, παρά την ίδια την Καστοριά. Μοιάζει αδιανόητη η σκέψη ότι η ευθύνη (και) αυτής της πρωτοφανούς κατάστασης ανήκει στην τοπική Μητρόπολη: Πρόκειται για το γραφικό εξωκκλήσιο του Αγίου Αθανασίου στο Βουνό της Καστοριάς, που κτίσθηκε στην σημερινή θέση και μορφή του πριν από 40 τουλάχιστον χρόνια. Για μερικές δεκαετίες πριν ανοίξει ο δρόμος που οδηγεί στην ομώνυμη κορυφή του βουνού (δρόμος που αποδείχθηκε καταστροφικός για το βουνό) ο Άγιος Αθανάσιος, με τον Προφήτη Ηλία, την Μαυριώτισσα και την περιοχή του Φουντουκλή αποτελούσε μια από τις κύριες τοποθεσίες αναψυχής και περιπάτου, άθλησης και εκδρομών για τους κατοίκους της πόλης και οπωσδήποτε τοποθεσία με εξαίσια θέα.

Οι εποχές αυτές παρήλθαν ανεπιστρεπτί και ως παράπλευρη απώλεια της τεχνολογικής προόδου, ανάμεσα στα βράχια, ξεφύτρωσαν οι γνωστές κεραίες του βουνού. Αλλά από το ούτως ή άλλως απαράδεκτο αυτό θέαμα του δάσους των κεραιών να έχουν κατακλύσει την περιοχή μέχρι του αφόρητου σημείου να μετατραπεί η εκκλησία και ακόμη χειρότερο το ιερό βήμα της εκκλησίας σε μηχανοστάσιο, υποσταθμό, στούντιο ή κεραία, μεσολαβεί χάος και έρεβος.

Πρόκειται για πράξη που δείχνει έλλειψη σεβασμού προς το όμορφο εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου και προσβολής στην ίδια την Καστοριά. Όχι μόνο γιατί αποτελεί -κοντά στ΄ άλλα- ένα ακόμη παράδειγμα αχαλίνωτης εφαρμογής του «σκοπού που αγιάζει τα μέσα», αλλά και διότι εκθέτει την ίδια την Μητρόπολη της Καστοριάς, η οποία δείχνει μια ανεξήγητη ροπή ανοχής σε ενέργειες κακής χρήσης. Άβυσσος η ψυχή;

ΥΓ. Η είσοδος του ναού κλειδώθηκε ύστερα από καταγγελίες επισκεπτών και εκδρομέων στην περιοχή την περίοδο του Πάσχα, οι οποίοι έκπληκτοι διαπίστωσαν την παρουσία ηλεκτρονικών μηχανημάτων μέσα στο Ιερό Βήμα. Και αντί να απομακρυνθούν τα μηχανήματα, οι υπεύθυνοι της Μητρόπολης, απομάκρυναν τους προσκυνητές.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 30.4.2009
Φωτογραφία: Η είσοδος του ναού του Α. Αθανασίου στο Βουνό

ΚΑΡΙΝΕ ΜΠΑΤΑΛΙΑΝ: Στην όμορφη Καστοριά

Λένε, ότι εμείς οι γυναίκες
Όμορφες και τρυφερές,
Είμαστε ζηλιάρες λίγο
Και λιγάκι φθονερές.

Και ζηλεύει η μια την άλλη,
Που’ χει ομορφιά και χάρη,
Που’ χει φρύδια, μάτια, στόμα
Και φιδίσιο κορμί και σώμα.

Ειν’ αλήθεια αυτό,
Μα έτσι ήτανε γραφτό:
«Πυρ, γυνή και θάλασσα»
Είναι θηλυκό κι αυτό.

Μα εγώ ξέρω δυο κυρίες
Με μεγάλο κάπα κι δυο
Ειν’ αρχόντισσες και φίλες
Την ομορφιά τους είδα εγώ.

Η μια Λίμνη,
Η άλλη Πόλη…
Στα Ελληνικά
Είναι θηλυκά κι αυτά.

Ειν’ αχώριστες αιώνια
Καστοριά – Ορεστιάς
Ούτ’ η ζήλια, ούτ’ διχόνοια
Δε χωρούν εδώ σ’εμάς.

Η μια την άλλη συμπληρώνει,
Διπλασιάζει την ομορφιά.
Κάθε μια δεν είναι μόνη –
Εδώ ειν’ η πονηριά!

Αν ζητήσεις την λιμνούλα:
«Δείξε μου την ομορφιά!»
Θα σε πάει μια βολτούλα
Με βαπόρι του Νανά.

Και θα δεις την ομορφιά
Της Καστοριάς της ζηλευτής.
Έλα γρήγορα ν’απολαύσεις,
Μην αργήσεις, να χαρείς.

Πρώτ’ απ όλα θα σου δείξει
Την Μαυριώτισσα γλυκιά
Μες’ τους κύκνους
και παγόνια
Και την αρχοντιά αιώνια.

Έχει και τις κρυφές της χάρες,
Που’ ναι μέσα της βαθιά
Στα βουνά σπηλιές, λιμνούλες
Μας τις κρύβει ντροπαλά.

Κι όπως είναι ηδονή
να ψάχνεις
Της γυναίκας το κορμί,
Ψάξε εσύ και θα τα χάνεις
Μ’ ομορφιά της, Εξερευνητή.

Είναι μεγάλη μα μοντέρνα
Και όλους αγαπά.
Την αγαπάει κι η νεολαία
Στον αδερφό της
όταν τους πάει.

Εκεί στήνει ένα χορό!
Έχει τον Αλιάκμονα βοηθό
«River Party» το λεν οι ξένοι,
Μα είναι δικό μας κ’ αυτό.

Κ’ όταν χορεύει στα Ραγκουτσάρια
Μεθυσμένη και τρελή
Και τούτη ζάλη- πεντοζάλη
Κάνει την χάρη της διπλή.

Έλα μετά για να χορέψεις
Στην μπουμπούνα μας ζεστή
Στο Ντολτσό θα συναντήσεις
Φαγοπότι και κρασί.

Κι αν ανέβεις ψιλά
Στα σοκάκια τα Καστοριανά,
Καλλιθέα θα’ χεις μπροστά
Και μια λιμνούλα αντανακλά
Την πόλη μας μεσ’ τα νερά.

Μα κι άλλη ευχαριστημένη,
Σα μανούλα, τρυφερά
Τη λιμνούλα μας αγκαλιάζει
Βόρεια, Νότια, Δυτικά…

Και την έχει
Σα στολίδι
Μες τα γυναικεία στήθη,
Που κρατάνε τα βουνά.

Αν προσέξεις απ’ τη λίμνη
Γύρω-γύρω τα βουνά
Εβδομήντα οκτώ κυρίες μες τα πορφυρά
Σου χορεύουν την «Αθηνά».

Ειν αρχόντισσες μεγάλες
Εκκλησίες Βυζαντινές.
Μόν’ ο Χρόνος θα’ ναι άξιος
Να σταθεί δίπλα σ’ αυτές.

Κι όταν φέρνει ο Καιρός
Αλλαγές στη φύση,
Σα σοφό αρσενικό
Σπεύδει να τις ευχαριστήσει.

Το φθινόπωρο τις φέρνει
Τα στολίδια του χρυσά,
Σκουλαρίκια και κολιέδες
Και καλούδια άλλα πολλά.

Κι όταν έρχετ’ ο Χειμώνας,
Μέγας άρχοντας κι αυτός,
Μ’ ακριβές και άσπρες γούνες
Τις καλοπιάνει ο πονηρός.

Άνοιξη και καλοκαίρι,
Είν και τότε ζηλευτές
Παραλίες και βαρκάδες
Για τους εραστές κρυφές.

Μα δε ζηλεύουν
η μια την άλλη
Έτσι ήτανε γραφτό:
«Πυρ, γυνή και θάλασσα»
Δεν είναι πάντα κακό.

Λένε, ότι εμείς οι γυναίκες
Όμορφες και τρυφερές,
Είμαστε ζηλιάρες λίγο
Και λιγάκι φθονερές.

Και ζηλεύει η μια την άλλη,
Που’ χει ομορφιά και χάρη,
Που’ χει φρύδια, μάτια, στόμα
Και φιδίσιο κορμί και σώμα.

Μα στ’ αλήθεια εσύ αν έχεις
Όμορφη καρδιά, σοφή,
Λάθος είναι να ζηλεύεις,
Γίνε καλύτερη κ’ εσύ.




Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 30.4.2009

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ