30.3.09

ΟΔΟΣ: Τα βεγγαλικά (και οι φωτοβολίδες)

Αν κάποιος, σε άλλη, εκτός Καστοριάς πόλη, ή οπουδήποτε αλλού στον κόσμο, ισχυριστεί περίπου ότι η πόλη του ζει συναρπαστικές και σημαντικές στιγμές επειδή αναβιώνει έθιμα σαν τις μπουμπούνες και τον χάσκαρη, θα τον αντιμετωπίσουν αν μη τι άλλο με επιφύλαξη για την πολιτική υγεία ή την ωριμότητά του. Αλλά αυτά θα συνέβαιναν οπουδήποτε αλλού, εκτός από εδώ.

Διότι στην Καστοριά, αν κάποιος προβάλλει όλα αυτά τα «συναρπαστικά» χαρακτηριστικά και πολύ περισσότερο αν διαθέτει τις ιδιότητες οργάνωσης αλλά και συμμετοχής σε αυτού του είδους τις γραφικότητες, θεωρείται ότι είναι προικισμένος με υψηλά ιδανικά και χαρισμαστικές ικανότητες. Μετά το πατροπαράδοτο κόψιμο των δεκάδων βασιλόπιτων που ξεκίνησε αμέσως μετά τα καρναβάλια να έχει το κουράγιο ο κάποιος, να συμμετέχει ψυχή τε και σώματι στα έθιμα της Αποκριάς, είναι κάτι που δεν μπορεί να πράξει ο οποιοσδήποτε. Αυτός που μπορεί, κάλλιστα μπορεί να σταδιοδρομήσει στον ευγενή πολιτικό στίβο της πόλης και του νομού.

Πολλές μπουμπούνες σε όλα τα sizes, τα μήκη, ύψη και πλάτη και σε όλες τις γειτονιές και ραχούλες της ατάκτως εξαπλωθείσης πόλης, αλλά κυρίως η παραδοσιακή μπουμπούνα σε Ντουλτσό -η οποία απορρόφησε την μεγάλη δημοτική μπουμπούνα της Ομόνοιας (καθ’ ότι η πολυεπίπεδη νέα πλατεία αποδεικνύει έμπρακτα και με κάθε αφορμή την χρηστική της πρακτικότητα: ερημώνει κάθε μέρα και περισσότερο) προκάλεσαν εκείνη την νύχτα ένα είδος δέους και θαυμασμού. Συνέβαλαν βέβαια και τα βεγγαλικά καθώς και οι φωτοβολίδες, τα δοκιμασμένα κόλπα που είναι το εύκολο καταφύγιο σε κάθε ανάλογη περίσταση.

Αλλά το δέος και ο θαυμασμός δεν αφορούσαν μόνο τους (μέτρια) φανταχτερούς επουράνιους σχηματισμούς των φωτοβολίδων, ούτε το πυρ το απώτερο της μπουμπούνας, παρά την πολυπλοκότητα και τις αυξημένες υποχρεώσεις μιας δημοτικής σταδιοδρομίας σήμερα. Στην οποία η αφή της φωτιάς, και ιδίως ο χάσκαρης, κυριολεκτικά, μεταφορικά αλλά και εθιμικά ενσαρκώνουν το σημερινό Kastorian dream: Δεν κάνεις απολύτως τίποτε.

Από τον κανόνα αυτό εξαιρούνται βεβαίως μυστηρίως τα πολύπαθα πλατάνια της παραλίας, για τα οποία κάθε χρόνο ανελλιπώς, βαρύς είναι ο πέλεκυς και μεγάλη η δραστηριότητα του κλαδέματος. Με αυτούς τους απλούς τρόπους γίνεται πράξη και τρόπος ζωής η αυθεντικότητα και η παραδοσιακότητα. Αυτά κι’ αν είναι ιδανικά. Το πρωΐ υλοτόμος, το απόγευμα οι τελευταίες βασιλόπιτες, το βράδι συλλογή τσακάνων για τις μπουμπούνες. Και γύρω σου η μια πόλη με διογκούμενα προβλήματα. Μήπως έτσι δεν ζούσαν κάποτε και οι πρόγονοί μας; Αυτά κι’ αν είναι αναβίωση.

Μπορεί οι δηκτικές αυτές παρατηρήσεις να ακούγονται κάπως άκομψες, και να εγείρουν διαφωνίες σε όσους φίλους και αναγνώστες της ΟΔΟΥ βρίσκουν κάπως πεσιμιστική και αυστηρή την κρίση της εφημερίδας. Οι κρίσεις δεν αφορούν φυσικά ούτε το έθιμο της μπουμπούνας καθ’ εαυτό, ούτε την πλατεία Ντολτσού που παραδοσιακά πετυχαίνει τις μεγαλύτερες μπουμπούνες από δεκαετίες τώρα. Οι κρίσεις αφορούν την δημοτική πραγματικότητα που είναι ακόμη χειρότερη. Καθ’ ότι για πολλά χρόνια τώρα -το κακό είχε ξεκινήσει σε προηγούμενες τετραετίες και όχι μόνο στην περίοδο που δήμαρχος είναι ο κ. Ι. Τσαμίσης, τα κατά τα λοιπά ευτελή έθιμα της Αποκριάς, οι μπουμπούνες και ο χάσκαρης, έχουν αναγορευθεί σε φόρμουλα πιστοποίησης ενός κύκλου πολιτιστικών εκδηλώσεων και δημοτικής δράσης στα οποία προσδόθηκε κοσμογονική σημασία και εμβέλεια.

Προηγούνται τα καρναβάλια βεβαίως-βεβαίως, αλλά στον προθάλαμο της Άνοιξης, μπουμπούνες και χάσκαρης αποτελούν μια θαυμάσια ευκαιρία εσωτερικής ανάτασης, και εθνικής αναπτέρωσης. Είναι και που ξεκινά η Τεσσαρακοστή, οπότε ο συνδυασμός όλων, συμβάλλει στο να προκαλούνται αυτά τα μεγαλειώδη συναισθήματα. Χάνεται στο βάθος του παρελθόντος η εποχή που παρουσιάστηκε στην πόλη, κάποιος άλλος στόχος, ή ένα δημοτικό όραμα που να προχωρά την ιστορία προς τα εμπρός και να μην γυρνά στο παρελθόν.

Ειδικά φέτος, που αφίχθηκαν special guest stars, οι υψηλοί προσκεκλημένοι του ανεξάρτητου δημάρχου Καστοριάς, δηλαδή οι νομάρχης και δήμαρχος Θεσσαλονίκης -με αποτέλεσμα να δοθεί ένα ιδιαίτερο κομματικό γαλάζιο χρώμα στο κοινό για όλους έθιμο, αφού κοντά τους συναθροίσθηκαν, όπως ήταν… «επιβεβλημένο», η βουλευτής Καστοριάς και ο νομάρχης Καστοριάς καθώς και επίδοξοι γαλάζιοι πολιτευτές, το θέαμα είχε μια σπάνια διαύγεια της πλάνης.

Χόρευαν μόνο (ή περίπου μόνο οι ίδιοι), έκαναν «χάσκαρη» μεταξύ τους, ενώ ο νομάρχης Θεσσαλονίκης δεινός αοιδός των δημωδών κλαρινο-κατανύξεων ερμήνευ- σε σπάνιας ποιότητας δημοτικά τραγούδια απ’ όλα τα μήκη και πλάτη του ελληνισμού (άραγε είχε προηγηθεί πρόβα;) και με τα συνθήματά του περί Μακεδονίας, προσέδιδε και τον αναγκαίο εθνικό τόνο στο happening. Ο νομάρχης Καστοριάς μετά της βουλευτού Καστοριάς, απετέλεσαν σπάνιο χορευτικό ντουέτο συγκρατώντας ο ένας τον άλλον με θεαματικές πιρουέτες, και περιβεβλημένοι από αντιδημάρχους, συμβούλους και λοιπούς κυρίως σεμνούς και ταπεινούς Νεοδημοκράτες, χάρισαν όλοι μαζί ένα εικαστικό σύνολο, για το οποίο «δίκαια» διακρινόταν η υπερηφάνεια και ικανοποίηση του οικοδεσπότη, ρέκτη της παραδόσεως δημάρχου Καστοριάς.

Φυσικά στην υπόλοιπη Ελλάδα δεν είναι πολύ καλλίτερα από ότι εδώ, μια και τις ημέρες της Αποκριάς γιορτάζουν τα δικά τους καρναβάλια και αμέσως τα περιλάλητα «κούλουμα» με ένδοξες λαγάνες, καζάνια με αχνιστή νερόβραστη φασολάδα ή φακή, πατροπαράδοτους αλλά βρώσιμους χαλβάδες, χαρταετούς, τα λοιπά συναφή και φυσικά τις κλαρινο – λυρο- υπαίθριες ξινές μπουζουκοκατανύξεις για την υποδοχή της Σαρακοστής. Αλλά ο κάθε τόπος έχει τα δικά του προβλήματα που του αρκούν. Δεν χρειάζεται και δεν παρέχει δικαίωμα παρέμβασης σε ξένα χωράφια άλλωστε.

Και να τώρα στην Καστοριά, με τον χειμώνα σιγά-σιγά να υποχωρεί τέλειωσαν και κορυφώθηκαν τα μεγαλεία των χειμερινών πολιτιστικών εκδηλώσεων. Στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται να ασχολείται με την πόλη ούτε και η «Κυριακή στο Χωριό», το γνωστό αποκούμπι για τα 5-10 λεπτά τηλεοπτικής διασημότητας κάθε απελπισμένης Κώμης ανά την Επικράτεια.

Από τώρα, και για τους επόμενους μήνες -μέχρι να ξεκινήσει και πάλι ο νέος κύκλος της αφόρητης αναβίωσης των εθίμων- οι δημοτικοί ιθύνοντες θα βρεθούν και πάλι ενώπιοι ενωπίων με τα προβλήματα της επικράτειάς τους. Τα οποία είναι ορατά και δια γυμνού οθφαλμού. Με βασικότερα όλων την ανία και τον χρόνο. Και το αίνιγμα της παρόδου του χρόνου σε ένα περιβάλλον χωρίς εκρήξεις, χωρίς αποδράσεις, χωρίς ενδιαφέροντα, χωρίς πρόγραμμα, στόχους και οράματα: Και το χειρότερο, για μερικούς μήνες χωρίς καρναβάλια μπουμπούνες, αποκριές και χάσκαρη.

Είναι προφανές ότι οι ιθύνοντες θα χρειαστούν χρόνο, χρήμα και οπωσδήποτε κατανόηση και ανοχή. Διότι κανείς δεν γνωρίζει τόσο καλά όσοι οι ίδιοι, το πόσο δύσκολο και τι προσπάθεια χρειάζεται να καταβάλλει κάποιος για να μην κάνει απολύτως, ή σχεδόν τίποτε. Να αναμένει απλώς πότε θα έλθει επόμενος κύκλος κοσμογονικής δραστηριότητας και αναβίωσης εθίμων. Γι’ αυτό χάσκαρης και πάλι χάσκαρης.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 5.3.2009

ΝΩΝΤΑ ΤΣΙΓΚΑ: Ηρόστρατος Α.Ε.


(Mια ιστορία σε πολλές παραλλαγές
που επαναλαμβάνεται αενάως σε ελληνικό τοπίο)



Όμως το ίδιο βράδυ, όταν οι δολοφόνοι των Λώρ
πήγαν να ψάλλουν το Χριστός Ανέστη,
η κόκκινη καμπάνα δεν χτύπησε.
Κι αφού έντρομοι το προσπαθούσαν
μέχρι το πρωϊ ξανά και ξανά, χωρίς αποτέλεσμα,
κατάλαβαν πως το ματωμένο Στόμα
του Θεού είχε μουγγαθεί
.
Θανάση Τριαρίδη Η μουγγή καμπάνα


Α. ΓΕΝΕΣΙΣ

Σφραγίδα δωρεάς 



H δωρητήριος επιστολή συντάχθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 29 Δεκεμβρίου του 1908. Συντάκτης της ο εξηντάχρονος Σπυρίδων Νικολάου, ευπατρίδης πια, από το Βογατσικό που έζησε και πλούτισε στην Ρουμανία. Παραλήπτης η «αξιότιμος εφορεία ελληνικών εκπαιδευτηρίων Βογατσικού. Εις Βογατσικόν»:

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Υπενθυμίζεται ότι οι απόψεις των αναγνωστών όταν δημοσιεύονται στην
ΟΔΟ, επώνυμες ή και ανώνυμες, δεν απηχούν τις απόψεις της εφημερίδας.

Κύριε διευθυντά,
Aυτή η επιστολή είναι μία προσπάθεια να δούμε ορισμένα πράγματα ήρεμα και χωρίς να κατηγορούμε ο ένας τον άλλον.
Από το 2004, μετά από μία δεκαετία ανηλεούς παρουσίας της σημερινής αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, κυβερνάει το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης με τρόπο ο οποίος εκ των υστέρων προδίδει σχέδιο βαθειά μελετημένο για την άλωση και εκπαραθύρωση του τότε υπάρχοντος κράτους, εγέμισε όλα τα καίρια πόστα με τους οπαδούς του, οι οποίοι δεν είχαν δουλειά στην αγορά και για να μη κουράζονται άνοιξαν τις πόρτες τους ΙΚΑ, ΟΓΑ ΓΣΕΕ και αφού κανόνισαν τους μισθούς που χρειάζονται, άρχισαν να καταδιώκουν τους πολιτικούς αντιπάλους. Λοιδόρησε και κατηγόρησε την τότε μικρή αντιπολίτευση (ΚΚΕ και Συνασπισμό), λέγοντας στο εκλογικό σώμα και την ελληνική κοινωνία, το μότο «ΠαΣοΚ και λοιπές δημοκρατικές δυνάμεις», θεωρώντας κόμματα, τα οποία απολαμβάνουν της εμπιστοσύνης του λαού, κάτι μηδαμινό μπροστά στην απόλυτη κυριαρχία του πράσινου τυφώνα.
Θυμίζω ότι μετά την ανάδειξη σαν αρχηγού και πρωθυπουργού το 1996 του κ. Κ. Σημίτη, είχαμε το ανήκουστο επεισόδιο των Υμίων και το μεγάλο «ευχαριστώ» προς την Αμερική, αφού οι γείτονες δεν πήγαν μέχρι το κανάλι όπου συζητούσε σε πλήρη γαλήνη ο τότε υπουργός και του χαλάσανε την ωραία συνέντευξη, γιατί έπρεπε να τρέχει μεσάνυχτα και να απασχολείται με θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, κάτι που είχαν αναλάβει άλλοι με συμβόλαιο υπεργολαβίας.
Μετά ήρθε το ωραίο σχέδιο με το Χρηματιστήριο. Διάφοροι καθηγητές πανεπιστημίου, διδάσκοντας οικονομία στα λόγια, εγκατέλειψαν την έδρα τους και πήγαν να σώσουν την οικονομία της πολύπαθης αυτής χώρας, η οποία βρίσκεται από το 1981 στο τούνελ μέσα στο οποίο δεν υπάρχει όχι φως, αλλά και οι ίδιες οι νυχτερίδες φοβούνται να φωλιάσουν. Γι’ αυτό το ωραίο σχέδιο έπρεπε να το χορέψει όλος ο κόσμος και γι’ αυτό άρχισαν το κόλπο με τις τράπεζες «φέρε το σπίτι σου, πάρε δάνειο για να κρεμαστείς».
Οι κατ’ όνομα επενδυτές όμως εγκατέλειψαν τα χωράφια, τα όρη, τα βουνά και περίμεναν ότι τα τσακάλια της αγοράς θα τους χάριζαν χρήμα με ουρά. Για να λειτουργήσει όμως έπρεπε να υπάρχει κι άλλη συναίνεση από όλους τους χώρους, καταλαβαίνουμε περί τίνος συζητάμε, δηλαδή συμπράξανε και καλά παιδιά από την Ν.Δ. για την οικονομία. Αυτά τα καλά παιδιά έπαιζαν τον δούρειο ίππο της Ν.Δ. και σκοπό είχαν να αποπροσανατολίσουν την βάση και τα έντιμα στοιχεία, για να παριστάνουν τους αναντικατάστατους και να πλουτίζουν και μαζί να κάνουν ότι ενδιαφέρονται για τον λαό. Ήταν τέτοιος ο αποπροσανατολισμός του Κ. Καραμανλή ο οποίος φοβότανε ότι καταρρέει το σύμπαν αν απομακρύνει τους φταίχτες και γι’ αυτό είχαμε αυτά τα απαράδεκτα φαινόμενα, να υπερασπίζονται τους φταίχτες και άλλους οι οποίοι παριστάνουν τους κάποιους.
Γι’ αυτό κύριε διευθυντά, φίλοι συμπολίτισσες και συμπολίτες πρώτον μην πιστεύετε τις δημοσκοπήσεις, διότι είναι εκτός χρόνου, και πυκνώστε τις γραμμές της Ν.Δ.
ΑΡ


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 5.3.2009

25.3.09

ΟΔΟΣ: «Φάρος παιδείας και δημοκρατίας»

Σύλλογοι Γονέων –Κηδεμόνων
1ου & 8ου Δημοτικών Σχολείων
Σε πρόσφατη δημοσίευση στην εφημερίδα ΟΔΟ γίνεται αναφορά σε ένα ψήφισμα διαφόρων Συλλόγων σχετικά με την στέγαση του Πανεπιστημιακού τμήματος στο 1ο γυμνάσιο. Στο εν λόγω δημοσίευμα φαίνεται ότι το ψήφισμα συνυπέγραψαν και οι δύο σύλλογοι γονέων και κηδεμόνων 1ου & 8ου δημοτικού σχολείου Καστοριάς. Αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να αναφέρουμε ότι στην συγκέντρωση που έγινε με σκοπό την έκδοση αυτού του ψηφίσματος δεν παραβρέθηκε κανένα εξουσιοδοτημένο μέλος των Δ.Σ. των συλλόγων μας. Ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να έχουν συνυπογράψει οι σύλλογοί μας αυτό το ψήφισμα.
Σημείωση της εφημερίδας: το πιο πάνω έγγραφο/φαξ δεν φέρει καμμία σφραγίδα, ονοματεπώνυμα ή υπογραφές, ούτε καν το τηλέφωνο αποστολής του φαξ.

Από υπερβάλλοντα ζήλο (και αισιοδοξία) των συντονιστών που επιμελήθηκαν για λογαριασμό φορέων και σωματείων της Καστοριάς, την έκδοση κοινού ψηφίσματος με το οποίο εξέφρασαν την υποστήριξη και την αξίωσή τους για την λειτουργία της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτήριο του 1ου γυμνασίου Καστοριάς, ψήφισμα το κείμενο του οποίου καταχωρήθηκε στην ΟΔΟ στο π. φύλλο, στην 4η σελίδα, στον σχετικό κατάλογο προστέθηκαν και οι επωνυμίες δύο ακόμη σωματείων και πιο συγκεκριμένα των Γονέων και Κηδεμόνων του 1ου και 8ου δημοτικών σχολείων Καστοριάς, που όπως αποδείχθηκε δεν υπέγραψαν τελικά το κοινό ψήφισμα. Τα στενά χρονικά περιθώρια της διαδικασία εκτύπωσης της εφημερίδας δεν επέτρεψαν την έγκαιρη διόρθωση του καταλόγου που συνέπραξαν στην πρωτοβουλία.

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΕΤΖΙΟΥ: Ιστορίες συλλογικής μνήμης


Η ΟΔΟΣ λαμβάνει μεγάλο αριθμό συνεργασιών (κειμένων και άρθρων) από αναγνώστες και φίλους της εφημερίδας, οι οποίοι στο τέλος συμβάλλουν στην συνολικότερη πορεία και την εικόνα της. Η ύλη της επικαιρότητας, η χρονική προτεραιότητα που τηρείται αυστηρά από την εφημερίδα, και συχνά η έλλειψη χώρου, οδηγεί υποχρεωτικά σε χρονική καθυστέρηση δημοσίευσης των συνεργασιών, όπως αυτή του κ. Γεωργίου Ρέτζιου


* * *

"Ω’μπω Θανασιέ τι πάθαμε!» ήταν τα πρώτα λόγια που ψέλλισε ο καταρρακωμένος Μισέλ Μεβοράχ στο πατέρα μου βάζοντας με πόνο και απόγνωση το χέρι στο μάγουλό του. Ο Μισέλ είχε μόλις επιστρέψει από την κόλαση ενός ζωντανού εφιάλτη, και δεν μπορούσε καλά-καλά να συνειδητοποιήσει αυτό που η σκληρή μοίρα είχε επιφυλάξει γι’ αυτόν και όλους τους δικούς του, εξ αιτίας μιας παράφρονης και νοσηρής ιδεολογίας. Εδώ η πραγματικότητα γινόταν πιο παράξενη και ξεπερνούσε κατά πολύ και την πιο άγρια φαντασία.

Ο Μισέλ, ένας κεφάτος και χαροκόπος νέος, αρμονικά προσαρμοσμένος στην μεσοπολεμική κοινωνία της πόλης τους, ζούσε ήρεμα μέχρι κάποιο ανοιξιάτικο πρωϊνό που ο βλοσυρός θεριστής με όψη αμείλικτου και αυστηρού στρατιωτικού χτύπησε βροντερά την πόρτα αυτού και των ομοθρήσκων του. Τώρα πλέον, η ζωή τους, περνούσε στην διάσταση του παραλόγου το οποίο θα γινόταν σύντομα απροκάλυπτα ορατό σε όλη του την φρίκη όταν αυτοί θα διάβαιναν το κατώφλι των ναζιστικών κολαστηρίων.

Η μοίρα όμως δεν θέλησε ο Μισέλ να τελειώσει την ζωή του εκεί όπου εξοντώθηκε το σύνολο σχεδόν της παροικίας του αλλά αντιθέτως τον στιγμάτισε μ’ έναν άχαρο σειριακό αριθμό στο χέρι και τον έστειλε πίσω εκεί που ξεκίνησε για να γίνει πικρός μάρτυρας κι απομεινάρι μιας ακμάζουσας κοινότητας του χθες στο ανύπαρκτό της αύριο. Περπατώντας τώρα στο θέατρο των πιο γλυκών του αναμνήσεων, στους δρόμους και στα σοκάκια που αντρώθηκε, αναλογιζόταν εάν όλα εκείνα είχαν πραγματικά συμβεί ή όχι. Κι όμως είχαν –του το θύμιζαν τα ερειπωμένα σπίτια της γειτονιάς του που στα παραθύρια τους δεν πρόβαλαν πια γελαστές γνώριμες μορφές και που οι σφαλιστές πόρτες τους αρνιόντουσαν πεισματικά να τον προσκαλέσουν στα ενδότερά τους. «Ώμπω Θανασιέ τι πάθαμε!!!»


Ιστορίες συλλογικής λήθης

Φοβάμαι πως λόγω έλλειψης ενημέρωσης ή και λόγω γενικότερης αδιαφορίας, ένας σημερινός νέος (και όχι μόνο) δεν θα μπορούσε σε καμμία περίπτωση να ταυτίσει την προηγούμενη ιστορία με την ιστορία της Καστοριάς. Το όνομα και μόνο του πρωταγωνιστή θα τον παραξένευσε και πιθανόν να τον παρέπεμπε στην σφαίρα της μυθοπλασίας. Κι όμως, η εν λόγω ιστορία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πόλη μας και πέρα για πέρα αληθινή.

Παίρνοντας έναυσμα από την πρόσφατη και πολύ αξιόλογη ημερίδα του Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας και της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καστοριάς στο θέμα των καστοριανών εβραίων, θέλησα να μοιραστώ με τους αναγνώστες της ΟΔΟΥ την συγκινητική ιστορία αυτού του ανθρώπου όπως εγώ την άκουσα από τον πατέρα μου, με τον οποίο ήταν πολύ φίλοι.

Ο Μισέλ Μεβοράχ, το λοιπόν, ήταν υπαρκτό πρόσωπο και έτυχε να είναι ένας από τους 35 εκ των χιλίων περίπου καστοριανών εβραίων που επέζησαν του ολοκαυτώματος και ένας από τους λιγοστούς που τελικά επέστρεψαν για να ζήσουν στην Καστοριά. Ο Μισέλ ασκούσε το επάγγελμα του τζαμιά και είχε το μαγαζί του στην κάτω αγορά, στο σημερινό τεχνικό γραφείο του Θωμά Θώμου. Ήταν ιδιαίτερα αγαπητός ανάμεσα στους Καστοριανούς, λόγω του πρόσχαρου χαρακτήρα του και της διονυσιακής ιδιοσυγκρασίας του, όντας πάντα μπροστάρης σε κάθε γλέντι και ξεφάντωμα, ιδιαίτερα του καρναβαλιού. Δημιούργησε οικογένεια με την επίσης καστοριανή εβραία Μποένα Ρούσο, και σε κάποια φάση μετοίκισε στην Θεσσαλονίκη (1963) όπου και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του, πριν αρκετά χρόνια (1986), σε ηλικία 72 ετών. Οι απόγονοί του ζούνε σήμερα στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Απώτερος σκοπός της αφήγησής μου είναι πρώτον, να αφυπνιστούν όλοι οι πολίτες και κυρίως οι νέοι μας για την ύπαρξη αυτής της σημαντικής κοινότητας που με την παρουσία της και την δραστηριότητά της χρωμάτιζε και χαρακτήριζε το πρόσωπο και την ιστορία της Καστοριάς για πολλούς αιώνες. Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι το σημερινό γηροκομείο της πόλης μας στέκει πάνω στο εβραϊκό κοιμητήριο, ή ότι η πλειοψηφία των οικοδομών που βρίσκονται στον ευρύτερο χώρο της σημερινής πλατείας Ομονοίας (συμπεριλαμβανομένου και του 1ου γυμνασίου) είναι χτισμένες πάνω σε παλιά εβραϊκά σπίτια, και ότι το παλιό ιδιωτικό γυμνάσιο μαζί με τον χώρο στάθμευσης που βρίσκεται μπροστά από αυτό, ήταν το σημείο όπου χτυπούσε η καρδιά της εβραϊκής κοινότητας, μιας και εκεί έστεκε το σχολείο και η συναγωγή τους; Αναρωτιέμαι τάχα εάν δεν θα ‘πρεπε ήδη να υπάρχει κάτι αξιόλογο σ’ αυτόν τον χώρο που να μνημονεύει το παρελθόν του εμπλουτίζοντας έτσι και αναβαθμίζοντας την πόλη μας πολιτισμικά και τουριστικά.

Δεύτερον, θα ήθελα να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες και οι διάφοροι φορείς αντιλαμβανόμενοι πως η λήθη είναι καταστροφική, ενώ αντιθέτως η προβολή και καλή γνώση της ιστορίας ενός τόπου είναι πολύ σημαντική, όχι μόνο ως προσωπική ενημέρωση αλλά κυρίως ως ψυχική καλλιέργεια, μιας και βοηθάει καθοριστικά στο να αξιολογούμε αντικειμενικά να αγαπάμε αληθινά, να προβάλλουμε με ουσία, και τέλος να εκτιμάμε και να βιώνουμε σωστά τον χώρο και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε –με άλλα λόγια να το σεβόμαστε και να μην το κακοποιούμε στον βωμό της ιδιοτέλειας και των εφήμερων συμφερόντων τα οποία αναμφισβήτητα γυρίζουν μπούμερανγκ και χτυπούν τις μελλοντικές γενιές.

Δέστε για παράδειγμα πώς κακοποιήθηκε η εβραϊκή συνοικία με την ασφυκτική και κακαίσθητη δόμηση που υπέστη. Ξέρατε πως η οδός Θεοχάρη, που καταλήγει στον παλιό φούρνο του Σεραφείμ πριν την πλατεία Ομονοίας ήταν ένα γραφικότατο ανηφορικό σοκάκι, όπου κείτονταν ένα από τα ωραιότερα μακεδονικού τύπου αρχοντόσπιτα με θεόρατη τοξωτή είσοδο και διπλά σαχνισιά (προεξοχές) στους πάνω ορόφους της; Τώρα, τι έχει άραγε να επιδείξει ο συγκεκριμένος δρόμος; Στην θέση του αρχοντόσπιτου ανεγέρθη μία τερατώδης οικοδομή (και να με συγχωρούν οι ιδιοκτήτες της).

Ξέρετε επίσης πως στην Μανωλάκη και στην Τσόντου Βάρδα, εκεί που σήμερα επικρατεί το οικοδομικό αδιαχώρητο υπήρχαν υπέροχα νεοκλασσικά τύπου σπίτια εβραίων με ανθοστόλιστους κήπους –πραγματικά κοσμήματα της πόλης μας; Εκεί, στο ύψος της Τσόντου Βάρδα ήταν το σπίτι του Μισέλ αλλά και του Μοσέ Μιζραχή, ενός καστοριανού εβραίου, που επέστρεφε πρώτη φορά μετά από 61 χρόνια και προσπαθούσε μάταια να εντοπίσει το πατρικό του μη μπορώντας να πιστέψει ότι εκεί κάποτε ήταν η γειτονιά που έπαιζε. Αυτός θυμόταν γραφικά σπιτάκια με κήπους και απεριόριστη θέα προς όλες τις κατευθύνσεις. Η απογοήτευσή του ήταν τεράστια βλέποντας την οικοδομική συμφόρηση του χώρου.

Είναι, το λοιπόν, προς όφελος και τιμή μας να δημιουργούνται τέτοια συναισθήματα και εντυπώσεις σε επισκέπτες και τουρίστες, ή μήπως είναι παράξενο που κάτοικοι τέτοιων περιοχών κάνουν αμάν για να ξεφύγουν από αυτό το στριμωξίδι, που σίγουρα δεν προσφέρει ποιότητα ζωής και κατά συνέπεια κάνει τόσα διαμερίσματα να μένουν ξεκοίκιαστα; Νομίζω πως ήδη πληρώνουμε τα αδικαιολόγητα λάθη του παρελθόντος γι’ αυτό καλό είναι να μην αφηνόμαστε στην λήθη, αλλά να μελετάμε και να διδασκόμαστε από την ιστορία, για να μπορούμε να προνοούμε καλλίτερα για το μέλλον το δικό μας και των παιδιών μας, μη επιτρέποντας την λήθη να γίνεται ηλιθιότητα.




Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 5 Μαρτίου 2009



Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Από την ξενάγηση του κ. Νικολάου Πιστικού στην έκθεση των έργων του




Επειδή κάποιοι άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας με το δικό τους ιδιαίτερο και αθόρυβο τρόπο αποτελούν τη ζωντανή Ιστορία του τόπου μας και χαρά σ’ όποιον τους έχει γνωρίσει από κοντά, αλλά προπαντός μέσ’ από το έργο τους



Έκανα αυτήν τη δουλειά, διότι τότε έτυχε να δω ένα έργο ενός παιδιού, ένα μικρό εργάκι, και λέω: «Τι ωραίο πράγμα είναι αυτό!» και μου μπήκε μες στο μυαλό. Και στον ύπνο μου ακόμα το ‘βλεπα . Λέω : «Κι εγώ, όταν μεγαλώσω, θα κάνω τέτοια πράγματα.» Και πράγματι έκανα και λίγο περισσότερα.

Ξεκίνησα, λοιπόν, απ’ το δημοτικό. Όταν όμως μεγάλωσα, κατάλαβα ότι αυτό το πράγμα είναι κάτι διαφορετικό από τ’ άλλα και παραμένουν αυτά τα πράγματα.

24.3.09

ΟΔΟΣ: Συντονιστές

Η Καστοριά βρίσκεται τα τελευταία χρόνια, αντιμέτωπη με μια από τις πιο αφόρητες περιπέτειες της σύγχρονης ιστορίας της. Μια πόλη στην οποία η διαφθορά, η ιδιοτέλεια και ατομικισμός συνδυάστηκαν και εξελίχθηκαν μέχρι τώρα κυρίως στο ημίφως (με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τις πολιτικές διαπλοκές, τις σκανδαλώδεις ρυθμίσεις μερικών γουνεμπορικών δανείων και κάποιες επενδύσεις), αφού δεν διαθέτει τους μηχανισμούς και τους φορείς διαλόγου και επανόρθωσης, ήταν περίπου φυσικό να έλθει τώρα αντιμέτωπη ακόμη και με οριακά, αλλά και φαιδρά, φαινόμενα δημόσιου περίγελου Ή κατά το επισημότερο με φαινόμενα «αντάρτικου πόλεων».

Με αφορμή την στέγαση της Αρχιτεκτονικής Σχολής σχηματίσθηκε μια φράξια, μια παρωδία «σέχτας», στην οποία οι γονείς και οι μαθητές απλώς υποκινούνται, που αντιμάχεται υπόγεια το συμφέρον της Καστοριάς και δημιουργεί συνεχώς προσκόμματα. Στρατευμένη στην υπηρεσία, ή ακόμη χειρότερα στην δούλεψη μιας μικρής ομάδας υπολειμμάτων της δημοσιοϋπαλληλικής αντίληψης της δεκαετίας του 1980 σε στυλ Τσαουσέσκου, («δεν φεύγω, δεν φεύγω, εδώ θα μείνω»), της αντίληψης των κεκτημένων και των θώκων, θυμίζει σε αδρές γραμμές αυτά που συνέβαιναν εδώ και πολλά χρόνια στην Ολυμπιακή Αεροπορία. Στην οποία, η συζήτηση για την ιδιωτικοποίησή της ξεκίνησαν πριν 20 χρόνια, όταν η επιχείρηση βρισκόταν ακόμη σε επαρκώς καλή κατάσταση.

Κι΄ όμως εξ αιτίας των αντιδράσεων, των εκβιασμών, των διλημμάτων, των απειλών όσων θα θίγονταν από το ξεβόλεμα, έφθασε σήμερα η μεγάλη αυτή εταιρεία του κάποτε, να ικετεύει να την αγοράσουν. Να παρακαλεί να ξεπουληθεί όσο-κι’ όσο. Η ειρωνεία είναι ότι τα συνδικάτα που αερομαχούσαν για την ελληνοπρέπεια και την εθνική υπερηφάνεια της Ολυμπιακής και τα εθνικά χρώματα και τα σύμβολα (σαν κι’ αυτά που επικαλούνται οι γυμνασιομάχοι της Καστοριάς) σιγοντάρουν τώρα τις προσπάθειες γενικής εκποιήσεως, καθ’ ότι αντιλαμβάνονται ότι το σκάφος θα καταποντισθεί αύτανδρο.

Κάπως έτσι «αθώα», με ιδανικά ξεκίνησε η υπόθεση της Αρχιτεκτονικής Σχολής το 2003. Και σήμερα, 6 χρόνια αργότερα, σε Κοζάνη και Φλώρινα λειτουργούν τα Πανεπιστημιακά Τμήματα, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο στην Καστοριά. Στην οποία, κάπου-κάπου δίνεται η εντύπωση ότι κοντεύει στο νήμα, και ότι σύντομα η Σχολή θα αρχίσει επιτέλους την λειτουργία της στο κτήριο του 1ου Γυμνασίου (το μοναδικό που κρίθηκε και είναι κατάλληλο για την έδρα).

Κι’ όμως, σταθερά στην πιο κατάλληλη-«ακατάλληλη» στιγμή, αποκαλύπτεται εντελώς συμπτωματικά ότι δημιουργούνται διαρκώς νέα εμπόδια, και πως παράγοντες του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, όπως ο (καταγόμενος από τα Ιωάννινα) πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής στην Κοζάνη κ. Χρήστος Μασσαλάς, βρίσκονται αντιμέτωποι απέναντι σε δήθεν ζοφερά διλήμματα και φαιδρές απειλές της ολιγάριθμης φράξιας γονέων και καθηγητών του 1ου Γυμνασίου, αλλά και ανώνυμων επιστολών, προσώπων που απειλούν να κάνουν το Γυμνάσιο Αρκάδι, αν έλθουν οι βάρβαροι. (Υπενθυμίζεται ότι «Βαρβάρους» είχε χαρακτηρίσει -«μεταφορικά» προφανώς- τους πανεπιστημιακούς και τους φοιτητές προηγούμενος διευθυντής του σχολείου, ενώ «πιθανούς εμπρηστές» της Κουμπελίδικης (…) και εν δυνάμει τρομοκράτες του αύριο, δημοτική σύμβουλος της Καστοριάς, που πρώτα και πάνω απ’ όλα δήλωσε ότι είναι εκπαιδευτικός. Η Μασσαλιώτις μπορεί να περιμένει).

Ανεξάρτητα από τα locals, αυτό που άρχισε να προκαλεί μεγάλη εντύπωση, αλλά και αρνητικό αντίκτυπο, είναι η υπερβολική ευαισθησία που δείχνουν σε κάθε ανώνυμο γράμμα, σε κάθε απειλή κατάληψης, ή άλλης αυτοδικίας, εκεί, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και παράγοντες του υπουργείου Παιδείας. Κάθε φορά που ο νομάρχης Καστοριάς μεταβαίνει στην Αθήνα και προσπαθεί να τελειώσει τις εκκρεμότητες με την υπόθεση, του βγάζουν από τα συρτάρια 1-2 ανώνυμες επιστολές, γονέων ή των παίδων, ή των καθηγητών που εκτοξεύουν απειλές, αριστερά και δεξιά. Κυρίως δεξιά βεβαίως. Και αμέσως εξάπτονται από την υπερευαισθησία τους οι αρμόδιοι.

Την ίδια στιγμή, σύσσωμη η κοινή γνώμη της Καστοριάς, όπως εκφράζεται και μέσα από ψηφίσματα που πυκνώνουν τις τελευταίες ημέρες, ουσιαστικά απαιτούν από τον αρμόδιο υφυπουργό και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, να σταματήσουν να χρονοτριβούν. Διότι δε είναι νοητό ολόκληρο κράτος να υποκύπτει δειλά σαν αγύμναστος νεοδιόριστος υπάλληλος, μπροστά στις γραφικές απειλές ανωνύμων, για δήθεν καταλήψεις και μακελειό και σε μεμονωμένους εκβιασμούς. Πόσο πιο ευαίσθητος από τον μέσο όρο, απέναντι στις ανησυχίες των μαθητών και των γονέων των μαθητών μπορεί να είναι ο πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και ο κάθε υπηρεσιακός ή πολιτικός παράγοντας του υπουργείου; Και γιατί δεν υλοποιούν άμεσα, με αποφασιστικές κινήσεις και μέτρα τις αποφάσεις της κοινωνίας και της πολιτείας που έχουν πια περίπου καθολική αποδοχή; Αυτά είναι τα ερωτήματα που άρχισαν να διατυπώνονται ολοένα και πιο συχνά τις τελευταίες εβδομάδες.

Μήπως με την αδικαιολόγητη απραξία τους, παρεμβαίνουν ανεπίτρεπτα στην δημόσια ζωή μιας πόλης, καθορίζοντας αυθαίρετα και χωρίς καμμιά απολύτως αρμοδιότητα, τον χώρο των τοπικών κοινωνικών ζυμώσεων; Ποιος τους δίνει το δικαίωμα να μην εκτελούν άμεσα αυτό που έπραξαν σε γειτονικές πόλεις, σαν την Φλώρινα και την Κοζάνη; Ή μήπως, αυτό που μουρμουρίζεται, ότι δηλαδή η καθυστέρηση για την οποία ευθύνεται η έλλειψη αποφασιστικής πυγμής της Καστοριάς, ευνοεί άλλες πόλεις, όπως τα Ιωάννινα, πόλη καταγωγής του κ. Μασσαλά παρεμπιπτόντως, δεν είναι ακριβώς τυχαίο;

Μήπως και το γεγονός ότι ο κ. Φίλιππος Πετσάλνικος τάχθηκε πια απερίφραστα απέναντι στο καθολικό αίτημα της Καστοριάς, δεν είναι ούτε κι’ αυτό συμπτωματικό; Μήπως, η φήμη ότι στις επιδιώξεις κάποιων δεν έπαψε να είναι η λειτουργία της Σχολής σε ξενοδοχειακό γιαπί μακριά από την πόλη έχει κάποια σχέση, και για τον λόγο αυτό χρησιμοποιούν αχυρανθρώπους μεταξύ των γονέων και κηδεμόνων; Μήπως δεν είναι 2-3 γονείς και καθηγητές, αλλά κάποιοι άλλοι ηθικοί αυτουργοί, σκηνοθέτες και συντονιστές;

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

22.3.09

Πριν από 25 χρόνια - 1983

Κάποια βροχερή μέρα στη Θεσσαλονίκη.
Κοντά στο άγαλμα του Μεγαλέξανδρου μια συνάντηση με αυτόν τον γηραιό ποδηλάτη.
Σε μια από τις φωτογραφίες η αντανάκλαση του αγάλματος στην πρόσκαιρη λίμναση των νερών συμπίπτει-διαβολεμένα επακριβώς- μ΄ αυτήν του περαστικού.
Και ιδού το αποτέλεσμα. Παρελθόν και παρόν σ΄ έναν ιδιαίτερο συμβολισμό προτού ακόμα ανάψει το ζήτημα «περί του ονόματος». (Και πολύ πριν ακόμα υπάρξει το photoshop να εξηγούμαστε).
Λίγα χρόνια μετά στο ίδιο σημείο υστερικά απέλπιδες προσπάθειες με θηριώδεις προβολείς και μεγαφωνικές εγκαταστάσεις, στεντόρειους λόγους και ογκώδεις λαϊκές συγκεντρώσεις για την μαζική εκτόνωση του θυμικού.
Η οδός της απωλείας είχε χαραχθεί…


Νώντας Τσίγκας
Θεσσαλονίκη, Χειμώνας 2008

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΝΟΥ: Έχεις ένα τσιγάρο;

Σπάνια έχω τσιγάρα μαζί μου. Όταν έχω του δίνω. Αν όχι, μπορεί να του δώσω λίγα χρήματα. Φεύγει πάντα χωρίς να πει ευχαριστώ. Το θεωρεί φυσικό. Χρειάστηκε, ζήτησε, πήρε. Στο δικό του μυαλό όλα είναι ξεκάθαρα. Κάποιος άλλος έχει αυτό που του χρειάζεται και μία απλή ερώτηση του είναι αρκετή. Ο “τρελλούτσικος”, ο “χαζούλης”, ο “πειραγμένος” περιστασιακός συνοδοιπόρος μου, δεν ασχολείται μαζί μου περισσότερο απ' αυτό. Το θέμα εδώ βέβαια είναι το πόσο ασχολούμαι εγώ μαζί του.

Αφού ξεπεράσω την αρχική αμηχανία που μου δημιουργεί η αδιαφορία του για τους κανόνες κοινωνικής συμπεριφοράς, κανόνες που εγώ εξ' απαλών ονύχων έμαθα σχολαστικά ν' ακολουθώ, πρέπει ν' απαλλαγώ από εκείνο το αλλόκοτο συναίσθημα ανακούφισης που με διακατέχει επειδή εγώ δεν είμαι σαν και αυτόν. Αυτός, σκέφτομαι, θα μπορούσε να' ναι κι' ένας άλλος ορισμός του οίκτου. Αρχίζει να μ' ενοχλεί έντονα η διαπίστωση αυτή, γι' αυτό και καταφεύγω άμεσα στις παλιές καλές μου φίλες που με βοηθούν πάντα να αισθανθώ καλύτερα με τον εαυτό μου. Οι θρησκευτικές λοιπόν μου αγκυλώσεις σπεύδουν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους και προσπαθούν να με πείσουν ότι έκανα το χρέος μου ως φιλάνθρωπος. Μοιάζει τόσο πειστικό το επιχείρημα τους ότι προσπάθησα αλλά “δεν μπορώ να τον σώσω κιόλας...”.Με πείθουν για μία ακόμη φορά και σβήνουν γρήγορα, γρήγορα τα ίχνη και αυτής της περιττής συνειδησιακής μου κρίσης. Εξάλλου δεν ευθύνομαι εγώ για ότι του συμβαίνει. Άλλωστε εγώ έχω τα δικά μου προβλήματα.

Έχω τα δικά μου προβλήματα τα οποία κακώς με βρήκαν. Προβλήματα που δεν άξιζαν σε κάποιον σαν εμένα. Προβλήματα εξαιρετικά δύσκολα, που η λύση τους δεν βρίσκεται στο χέρι μου. Προβλήματα για τα οποία απαιτώ την κατανόηση και τις ενέργειες των άλλων. Προβλήματα σημαντικότερα βέβαια των άλλων.

Των άλλων... Εκείνων που δεν με ακούν, ή όταν ακούν δεν με καταλαβαίνουν, εκείνων που με προσπερνούν, με παρακάμπτουν, με αδικούν, με απομονώνουν. Εκείνων που δεν οικειοποιούνται το πρόβλημά μου. Εκείνων που ιδιωτεύουν και ευθύνονται για την δική μου αντίστοιχη στάση. Εκείνων που κλεισμένοι στο καβούκι τους αδιαφορούν για μένα. Όλων εκείνων που είμαι σίγουρος ότι θα μου έλεγαν όχι αν τους ζητούσα να με βοηθήσουν. Όλων εκείνων των μικρών μου εαυτών που αναγνωρίζω κάθε μέρα στα πρόσωπα των συνανθρώπων μου.

Εγώ δεν είμαι σαν τον “αρπαγμένο” γείτονά μου. Ούτε βέβαια θα καταντήσω ποτέ σαν αυτόν. Εγώ έχω άμυνες. Εγώ είμαι καταρχάς κανονικός. Είμαι λογικός. Είμαι πάντα υποψιασμένος. Δεν θα θέσω αλλά ούτε και θ' απαντήσω ευθέως σε ένα απλό ερώτημα, γιατί απλά δεν πιστεύω ότι υπάρχουν τέτοια. Δεν θα εκτεθώ στο σχόλιο και την κακεντρέχεια των άλλων κοινοποιώντας το πρόβλημά μου. Πιστεύω σθεναρά ότι κανείς δεν θα με καταλάβει.
Γι' αυτό λοιπόν δεν θα βοηθήσω κανέναν που δεν μπορεί να μου το ανταποδώσει. Αυτή η στάση θα με βοηθήσει να επιβιώσω διατηρώντας παράλληλα και την αξιοπρέπειά μου. Για τους άλλους, δεν μπορώ να κάνω κάτι. Ας βρουν εκείνοι τη λύση. Το 'παμε. Δεν ευθύνομαι εγώ.

Μ' αυτά και με τ' άλλα το ξανάπαθα. Αφαιρέθηκα και έχασα τη στροφή για τη δουλειά. Τώρα κάνω πάλι έναν κύκλο περιττό καθώς ξαναγύρισα κοντά στο σπίτι. Τώρα που το παρατηρώ, διαπιστώνω ότι παλιότερα δεν μου συνέβαινε κάτι τέτοιο. Δεν έκανα κύκλους εννοώ. Ίσως βέβαια γι' αυτό να ευθύνεται και η τότε απειρία μου. Τώρα έχω δει πολλά. Τώρα έχω πολλά να συνυπολογίσω. Τώρα ξέρω πολλά.. Τώρα μπορώ να κρίνω με ασφάλεια. Αυτή είναι μία καλή και επαρκής εξήγηση για τους κύκλους. Σταματώ.

“Δές τον”, σκέφτομαι. Εγώ άργησα, ενώ αυτός είμαι σίγουρος ότι έφτασε εκεί που' θελε να πάει. Από αύριο δεν θα του ξαναδώσω τσιγάρο. Ούτε χρήματα. Μπορεί ν' αλλάξω και διαδρομή για τη δουλειά. Η ενέργεια μου είναι πολύτιμη για να τη σπαταλώ εκεί που δεν υπάρχει ελπίδα. Τα 'χω ξεκαθαρίσει όλα πλέον μέσα μου. Έχω όλες τις απαντήσεις γύρω απ' το θέμα του αλαφροΐσκιωτου. Όλες εκτός από δύο.Πού στην ευχή πάει κάθε μέρα και γιατί τον άτιμο δεν τον πειράζει όταν του λέω όχι;



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

20.3.09

Απ' ευθείας από την ΜΕΤ

To Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ηπείρου στα Ιωάννινα, θα μεταδώσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, απ’ ευθείας από την Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης την Sonnambula του Bellini με την Natalie Dessay και τον Juan Diego Flórez.

H απ’ ευθείας μετάδοση μέσω δορυφόρου σε υψηλή ανάλυση High-Definition (HD) και στερεοφωνικό ήχο (Dolby Surround) των περίφημων παραστάσεων της ΜΕΤ, πραγματοποιούνται από τον Δεκέμβριο 2006 σε κινηματογραφικές αίθουσες σε όλο τον κόσμο (περισσότερους από 935.000 τηλεθεατές), και για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στα Ιωάννινα, το Σάββατο 21 Μαρτίου, στις 19:00, στην Διονυσίου Φιλοσόφου & Γλυκήδων, Κάστρο, Ιωάννινα.

Τιμή εισιτηρίου: € 10.
Πληροφορίες τηλ: 2651034469, fax: 2651030967.
email: archprio@otenet.gr



ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ της έκθεσης της Μερόπης Σωτηροπούλου Μάγγελ θα πραγματοποιηθούν την Δευτέρα 23 Μαρτίου στις 20:00, στον 7ο όροφο του Artower Agora, στην Αρμοδίου 10, Βαρβάκειος πλατεία, στην Αθήνα.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 2 Απριλίου. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη, Σάββατο: 12:00-16:00, Τετάρτη-Πέμπτη-Παρασκευή: 15:00-20:00. Κλειστά Τετάρτη

.

ΕΥΘΥΜΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ: Η χώρα του Ποτέ – Ποτέ



Κάθε φορά που είναι να μιλήσω για εικαστικά έργα δυσκολεύομαι και διστάζω, γιατί ξέρω ότι πρόκειται για ατελή μετάφραση ενός κώδικα επικοινωνίας – οπτικού σ’ έναν άλλο κώδικα επικοινωνίας – ακουστικό. Δηλαδή δια του λόγου, με τους συντακτικούς κανόνες των λέξεων πρέπει να αναφέρομαι σε εικόνες που έχουν δημιουργηθεί από χρώματα και σχήματα. 

Μια όμως και βρίσκομαι εδώ, θα ξεπεράσω αυτόν τον δισταγμό και στο δώρο των εικόνων της Μερόπης Σωτηροπούλου θα απαντήσω με το αντίδωρο του λόγου. 

Τα έργα της θα τα προσεγγίσω προσπαθώντας να απαντήσω σε τρία ερωτήματα: Τι; Γιατί; Πώς; Τα έργα της Μερόπης δεν είναι πλέον μόνον πίνακες ζωγραφικής, αλλά καταλαμβάνουν και την τρίτη διάσταση, του χώρου, ενώ, εννοιολογικά, κινούνται και στην τέταρτη διάσταση, του χρόνου. 

Η ζωγράφος δεν αντλεί τα θέματά της από την πραγματικότητα που μας περιβάλλει ούτε τοπικά ούτε χρονικά, αλλά από τον άϋλο και άχρονο κόσμο της φαντασίας που τρέφεται από μνήμες και ορθώνεται ενάντια στη λήθη – κύριο στοιχείο της ιστορικότητας του ανθρώπου. 

Η χαμένη αθωότητα» της προηγούμενης σειράς «Μεταμορφώσεις», αποτελεί τη μετάβαση στην καινούρια ενότητα.Κυριαρχούν τα βιώματα της παιδικής ηλικίας, η χαρά και ο θαυμαστός κόσμος του ονείρου, πασπαλισμένος με χρυσόσκονη, αλλά και ένα διαφορετικό χαρακτήρα με τις μάσκες και τους σκελετούς που παραπέμπουν στο έργο του Ένσορ. 

Σημείο αναφοράς η γενέθλια πόλη, τα μνημεία και οι εκδηλώσεις της, μια πόλη εξιδανικευμένη και ωραιοποιημένη, όπως δεν υπάρχει πια, τα αντικείμενα της όμως σηματοδοτούν την εποχή της ξενοιασιάς και της ονειροφαντασίας.

Οι γιορτές, τα διάφορα συμβάντα και τα παιχνίδια, η αυτοαναφορικότητα της ομορφιάς του αντικειμένου φετίχ για τα κορίτσια – της κούκλας και η πρόκληση για φυγή σ’ έναν παραμυθένιο τόπο, μέσα από τα παιδικά βιβλία, με τον λόγο και την εικόνα τους, συνιστούν τα πρωταρχικά στοιχεία των έργων της ζωγράφου. 

Γιατί όλα αυτά; Για τη Μερόπη όλα αυτά είναι η ζωή, η διάσωσή τους μέσα από τις εικόνες τρόπος ζωής και έτσι η τέχνη της έχει χρηστικό χαρακτήρα. Συντηρεί τη μνήμη, αλλά δια μέσου της τέχνης ξορκίζει το κακό, καταργεί τον χρόνο, παίζει με το θάνατο και συνεχίζει να ζει και να δημιουργεί, απευθυνόμενη στους συμπατριώτες της αλλά και σε κάθε ευαίσθητο δέκτη. 

Στα έργα της, κυριολεκτικά και μεταφορικά, το όνειρο μπλέκεται με την πραγματικότητα, το υλικό αντικείμενο συνυπάρχει σουρεαλιστικά με το φανταστικό, οι αναμνήσεις ή οι μεταπλάσεις – μεταμορφώσεις τους φυλακίζονται σε αληθινά κλουβιά. 

Το φανταστικό και το πραγματικό συνυφαίνονται ισότιμα και μας προσφέρουν τη μαγεία της ζωής, αγνοώντας έστω και πρόσκαιρα τη φθορά του χρόνου και, περιπαίζοντας την απειλή του θανάτου, εξακολουθούμε να απολαμβάνουμε τη ζωή.

Εδώ έχουμε μια μεταφορά της παροιμιώδους φράσης του Σαίξπηρ ότι είμαστε φτιαγμένοι από το ίδιο υλικό που είναι φτιαγμένα τα όνειρα, εύθραυστοι, εφήμεροι, ονειροπόλοι αλλά επίμονοι. 

Η τέχνης της Μερόπης Σωτηροπούλου, αυθόρμητη και προσωπική, ανακαλεί το εσωτερικό της όραμα και προσκαλεί τον θεατή σ’ ένα φανταστικό ταξίδι στην χώρα του Ποτέ-Ποτέ που αν την αναζητήσουμε θα την βρούμε κρυμμένη στην καρδιά μας και στο μυαλό μας.

Θα πάψει να υπάρχει μόνον όταν δεν θα υπάρχουν πια μνήμες και συναισθήματα, αγάπη, πόνος – τα χρώματα και το παιχνίδι της ζωής και του θανάτου, δηλ. ποτέ!Η χώρα του Ποτέ – Ποτέ θα υπάρχει πάντα και θα μας περιμένει να την αναζητήσουμε.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009


ΟΔΟΣ: Βιβλίο

ΣΕ ΜΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ, μεστή και επιτυχημένη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το π. Σάββατο στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Καστοριάς, παρουσία ακροατών με πραγματικό ενδιαφέρον, που δημιούργησαν ιδανικό για κάτι αντίστοιχο περιβάλλον, παρουσιάστηκε στο αναγνωστικό κοινό του βιβλίο του κ. Περδίκκα Παπακώστα «Η ζωή με λόγια».
Η ΕΚΔΗΛΩΣΗ αποτέλεσε για την Καστοριά μια από τις ολοένα και πιο σπάνιες πλέον ευκαιρίες συνάντησης ανθρώπων με αναμνήσεις, ιστορική γνώση και διαμορφωμένες αλλά και κατασταλλαγμένες απόψεις γύρω από γεγονότα και ιστορικές περιόδους, που αποδείχθηκαν καθοριστικές για τις μετέπειτα εξελίξεις στην δημοκρατία και την πολιτική γενικότερα, αλλά και στην κοινωνική αναδιάρθρωση.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ προλόγισαν οι κ.κ. Λάζαρος Μπούτης, Αιμίλιος Μπούσιος, Αθανάσιος Μπατσόπουλος και Ρ.Αλβανός.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

ΘΑΝΑΣΗ ΜΠΑΤΣΟΠΟΥΛΟΥ: Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Η ζωή με λόγια», του Περδίκκα Παπακώστα

Όταν μου ανατέθηκε από τους διοργανωτές αυτής της εκδήλωσης ο ρόλος του συντονιστή βρέθηκα, (αυτονόητο για μένα) στο πιο απλό δίλημμα: Ή να περιοριστώ στο τυπικό μέρος αυτού του ρόλου -που είναι εδώ που τα λέμε και λίγο άχαρος αλλά απαραίτητος, ή να κάνω την υπέρβαση για μια ουσιαστική εισαγωγή, όχι και βέβαια σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου «Η ζωή με λόγια» του Περδίκκα Παπακώστα, για το οποίο για πολλούς από εσάς έχουν γίνει γνωστές οι απόψεις μου από τις σελίδες της εφημερίδας ΟΔΟΣ, με την σύμφωνα γνώμη και φυσικά του εκδότη της Παναγιώτη Μπαϊρακτάρη, για τον οποίον -ας μου επιτρέψει να το πω- ότι ή τακτική του και η φιλοσοφία του, δίνει το δικαίωμα σε πολλούς να αναδείξουν το αξιοπρόσεκτο λογοτεχνικό τους ταλέντο μέσα από την εφημερίδα του, και σε άλλους να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους για κάθε πρόβλημα, αλλά για τις ανεκτίμητες αξίες πού διαθέτει αυτός ο τόπος, όχι τόσο από πλευράς απλόχερης, αξιοζήλευτης και πρωτόγνωρης φυσικής ομορφιάς που θαυμάζεται από τους επισκέπτες, όσο για λησμονημένες ανθρώπινες αξίες, γεννήματα και θρέμματα αυτού του τόπου, που η ζωή και οι ανάγκες τους έκανε διάσπαρτα ξενιτεμένους, και στην χώρα μας και σε χώρες όλου του κόσμου, εξ αιτίας των ιδιαιτέρων συνθηκών επαγγελματικής και επιστημονικής ενασχόλησης.
Και ενώ εμείς, οι παροικούντες στην Καστοριά και στον νομό μας, πράγματι, εκτός εξαιρέσεων, τους έχουμε στην γωνιά λησμονημένους, χωρίς καν να τούς προσφέρουμε μια όσο το δυνατόν πιο ζεστή αγκαλιά, πού δικαιούνται σαν κατάδικά μας παιδιά και μεγαλουργούν στον τομέα πού διάλεξαν και στον ξένο τόπο πού ζούνε Κα' όλοι αυτοί βέβαια δείχνουν έμπρακτα την μεγάλη αγάπη τους για τον τόπο που τους γέννησε, για την πατρίδα τους, για την Καστοριά. Η βαθειά τους νοσταλγία τους κρατάει σφικτοδεμένα με τον τόπο τους, με την γειτονιά τους που πρωτόπαιξαν παιδιά, με τους φίλους και συμμαθητές τους αλλά και με όλους τούς υπόλοιπους από οποιοδήποτε απλησίαστο ψηλό σκαλί κι αν έχουν φθάσει αλλά κα' από χαμηλότερα άλλοι πού έχουν κατακτήσει.
Δεν μου το επιτρέπει ο χρόνος πού αυτήν την στιγμή καταχράζομαι για να επεκταθώ σε αναφορές ονομάτων, γιατί είναι αμέτρητοι αυτοί που μεγαλουργούν και σαν καθηγητές πανεπιστημίου και σαν επιστήμονες και σαν καλλιτέχνες και επαγγελματίες. Θα αναφερθώ όμως σε μία και μόνον περίπτωση σαν παράδειγμα, που η δικιά του συμπεριφορά, η δικιά του αγάπη, το δικό του δέσιμο με την πατρίδα του την Καστοριά τούς εκφράζει όλους αυτούς.
Ο εικαστικός Λουκάς Σαμαράς, ο παγκόσμιος αναγνωρισμένος για την πρωτοποριακή τέχνη του συμπολίτης μας, ζωγραφίζει καράβια, τα γνωστά της λίμνης μας, λίμνη, καλαμιές, βελόνια, μηχανές και χτένια. της γούνας.Σκαλίστε λοιπόν και την δική σας μνήμη και θα διαπιστώσετε πόσους Σαμαράδες με την ίδια συμπεριφορά ξενιτεμένους έχουμε που δείχνουν έμπρακτα την αγάπη τους γι αυτόν τον τόπο.Μια μικρή απόδειξη στο σημερινό πάνελ αυτής της εκδήλωσης.Εξ αιτίας λοιπόν της παρουσίας τούυ βιβλίου "Η ζωή με λόγια " τού Περδίκκα Παπακώστα που δεν αμφισβητείται ότι με το περιεχόμενο του βιβλίου του ζωγραφίζει με λόγια και την ζωή του αλλά και την εικόνα μιας από τις πολλές αξιόλογες ιστορικές εποχές που έχει ζήσει ο τόπο αυτός, δείχνει και το δικό του δέσιμο με την πατρίδα του, με την Καστοριά.
Τελειώνοντας θεώρησα υποχρέωσή μου σ' αυτήν την ευκαιρία από αυτό το βήμα πριν από τον τυπικό μου ρόλο να εκφράσω τον δικό μου σεβασμό, την δική μου εκτίμηση, την δική μου αγάπη, γιατί όμως όχι και την δική σας, σε όλους αυτούς, που εκτός όλων των άλλων, και για την διαφήμιση που κάνουν με τον τρόπο τους στα ξένα που ζουν στην πατρίδα τους.Τουλάχιστον όμως συν τω χρόνω σ’ αυτήν την δεδομένη στιγμή, δεν νομίζετε ότι αξίζουν και για ένα χειροκρότημα;

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009


Σχετικά κείμενα:

17.3.09

Απόφαση Δικηγορικού Συλλόγου Καστοριάς για την εγκατάσταση της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο 1ο γυμνάσιο

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Ο Δικηγορικός Σύλλογος Καστοριάς χαιρετίζει την απόφαση των αρμοδίων φορέων της πολιτείας για την ίδρυση Αρχιτεκτονικής Σχολής στην Καστοριά και εκφράζει την πεποίθηση ότι η λειτουργία της σε μια πόλη με πλούσια και διαχρονική ιστορική και αρχιτεκτονική παράδοση θα είναι επιτυχής, γόνιμη και υψηλού επιστημονικού επιπέδου. Η έλευση και διαμονή πανεπιστημιακών καθηγητών αλλά και φοιτητών θα συμβάλλει αναμφίβολα στην ποιοτική αναβάθμιση του τόπου με ιδανικό περιβάλλον και προκλήσεις για την αρχιτεκτονική μελέτη και έρευνα.

Στο πνεύμα αυτό, ο Δικηγορικός Σύλλογος Καστοριάς ως κοινωνικός φορέας και εκφραστής του πρώτου επιστημονικού σωματείου της Καστοριάς, δηλώνει την συναίνεσή του στην λειτουργία της Σχολής στο κτίριο του 1ου Γυμνασίου Καστοριάς και στο αρχοντικό Σαπουντζή όπως υποδείχθηκε από την σχετική επιτροπή που συστάθηκε για τον σκοπό αυτό και η πρότασή της υιοθετήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Καστοριάς και το Νομαρχιακό Συμβούλιο Καστοριάς.

Τέλος, εκφράζεται η βεβαιότητα ότι θα ληφθούν όλα τα μέτρα για ομαλή μεταφορά μαθητών και καθηγητών του 1ου Γυμνασίου, αναγνωρίζοντας ότι προέχει το γενικό καλό. Άλλωστε με την λειτουργία της Σχολής αναμένεται να ανακτήσει στοιχεία κοινωνικής και πολιτιστικής δραστηριότητας ένας ζωτικός χώρος του ιστορικού κέντρου της Καστοριάς ενώ η ίδια θα αποτελέσει φάρο παιδείας και δημοκρατίας.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΤΣΑΚΛΙΔΗΣ
Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΚΙΚΗ ΣΕΚΙΟΥ

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009


Σχετικά κείμενα:  

Ψήφισμα σωματείων για την εγκατάσταση της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο 1ο γυμνάσιο

ΨΗΦΙΣΜΑ

Εμείς που υπογράφουμε το παρόν για λογαριασμό των Σωματείων της Καστοριάς που αναφέρονται στην συνέχεια, αποφασίσαμε ως ιδιώτες αλλά με την ένταση και τον συμβολισμό της συλλογικότητας να προβούμε στην δημόσια αυτή παρέμβαση για το θέμα της έδρας της Αρχιτεκτονικής Σχολής προκειμένου να καταστήσουμε γνωστές και ίσως χρήσιμες τις κοινές μας απόψεις:

1). Η υπόδειξη για την έδρα της Αρχιτεκτονικής Σχολής στο κτίριο του 1ου Γυμνασίου και το αρχοντικό Σαπουντζή αναμφίβολα λήφθηκε έγκυρα και ύστερα από ενδελεχείς μελέτες και έρευνες της Αρχιτεκτονικής Επιτροπής που συστάθηκε προς τον σκοπό αυτό αποκλειστικά (να επιλέξει δηλαδή το καταλληλότερο κτίριο) και από τα θεσμοθετημένα όργανα, δηλαδή το Δημοτικό Συμβούλιο και το Νομαρχιακό Συμβούλιο Καστοριάς. Τώρα πια (και) η Διοικούσα Επιτροπή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας αλλά και το Υπουργείο Παιδείας έχουν στην διάθεσή τους όλες εκείνες τις θεσμικές πιστοποιήσεις και κοινωνικές εγγυήσεις μπροστά στις οποίες δεν αντέχουν οι προφάσεις. Ούτε καν οι αναμάρτητες. Από το 2003 που ανακοινώθηκε η ίδρυση του Πανεπιστημίου πέρασε αδικαιολόγητα πολύς χρόνος άπρακτος. Οι παλινωδίες οδήγησαν σε μια κατάσταση στην οποία μόνο η Καστοριά, σε σχέση με τις άλλες πρωτεύουσες (Φλώρινα και Κοζάνη) της Δυτικής Μακεδονίας, επτά χρόνια μετά να αναμένει σε καθεστώς αβεβαιότητας.

2). Δεν ασκεί καμμιά θετική υπηρεσία η αρνητική προσέγγιση ενός ζητήματος για το οποίο έχουν ήδη αποφανθεί πλειοψηφικά, δηλαδή δημοκρατικά κατ’ επανάληψη οι θεσμικά αρμόδιοι. Σε κάθε περίπτωση προτεραιότητα έχει το γενικό καλό. Για τον λόγο αυτό εκφράζουμε την διαφωνία μας στην προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης (απ’ όπου κι’ αν προέρχεται) των ελάχιστων μεμονωμένων αντιρρήσεων και την πρόκληση περιθωριακού κρότου γύρω από ένα ζήτημα που λύθηκε. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να συνεκτιμώνται οι ανιδιοτελείς προβληματισμοί.

3). Η υπόθεση της Αρχιτεκτονικής Σχολής, είναι ζήτημα που πρέπει να ενώνει και όχι να διαιρεί. Και επειδή ήλθε η ώρα των πράξεων ενώ κάθε περαιτέρω χρονοτριβή στην άμεση λειτουργία της αποβαίνει σε βάρος της Καστοριάς, ζητούμε από τους αρμόδιους φορείς να υλοποιήσουν τώρα τις αποφάσεις τους.

4). Ζητούμε να ολοκληρώσουν το ταχύτερο τις ενέργειες για την έγκαιρη ένταξη του μαθητικού δυναμικού του 1ου Γυμνασίου στις νέες σχολικές μονάδες τους ώστε καμμιά υπαρκτή ή ανύπαρκτη αβεβαιότητα να μην τροφοδοτεί δικαιολογίες και να μην τεκμηριώνει πλάνες.

5). Τοπική Αυτοδιοίκηση κυρίως όμως ο Υπουργός Παιδείας και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, οφείλουν να ξεκινήσουν αμέσως τις ενέργειες για την υποδοχή της έδρας, την προετοιμασία των κτιριακών εγκαταστάσεων, την επιστημονική και λειτουργική ετοιμότητα της Σχολής ώστε να μην υπάρξει άλλη καθυστέρηση. Στο πλαίσιο αυτό οφείλουν κοινωνικοί και επιστημονικοί φορείς να συνεργαστούν για την γόνιμη και ποιοτική συνύπαρξη και συνεργασία.

6). Η λειτουργία της Σχολής στα κτίρια που επιλέχθηκαν και υποδείχθηκαν κοντά στο ιστορικό κέντρο της Καστοριάς θα συμβάλλει στην ισόρροπη, ποιοτική και δίκαιη κατανομή των κοινωνικών, επιστημονικών και οικονομικών ευεργετημάτων καθώς και στην συνολική αναβάθμιση. Η Σχολή θα δημιουργήσει νέα ιδανικά.

Μπροστά στην ιδιαίτερη τιμή των αρμοδίων να καλωσορίσουν επιτέλους την Σχολή, πρέπει να προτάσσεται και η ιστορική ευθύνη της συνέπειας λόγων και έργων. Ιδού το πεδίο.

Επιμελητήριο Καστοριάς
Εμπορικός Σύλλογος Καστοριάς
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Ομόνοια»
Πολιτιστ. Συλ/γος «Αφοι Εμμανουήλ»
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Απόζαρι»
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Χλόη»
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Μύησις»
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Αρμονία»
Πολιτιστ. Σύλ/γος «Σπασμένο Ρόδι»
Προοδευτικός Σύλλογος
Σύλ/γος Υποτροφιών
Σύλλογος Φιλοπτώχου Αδελφότητος
Σύλ/γος Βυζαντινού Πολιτισμού


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009



Σχετικά κείμενα:  

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Οφειλόμενη απάντηση του κ. Λάζαρου Κλετσίδη άμισθου προέδρου της Επιτροπής Λίμνης του Δήμου Καστοριάς στον καθηγητή κ. Κοβάτση.

Κύριε καθηγητά,

Δημοσιεύθηκαν στην εφημερίδα «ΟΔΟ» δυο επιστολές, η πρώτη την 31-07-08 την οποία υπογράφει «ένας Καστοριανός από τα παλιά» με υβριστικό περιεχόμενο το οποίο επικεντρώνεται στον πρόεδρο της Επιτροπής Λίμνης, αλλά και με απαξιωτικό τρόπο στους τοπικούς επιστήμονες μέλη της Εθελοντικής Επιστημονικής Ομάδας, και η δεύτερη η οποία φέρει την δική σας υπογραφή και δημοσιεύτηκε την 29-01-09 με αρνητικά σχόλια για την ημερίδα που πραγματοποίησε η Ομάδα μας.Φίλοι μου Καστοριανοί και οι δυο επιστολές κατά την άποψη μου, έχουν κοινά χαρακτηριστικά έκφρασης και γραφής λείπει απλά από την μια η υπογραφή.

Κύριε καθηγητά, μια και είστε Καστοριανός από τα παλιά, δεν νομίζετε ότι πάρα πολύ αργά καταθέτετε προτάσεις εξυγίανσης της λίμνης την οποία όπως εσείς ισχυρίζεστε την μελετάτε σαράντα χρόνια από αγάπη και ενδιαφέρον για την πόλη σας;
Το Φεβρουάριο του 1994 το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης και ειδικότερα η Πολυτεχνική σχολή και το τμήμα Πολιτικών Μηχανικών με υπεύθυνο του προγράμματος τον αναπληρωτή καθηγητή κ. Οικονομόπουλο εκπόνησε μελέτη με τίτλο «Εξυγίανση και αξιοποίηση της λίμνης Καστοριάς». Η μελέτη περιείχε οκτώ θεματικές ενότητες. Η κάθε θεματική ενότητα είχε και έναν υπεύθυνο καθηγητή.Η πιο κρίσιμη ενότητα η οποία συνδέεται άμεσα με την ανθρώπινη υγεία ήταν η θεματική ενότητα 3 με θέμα «Μελέτη μέτρησης και διαχείρισης τοξικών» με υπεύθυνο καθηγητή τον κ. Κοβάτση.Ο κ. καθηγητής μελέτησε την τοξικότητα της λίμνης και προτείνει σήμερα μέτρα για την εξυγίανσή της, μετά από δεκαπέντε χρόνια, τονίζοντας την αναγκαιότητα εκτροπής του χειμάρρου Ξηροποτάμου (Σταραρέκα) για να αποφευχθεί η ένωσή της με την χερσόνησο (στη θέση Γκουλουμπίτσα). Που να τον πάμε κύριε καθηγητά στην Κοζάνη;

Σύμφωνα με την Εθελοντική Επιστημονική Ομάδα η οποία μελέτησε και σύγκρινε αεροφωτογραφίες της περιοχής αλλά και από την προγενέστερη μελέτη «Προσδιορισμός παροχών φερτών υλών και ποιότητας νερού των χειμάρρων-ρεμάτων της λεκάνης απορροής της λίμνης Καστοριάς. Διερεύνηση τάσεων και εφαρμογή εναλλακτικών σεναρίων μείωσης φόρτου», η οποία εκπονήθηκε από το τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπισημίου Θεσσαλονίκης το 2000 προκύπτει ότι δεν συντρέχει κανένας κίνδυνος διχοτόμησης της λίμνης από τα φερτά υλικά της υπολεκάνης Ξηροποτάμου, ωστόσο προτείνονται μια σειρά από έργα προστασίας από τα χειμαρρικά φαινόμενα σ΄όλη την λεκάνη απορροής.

Επιπρόσθετα, το γραφείο λίμνης και περιβάλλοντος του Δήμου Καστοριάς πραγματοποιεί μηνιαία δειγματοληψίες σε πέντε επιλεγμένα σημεία της λίμνης όπου αναλύονται μια σειρά φυσικοχημικών παραμέτρων και παρακολουθείται η οικολογική της κατάσταση. Όμως η σημαντικότερη εξέλιξη είναι ότι το από το 2003 «λιμνάζων» σχέδιο Π.Δ του Φορέα Διαχείρισης της λίμνης Καστοριάς έχοντας λάβει τις απαραίτητες εγκρίσεις βρίσκεται στο ΣτΕ (Συμβούλιο Επικρατείας) και σε μικρό χρονικό διάστημα θα είναι νόμος του κράτους.Στο σημείο αυτό οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στη βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας του νομού μας, κα Βίβιαν Μπουζάλη για την αμέριστη συμπαράστασή της προς την Εθελοντική Επιστημονική Ομάδα και για την προώθηση του Σσχέδιο Π.Δ του Φορέα Διαχείρισης της λίμνης Καστοριάς στο ΣτΕ (Συμβούλιο Επικρατείας) σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Ο σκοπός τoυ Φορέα Διαχείρισης είναι:
Η προστασία, η διατήρηση της Φύσης και του τοπίου ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου του υγροβιότοπου της λίμνης Καστοριάς και της ευρύτερης περιοχής του με το χαρακτηρισμό ως περιοχής Προστασίας της Φύσης.

Ειδικότερα, επιδιώκεται :
1. Η προστασία και διατήρηση του λιμναίου και χερσαίου περιβάλλοντος της περιοχής της λίμνης της Καστοριάς, όπου διατηρούνται σημαντικοί οικότοποι που έχουν χαρακτηριστεί ως οικότοποι προτεραιότητας σύμφωνα με τη ΚΥΑ 33318/3028 /1998.
2. Η διατήρηση των υφιστάμενων ενδιαιτημάτων ορνιθοπανίδας και η προστασία σπάνιων και απειλούμενων ειδών που φωλιάζουν στην περιοχή της λίμνης Καστοριάς
3. Η διατήρηση της φυσικότητας και της αντιπροσωπευτικότητας της λίμνης Καστοριάς
4. Η διαχείριση του προστατευτέου αντικειμένου με γνώμονα την πολυδιάστατη σχέση μεταξύ ειδών – οικοτόπων – τοπίου (φυσικό και ανθρωπογενές).

Κλείνοντας την οφειλόμενη απάντηση, θα ήθελα να επαναλάβω το ερώτημα μου στον κύριο καθηγητή. Γιατί δεν έκανε προτάσεις οι οποίες να ήταν απόρροια της μελέτης του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου της Θράκης; Γιατί σιώπησε δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια; Γιατί απαξιώνει μια προσπάθεια που έχει σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και της πολιτείας για την επίλυση επιτέλους των χρόνιων προβλημάτων της λίμνης;Αντί να βάλλομαι στο προσώπό μου μέσα από ανυπόγραφες ή ενυπόγραφες επιστολές στον τοπικό τύπο, τον προκαλώ σε ένα δημόσιο διάλογο με θέμα την αποτελεσματικότητα των μελετών που εκπονήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια καθώς και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για την εξυγίανση και προστασία της λίμνης μας.

Ο Πρόεδροςτης Επιτροπής Λίμνης Δήμου Καστοριάς
Λάζαρος Κλετσίδης


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Προς:
Δήμο Καστοριάς
ΕΛ.ΤΑ. Τοπικό γραφείο
Σύλλογο Εργατικών Κατοικιών
Κοινοποίηση: εφημερίδα «ΟΔΟ»

Στην χώρα μας όταν πολλές φορές ζητούμε το «αυτονόητο» κινδυνεύουμε να χαρακτηριστούμε απαιτητικοί και παράλογοι. Όμως σε ένα κράτος «ίσων πολιτών» τι πιο αυτονόητο από το να απαιτεί να λαμβάνει κανείς την αλληλογραφία του «κατ’ οίκον» και χωρίς καθυστέρηση.
Τι θα ήταν ευκολότερο για έναν δήμο, να ονοματίσει και αριθμήσει τις νέες οδούς (της περιοχής Χλόης) ή να «προμηθευτεί» μία μεγάλη ποσότητα ταχυδρομικών θυρίδων για την ωφελιμότητα και το κόστος των οποίων προκύπτουν ποικίλα ερωτήματα.
Και για πιο λόγο τελικά επελέγη το δεύτερο, αφού αργά η γρήγορα και το πρώτο δεν μπορεί να αποφευχθεί;
Και αν δεχθώ, ότι αυτό κρίθηκε πλειοψηφικά (από ποιους;) το καταλληλότερο μέτρο -διότι η παρούσα βασίζεται μόνο σε προσωπική άποψη δεν θα έπρεπε η παράδοση στις θυρίδες αυτές να γίνεται σε καθημερινή βάση; Συγκρίνοντας τον χρόνο παραλαβής του τοπικού τύπου (με άλλους παραλήπτες στις άλλες περιοχές της πόλης μας) έχω την απόλυτη πεποίθηση, ότι αυτό δεν συμβαίνει, με αποτέλεσμα να καθυστερώ να παραλάβω αλληλογραφία, τις περισσότερες φορές πολύ πιο σημαντική και από τα τοπικά νέα.Επίσης όταν εγκαταστάθηκαν οι εν λόγω θυρίδες, υπογράψαμε μια αίτηση-δήλωση βάσει της οποίας τα ΕΛ.ΤΑ. αναλάμβαναν την υποχρέωση να παραδίδουν την αλληλογραφία στην νέα μας δ/νση (έστω κι αν στον φάκελο αναγράφονταν η παλαιά) και να ειδοποιούν και τους αποστολείς για την αλλαγή της.
Πρόσφατα βρήκαμε έντυπη ειδοποίηση από τα ΕΛ.ΤΑ., ότι φάκελος που δεν θα αναγράφει την σωστή δ/νση θα επιστρέφεται.Προς τι λοιπόν όλα αυτά; Μήπως θεωρούμαστε πολίτες β’ κατηγορίας; Μου είναι αδύνατον να κατανοήσω γιατί η περιοχή μας (και μόνον αυτή) πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά από κάθε άλλη περιοχή (κεντρική ή περιφερειακή) του δήμου μας.
Με τιμή
Ελένη Τσαδήλα
Νέες Εργατικές Κατοικίες ΣΤ33
Νέα Δ/νση: ΤΘ 520, 52100 Καστοριά

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Και άλλη αφορά μου έτυχε αφορμή να γράψω και να υπογραμμίσω τις δεδομένες ικανότητες του βογατσιώτη καθηγητή και ταλαντούχο Χρυσόστομο Τζημάκα. Η φύση υπήρξε γαλαντόμος στο πρόσωπό του, σε χαρίσματα, που όμως αυτός τα ανταποδίδει στην κοινωνία με τις δραστηριότητες του. Έτσι η περιγραφή της μάχης της Καστοριάς ή του Άργους Ορεστικού (έτσι την θέλει) στα φύλλα της ΟΔΟΥ 461 / 2.10.2008 και 462 /9.10.2008, όπως καταλαβαίνετε, γνωρίζοντας την εμμονή μου στο θέμα, με εξέπληξε. Θερμή παράκληση να δημοσιεύσει η φιλόξενη ΟΔΟΣ την πιο κάτω επιστολή προ του κ. Τζημάκα.

Με εκτίμηση
Βασίλης Χριστόπουλος



Αγαπητέ κ. Τζημάκα,

Η απόφασή μου να σου γράψω προκλήθηκε, όπως θα γίνει κατανοητό, από το πόνημά σου «Το Νησί» και τα δύο υποθέματα δηλαδή «Ο προϊστορικός οικισμός» και «Η τελευταία μάχη για την ελευθερία», που είχε την καλή διάθεση, αλλά θα έλεγα και τύχη, να δημοσιεύσει σε δύο φύλλα της η φιλόξενη ΟΔΟΣ. Θέματα μεγίστης σημασίας για την περιοχή μας. Ειλικρινά δυσκολεύομαι, κάμνοντας την αναφορά μου αυτή να διαλέξω θέμα, από τα πολλά, με το οποίο θα αρχίσω. Μα χωρίς αμφιβολία είναι ο λόγος σου ο πλούσιος και πολύ γλαφυρός που σαγηνεύει και ευφραίνει κάθε αναγνώστη μόλις αρχίσει να διαβάζει κείμενό σου.Στο σημείο αυτό θέλω να εκφράσω την άποψη κύριε Τζημάκα, πως η φύση, υπήρξε ιδιαίτερα γαλαντόμος στην προσφορά χαρισμάτων στο πρόσωπό σου. Και το σημαντικό και ευτυχές γεγονός είναι πως τα αξιοποιείς όλα...«αντιπροσφέροντας» (από δικό σου όρο σε κείμενο για τη γλώσσα που δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ) στους συνανθρώπους. Έγινες γιατρός - καθηγητής για να γειάνεις αρρώστους. Και τώρα με τη γραφή, τη ζωγραφική και τις άλλες δημιουργίες σου ευφραίνεις τους υγιείς!
Κύριε Τζημάκα θα αναφερθώ εκτενέστερα στη «Μάχη για την Ελευθερία», όπως σωστά την χαρακτηρίζεις, όμως θέλω να ειπώ δύο λόγια και για το «Νησί», αφού εκφράσω τον έπαινό μου για το ευχάριστο τρόπο αναφοράς σου σ' αυτό, σε συνδυασμό με την ανυπολόγιστη σπουδαιότητά του... με την ανακάλυψη και προβολή του λιμναίου οικισμού για την περιοχή αλλά και γενικότερα, και βέβαια με τη μάχη.
Θυμάμαι προπολεμικά και στην κατοχή, όταν από την Κορησό πηγαίναμε με τα πόδια στην Καστοριά, βλέπαμε το Νησί να είναι πράγματι νησί τους χειμώνες, δηλαδή περιβάλλονταν από τα νερά της λίμνης. Και, ακόμη έχω και εγώ μία ευχάριστη ανάμνηση από μια δική μου επίσκεψη στο πανηγύρι και πρέπει να ήταν το 1938 (οκτάχρονος τότε) και πολύ πιθανόν στη σκηνή της φωτογράφησής σου μεταξύ των .... κουμπάρων - περίεργων που παρακολουθούσαν το έργο του φωτογράφου να ήμουν κι εγώ.

Η μάχη του Άργους Ορεστικού ή της Καστοριάς

Κύριε Τζημάκα, ασχολούμαι με την μάχη της 15 Απριλίου 1941 περισσσότερο από δύο δεκαετίες δηλαδή από το τέλος της δεκαετίας του '80, όταν ξεκίνησε η έκδοση της εφημερίδας του χωριού μου «Η Κορησός». (Ήταν στο μυαλό μου από την ημερομηνία που έλαβε χώρα).
Τότε με τίτλο «Η μάχη της Κορησού» έτσι ένοιωθα, περιέγραφα σε δύο ή τρεις συνέχειες την μάχη όπως τη θυμόμουνα, έχοντάς την ζήσει παιδί. Έγραφα τότε ό,τι είχε πέσει άμεσα στην αντίληψή μου χωρίς καμιά άλλη πληροφόρηση σχετικά με τα περιστατικά από την άλλη μεριά. Σιγά-σιγά και με το πέρασμα του χρόνου βρίσκοντας κάθε σχετικό δημοσίευμα ή προφορικά πλήθαιναν οι γνώσεις μου που τις κατέγραφα. Έτσι από φύλλο της εφημ. Ν. Kαστoριά τον Απρίλιο του 1991 πληροφορούμαστε πως οι νεκροί από ελληνικής πλευράς ήταν ο ταγματάρχης Παπαρόδου, ο ανθ. Βενετσάκος και Ι 3 οπλίτες. Από άλλη πηγή για τον θάνατο του ιλάρχου Χατζηηλιάδη. Και τέλος από το βιβλίο «Ελληνική Εποποιΐα 1940-1941» του Άγγγελου Τερζάκη που εκδόθηκε (πρώτη έκδοση) με σύμπραξη του ΓΕΣ έμαθα ό,τι γνωρίζω αυτήν την στιγμή για το θέμα.
Βέβαια τα γεγονότα που έπεσαν στην αντίληψή μου ήταν αρκετά για να βγάλει οποιοσδήποτε το συμπέρασμα πως επρόκειτο για ένα μεγάλο ιστορικό γεγονός για την περιoχή αλλά και γενικότερα για τη χώρα, και ακόμα όπως εσύ υπογραμμίζεις έχει στοιχεία που του προσδίδουν και ... παγκόσμια αν όχι διάσταση τουλάχιστο πρωτοτυπία. Μια ημέρα ένας εθνικός στρατός να έχει πολεμήσει με μια αυτοκρατορία και την άλλη με μια άλλη αυτοκρατορία.
Πριν συνεχίσω θέλω να υπογραμμίσω την πληρότητα και αντικειμενικότητα της δικής σου περιγραφής της μάχης στην οποία υπήρξαν στοιχεία που δεν βρήκα αλλού. Και είναι η μόνη ανάπτυξη που αναφέρει πως οι Γερμανοί από την προηγούμενη, ( 14/4) ήταν στην Κορησό. Σαν να μην είχε σημασία που βρισκόντουσαν οι Γερμανοί και εξαπέλυαν αυτές τις αλλεπάλληλες επιθέσεις, δεν αναφέρονταν αλλά ούτε στον Τερζάκη. Οι Κορησώτες (οι όποιοι τολμηροί) είχαν την ... χαρά, θα έλεγα και την ευτυχία, να .. απολαμβάνουν το τι τραβούσαν ο Γερμανοί από τα ελληνικά κανόνια. Δεν άφηναν να ... ορθοποδήσει κανένα κανόνι τoυς! Τα .. «βούλωναν» όλα με την πρώτη ή το πολύ με την δεύτερη βολή του. Ήταν στρατοπεδευμένοι στον κάμπο της Κορησού όπου και τάφησαν πολλοί νεκροί τους. Δεν αντιληφθήκαμε μάχη στη Φωτεινή, ούτε το είδα να γράφεται πουθενά. Δεν είχε και νόημα. Το 1944 οι Γερμανοί μας υποχρέωσαν να αφήσουμε τα σπίτια μας στη Κορησό και να μεταφερθούμε στα παραλίμνια χωριά Μαυροχώρι, Πολυκάρπη, Φωτεινή (ο Τερζάκης την αναφέρει Αγία Φωτεινή).
Η Κορησός έμεινε στο έλεος των Κομιτατζήδων. Η οικογένειά μας βρήκε φιλοξενία στην Φωτεινή, όπου είχε υπηρετήσει σαν δάσκαλος ο πατέρας μου. Εκεί δεν αντιληφθήκαμε κανένα στοιχείο προηγηθείσας μάχης και δεν αναφέρθηκε τίποτε σχετικό από τους κατοίκους. Συνέβη, όμως το εξής: προϋπήρξε μονάδα στρατού στον κάμπο της Κορησού, που συνορεύει με κείνο της Φωτεινής καθώς και ίλη ιππικού. πριν την έλευση της 13ης Μεραρχίας και την 13η Απριλίου από την Κλεισούρα (Νταούλι) οι Γερμανοί βομβάρδιζαν ανηλεώς πριν κατηφορίσουν τον κάμπο με κανονιοβολισμούς και με δύο αεροπλάνα (στούκας) με αποτέλεσμα να διαλυθούν οι μονάδες και τα ζώα (κάτι ωραιότατα άλογα) ήρθαν ελεύθερα στην Κορησό και βολεύτηκαν σε διάφορα υπόστεγα ή εγκαταλελειμμένα σπίτια. Και ο κόσμος έπαιρνε ... ότι ήθελε. Προσπάθησα και εγώ να ... πάρω ένα ωραίο άλογο (αγαπώ παρά πολύ τα άλογα) αλλά δεν έφτανα το λαιμό να περάσω την τριχιά και ευτυχώς απέτυχα, γιατί γλίτωσα το ξύλο που θα έτρωγα από τους γονείς μου για την απερισκεψία που θα έκαμα. Τελικά τα μάζεψαν όλα οι Γερμαvοί όταν ηρέμησαν τα πράγματα, εκτός από τα τραυματισμένα. Ακόμη να προσθέσω πως κάπου βρήκα πως στη μάχη αυτή μετείχε και ο δικός μας Αλέκος Παπατέρπος με βαθμό υπολοχαγού. Από τότε λοιπόν κύριε Τζημάκα, έχω αρχίσει μια ... απέλπιδα προσπάθεια να γίνει ένα μνημείο που να θυμίζει αυτό το τόσο σπουδαίο ιστορικό γεγονός.
Έχω στείλει αμέτρητες επιστολές σε δημάρχους, νομάρχες (κ. Καπαχτσή και κ. Λιάντση), κοινοτάρχες, στρατηγούς, Υπ. Εθν. Αμύνης, κείμενα σε εφημερίδες ΟΔΟ, Ν. Καστοριά, Αγγελιοφόρο Θεσσαλονίκης, Τα Νέα (Λ. Παπαδόπουλο) περιμένοντας μια ανταπόκριση. Με τις επιστολές έστελνα και φωτοτυπία του κειμένου μου σε κάποια εφημερίδα ή ανέφερα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής της μάχης που της δίδουν διάσταση ιστορική για την περιοχή, αλλά και εθνική όπως αναφέρεις και εσύ. Δηλαδή (για την ιστορία) τα παρακάτω που θα πρόσθετα και αυτό της πρωτοτυπίας, δηλαδή τη μια μέρα μάχη με τους Ιταλούς και την άλλη με τους Γερμανούς, όπως σημείωσες και εσύ!
1. Ήταν ένας άνισος αγώνας. Απέναντι στη κορωνίδα του γερμανικού στρατού εκείνης της εποχής την «Σωματοφυλακής SS Αδόλφος Χίτλερ» αντιτάχθηκε την τελευταία στιγμή η κουρασμένη από πορεία και αποδεκατισμένη από τον πόλεμο στην Αλβανία 13η Μεραρχία υπό τον υποστράτηγο Σωτήρη Μουτούση.
2. Ο σκοπός της αντίστασης ήταν σημαντικός
3. Υπήρξαν μεγάλες απώλειες, ανθρώπινες, και υλικές από πλευράς Γερμανών. Τάφηκαν πολλοί στην Κορησό.
4. Υπήρξαν και από την ελληνική πλευρά νεκροί: ταγμ. Παπαρόδου, ίλαρχ. Χατζηλιάδης, ανθ. Αγγ. Βενετσάνος και 13 οπλίτες.
5. Ο Άγγελος Τερζάκης γράφει πως ήταν η μοναδική εκ «συναντήσεως και επί «ανοικτού» πεδίου μάχη του Ελληνογερμανικού πολέμου». Και ακόμη ο Τερζάκης την χαρακτηρίζει σαν την τελευταία μάχη του ελληνογερμανικού και του ελληνοϊταλικού πολέμου.
6. Η αναγνώριση της ανδρείας και της αξιοσύνη της ελληνικής πλευράς έγινε κατά τον πιο επίσημο τρόπο από τον αντίπαλο όταν ο στρατηγός Γιόζεφ Ντήντριχ, αγαπητός του Χίτλερ, συγχάρηκε τον συντ. Ευστάθιο Λιώση και ζήτησε να μεταφέρει τα συγχαρητήριά του και στον στρατηγό Μουτούση.
7. Στην επιτυχία του πυροβολικού μας συντέλεσε και ο δικός μας Αλέκος Παπατέρπος.
Από όλη αυτή την προσπάθεια κάποια στιγμή ανταποκρίθηκε ο κ. Παπουλίδης, δήμαρχος τότε και προχώρησε στη συγκρότηση μιας επιτροπής με τους: Πάνο Κρίκη, πρόεδρο, Δ. Παπουλίδη, Α. Γιαγκόπουλο, Απ. Κιοσσέ, Γκέτσιο και γραμματέα τον Βασίλη Τσολάκη. Θα μετείχαν και οι Ηρακλής Τόσκος, Γιώργος Λάλας και ο γράφων ως πρόεδροι των συλλόγων Καστοριαίων, Αργεστών και Κορησωτών την Θεσσαλονίκη. Προχωρούσε το έργο της επιτροπής όταν κάποια στιγμή για δικούς του λόγους παραιτήθηκε ο Πάνος Κρίκης.
Για κάποιο διάστημα έμεινε ακέφαλη η επιτροπή και επομένως ανενεργός. Κάποια στιγμή ανέλαβε να κινήσει το θέμα ο δραστήριος στρατηγός Αλέξ. Λουλάκης που όμως ο τραγικός θάνατός του το σταμάτησε πάλι.
Τότε ευρισκόμενος για λίγο στην Καστοριά, πέρασα από το δημαρχείο να χαιρετήσω τον κ. Παπουλίδη. Όταν ήρθε η κουβέντα στη «μάχη», γιατί δεν βάζεις τώρα του λέγω πρόεδρο τον Βασίλη Τσολάκη που τον έχεις εδώ και είναι πιο ενημερωμένος στο θέμα.
Έτσι κι έγινε τον κάλεσε και του ανέθεσε την ευθύνη της προώθησης του θέματος. Όμως σε λίγο χρονικό διάστημα μεσολάβησαν γεγονότα (εκλογές) που άλλαξαν άρδην τα δεδομένα και το θέμα ... αργεί πάλι.
Μετά από αυτά έγραψα στον κ. Τοτονίδη και στον κ. Μπαλιάκα, σαν δραστήρια άτομα και μέσα στους δήμους Καστοριάς και Άργους Ορεστικού μήπως συγκινηθούν. Έκανα όλη αυτή την αναφορά κ. Τζημάκα προκειμένου να έρθεις συνστρατιώτης με τον πειστικό σου λόγο και τη βαθειά γνώση των πραγμάτων στην προσπάθεια να μη σβήσει δια παντός αυτό το τόσης εθνικής σημασίας γεγονός, παρασυρόμενο από τον ορυμαγδό πολλαπλών μικροθεμάτων της καθημερινότητας που δεν θα πάψουν να υπάρχουν πoτέ!'
Όμως άξιζε τον κόπο κάποια να ξεχωρίζουν και να μένουν σε πείσμα των καθημερινών αλλά και του πανδαμάτορος χρόνου. Είναι αυτά που μπορούν να εμπνέουν τους νεότερους ες αεί.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Βασίλης Χριστόπουλος
Βενιζέλου 7 Βυζάντιο
55133 Θεσσαλονίκη
τηλ. 2310-433455

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009


ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

Αναγνώστης ενημέρωσε την ΟΔΟ, ότι ο πλέον υπέρμαχος παραμονής του 1ου Γυμνασίου στο κτήριο της Κουμπελίδικης, στο παρελθόν και πάντως πριν αποκτήσει υπηρεσιακά φέουδα και υψηλά οφίκια, κατήγγειλε διαρκώς τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων και το Γυμνάσιο, καλώντας την αστυνομία και απειλώντας με μηνύσεις, επειδή ενοχλούνταν από τις φωνές και τις μπάλες των μαθητών που γυμνάζονταν στο προαύλιο του Γυμνασίου.

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Εμμονή στην ταυτότητα-γλώσσα

Κύριε διευθυντά,

Mε τον παραπάνω τίτλο, ο ημερήσιος τύπος περιγράφει την συνέχιση των συνομιλιών στην Νέα Υόρκη για το σκοπιανό. Αν και για το θέμα αυτό (το σκοπιανό), έχουν ασχοληθεί και περιγράψει πολλοί επιφανείς Έλληνες (τ.υπουργοί Ν.Μάρτης και Στ.Παπαθεμελής, Μέρτζιος, Ζέλλιου κτλ), θα ήθελα να προσθέσω μια πρόσφατη εμπειρία μου, από ένα ταξίδι μας στη Ηράκλεια Λυγκιστίδος (πλησίον Μοναστηρίου Σκοπίων).

Προ μηνός μια παρέα από την Καστοριά πήγαμε στη Ηράκλεια για να επισκεφτούμε τον αρχαιολογικό χώρο της, ο οποίος τώρα ανασκάπτεται από την ιταλική αρχαιολογική αποστολή. Στην επίσκεψή μας αυτή, μας συνόδευε σκοπιανό ς ξεναγός-αρχαιολόγος και όταν σταματήσαμε μπροστά από μια μαρμάρινη στήλη, όπου αναγράφονταν η ελληνικότατη λέξη «Νέμεσης», τον ρώτησα αν υπάρχει καμμία επιγραφή, που να είναι γραμμένη στηή σύγχρονο γλώσσα τους (βουλγαρική). Η απάντηση ήταν απολύτως καμμία.

Προκειμένου δε να εξασφαλίσω το γνήσιο της επιγραφής από τη μια μεν μεριά την φωτογράφισα και από την άλλη, αγόρασα από το εκεί τουριστικό περίπτερο, μια επίσημη καρτ-ποστάλ, με την ίδια επιγραφή στην αναθεματική στήλη, για να μην ισχυρισθεί κανείς ότι η φωτογραφία μου είναι πλαστή και σκηνοθετημένη!Δεν θα παραθέσω την συζήτηση που είχαμε με τον ξεναγό για την ιστορία και τη γλώσσα των Σκοπίων, αλλά μια επίσκεψη του κ. Νίμιτς στο χώρο αυτό (Ηράκλεια Μοναστηρίου) με την συνοδεία της κ. Μπακογιάννη θα ήταν μια καλή απάντηση για τη γλώσσα των αρχαίων Μακεδόνων, που ταυτίζεται απολύτως με την δικιά μας. Όταν δε ρώτησα τον ξεναγό με ποια λέξη ζητούσε ο Αριστοτέλης από τον Αλέξανδρο να του δώσει λίγο νερό, δεν τόλμησε να μου πει «βόντα», διότι όλοι τους γνωρίζουν την λέξη του ύδατος, που έχουμε από την εποχή του Ομήρου.
Μια επίσκεψη λοιπόν στην Ηράκλεια και στην Πέλλα, θα δώσει μια καλή απάντηση στον κ. Νίμιτς.

Με εκτίμηση,
Αναστάσιος Β. Κοβάτσης
καθηγητής του ΑΠΘ


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.2.2009

14.3.09

ΟΔΟΣ: Προκλήσεις

Η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης και πιο συγκεκριμένα του ΥΠεΧωΔΕ κ. Γεωργίου Σουφλιά να προωθήσει το προεδρικό διάταγμα για την σύσταση φορέα διαχείρισης της λίμνης της Καστοριάς, που χαρακτηρίζεται «προστατευόμενη περιοχή» σε μια ιδιαίτερα εκτεταμένη έκταση 246.000 στρεμμάτων γίνεται δεκτή με ανάμεικτες αντιδράσεις. κανοποίηση από την μια πλευρά για την διευθέτηση ενός χρόνιου ζητήματος και μιας μεγάλης ανάγκης. Σκεπτικισμός και σοβαρά ερωτηματικά από την άλλη. Όχι απλώς για την μεγάλη χρονική καθυστέρηση που περιόρισε τα περιθώρια αποτελεσματικών δράσεων (η ευθύνη της οποίας βαρύνει και παλιότερες κυβερνήσεις) αλλά και για το επιχειρησιακό μέγεθος μιας μεγάλης γεωγραφικής έκτασης, η οποία περιλαμβάνεται την προστατευόμενη ζώνη. Μπορεί η πολιτεία να εγγυηθεί την τήρηση της προστασίας;

Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων οι γνήσιες οικολογικές αντιδράσεις (και οι «οικονομικές» επιδιώξεις των υπόλοιπων καθώς και ο θρήνος) για την ανακατάταξη της οδού Δισπηλιού-Καστοριάς που μονοπώλησε το ενδιαφέρον των πάντα προθύμων να στήσουν κρεματόρια και ικριώματα στην Καστοριά και μάλιστα στο όνομα του νόμου και της δικαιοσύνης, απομένουν πια χωρίς εμφανή δικαιολογητικό λόγο. Γι’ αυτό και πέρασαν ήδη στο παρελθόν. Κανείς δεν μιλά πια γι΄ αυτά σε ένα τόπο που μερικές μέρες πριν σείονταν.

Βεβαίως σε ό,τι αφορά τον «φορέα», τα τελευταία χρόνια εκδηλώθηκαν αρκετές αλλά αποσπασματικές πρωτοβουλίες για το περιβάλλον της Καστοριάς, το οποίο στο επίκεντρό του δεν μπορεί παρά να έχει ένα θρόνο για την λίμνη. Καθ’ ότι καμμιά μελέτη, κανένα πρόβλημα και καμμιά λύση περιβαλλοντικού ζητήματος δεν μπορεί να εξετασθεί μεμονωμένα ή όχι, αλλά χωρίς αυτή. Πρόκειται για την κατά κυριολεξία κοιτίδα, κυρίως της πόλης αλλά και μιας ιδιαίτερα εκτεταμένης εδαφικής και κοινωνικής περιφέρειας γύρω της.

Όμως τα αποτελέσματα των μέχρι τώρα ερευνών και επιστημονικών προσεγγίσεων, μοιραίο ήταν να στιβάζονται χωρίς πρακτική χρησιμότητα, ακριβώς επειδή δεν υπήρχε ο συντονιστικός φορέας και πάνω απ’ όλα δεν υπήρχε πολιτική βούληση.

Ταυτόχρονα ένας υποβρύχιος, κάπως αθόρυβος πόλεμος, ή καλλίτερα μια λιμναία ναυμαχία επιστημονικών ή πολιτικών φορέων, ακόμη και μεμονωμένων ιδιωτών, που εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια με προσχήματα την επιστημονική γνώση (ή άγνοια) την υπευθυνότητα και την κοινωνική αυθεντικότητα, πείθουν ότι το ζήτημα έχει και άλλες πλευρές, όπως της διαχείρισης κονδυλίων και μέσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κάνουν το όλο ζήτημα ακόμη πιο περίπλοκο και μυστήριο. Ορισμένοι μάλιστα συμπεριφέρονται σαν να συνωστίζονται επάνω από μία φλέβα χρυσού ή πετρελαίου.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι κάθε φορά, λίγο καιρό μετά την εκπόνησή τους, οι μελέτες και οι αναλύσεις να μην κρίνονται με αντικειμενικά κριτήρια και να μην δοκιμάζονται, και στο τέλος να γίνονται ανεπίκαιρες. Φαινόμενο που οφείλεται στην δραματική μεταβολή (ή ακριβέστερα επιδείνωση) της κατάστασης της λίμνης και του περιβάλλοντος.

Γι’ αυτό, η σύσταση του φορέα διαχείρισης της λίμνης και η υλοποίηση των στόχων των προγραμμάτων για την προστατευόμενη περιοχή, πρέπει να επανδρωθεί με τόλμη. Χρειάζονται άμεσα λύσεις τα κατεπείγοντα προβλήματα: Απολύμανση και προστασία των νερών από αστικά και αγροτικά απόβλητα. Απόφραξη και διευθέτηση των πηγών ανανέωσης των υδάτινων πόρων της, επιφανειακών και άλλων. Καθαρισμός επιφάνειας και πυθμένα. Αποκατάσταση της έκτασης της λεκάνης της λίμνης και προστασία της από τις επιχωματώσεις. Εξορθολογισμός της ανθρώπινης δραστηριότητας. Παρεμβάσεις στις όχθες. Εμπλουτισμός αλιευμάτων.

Μπορεί αυτά να ακούγονται αυτονόητα και να είναι πασίγνωστα, όμως είτε ως λύσεις είτε ως προβλήματα εξακολουθούν να σκιαγραφούν την υπόθεση της λίμνης και του περιβάλλοντος της Καστοριάς. Μιας περιοχής στην λίμνη της οποίας, μετά την ολοκλήρωση των αποχετευτικών δικτύων, δηλαδή εδώ και 20 χρόνια περίπου, δεν έχει γίνει τίποτε ουσιαστικό. Υπάρχουν επομένως σημαντικές προκλήσεις για τον νέο φορέα, που απαιτούν συγκλίσεις, εργατικότητα, πείσμα και κυρίως διαύγεια. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η τύχη του φορέα και της προστατευόμενης περιοχής είναι προδιαγεγραμμένα.
Απλώς στις λίστες των αργόσχολων θα έχουν προστεθεί και μερικοί ακόμη τιτουλάριοι.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.2.2009

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Θα ήθελα πρώτα από όλα να σας πω ότι σχεδόν φανατικά διαβάζω την εφημερίδα σας απ’ αρχής της εκδόσεώς της, είτε συμφωνώ είτε διαφωνώ με τα άρθρα που φιλοξενούνται σε αυτήν, δικά σας ή συνεργατών σας. (Αν και φαντάζομαι πως είναι απόλυτα λογικό και γόνιμο άλλοτε να συμφωνεί κανείς και άλλοτε να διαφωνεί). Ο λόγος της εφημερίδας είναι πάντα μεστός και ουσιώδης. Η κριτική που ασκείται στα κάθε λογής τεκτενόμενα στην Καστοριά πραγματικά πολύτιμη και αφυπνιστική. Τα θέματα ή τα προβλήματα που παρουσιάζονται είναι όντως τα σημαντικά και «καυτά» που ταλανίζουν την καθημερινότητά μας.

Επιτρέψτε μου όμως να σας παραθέσω ένα προβληματισμό μου, μια σκέψη μου σχετικά με το γενικότερο στυλ γραφής σας. Φυσικά αποτελεί προσωπική μου άποψη το γεγονός ότι θεωρώ πως ορισμένες φορές μάλλον υπερβάλλεται στην παρουσίαση των θεμάτων σας ή είστε υπέρ το δέον καυστικός στην κριτική σας χωρίς πάντα αυτό να είναι δικαιολογημένο ή απαραίτητο. Διαφαίνεται μια απαισιόδοξη διάθεση διάχυτη επί παντός παρουσιαζόμενου θέματος. Αυτό που βγάζει η εφημερίδα τις περισσότερες φορές είναι μάλλον ένας πεσιμισμός και ορισμένες φορές η κριτική δεν έχει μέτρο και ίσως για αυτό δεν πείθει πάντα. Σας παρακαλώ βέβαια την κριτική μου αυτή (δεν είμαι ειδικός εκφράζω μόνο την αίσθηση που αποκομίζω από αυτά που διαβάζω) να την εκλάβετε καλοπροαίρετα γιατί καλοπροαίρετα την έγραψα.

Μπορεί να φταίει το νεαρόν της ηλικίας μου (είμαι 28 ετών) που με κάνει ακόμα να βλέπω τα πράγματα ρομαντικά και πως όλα είναι δυνατά, όλα μπορούν να λυθούν, να βελτιωθούν, όχι μόνο αν οι έχοντες την εξουσία γίνουν καλύτεροι και αποτελεσματικότεροι αλλά κυρίως αν πρώτα όλοι εμείς ο καθένας ξεχωριστά, αφού κάνει κριτική πρώτα στον εαυτό του, προσπαθήσει να γίνει ευσυνείδητος, ενεργός και καλύτερος πολίτης έχοντας ως πρώτο του γνώμονα το κοινό συμφέρον και το γενικό καλό, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα το ατομικό συμφέρον και την βόλεψη του.

Στη συνέχεια θα ήθελα να σχολιάσω άρθρο προηγούμενου φύλλου με τίτλο «κόκκινο». Αυτό που αποκόμισα είναι και πάλι η καυστική διάθεση να κριτικάρεται αρνητικά, τον κατά τα άλλα και κατά γενική ομολογία άβουλο και αναποτελεσματικό Δήμο Καστοριάς και την Τροχαία, για την νωχέλεια που επιδεικνύουν στο μείζον πρόβλημα του κυκλοφοριακού. Ειλικρινά δεν ξέρω αν μόνο ο επαναπρογραμματισμός των σηματοδοτών στη συμβολή των οδών Μ. Αλεξάνδρου, Λεωφόρο Κύκνων και Διοικητηρίου θα έλυνε το πρόβλημα του κυκλοφοριακού εμφράγματος στην πλατεία Δαβάκη. Σίγουρα θα βοηθούσε εκτός από τον επαναπρογραμματισμό αν κάποιες από τις αρχικές θέσεις στάθμευσης επί της Μητροπόλεως «θυσιάζονταν»στον βωμό του γενικού καλού ώστε παρόλο που η Διοικητηρίου είναι γεμάτη με αυτοκίνητα μέχρι πάνω λόγω κόκκινου στον σηματοδότη να μπορούσαν απρόσκοπτα να μετακινηθούν τα αυτοκίνητα που θέλουν να ανέβουν την Μητροπόλεως μιας και αυτά δεν χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά γιατί δεν θα στρίψουν δεξιά στην Διοικητηρίου. Θέλω να πιστεύω ότι αυτός είναι ο λόγος της τοποθέτησης των τεχνητών εμποδίων επί της Μητροπόλεως. Και ίσως θα έπρεπε να σκεφτείτε και αυτή την εκδοχή και όχι μόνο αυτή που παραθέσατε για την Λεωφόρο Κύκνων και την via dolorosa Μ. Αλεξάνδρου. Η οποία δεν νομίζω ότι ευσταθεί, μιας και αν σκεφτεί κανείς, σε καμία περίπτωση το συγκεκριμένο μέτρο δεν δίνει διέξοδο διαφυγής προς τις συγκεκριμένες οδούς, δεν βοηθάει προς αυτές τις κατευθύνσεις.

Μια σοβαρότερη λύση από τα τεχνητά και άκομψα εμπόδια θα ήταν η δημιουργία δύο λωρίδων κυκλοφορίας για ένα μικρό κομμάτι του δρόμου στην αρχή της Μητροπόλεως. Ένα που να οδηγεί στην Διοικητηρίου και ένα στην Μητροπόλεως. Ακόμη το σχόλιο , ότι το συγκεκριμένο μέτρο δυσχέρανε την ζωή των κατοίκων της περιοχής αφού μείωσε τον αριθμό των θέσεων στάθμευσης, μου θύμισε πολιτικούς που λαϊκίζουν. Δηλαδή η μείωση 3-4-5 όσων θέσεων δυσχέρανε την ζωή των περιοίκων; Από τέτοιους λόγους γίνεται η διαβίωση χειρότερη; επειδή δεν βρήκαν να σταθμεύσουν το αυτοκίνητό τους εκεί που συνήθιζαν μέχρι τώρα; Και αν το σταθμεύσουν παραπέρα ταλαιπωρούνται;

Αν ένα μήνυμα πρέπει να αρχίσουν να περνάνε στον κόσμο ο Δήμος, η Νομαρχία, οι διάφοροι φορείς και όλοι οι πολίτες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν, είναι η ευρεία χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς, του ποδηλάτου όπου αυτό είναι δυνατόν και επιτέλους το περπάτημα! Είναι γελοίο και αστείο σε μια μικροσκοπική πόλη σαν την Καστοριά όπου οι αποστάσεις είναι μηδενικές να χρησιμοποιούν όλοι τα αυτοκίνητά τους ακόμη και για απόσταση 100 και 200 μέτρων!

Αυτό είναι που δημιουργεί το κυκλοφοριακό πρόβλημα! Είναι θέμα νοοτροπίας! Και δυστυχώς εμείς οι Καστοριανοί πάσχουμε σε αυτόν τον τομέα κατά πολύ! Δεν γνωρίζουμε να συμπεριφερόμαστε και δεν συμπεριφερόμαστε σωστά ούτε σαν πεζοί ούτε σαν οδηγοί.

Το βέβαιο είναι πως είτε η άποψη σας, είτε η δική μου, είτε οποιουδήποτε άλλου μη ειδικού είναι απλά μια ιδέα. Οι ιθύνοντες αν πραγματικά διψούν για λύσεις ώστε να παρουσιάσουν και έργο ας ξεκινήσουν την εκπόνηση μελετών και έργων προς την κατεύθυνση της αποσυμφόρησης της πόλης από το απαράδεκτο κυκλοφοριακό κομφούζιο!Και αναφέρομαι σε έργα ουσιαστικά που θα λύνουν το πρόβλημα μια και καλή, γιατί εμείς οι Καστοριανοί δυστυχώς δεν χαμπαριάζουμε ούτε από αλλεπάλληλους αυστηρούς τροχονομικούς ελέγχους, οπότε οι λύσεις θα πρέπει να είναι αναγκαστικές για τους οδηγούς.

Και τέλος από την άλλη πλευρά όλοι οι κάτοικοι της «αρχόντισσας»Καστοριάς ας ξεκινήσουν τους περιπάτους και τις ποδηλατάδες αν θέλουν η μικρή κοινωνία μας να μοιάσει τις προηγμένες σε τέτοια θέματα κοινωνίες τις Ευρώπης.

Ένας αναγνώστης




ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΟΥ

Στα 28 χρόνια της ηλικίας του ο επιστολογράφος ξεκαθαρίζει πως αισθάνεται ακόμη πολύ ρομαντικός για τον κόσμο. Όπως περίπου αισθάνονται όλοι οι νέοι καθώς και οι περίπου νέοι. Αισθάνεται αισιόδοξος ότι όλα μπορούν να αλλάξουν και να βελτιωθούν. Και πως η πρόοδος προκαλείται από μια γόνιμη και εποικοδομητική αντιπαράθεση ιδεών. Χωρίς ακρότητες και χωρίς την αυστηρότητα που συχνά αντιλαμβάνεται – και πολύ σωστά αντιλαμβάνεται- στις θέσεις της ΟΔΟΥ και στην κριτική της.

Μάλιστα με αφορμή το σχόλιο περασμένου φύλλου με τίτλο «κόκκινο» για την κατάργηση θέσεων στάθμευσης στην αρχή της οδού Μητροπόλεως, προκειμένου τάχα να αποσυμφορείται η άνοδος του ρεύματος κυκλοφορίας προς την οδό Μητροπόλεως, ο αναγνώστης εκφράζει αντιρρήσεις και διαφορετικές απόψεις απ’ αυτές της ΟΔΟΥ για το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Καστοριάς.

Σε μια πόλη με πολλές συνειδήσεις σε ύπνωση, στο μέσο μιας τετραετίας πατημένης στο pause (ή μήπως στην οπισθοδρόμηση) η παρέμβαση ενός νέου ανθρώπου, έστω και ανώνυμου, συνιστά ευχάριστη έκπληξη. Όπως ευχάριστη έκπληξη αποτελούν οι απόψεις και η κριτική του προς την αυστηρότητα ή την απολυτότητα κάποιων θέσεων που υποστηρίζονται από την ΟΔΟ. Η εφημερίδα γνωρίζει ότι μπορεί ορισμένες φορές, ίσως και συχνά, να μοιάζει άτεγκτη και ανεπιεικής. Η ΟΔΟΣ εκ προοιμίου αποδέχεται και αναλαμβάνει τις ευθύνες του λόγου της και των λαθών της.

Όμως η κατάσταση στην Καστοριά είναι τόσο οριακή, που όχι μόνο οι στρογγυλοποιήσεις και οι γενικεύσεις, αλλά ούτε και οι σειρήνες που ηχούν δεν αρκούν –όχι πάντα αλλά ανησυχητικά συχνά τον τελευταίο καιρό- για να υποδηλώσουν το αυτονόητο.

Οι κάθε λογής αρμόδιοι και «υπεύθυνοι» δεν πρόκειται ποτέ να ενσκύψουν ακόμη και στο πιο απλό πρόβλημα, παρά μόνο αν αισθανθούν κάποια μορφή δηκτικής κριτικής. Η εφημερίδα έχει να παρουσιάσει δεκάδες περιπτώσεις αντιδράσεων, αλλά μόνο στις περιπτώσεις που έχει ασκηθεί προηγουμένως αιχμηρή κριτική. Σχεδόν ποτέ δεν ίδρωσε κανενός αυτί στην εποικοδομητική, ή την κριτική επιπέδου. Καθ’ ότι αυτή απαιτεί και επίπεδο από τον δέκτη.

Για παράδειγμα, οι αντιρρήσεις του αναγνώστη για το σχόλιο της εφημερίδας σε σχέση με τις θέσεις στάθμευσης που αυθαίρετα αφαιρούνται από την αρχή της οδού Μητροπόλεως θα ήταν απόλυτα δικαιολογημένες, αν ο Δήμος και (δευτερευόντως) η Τροχαία Καστοριάς -εφάρμοζαν με σοβαρότητα και τηρούσαν με συνέπεια κάποιους λογικούς κανόνες. Και δεν αρκούνταν σε αποσπασματικά και εφήμερα μέτρα.

Η ΟΔΟΣ φίλε αναγνώστη, έχει κατ’ επανάληψη προτείνει και ασκήσει μέτριας εντάσεως κριτική, για το γεγονός ότι ο Δήμος Καστοριάς (με Ελεγχόμενη Στάθμευση μάλιστα) και η Τροχαία, επιτρέπουν την στάθμευση των αυτοκινήτων (συχνά μάλιστα και διπλοπαρκαρισμένα) στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, στο ρεύμα προς τα «φανάρια» και προς τις οδούς 11ης Νοεμβρίου και 3ης Σεπτεμβρίου. Διότι με την (παράλογη) αυτή κατάσταση, το οδόστρωμα και η κίνηση περιορίζονται σε μια λωρίδα με αποτέλεσμα όσοι οδηγοί επιθυμούν να κατευθυνθούν προς την πλατεία Δαβάκη μέσω της 3ης Σεπτεμβρίου να υπομένουν καρτερικά το πότε θα υποχωρήσει το έμφραγμα της συμβολής των οδών Αθανασίου Διάκου, Μεγάλου Αλεξάνδρου, Ι. Μεταξά και 11ης Νοεμβρίου.

Το παράδειγμα αποτελεί μόνο ένα λόγο γιατί είναι μεμονωμένο και αποσπασματικό μέτρο η τοποθέτηση αυτών των πλαστικών εμποδίων στάθμευσης στην αρχή της οδού Μητροπόλεως, αφού λειτουργικά από μόνα τους δεν μπορούν να υπηρετήσουν καμμιά αποτελεσματική κυκλοφοριακή λύση (η ρύθμιση των σηματοδοτών και η εξεύρεση θέσεων στάθμευσης είναι η λύση) και ίσως να επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την τραγελαφική κατάσταση, αφού επιτρέπουν την διαρκή «τροφοδοσία» της οδού Διοκλητιανού με άλλα και άλλα και άλλα οχήματα (πολλοί οδηγοί εκ των οποίων απλώς ψάχνουν θέσεις στάθμευσης).

Και τέλος, καμμιά πόλη με στοιχειώδεις λογικές, δεν θα μπορούσε επιπλέον να διατηρεί στην ίδια περιοχή της Μεγάλου Αλεξάνδρου, και μάλιστα ακριβώς μπροστά από Δημοτικό Σχολείο, χώρο στάθμευσης λεωφορείων.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.2.2009

ΗΡΑΚΛΗ ΤΟΣΚΟΥ: Παπίκιον όρος

Τo Παπίκιον Όρος, που απλώνεται ΒΔ της πόλεως Κομοτηνής, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μοναστικά κέντρα του Βυζαντίου στο βαλκανικό χώρο. Μεγάλος αριθμός βυζαντινών ναών έχει εντοπισθεί στις νότιες πλαγιές του, βόρεια των οικισμών Πολύανθου, Ληνού, Σώστη, Μίσχου, οικισμών που ευρίσκονται κατά μήκος της βόρειας οδού που ενώνει την Ξάνθη με την Κομοτηνή.
Σημαντικές πληροφορίες για την μοναστηριακή κοινότητα του Παπίκιου όρους αντλούνται από το βίο των δύο αθηναίων μοναχών Βαρνάβα και Σωφρονίου, ιδρυτών της μονής Σουμελά του Πόντου, που έγραψε ο Ακάκιος Σαββαΐτης τον 13ο αιώνα.
Οι δύο μοναχοί, όταν επισκέφτηκαν το Παπίκιο, διαπίστωσαν την ύπαρξη 370 μοναστηρίων, από τα οποία τα σημαντικότερα ήταν η Παναγία η ελεούσα που βρισκόταν στο ανατολικό τμήμα του Παπίκιου όρους και του Ευαγγελιστού Λουκά στο δυτικό.
Μια άλλη μαρτυρία, για την μοναστηριακή κοινότητα του Παπίκιου κατά την βυζαντινή περίοδο, προέρχεται από τα ευρήματα στον τάφο της Μαρίας Βοτανειάτη κοντά στο βόρειο του καθολικού του μοναστηριακού συγκροτήματος Ληνού Ροδόπης. Βρέθηκαν μεταξύ των άλλων ένα δαχτυλίδι-σφραγίδα.
«ΜΑΡΙΑ ΒΟΤΑΝΙΑΗΝΑ»
Η Μαρία Βοτανειάτη, πριγκίπισσα του θρόνου της Γεωργίας, παντρεύτηκε αρχικά τον Μιχαήλ Ζ΄ Δούκα, με τον οποίο απέκτησαν ένα παιδί τον Κων/νο. Αργότερα παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Βοτανειάτη.
Μετά τον πρόωρο θάνατο του γιου της Κων/νο, το 1095, βρίσκει καταφύγιο στη μοναστική ζωή περιοδεύοντας τα μοναστήρια που η ίδια έκτισε. Το τελευταίο της ταξίδι έμελλε να γίνει το Παπίκιο όπου πέθανε και ενταφιάστηκε.
Με την ιστορία του Παπίκιου συνδέονται τα ονόματα του Γρηγορίου Παλαμά, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης και του οσίου Μάζιμου του Καυσοκαλυβίτη, που επισκέφτηκαν την μοναστηριακή κοινότητα στις αρχές του 14ου αιώνα.
Η πρώτη αναφορά γίνεται το 1083. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι πρώτες εγκαταστάσεις μοναχών στην περιοχή θα πρέπει να έγιναν πολύ νωρίτερα. Είναι πολύ πιθανόν το Παπίκιο να κατοικήθηκε από ασκητές και ερημίτες κατά την περίοδο της Εικονομαχίας, σε μια εποχή που η λατρεία των εικόνων απαγορευόταν στα αστικά κέντρα και τα Μοναστήρια των πόλεων, ενώ ήταν πιο εύκολο στις ορεινές πλαγιές του Παπίκιου όρους.
Η μοναστική κοινότητα του Παπικίου βρισκόταν σε μεγάλη ακμή τον 11ο και 12ο αιώνα. Από τον 13ο αιώνα και μετά σημειώνεται μία καθοριστική κάμψη, που φθάνει σε πλήρη μαρασμό στα τέλη του 14ου αιώνα.
Από τις ανασκαφές συμπεραίνεται ότι τον 13ο αιώνα πολλά μοναστήρια καταστράφηκαν από πυρκαγιές.
Αργότερα οι εμφύλιοι πόλεμοι και οι έριδες μεταξύ του Ανδρόνικου Β΄ και Ανδρόνικου Γ΄, καθώς και της Άννας Παλαιολογίνας και του Ιωάννη Κατακουζηνού, που διεξήχθησαν στην περιοχή της Θράκης επιτάχυναν το μαρασμό του μοναστικού αυτού κέντρου. Η κατάλυση της βυζαντινής κυριαρχίας στην περιοχή από τους Οθωμανούς το 1362 συντόμευσε το χρόνο λειτουργίας των λίγων μοναστηριών που είχαν κατορθώσει να επιβιώσουν μέχρι τότε. Η προσπάθεια των οθωμανών για εξισλαμισμό πέτυχε σαν αποτέλεσμα, αλλά αρκετοί κάτοικοι της περιοχής μέχρι σήμερα διατηρούν αμυδρά στοιχεία χριστιανικής πίστης, αν και μουσουλμάνοι «Πομάκοι».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.2.2009

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ