31.7.08

ΗΛΙΑ ΠΑΠΑΜΟΣΧΟΥ: Οι πελεκάνοι

Σύμβολο και ζώο ανέκαθεν σμίγανε μέσα μας, φύση του ζώου έγινε το σύμβολο, ταΐζονταν έτσι ο εγωισμός μας, έχανε κάτι από την ουσία του το ον, κάποιο χαρακτηριστικό του γινόταν κύριο• στο ζώο βλέπουμε ένα ιδεατό εγώ ή μια κατάσταση ιδεατή για το εγώ μας. Ένας μεσαιωνικός θρύλος λέει πως η αφοσίωσή του πελεκάνου στα μικρά του έφτανε μέχρις σημείου, όταν σπάνιζε η τροφή, να πληγώσει με το ράμφος το στήθος του προκειμένου να τα ταΐσει. Έτσι έγινε το πουλί αυτό σύμβολο του θεανθρώπου. Ο θρύλος γεννιέται απ’ την εισβολή της φαντασίας μέσα στην πραγματικότητα, για τους πελεκάνους, εν προκειμένω, λένε κάποιοι πως ήρκεσε μια αρρώστια, που αφήνει ένα κόκκινο σημάδι στο στήθος τους. Άλλοι, λιγότερο ευφάνταστοι, ότι το σημάδι αυτό γίνεται όταν αδειάζουν από τροφή το σάκο τους και το ράμφος τους χτυπά στο στήθος, ή, πάλι, ότι πληγώνονται όταν ξεκουράζονται. Εγώ λίγα πράγματα ξέρω γι’ αυτούς, ότι είναι αστείοι για παράδειγμα, κι ότι άμα σ’ αντιληφθούν απομακρύνονται, δεν δείχνουν φοβισμένοι, ελαφρά ανήσυχοι μόνο, μ’ αυτή την τέλεια πλευστότητά τους που ‘ναι σαν από κάτω τους ο ουρανός να ‘ναι κι όχι νερό, φεύγουν σαν από κάτι σοβαρό να τους διέκοψες. Μόνο τους ψαράδες εμπιστεύονται, επειδή ταΐζουν αυτούς τους καλοφαγάδες, γι’ αυτό τους βλέπεις στις βάρκες τους σιμά. Κατά τα άλλα όλη μέρα πλέουνε, δείχνοντας συγκεντρωμένοι σ’ αυτό το κάτι, κι όμως φαίνεται σαν ασκόπως να πλέουνε, καθώς η ενασχόλησή τους αυτή τους γεμίζει απόλαυση. Όταν ανοίγουν τα ράμφη τους μοιάζουν σαν διαβήτες, πλέουν λοιπόν όλη μέρα, πλέουν και μετρούν. Πελεκάνους λέγαν, κατά το Μεσαίωνα, στα μέρη μας τους τεχνίτες της πέτρας, και της πέτρας το πελέκημα προϋποθέτει ένα μέτρημα, έναν υπολογισμό για να επιτευχθεί αρμονία. Όλα τα ζωντανά σαν να γνωρίζουν κάτι μοιάζουνε, αυτής της αρμονίας και της ομόνοιας γνώστες δείχνουνε, η φυσικότητα με την οποία κινούνται μέσα στον κόσμο, μονάδες που φτιάχνουν την άλλη τη μεγάλη, ενώ για μας ξένος είναι πια, εκείνα διόλου δεν απομακρύνθηκαν από το μυστικό που εμψυχώνει το παν, κάτι περισσότερο λοιπόν γνωρίζουν ειδικά αυτοί που ‘ναι στη γύρα σαράντα εκατομμύρια χρόνια, μες στα στοιχεία, στο νερό για να σουλατσάρουν, για να φλερτάρουν και να τραφούν, στη γη για να ζευγαρώσουν, να φτιάξουν φωλιές για τα παιδιά τους και να τα γεννήσουνε, και στον αέρα, όταν η άσβεστη φλόγα μέσα τους δυναμώνει και τους αναγκάζει ν’ αφήσουν τα νερά. Με του κόσμου τούτου την αρχή σαν να συντονίζονται, είναι τόσο μεγάλοι όταν πετάνε που αν μας πλησίαζαν θα κατατρομάζαμε, αν μας πλησίαζαν ίσως τότε κάτι και σε μας να μετέδιδαν, κάτι απ’ αυτό που ξέρουν για τις απαρχές οι δεινοί αυτοί αεροπόροι, μα αυτοί απομακρύνονται σπειροειδώς, όπως κι ο γαλαξίας μας, προς το άπειρο ανελίσσονται, προς εκείνο το μυστικό απ’ το οποίο όλοι οι ουρανοί κι όλοι οι κόσμοι προέκυψαν.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

28.7.08

ΟΔΟΣ: Όποιος έχει στοιχεία να πάει στον εισαγγελέα

Οι αποκαλύψεις για τις δωροδοκίες κομμάτων και πολιτικών από την Siemens, αφήνουν άφωνους τους περισσότερους Έλληνες. Ήλθε έτσι και η σειρά του ΠαΣοΚ, να αντιμετωπίσει μια (ακόμη πιο) σοβαρή αναταραχή, η οποία μάλιστα σύμφωνα με τις υφέρπουσες φήμες μπορεί να φθάνει ως τα ύψιστα ηγετικά κλιμάκια. Στο αμέσως προηγούμενο στάδιο ήλθαν στην δημοσιότητα οι ….αγορές από την Siemens, πανάκριβου εξοπλισμού ηλεκτρικών συσκευών από επιφανείς της Νέας Δημοκρατίας και συγκεκριμένα, από μέλη της πολιτικής οικογένειας Μητσοτάκη. Τα οποία μάλιστα όταν άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι των αποκαλύψεων προχώρησαν και σε «συμφέρουσες» – αλλά πρωτίστως «αθώες» -συμφωνίες για την εξόφληση του πανάκριβου τιμήματος των αγορών τους σε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές. Ώστε να υπάρχει η γάτα, αλλά όχι και η «ζημιά».

Παλιά μέθοδος, δοκιμασμένη και εγγυημένη. Στο κομματικό πορτρέτο της ΝΔ, προστέθηκε εσχάτως και πολιτικός, σημερινός υπουργός, που προέρχεται από το στενό περιβάλλον των Καραμανλή. Για όλους είχε δωράκια η μεγάλη εταιρεία. Να μην μείνει κανείς παραπονεμένος.

Βέβαια, κανείς καλόπιστος σ’ αυτόν τον τόπο δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι το πρόβλημα περιορίζεται και αφορά αποκλειστικά το ΠαΣοΚ. Η παρουσία του στην κυβέρνηση την κρίσιμη για τις δωροδοκίες εποχή (μετά το 1996 και πριν τους Ολυμπιακούς του 2004), ήταν περίπου συμπτωματική. Και αυτή, ως σύμπτωμα ή ως σύμπτωση, είναι η αφορμή που τοποθετεί το κόμμα στην καρδιά της διαφθοράς, έστω και αν όπως φημολογείται, υπάρχουν ενδείξεις για εμπλοκή και εν ενεργεία υπουργών και πολιτικών στελεχών της Ν.Δ. στο ίδιο σκάνδαλο.
Αν την κρίσιμη περίοδο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες κυβερνούσε η Νέα Δημοκρατία. ή ακόμη και άλλο κόμμα, θεωρείται σίγουρο ότι αντίστοιχη εμπλοκή, σαν κι΄ αυτή του ΠαΣοΚ θα είχαν και τα υψηλόβαθμα στελέχη των άλλων κομμάτων. Όλα αυτά είναι απλές υποθέσεις, πλην όμως το πρόβλημα δεν είναι κομματικό, αλλά προσωπικό, κοινωνικό, πρόβλημα καθαρά Ελληνικό. Ή καλλίτερα «Ελληναράδικο».

Γεγονός είναι ότι τα τελευταία χρόνια της διακυβέρνησης του ΠαΣοΚ, υπήρχε διάχυτη η εντύπωση, ότι εκτός από τον τότε πρωθυπουργό κ. Κ. Σημίτη και αρκετούς άλλους, των οποίων η πολιτική και προσωπική καλλιέργεια, αποτέλεσαν αρκετά ισχυρούς θώρακες απέναντι στους πειρασμούς της διαφθοράς και των συναφών υποχωρήσεων, για πολλούς από τους υπόλοιπους, υπήρχαν σκοτεινά σημεία και γκρίζες φήμες. Ισχυρή ήταν η υποψία ότι βασικό κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα, παρέμενε πάντοτε η διαφθορά. Την ίδια εποχή εισέβαλε στο λεξιλόγιο, ο όρος «γρηγορόσημο». Και όχι απλώς πολιτογραφήθηκε ως υποστατή έννοια, αλλά έγινε περίπου έθιμο. Και οι Έλληνες ως γνωστό, τιμούν τα ήθη και τα πατροπαράδοτα έθιμα.

Παράλληλα, την ίδια εποχή ήταν που έκλειναν οι στρόφιγγες για τα έργα σε δήμους και περιφέρειες εκτός των Αθηνών, όπως στην Καστοριά με την σταδιακή διακοπή της δημιουργικής πορείας της τότε δημοτικής αρχής του τ. δημάρχου κ. Δ. Παπουλίδη, με δικαιολογία την... εξοικονόμηση πόρων για τα ολυμπιακά έργα. Κρατούσαν τα χρήματα για αλλού, και άλλους. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής υποκουλτούρας και της γενικευμένης ανυποληψίας, με την εκτόξευση του κόστους ζωής και της ακρίβειας στα ύψη, άρχισαν από τότε, οι μισοί Έλληνες να εξαπατούν τους άλλους μισούς. Συνέβαλε σ’ αυτό η σταδιακή επικράτηση της πεποίθησης της ατιμωρησίας. Μέχρι που η Ελλάδα του 2008 να μοιάζει αβίωτη.

Στο ίδιο πλαίσιο της πρωτοφανούς διαφθοράς και της χαλάρωσης των μηχανισμών ελέγχου και αποτροπής, δηλαδή σε ένα περιβάλλον σιγουριάς που προκλήθηκε από την εκτεταμένη διάβρωση, τα κόμματα πετούσαν το ένα προς το άλλο το γάντι της μονομαχίας, με την γνωστή πρόκληση «όποιος έχει στοιχεία να τα πάει στον Εισαγγελέα». Ήταν δηλαδή (και από τότε διατηρείται) τόσο σίγουρη η αίσθηση της ατιμωρησίας, ώστε το δίκτυο των πολιτικών και ηθικών αξιών που αποτελούσαν το πρόβλημα «Siemens», εκμεταλλευόταν στο έπακρο τις αδυναμίες του ίδιου του κρατικού συστήματος.

Και να που τώρα με τις αποκαλύψεις των ημερών οι διάσπαρτες δηλώσεις των πολιτικών για το «φως που θα χυθεί άπλετο σε όλες τις πτυχές», για τον «βαρύ πέλεκυ της δικαιοσύνης που θα πέσει στους ενόχους», για την βεβαιότητα ότι «η δικαιοσύνη και ο πολιτικός κόσμος θα κάνουν και πάλι το καθήκον τους στο ακέραιο», καθώς και οι παραινέσεις για το ότι θα πρέπει όλοι μαζί, οι υπόλοιποι, να αφήσουμε ήσυχη και ανεπηρέαστη ώστε να κάνει το καθήκον της, μοιάζουν με εμπαιγμό. Ιδίως σε μια περιοχή σαν την Καστοριά, στην οποία, εκτός από την ανεργία και τον οικονομικό μαρασμό, η παντελής έλλειψη έργων, τα σαθρά και επικίνδυνα πεζοδρόμια και οι κακοσυντηρημένοι δρόμοι και δημοτικοί χώροι, η μόλυνση της λίμνης, η απουσία θεάτρου κλπ… πιστοποιούν το βαρύ τίμημα που πληρώνει ο λαός της Καστοριάς, για μια εποχή διαφθοράς που δεν φαίνεται να ανασχέθηκε. Και μόνο το γεγονός ότι δεν υπάρχει ούτε μια περίπτωση πλήρους διελεύκανσης σκανδάλου στο οποίο να εμπλέκονται πολιτικοί, κληρικοί ή και δικαστικοί, από τα δεκάδες που ακούστηκαν τα τελευταία χρόνια, αρκεί για να σκιαγραφηθεί η κατάσταση.

Στο μέτρο που κάπου-κάπου, σε απειροελάχιστες περιπτώσεις, εξιχνιάστηκαν πολιτικά και δικαστικά μερικά κρούσματα διαφθοράς και στάλθηκαν στον Εισαγγελέα οι ύποπτοι, ή ακόμη πιο πέρα, κατέληξαν στην φυλακή, η εντύπωση που δίνεται απ’ όλα αυτά είναι ότι το σύστημα, δεν τιμωρεί τους ενόχους, αλλά μόνο τους ..ανίκανους ενόχους. Δηλαδή μόνο αυτούς που δεν σκέπασαν αποτελεσματικά τα ίχνη των πράξεών τους, με αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν οι ίδιοι και να θέσουν σε «κίνδυνο» την... ασφάλεια και την ασυλία των ομοίων της συντεχνίας.

Όλα αυτά βέβαια δεν αφορούν αποκλειστικά την Καστοριά, αλλά είναι βαρειάς μορφής παθογόνο σύμπτωμα της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας, και εξηγούν στους κατοίκους της Καστοριάς και την «ψυχραιμία» των λιτών και στοχευμένων αντιδράσεων όσων από την Καστοριά, βρέθηκαν αναμεμειγμένοι σε σκάνδαλα διαφθοράς, ιδιωτικής ή πολιτικής ή και συνδικαλιστικής φύσεως, και από τα δύο μεγάλα κόμματα. Στην αρχή προβαίνουν σε ορισμένες θεαματικές ενέργειες, ή δηλώσεις -για να μην φανεί ότι κρύβονται κιόλας, και ύστερα, αφήνουν την υπόθεση στα χέρια των αρμοδίων αρχών, ώστε να σιτέψει. Μοιάζουν σαν να λειτουργούν με τις οδηγίες συντονιστικού κέντρου, με κωδική ονομασία. Γι’ αυτό και σε όλες τις υποθέσεις σκανδάλων της Καστοριάς, οι εμπλακέντες είχαν την σιγουριά του (αληθινά) αθώου...

Έτσι οι πολίτες της Καστοριάς, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, κατέληξαν να πιστεύουν ότι τίποτε δεν κατορθώνεται χωρίς διαφθορά και δωροδοκίες. Χωρίς ποσοστά, κέρδη και μοιρασιές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της ζοφερής πραγματικότητας αποτελούν τα όσα έγιναν τα τελευταία χρόνια ιδίως με τις ρυθμίσεις των χρεών των γουνοποιών, τα δάνεια, τις επιδοτούμενες δράσεις και τους χορούς των εκατομμυρίων δραχμών και των χιλιάδων ευρώ που πέρασαν σαν αερικό και έφυγαν. Μπήκαν σε τσέπες μερικών, ώστε να γίνει ο κύκλος, ακόμη πιο φαύλος.

Αν όλα αυτά τα πράγματα συνέβαιναν σε άλλες χώρες, σαν την Ιαπωνία για παράδειγμα, το χαρακίρι, φυσικό ή πολιτικό, θα ήταν ο μόνος τρόπος ανάληψης της ευθύνης. Εδώ, με τόσους να μπλέκονται και σε τόσο υψηλά κλιμάκια, το μόνο χαρακίρι θα είναι της ίδιας της υπόθεσης. Θα βυθιστεί στα μυστικά του βάλτου της δημόσιας ζωής.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 3.7.2008]

ΟΔΟΣ: Μνήμες με άρωμα Μπέργκμαν

Συμβαίνει κάτι παράξενο σ’ αυτό το χώρο, μετά από απουσία εβδομάδων, μηνών, οσμίζομαι πάλι τη διαπεραστική μυρωδιά της γούνας κι εκείνη τη βαριά των σκυλιών, κει που ‘λεγα πως χάθηκαν για πάντα, επιστρέφουν• είναι τότε που είμαι μόνο μνήμη, είναι τότε που είμαι σαν ένα ζώο λυπημένο, γιατί μόνο απ’ τον άλλο κόσμο φυσάει.

Ηλίας Παπαμόσχος

Σαν όαση στο άνυδρο πολιτιστικά περιβάλλον του φετινού καλοκαιριού της Καστοριάς την επόμενη Πέμπτη 3 Ιουλίου, παρουσιάζεται στο κοινό από τον πολιτιστικό και περιβαλλοντικό σύλλογο «Σπασμένο Ρόδι» το αποτέλεσμα της πειραματικής προσπάθειας για την θεατρική απόδοση τεσσάρων διηγημάτων του καστοριανού συγγραφέα Ηλία Παπαμόσχου.

Ο Ηλίας Παπαμόσχος, ξεκίνησε να παρουσιάζει τα διηγήματά του μέσα από τις στήλες της ΟΔΟΥ. Πριν καλά-καλά ολοκληρωθεί ο πρώτος κύκλος (που αποτέλεσε και σημαντικό μέρος της πρώτης εκδοτικής συλλογής του) ο συγγραφέας είχε ήδη διακριθεί σε πανελλήνιο επίπεδο, συγκεντρώνοντας πάνω του το ενδιαφέρον των κριτικών και της λογοτεχνικής κοινότητας για το ιδιαίτερο, αλλά οπωσδήποτε θαυμάσιο ρεαλιστικό και μεταφυσικό ταυτόχρονο, λογοτεχνικό υπόβαθρο του γραπτού του λόγου.

Οι ιστορίες του, αντλήθηκαν όλες από προσωπικά βιώματα, την οικογενειακή γνώση, τις παιδικές και εφηβικές αναμνήσεις του συγγραφέα. Τα διηγήματά του αρδεύονται από τη λίμνη της Καστοριάς, από τοπία και ανθρώπους της γενέτειρας. Ο συγγραφέας αναπαλαιώνει το γενέθλιο τόπο, αναβιώνει τους οικείους του και βηματίζει μαζί τους μέσα σε νεκραναστημένα σκηνικά. Τα κείμενά του, δεν βουλιάζουν στη βαρυθυμία, αντιθέτως, η γραφή του διαποτίζεται από γλυκύτητα, από ήπια θλίψη, από τον πόνο του νοσταλγού που οραματίζεται την επιστροφή, συνειδητοποιώντας το ατελέσφορο αυτού του ονειροπολήματος. Τα βιβλία του εκδόθηκαν και κυκλοφόρησαν από τον εκδοτικό οίκο «Κέδρο» και η φήμη καθώς και η αξιοσύνη του, διαδόθηκαν σε όλη την Ελλάδα.

Τώρα, με την προσπάθεια θεατρικής απόδοσης του Η. Παπαμόσχου, από τις δεκαέξι ιστορίες της δεύτερης συλλογής («Του χρόνου κυνήγια») και τις δεκαπέντε της πρώτης («Καλό ταξίδι κούκλα μου...»), επιλέχτηκαν τα: «Ναούμ» «Περιστέρα» και «Καλό ταξίδι κούκλα μου» (από το πρώτο βιβλίο) και το «Μάτια μου» από το δεύτερο, και στο πλαίσιο μιας πρωτότυπης σύνθεσης και συνδυασμού τους, επιχειρείται η σημαντική θεατρική προσπάθεια, που θα αποτελέσει όπως αναμένεται, σήμα κατατεθέν του καλοκαιριού. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του συλλόγου, εμβόλιμα σε όλη την δράση θα χρησιμοποιηθούν και αποσπάσματα από όλα τα διηγήματα, άμεσα συνδεμένα με την ανθρωπογεωγραφία του τόπου.

Η παράσταση την οποία σκηνοθετεί η κ. Σοφία Καρακάντζα (η ίδια σκηνοθέτησε πέρυσι για την «Μύηση» την επιτυχημένη «Η σιωπηλή συνομωσία της σαρδέλας»), ερμηνεύει η κ. Ελένη Τσαδήλα, με μουσική του κ. Ιωάννη Ζορπίδη, animation κ. Α. Αριστοτέλους και άλλων συντελεστών, θα είναι μια διαδρομή μνήμης, του αφηγητή-πρωταγωνιστή κατά την οποία θα ανακαλούνται γεγονότα – πρόσωπα - καταστάσεις. Mνήμες με άρωμα Mπέργκμαν, έτσι χαρακτηρίστηκε το συγγραφικό έργο του Ηλία Παπαμόσχου.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26 Ιουνίου 2008

Σχετικά κείμενα:


ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΜΝΑΤΣΑΚΑΝΙΑΝ: Πέρα από τον ορίζοντα

Στο μπαλκόνι σιωπηλή και βυθισμένη στις σκέψεις της στεκόταν ήσυχα η γυναίκα. Και μάλλον θα στεκόταν έτσι για πολύ ώρα σαν άγαλμα και θα κοιτούσε σιωπηλά, αν δεν την συνέφερε το χάδι του γιού της.
-Τι έχεις μανούλα και στέκεσαι έτσι σιωπηλή; Και πού κοιτάς τόση ώρα; Τι σκέφτεσαι;
-Κοιτάζω μακριά, πολύ μακριά παιδί μου, πέρα από τον ορίζοντα. Θέλω να μαντέψω τι έχει εκεί. Κοιτάω πώς δύει ο ήλιος. Λένε, ότι εκεί έχει πολύ ήλιο, ζέστη, φως και η ζωή είναι πιο εύκολη.
-Θα με πας εκεί; Πάμε μαζί μαμά. Θέλω να είμαι κι εγώ κοντά σου στον ήλιο.
-Θα σε πάω παιδί μου, χωρίς να εκφράζει την ανησυχία της είπε η μητέρα και φίλησε τα πυκνά μαλλιά του γιου της.

Σε λίγο η βαλίτσα ήταν έτοιμη, η μητέρα θα πήγαινε πέρα από τον ορίζοντα. Ο δρόμος ήταν δύσκολος και άγνωστος, με ξένους ανθρώπους. Διασχίζοντας την απέραντη θάλασσα, η γυναίκα έφτασε σε άλλη γη, άλλες παραλίες. Ήταν η ηλιόλουστη Ελλάδα. Μόνο τότε κατάλαβε ότι της έχουν κλέψει την τσάντα με όλα τα υπάρχοντά της! Πού να πάει, τι να κάνει; Άγνωστοι άνθρωποι, άγνωστη γλώσσα, άγνωστος κόσμος από την μια, απέραντη θάλασσα από την άλλη… και πίσω δρόμος δεν υπάρχει. Ασυνείδητα βρέθηκε στην παραλία. Μια στιγμή και όλα θα είχαν τελειώσει. Ξαφνικά στα αυτιά της έφτασε η γνώριμη φωνή.
-Μανούλα, κι εγώ ήθελα να έρθω μαζί σου πέρα από τον ορίζοντα.

Η γυναίκα συνήλθε. Δεν έχω αυτό το δικαίωμα, σκέφτηκε. Και συνέχισε να περπατά χωρίς να ξέρει που. Τα πόδια της πηγαίνανε μόνα τους. Παντού τα ίδια σπίτια, ίδιοι δρόμοι, χωρίς αρχή και τέλος. Άγνωστο πόσο περπάτησε, και ποιος ξέρει πόσο ακόμη θα περπατούσε, όταν την σταμάτησε ένας άγνωστος οδηγός θέλοντας να την βοηθήσει. Ρώτησε πού πάει και τι θέλει. (Όταν δεν υπάρχει γλώσσας, αρκούν τα μάτια και τα χέρια για να εξηγήσει κανείς αυτό που θέλει…). Στην στάση η γυναίκα κατέβηκε. Έπρεπε να συνέλθει, να μαζέψει τις δυνάμεις της για να συνεχίσει τον δρόμο. Ποιο δρόμο όμως; Οι δρόμοι είναι πολλοί και διαφορετικοί. Πού θα την πηγαίνανε, άγνωστο. Ήξερε όμως καλά, ότι έπρεπε να παλέψει, έπρεπε να ζήσει, την περίμενε ο μικρός της γιος εκεί πέρα από τον ορίζοντα. Βλέποντας την άγνωστη και τα δάκρυα στα μάτια της, βρέθηκαν καλοί άνθρωποι και την βοήθησαν να βρει τον δρόμο της... Πήγαινε το λεωφορείο ήρεμα, με το χαρακτηριστικό ήρεμο βουητό του. Ο κόσμος μέσα συζητούσε, σιγοτραγουδούσε άγνωστες μελωδίες... Μόνο η γυναίκα καθόταν ήσυχη μέσα στην απόγνωση και τις σκέψεις της.

Ήταν αργά και σκοτεινά, όταν το λεωφορείο σταμάτησε. Ο κόσμος κατέβαινε κουρασμένος αλλά χαρούμενος και πήγαινε σπίτι του. Μόνο αυτή ήταν μόνη και δεν υπήρχε κανένας να την περιμένει. Έτρεμε από τον φόβο και το κρύο. Μόνο ο αέρας θαρρείς συνειδητά που και που χάϊδευε το πρόσωπό της με κρύες νιφάδες, μη αφήνοντάς την να λιποθυμήσει. Ενστικτωδώς προχώρησε και χτύπησε την πρώτη πόρτα που βρέθηκε μπροστά της. Η πόρτα άνοιξε. Ήταν ένα νέο ζευγάρι, όμορφοι και χαμογελαστοί και οι δύο έτοιμοι να βοηθήσουν. Ήταν μέλη μίας γνωστής καστοριανής οικογένειας. Η γυναίκα λιποθύμησε και σωριάσθηκε στο κατώφλι του σπιτιού τους. Το τι έγινε μετά, δεν θυμόταν. Μόνο καταλάβαινε ότι βρίσκεται σε ασφαλές μέρος. Τα μεσάνυχτα ανέβασε πυρετό. Μπροστά στα μάτια της ήρθε το αγαπημένο προσωπάκι.

-Μανούλα, μανούλα, εσύ διέσχισες τον ωκεανό και πέρασες πέρα από τον ορίζοντα.
Τι είδες μανούλα εκεί; Τι είχε πέρα από τον ορίζοντα;
-Μόνο καλούς ανθρώπους, παιδί μου, που δεν αφήνουν να πεθάνει και να χαθεί ο συνάνθρωπός τους….
[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Διάβασα τους εύστοχους προβληματισμούς τους οποίους κατέγραψε ο συνεργάτης σας στην στήλη ‘‘Ο Στοχαστής’’ στο φύλλο της Πέμπτης 12/06/08 και πιστεύω ότι θα πρέπει να αναφερθούν κάποια ακόμη θέματα σε σχέση με τον κλάδο της γουνοποιίας.

Η παγκόσμια αγορά γούνας σήμερα ανθεί και συσσωρεύει κέρδη. την τελευταία πενταετία μόνο παρατηρούμε τριπλασιασμό στην παραγωγή γουνοδερμάτων και παράλληλα διπλασιασμό και πλέον, των τιμών.
Eκτός από τα ποσοτικά χαρακτηριστικά έχουμε και απίστευτα θετικά για τον κλάδο ποιοτικά χαρακτηριστικά των νέων αγορών Ρωσίας και Κίνας, τα οποία εγγυώνται δυναμική προοπτική ανάπτυξης τουλάχιστον τριακονταετίας.

Από την άλλη πλευρά, η Καστοριά, και γενικότερα η ευρύτερη περιοχή σαν κλάδος αγκομαχεί.
Η άναρχη ανάπτυξη χωρίς καμία οργάνωση και υποδομή των δεκαετιών του 1970 και του 1980 έδωσε την θέση της φυσιολογικά, στην κρίση και την καταστροφή που επήλθε με την κατάρρευση των παραδοσιακών αγορών.

Μετά το 1990 άναρχα ξανά (χωρίς κεντρικό κλαδικό σχεδιασμό) ο κλάδος ξεκινά πάλι από το ‘‘δημοτικο’’ και καταφέρνει μέχρι σήμερα σημαντική ανάπτυξη μεμονωμένων μόνο επιχειρήσεων, -προϊόν προσωπικής σκληρής δουλειάς και οργανωμένης προσέγγισης των αγορών- χωρίς δυστυχώς πάλι καμία συλλογικά οργανωμένη αναπτυξιακή προοπτική.
Θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά για επιμέρους ευθύνες, διαχρονικά λάθη και παραλείψεις, καταλογισμό ευθυνών και προτάσεις για το μέλλον.

Πιστεύω όμως ότι η εσωστρέφεια δεν βοήθα αυτή τη στιγμή, όπως επίσης και πολύπλοκες προτάσεις διατυπωμένες απλώς σε ένα χαρτί.
Θεωρώ ότι πρέπει να σταθούμε άμεσα και με πολύ προσοχή στον πιο σημαντικό παράγοντα, όλων όσων αναφέρθηκαν πιο πάνω, στον παράγοντα άνθρωπο.

Άνθρωποι διοικούν και διευθύνουν επιχειρήσεις και οργανισμούς. Άνθρωποι εργάζονται και παράγουν. Άνθρωποι δημιουργούν τα προβλήματα και άνθρωποι δίνουν πάντα τις λύσεις.
Πρέπει να πιστέψουμε ότι χρέος όλων μας είναι να δημιουργήσουμε κατάλληλες υποδομές γνώσης και πολιτισμού, οργανωμένες δράσεις σε θέματα κουλτούρας και καινοτομιών, να επενδύσουμε σε μια νέα γενιά συμπολιτών οι όποιοι θα αποτελέσουν τους επιχειρηματίες και τους εργαζόμενους μετά από 15-20 χρόνια.

Πρέπει να δημιουργήσουμε εκείνο το περιβάλλον το όποιο θα επιτρέπει στα νέα παιδιά σήμερα να γίνονται κοινωνοί θετικών προβληματισμών, καινοτόμων δράσεων με συνεχή επαναπροσδιορισμό στόχων και συνεργοί σε διαδικασίες συνεχούς προσωπικής ποιοτικής αναβάθμισης.

Χρέος όλων όσων είναι «μέσα στα πράγματα» σήμερα είναι να συστρατευθούν σε ένα μεσοπρόθεσμο σχέδιο παρεμβάσεων, μακριά από μικροσκοπιμότητες και αποτελέσματα φούσκες. Πρέπει άμεσα να τεθούν στόχοι και να ξεκινήσουν διαδικασίες προς αυτήν την κατεύθυνση.

Αισιόδοξο μήνυμα αποτελεί ότι νέοι, επιτυχημένοι γουνοποιοί, δραστηριοποιούνται μέσα από τον νέο «Σύνδεσμο Ελλήνων Γουνοποιών» με τα θέματα της γούνας. Αναδεικνύουν ιδέες και προωθούν αξίες βασιζόμενες σε όσα προαναφέρθηκαν, αγκαλιάζοντας ενωμένους ισότιμα όλους τους έλληνες γουνοποιούς .

Ίσως μετά από πολύ αγώνα καταφέρουμε όλοι μαζί επενδύοντας σε νέα παιδιά 10-15 ετών σήμερα, να δημιουργήσουμε την επόμενη γενιά γουνοποιών.
Τότε μονό ο «κλάδος» ίσως έχει πιθανότητες να κατακτήσει την έννοια την οποία εμπεριέχει.

Θωμάς Λαγγιώτης
γουνοποιός-οικονομολόγος


Η ΟΔΟΣ δημοσιεύει την επιστολή του κ. Θωμά Λαγγιώτη με την επισήμανση ότι η στήλη του «Στοχαστή» από την οποία άντλησε την αφορμή της η επιστολή του κ. Λαγγιώτη, λόγω των καλοκαιρινών διακοπών θα συνεχίσει να δημοσιεύεται κανονικά από τον Σεπτέμβριο.
Αξίζει πάντως να σχολιαστεί θετικά το απλό, λογικό και ελπιδοφόρο σκεπτικό που αναλύεται από τον κ. Λαγγιώτη.


Αν η στρατηγική του νέου Συνδέσμου επιμείνει σε αρχές που αποτελούν θεμελιώδη αυτονόητα για την ανταγωνιστικότητα και την οικονομία στην κοινωνία της αγοράς, τότε πράγματι μπορεί, μεσοπρόθεσμα να αρχίσουν να φαίνονται οι καρποί των προσπαθειών, ώστε ο κλάδος της γουνοποιίας, να έχει πιθανότητες να κατακτήσει την έννοια την οποία εμπεριέχει, όπως πολύ σωστά σημειώνει στο τέλος της επιστολή του ο κ. Θωμάς Λαγγιώτης.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ: Η ώρα της Ευρώπης των δυο κύκλων;

Η συνθήκη της Λισσαβόνας πριν ακόμη τεθεί σε ισχύ προκάλεσε πολιτικές αναταράξεις, τόσο με την αρνητική κατάληξη του δημοψηφίσματος στην Ιρλανδία, όσο και με την διαγραφή του κ. Σημίτη από το ΠαΣοΚ, που εκτός των άλλων αναζωπύρωσε και στη χώρα μας τη σχετική συζήτηση γύρω από το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το αρνητικό αποτέλεσμα της Ιρλανδίας θεωρήθηκε ότι βάζει σε περιπέτειες το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μειώνει το κύρος και το γόητρό της, σε μια εποχή που φαινόταν αυτό να ενισχύεται, ενώ εμπλέκει την Ένωση σε έναν κύκλο «εσωστρέφειας», όμοιο με αυτό που είχε ακολουθήσει την απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος. Παράλληλα τα δυο γεγονότα έθεσαν επί τάπητος αυτή καθευατή την επιλογή των δημοψηφισμάτων ως μέσο επικύρωσης των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πόσο αξιόπιστο μπορεί να είναι ένα δημοψήφισμα στο οποίο συμμετέχει το 50% του εκλογικού σώματος, όπου η πλειονότητα του οποίου δηλώνει άγνοια για το ίδιο το κείμενο της Συνθήκης;

Μήπως το ίδιο δεν συνέβη και με το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, στο «όχι» εναντίον του οποίου συνέβαλλε περισσότερο το έμβλημα του πολωνού υδραυλικού, θέματος άσχετου με τη συνθήκη, παρά η συζήτηση για την ουσία του Ευρωπαϊκού Συντάγματος; Το ίδιο συνέβη και με το ιρλανδικό «όχι», όπου η συζήτηση επικεντρώθηκε περισσότερο σε θέματα όπως οι αμβλώσεις, ή η ουδετερότητα της χώρας (για τα οποία υπήρξαν εξαιρέσεις για την Ιρλανδία), από ό,τι οι πρόνοιες της Συνθήκης, τα οποία τελικά και επηρέασαν του ψηφοφόρους στην απόφαση τους. Όπως έχει φανεί μέχρι τώρα, τα δημοψηφίσματα αυτά λίγο υπηρετούν το στόχο για τον οποίο γίνονται, ενώ την πλειονότητα των περιπτώσεων αποτελούν όχημα έκφρασης διαμαρτυριών για επιμέρους πολιτικές, παρά για το αντικείμενο για το οποίο διεξάγονται. Παρόλα αυτά, ποιος μπορεί με ευκολία να αποκηρύξει ένα ‘‘μέσο’’ δημοκρατικής επικύρωσης και συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών όταν αυτό εξακολουθεί να είναι το ζητούμενο σε μια Ευρώπη που πολλοί μιλούν για χάσμα ενημέρωσης και πληροφόρησης;

Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο μπορεί να αποτελέσουν την ευκαιρία για μια νέα αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δίνοντας τη δυνατότητα εφαρμογής αυτού που προβλέπεται και από τη συνθήκη της Λισσαβόνας, να προχωρήσουμε στην Ευρώπη των δυο κύκλων. Εξάλλου ο τρόπος που υποδέχθηκαν οι ηγέτες των 27 το ιρλανδικό ‘‘όχι’’, με πλέον χαρακτηριστικές τις αντιευρωπαϊκές δηλώσεις του τσέχου προέδρου, φανερώνει και το διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των ευρωπαϊκών θεμάτων, και δη αυτό του μέλλοντος της ΕΕ. Τη στιγμή αυτή είναι φανερό ότι είναι περισσότερο από αναγκαίο να προχωρήσουμε στην Ευρώπη των δυο κύκλων, σε αυτούς που θέλουν και επιθυμούν να προχωρήσουν, και σε αυτούς που επιθυμούν μια πιο χαλαρή ένωση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση μετά και την τελευταία διεύρυνση -που πολλοί ακόμη αμφισβητούν σε ό,τι αφορά τη σκοπιμότητά της- βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Σε σημείο όπου θα πρέπει, είτε να προχωρήσει αποφασιστικά εκπληρώνοντας τις προσδοκίες για να μετατραπεί σε έναν παγκόσμιο πόλο με κύρος, είτε να υπαναχωρήσει στο ρόλο ενός περιφερειακού συνασπισμού.

Η υιοθέτηση της Ευρώπης των δυο κύκλων θα απαντήσει ρεαλιστικά στην πρόκληση αυτή, στις επιθυμίες μεγάλου μέρους των ευρωπαϊκών κοινωνιών, θα προωθήσει και θα στηρίξει σε πολιτικό επίπεδο όσα έχουν επιτευχθεί στο οικονομικό πεδίο, ενώ θα ξεπεράσει πολλά και σημαντικά προβλήματα δυσλειτουργίας και αναποτελεσματικότητας. Η ίδια αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα που χαρακτήρισε την υιοθέτηση και εφαρμογή της ΟΝΕ του ευρώ, πρέπει να επιδειχθεί και στον πολιτικό τομέα, αφήνοντας πίσω όλους εκείνους που από την πρώτη στιγμή δεν πίστεψαν στο όραμα της Ενωμένης Ευρώπης, όλους αυτούς, που πάντοτε δαιμονοποιούσαν και θα δαιμονοποιούν την ύπαρξή της.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

ΟΔΟΣ: Απομνημονεύματα μίας εξερεύνησης

Την χρονολογία του 1850, ένας Έλληνας ονομαζόμενος Θεοχαρόπουλος, μαζί με την γυναίκα του και ένα καραβάνι μεταναστών, κυνηγήθηκαν από τους Ινδιάνους. Στην προσπάθειά τους να γλυτώσουν εκείνος κι η γυναίκα του, στους πρόποδες ενός κοντινού βουνού, βρήκαν μία σπηλιά και τρύπωσαν μέσα να κρυφτούν. Ταμπουρώθηκαν στην σπηλιά και οι Ινδιάνοι στην προσπάθειά τους να τους πιάσουν, άναψαν φωτιά στο στόμιο της κρυψώνας τους, για να τους εξαναγκάσουν από τον καπνό να βγουν έξω.

Ο Θεοχαρόπουλος όμως είδε πως ο καπνός ανέβαινε προς τα πάνω, από ένα άνοιγμα της σπηλιάς και κατέληγε στην κορυφή του βουνού. Τότε, με μεγάλη προσπάθεια, αυτός και η γυναίκα του, ακολούθησαν τον καπνό και προσπάθησαν να βγουν από εκεί. Όπως κι έγινε!
Στην διαδρομή τους όμως είδαν κάποια αντικείμενα να λάμπουν έντονα μέσα στο μισοφώς. Με την βοήθεια ενός μαχαιριού τα ξεκόλλησαν και τα πήραν μαζί τους. Αυτά δεν ήταν τίποτε άλλο… παρά μαύρα μαργαριτάρια!

Όταν, μετά από καιρό, πούλησαν το πρώτο μαργαριτάρι, εισέπραξαν 10.000 δολλάρια –τότε που το ημερομίσθιο ενός εργάτη δεν ξεπερνούσε το 1 δολ. Αυτά εξιστορούσε ο Αναστάσιος Μπασακύρος το 1953, στους υπόλοιπους τέσσερις δεκαεφτάρηδες της παρέας που ήταν ο Παναγιώτης Δημηρόπουλος, ο Κωνσταντίνος Φράσιας, ο Θεόδωρος Μορφίδης και ο Γεώργιος Μπασακύρος…

Η ιστορία αυτή κίνησε το ενδιαφέρον των ζωηρών αυτών νεαρών και τον Οκτώβριο του 1953, με έναν πρόχειρο εξοπλισμό οι πέντε φίλοι ξεκίνησαν την δική τους περιπέτεια, την οποία όμορφα εξιστορεί με τον προσωπικό του ύφος ο κ. Αναστάσιος Μπασακύρος στο μικρό (27 σελίδων) και εμπλουτισμένο με φωτογραφίες βιβλίο, που «εκδόθηκε» την περασμένη εβδομάδα με ιδιωτική πρωτοβουλία και με τίτλο «Η Σπηλιά του Δράκου».

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

22.7.08

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε Διευθυντά

Στο υπ΄ αριθ. 447 της 12ης Ιουνίου 2008 φύλλο της ¨ ΟΔΟΥ ¨ δημοσιεύετε φωτογραφία της οικίας Πηχιών με τον κισσό να πνίγει ένα μεγάλο μέρος της, και επισημαίνετε ότι είναι εμφανή τα σημάδια της εγκατάλειψης και ότι έπρεπε, από καιρό, να λειτουργεί ως Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα.
Για την εγκατάλειψη της οικίας και την ολιγωρία να λειτουργήσει το Μουσείο υπεύθυνοι, κατά την γνώμη μου, είναι οι άρχοντες της πόλης μας. Εάν πραγματικά ενδιαφερόταν να λειτουργήσει θα εύρισκαν τα χρήματα για την αποπεράτωση των εργασιών, που απαιτούνται.

Η οικία ανήκει στον Δήμο, ο οποίος την παραχώρησε, για ορισμένο χρόνο, στον Σύλλογο Φίλων του Μουσείου , για να το λειτουργήσει.
Μια και ανήκει στον Δήμο, μπορούσε η Δημοτική Αρχή με τις υπηρεσίες και τα συνεργεία, που διαθέτει να καθάριζε τον κισσό όπως επίσης και τον περιβάλλοντα χώρο του κήπου, πράγμα που δεν απαιτεί ιδιαίτερη χρηματική δαπάνη.

Όταν προ ετών ο πρώην Δήμαρχος κ. Δημήτριος Παπουλίδης με ξενάγησε στην οικία, του πρότεινα, πράγμα που προτείνω και στην σημερινή Δημοτική Αρχή, να κατεδαφιστεί ο μαντρότοιχος, που χωρίζει τον κήπο από την Πλατεία Αφών Εμμανουήλ και να ενοποιηθεί ο χώρος. Με μια σωστή περιβαλλοντική και αρχιτεκτονική μελέτη μπορεί να προκύψει κάτι το ωραίο. Υπ΄όψη ότι ο μαντρότοιχος είναι μεταγενέστερο κτίσμα και δεν έχει καμιά αξία.
Όσον αφορά την λειτουργία του Μουσείου, ήμουν νιός και γέρασα, ελπίζω να ζήσω μέχρις ότου επιφωτισθούν οι ιθύνοντες και το λειτουργήσουν επί τέλους.

Με εκτίμηση
Αναστάσης Κων. Πηχιών

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

ΟΔΟΣ: Η λίμνη

Η εικόνα που παρουσίασε η επιφάνεια της λίμνης, μερικές μέρες πριν, από τα νεκρά ψάρια που επέπλεαν, κοντά στις όχθες στην καρδιά της πόλης, ανάμεσα σε χόρτα και μισοβυθισμένα σκουπίδια, με την δυσωδία να διαχέεται, δυο βήματα από το «καύχημα» της παραδοσιακής Καστοριάς, στην ανατολική μεσημβρινή παραλιακή ζώνη (μπροστά από την πλατεία Ντολτσού, στην σκάλα του Νατζή), ήταν αληθινά αποκαρδιωτική και απογοητευτική. Ήταν το συνώνυμο της αποσύνθεσης και της παρακμής. Ολόκληρη αποικία από εκατοντάδες ψάρια που δεν άντεξαν την έλλειψη οξυγόνου που γίνεται θανατηφόρο κοκτέϊλ σε συνδυασμό με την μόλυνση των νερών της λίμνης. Έτσι τα νεκρά ψάρια, τα απορρίμματα, τα χόρτα με την θέα τους, σκιαγράφησαν γλαφυρά, χωρίς σχόλια, χωρίς ειρωνείες και ύβρεις, χωρίς κομπασμούς και καυχησιές, την κατάστασή της.

Και τον διαρκή κίνδυνο που περιβάλλει και απειλεί ανθρώπους και φυσικό περιβάλλον. Ανήσυχοι και θυμωμένοι οι περίοικοι, κατήγγειλαν την απαράδεκτη κατάσταση και εικόνα εκφράζοντας τις διαμαρτυρίες τους, σε βάρος των αρμοδίων σε Δήμο και συναρμόδιους φορείς για την λίμνη – νεκρή φύση, για την λίμνη Βαϊκάλη.

Και όλα αυτά, ενώ δεν πέρασαν παρά 1-2 εβδομάδες αφ΄ ότου από τις σελίδες της ΟΔΟΥ, οι αναγνώστες της εφημερίδας έγιναν μάρτυρες της άγονης επίθεσης στην οποία επιδόθηκαν λειτουργοί που αποτελούν το διδακτικό προσωπικό στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Δήμου Καστοριάς, επειδή θεώρησαν φαίνεται, ότι η κριτική (για άλλα ζητήματα) που αποτελεί το οξυγόνο του τύπου, έπληττε εμμέσως τα ωραία κεκτημένα. Θεώρησαν ότι έπληττε ειδυλλιακό περιβάλλον του συνεδριακού τουρισμού, και των στατιστικών στοιχείων. Τις περιηγήσεις, τις ανταλλαγές και τα δάνεια εμπειριών για την επιβίωση του ανθρώπου δίπλα σε υποβαθμισμένα περιβάλλοντα, για τις ακατάπαυστες θεωρητικολογίες. Στο τέλος μάλιστα της επιστολής εκείνης, (δημοσιεύτηκε στις σελ 13 και 14 του π. φύλλου της 19-6-2008) η ομάδα σημείωνε δηκτικά, ότι διέκρινε μια «απαισιοδοξία» και μια «διάθεση που χαρακτηρίζει εσάς και τον τρόπο σκέψης σας». Επρόκειτο για σαφή αιχμή, από τις ιταμές του υπαινικτικού λόγου, διότι στόχευε στο «είναι» και δεν αρκούνταν σε προθέσεις ή την αντιπαράθεση των απόψεων.

Και να που η θέα και η οσμή των νεκρών ψαριών, των σκουπιδιών και των χόρτων συνέπεσε μερικές μέρες μετά να συμβάλλει στην (μια ακόμη) αποκάλυψη της ζοφερής κατάστασης της λίμνης και του φυσικού περιβάλλοντος στην Καστοριά, με εικόνες που μπορεί να προκαλούν ντροπή, αλλά μόνο αισιοδοξία δεν εμπνέουν.

Με εξαίρεση αυτούς που ξέρουν να περνάνε καλά, τους μποέμ, που κρυμμένοι πίσω από το πλαίσιό τους, στην δική τους Κιβωτό του Νώε νομίζουν ότι και εκεί έξω, στην λίμνη και την υπόλοιπη φύση της Καστοριάς, και όλοι οι υπόλοιποι, ζουν τον δικό τους μύθο, ζουν το όνειρό τους. Αλλά αυτό ήταν κάτι, που πάει και τουλάχιστον για την ώρα πέρασε και καταγράφτηκε στα χρονικά των περιπετειών του κριτικού τύπου της Καστοριάς, ως σύμπτωμα της παθολογίας του τόπου.

Διότι απ’ όλα αυτά η λίμνη, και το φυσικό περιβάλλον της Καστοριάς, τα πλατάνια, τα ελάχιστα και κακοσυντηρημένα αλσύλια, καθόλου δεν επηρεάστηκαν και μάλιστα καθόλου δεν επηρεάστηκαν θετικά από τις κόντρες, τις κορώνες και τις φραστικές εχθροπραξίες.

Φέτος, πριν καλά-καλά βγει ο Ιούνιος, η λίμνη εμφάνισε αυτή την εικόνα που μαζί με τους περιοίκους, παρατηρούσαν με εμφανείς εκδηλώσεις αποστροφής και απόρριψης, και το αλατοπίπερο της πανάκειας: οι τουρίστες της πόλης, απλοί, συνεδριακοί και περαστικοί.
Κάποτε, εκτός από την Γούνα, σημείο αναφοράς για την Καστοριά, το παρελθόν, το παρόν αλλά και το μέλλον της, σήμα κατατεθέν, ήταν η λίμνη και τα βυζαντινά της μνημεία.

Προφανώς για τον λόγο αυτό η Κουμπελίδικη αποτελεί εδώ και δεκαετίες την εμβληματική παράσταση της πόλης. Η τραγική ειρωνεία σήμερα, δεν είναι μόνο ότι έχουν εξαφανιστεί ή ακόμη χειρότερα περιθωριοποιηθεί αισθητά τα μνημεία της σε βαθμό που να μην υπάρχει πια αξιόλογη αντιστοίχιση της Καστοριάς με το σύμβολό της, αλλά ότι και η λίμνη, στην οποία μέχρι πριν 3 δεκαετίες μπορούσαν οι κάτοικοι να κάνουν μπάνια και να διοργανώνουν εξορμήσεις, για την σωτηρία της οποίας άλλωστε υποτίθεται ότι είχε διατεθεί εκείνο το αστρονομικό ποσό των 1,5 δις δραχμών (που το καταβρόχθισε και το Ενυδρείο), όχι μόνο δεν βελτιώθηκε, αλλά χειροτέρεψε και νοσεί. Χειροτέρεψε και σκοτώνει οργανισμούς σαν τα ψάρια της φωτογραφίας [το π. Σάββατο μπροστά από την πλατεία Ντολτσού, στην σκάλα του Νατζή].

Η τραγική ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι όσο η κοινωνική και εμπορική δραστηριότητα μετατοπίζεται προς τις παραλίμνιες ζώνες, τόσο η κατάσταση της λίμνης, διαρκώς χειροτερεύει. Ενώ θα μπορούσε μια καθαρή λίμνη, ένδειξη σεβασμού στο περιβάλλον, ένδειξη αυτοσεβασμού, αλλά και αλληλοσεβασμού πολιτών και πολιτείας, να αποτελεί διέξοδο και μοχλό κοινωνικής, οικονομικής και τουριστικής ακόμη ανάπτυξης.

Η ΟΔΟΣ δεν επιχαίρει που μια τέτοια συγκυρία έρχεται να επιστεγάσει τις δυσοίωνες εκτιμήσεις για την λίμνη, και να επιβεβαιώσει τις κριτικές θέσεις όσων υποστηρίζουν ότι με συνέδρια και ευχολόγια, με ασκήσεις επί χάρτου και μεγάλα λόγια με τραπεζώματα και Ενυδρεία δεν σώζονται λίμνη και βιότοποι, αλλά ότι απαιτούνται συγκεκριμένες μελέτες και μέτρα ρεαλιστικά και αποτελεσματικά. Που αν βρουν ελάχιστο χρόνο, από τον πολύτιμο και πλήρη χρόνο τους οι κάθε λογής συναρμόδιοι, (μια που τους ενόχλησε η αναφορά στον ατελείωτο ελεύθερο χρόνο τους) ίσως να καταδεχθούν να αφιερώσουν ολίγη φαιά έμπνευση από την επιστημονική αξιοσύνη για την λίμνη της Καστοριάς.

Τον σιωπηλό και διαρκή παρόντα μάρτυρα τόσων και τόσων εγκλημάτων που συντελέστηκαν σε βάρος της.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26.6.2008]

20.7.08

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Μία διευκρίνιση!
Σε πρόσφατο (12/6/2008) κύριο άρθρο της εφημερίδας σας καταφέρεστε εναντίον του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς με λόγο άδικο και μηδενιστικό. Από όσα γράφετε είναι πρόδηλη η άγνοια σας για το τι είναι ένα κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ποιος είναι ο ρόλος και οι δραστηριότητες του σύμφωνα με το νόμο και τις αποφάσεις της ελληνικής πολιτείας, ενώ φανερή είναι επίσης και η διάθεση σας για μηδενισμό του έργου του ΚΠΕ Καστοριάς. Άλλωστε πώς να τα γνωρίζετε όλα αυτά αφού ουδέποτε επισκεφτήκατε το ΚΠΕ Καστοριάς ούτε στον παλιό του χώρο, ούτε στο νέο και πολύ περισσότερο δεν κάνατε τον κόπο να αναζητήσετε στοιχεία για το ρόλο και τη λειτουργία του. Γράφετε λοιπόν για ένα θέμα που δεν γνωρίζετε (!!!) και μάλιστα με αδικαιολόγητο μένος που φαίνεται να ξεκινά από το μίσος σας για ένα κτίριο!!! Στα δημοσιογραφικά χρονικά του τόπου μας φαντάζει μοναδική η περίπτωση σας. Για ενημέρωση των αναγνωστών σας, έτσι ώστε να τηρηθεί μέρος της δημοσιογραφικής δεοντολογίας την οποία σκαιότατα καταστρατηγήσατε με την αρθρογραφία σας, να δημοσιεύσετε αυτούσια την επιστολή μας στην ίδια θέση και με τα ίδια τυπογραφικά στοιχεία που χρησιμοποιήσατε στο λίβελό σας.
Τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης είναι αποκεντρωμένες περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΕΠΘ) και υπάγονται διοικητικά στις αντίστοιχες περιφερειακές διευθύνσεις Εκπαίδευσης και συγκεκριμένα για το δικό μας ΚΠΕ, στην περιφερειακή διεύθυνση πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Μακεδονίας. Ο ρόλος τους είναι κατ’ εξοχήν εκπαιδευτικός και παιδαγωγικός και για το λόγο αυτό συγκροτείται σε κάθε ΚΠΕ παιδαγωγική ομάδα που αποτελείται από διορισμένους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι εκπαιδευτικοί αυτοί κρίνονται για την τοποθέτησή τους σε κάθε ΚΠΕ από τα αρμόδια όργανα του ΥΠΕΠΘ (ΑΠΥΣΔΕ και ΑΠΥΣΠΕ) κάθε τέσσερα χρόνια και τοποθετούνται με απόφαση του περιφερειακού διευθυντή Εκπαίδευσης. Τα ΚΠΕ ιδρύονται σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση ή το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας. Στην περίπτωση της συνεργασίας με την τοπική αυτοδιοίκηση ο δήμος παρέχει τη χρήση των χώρων (κτιριακές εγκαταστάσεις) και το ΥΠΕΠΘ στελεχώνει τα ΚΠΕ και χρηματοδοτεί τη λειτουργίας τους. Έτσι, μετά από την υπογραφή αντίστοιχης σύμβασης (6/1997) μεταξύ του ΥΠΕΠΘ και του δήμου Καστοριάς (διάρκειας 15 χρόνων), ο δήμος Καστοριάς με αποφάσεις του δημοτικού του συμβουλίου παραχώρησε τη χρήση των κτιριακών εγκαταστάσεων στο ΥΠΕΠΘ για τη δημιουργία του ΚΠΕ Καστοριάς και το ΥΠΕΠΘ το στελεχώνει και χρηματοδοτεί τη λειτουργία του. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των ΚΠΕ της χώρας (ενδεικτικά) είναι: α) η υλοποίηση ημερήσιων και πολυήμερων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τους νομούς εμβέλειας τους, αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα, β) Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η ανάπτυξη και στήριξη εθνικών θεματικών δικτύων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, γ) Η στήριξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης των σχολείων, δ) Η ανάπτυξη τοπικών και διεθνών συνεργασιών, ε) Η συνεργασία με ΑΕΙ, ΤΕΙ και ερευνητικά ιδρύματα για την προαγωγή της έρευνας στο χώρο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, στ) Ο σχεδιασμός και η δημιουργία έντυπου και ηλεκτρονικού εκπαιδευτικού υλικού για την εξυπηρέτηση των εκπαιδευτικών τους προγραμμάτων και η συνεργασία με κυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς. Κι όλα αυτά με στόχο την ευαισθητοποίηση των νέων σε θέματα που αφορούν στο περιβάλλον, έτσι ώστε να αναπτυχθούν στάσεις και συμμετοχικές συμπεριφορές που θα συμβάλλουν στην προστασία της οικολογικής ισορροπίας και της ποιότητας ζωής και θα εξασφαλίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στο πλαίσιο αυτό το ΚΠΕ Καστοριάς υλοποιεί 4 ημερήσια και 2 πολυήμερα εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές των τελευταίων τάξεων του δημοτικού, του γυμνασίου και του λυκείου και 2 προγράμματα για μαθητές Νηπιαγωγείου και των πρώτων τάξεων του δημοτικού. Τα προγράμματα αυτά περιλαμβάνουν θέματα όπως το νερό και η λίμνη της Καστοριάς, Το δάσος, ενέργεια και περιβάλλον, βιοποικιλότητα. Τα προγράμματα αυτά μέχρι σήμερα τα έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι από 35.000 μαθητές και 2.000 εκπαιδευτικοί από όλη τη χώρα. Ποσοστό 80% περίπου παρακολούθησε το πρόγραμμα που σχετίζεται με τη λίμνη. Κι ακόμη το ΚΠΕ Καστοριάς υλοποίησε περισσότερα από 60 εκπαιδευτικά σεμινάρια που τα παρακολούθησαν περίπου 3.200 εκπαιδευτικοί από όλη τη χώρα. Δημιούργησε εκπαιδευτικό υλικό για όλα του τα προγράμματα που είναι στα χέρια χιλιάδων εκπαιδευτικών και μαθητών που το χρησιμοποιούν για τα προγράμματα Π.Ε. που υλοποιούν στα σχολεία τους, ενώ ιδιαίτερα θετικά έχει σχολιαστεί το εκπαιδευτικό μας υλικό από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, το μουσείο φυσικής ιστορίας Γουλανδρή και από πανεπιστημιακούς δασκάλους. Επιπρόσθετα το ΚΠΕ Καστοριάς συντονίζει σε πανελλήνιο επίπεδο 2 εθνικά δίκτυα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στα οποία συμμετέχουν περισσότερα από 500 σχολεία της χώρας με τον αντίστοιχο αριθμό μαθητών και εκπαιδευτικών και αποτελεί κομβικό συντονιστή για 5 ακόμη εθνικά δίκτυα Π.Ε. στο χώρο της Δυτικής Μακεδονίας. Συνεργάζεται με ΑΕΙ, ΤΕΙ και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού και από το 2004 φιλοξενεί για μια εβδομάδα κάθε χρόνο στους χώρους του φοιτητές και καθηγητές του τμήματος βιολογίας του πανεπιστημίου του Manchester στο πλαίσιο των εργαστηρίων τους για το μάθημα των οικοσυστημάτων των γλυκών νερών (freshwater ecosystems) που έχουν στο τμήμα τους. Οι χώροι του ΚΠΕ Καστοριάς και στο παλιό και στο νέο κτίριο έχουν αξιοποιηθεί από φορείς της τοπικής κοινωνίας για πλειάδα εκδηλώσεων και ημερίδων ποικίλου περιεχομένου. Επίσης το ΚΠΕ Καστοριάς διαθέτει στο διαδίκτυο τη μεγαλύτερη και εγκυρότερη ηλεκτρονική εκπαιδευτική πύλη περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Όλα αυτά είναι μέρος μόνον του «ασαφούς» κατ’ εσάς έργου του ΚΠΕ Καστοριάς που συντελείται «κατά τον ατέλειωτο ελεύθερο χρόνο» (όπως λέτε) των εργαζομένων στο ΚΠΕ Καστοριάς. Το έργο του ΚΠΕ Καστοριάς κρίνεται από την εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς) καθημερινά και οι μέχρι τώρα κρίσεις τους είναι ιδιαίτερα θετικές. Άλλωστε εύκολα θα μπορούσατε να το διαπιστώσετε κι εσείς αν κάνατε ερωτήσεις στους αποδέκτες του έργου του. Κρίνεται επίσης από τα αρμόδια όργανα της πολιτείας (περιφερειακή διεύθυνση Εκπαίδευσης, τοπικές διευθύνσεις Εκπαίδευσης, ΥΠΕΠΘ) και πανεπιστημιακούς. Άλλωστε, ο αρμόδιος Υφυπουργός Παιδείας κος Α. Λυκουρέντζος μετά από την πρόσφατη επίσκεψη του (15/2/2008) στο ΚΠΕ Καστοριάς δήλωσε: «Ένας από τους πυλώνες της πολιτικής μας στο υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων είναι η ανάπτυξη φιλικής σχέσης της νέας γενιάς με το περιβάλλον. Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καστοριάς το αξιολογώ ως πρωτοπόρο, ικανό να συνδέσει τους προβληματισμούς για την προστασία του περιβάλλοντος με τις σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους και με την εμπειρία που αποκτούν οι μαθητές με τις επισκέψεις τους εδώ. Θέλω να επαινέσω τον διευθυντή του κέντρου και τους εκπαιδευτικούς για το σπουδαίο έργο που επιτελούν. Θέλω επίσης να επαινέσω τον κύριο δήμαρχο για τις υποδομές που διέθεσε. Πρέπει να αναφερθώ επίσης στους σημαντικούς πόρους που προήλθαν τόσο από το Π.Ε.Π. όσο και από το ΕΠΕΑΕΚ, χρήματα δηλαδή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για τα οποία με ξεχωριστή υπερηφάνεια μπορώ να δηλώσω ότι εδώ έχουν πιάσει τόπο. Πιστεύω ότι πρέπει να συνεχίσουμε τις φιλικά προσκείμενες στο περιβάλλον δραστηριότητες με προγράμματα, που μας ενημερώνουν και μας ευαισθητοποιούν στα ζητήματα της αειφόρου ανάπτυξης. Νομίζω ότι αυτό είναι μια σοβαρή και πολλαπλώς αποδοτική επένδυση στη νέα γενιά της πατρίδας μας».
Τις δηλώσεις αυτές θα μπορούσατε και ο ίδιος να τις βρείτε αν κάνατε τον κόπο να συμβουλευτείτε το διαδικτυακό τόπο του Αθηναϊκού και του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων (http://www.anampa.gr/anaweb/user/showprel?service=3&maindoc=6149465), όπως και την αντίστοιχη διαδικτυακή σελίδα του ΥΠΕΠΘ για τα ΜΜΕ. Πάντως ο θεσμός της ίδρυσης ΚΠΕ από το ΥΠΕΠΘ σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση από την ίδρυση των πρώτων ΚΠΕ (1995, έτος ίδρυσης του ΚΠΕ Καστοριάς) επεκτείνεται συνεχώς και σήμερα λειτουργούν 54 ΚΠΕ σε όλη τη χώρα (6 από τα οποία στη Δυτική Μακεδονία), ενώ δήμαρχοι από πολλές περιοχές της Ελλάδας επιθυμούν με προτάσεις που υποβάλλουν στο ΥΠΕΠΘ την ίδρυση ΚΠΕ στο δήμο τους. Άλλωστε αντίστοιχη πρόταση δημιουργίας ΚΠΕ έκανε πολύ πρόσφατα και ο δήμος Άργους Ορεστικού. Όμως μαζί με το έργο του ΚΠΕ Καστοριάς απαξιώσατε και την τελευταία ημερίδα για τις μεσογειακές ρηχές λίμνες (μεσογειακές και όχι βαλκανικές όπως εσείς γράφετε) που πραγματοποιήθηκε στους χώρους του ΚΠΕ. Απαξιώσατε μία ημερίδα την οποία δεν παρακολουθήσατε (!!!) και δεν ακούσατε καμία της εισήγηση!!! Απαξιώσατε πολιτικούς όλων των κομμάτων της βουλής των Ελλήνων που συμμετείχαν και κατέθεσαν την άποψή τους, απαξιώσατε πανεπιστημιακούς δασκάλους και ερευνητές από τα κυριότερα ερευνητικά κέντρα της χώρας, απαξιώσατε εκπροσώπους των υπουργείων της ελληνικής πολιτείας (υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ΥΠΕΧΩΔΕ κ.α.), απαξιώσατε την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και κυρίως απαξιώσατε την τοπική κοινωνία, πολίτες και φορείς, που συμμετείχαν.
Τέλος στο άρθρο σας κάνετε και μια αναφορά στο νομάρχη χαρακτηρίζοντας τη μη επίσκεψή του στο ΚΠΕ Καστοριάς ως πολιτική πράξη. Αναρωτιόμαστε. Είναι πραγματικά ο ρόλος ενός νομάρχη να μην αναγνωρίζει την ύπαρξη και να μην επικυρώνει τη λειτουργία θεσμών της πολιτείας απαξιώνοντάς την και μαζί και τους συμπολίτες του που υποστηρίζουν τους θεσμούς αυτούς ή να συνδιαλέγεται μαζί τους προσπαθώντας για τη βελτίωσή τους; Κι αν τελικά είναι αυτός ο ρόλος ενός Νομάρχη, τι ακριβώς δεν αναγνωρίζεται και δεν επικυρώνεται με την απουσία του από τους χώρους και τις δράσεις του ΚΠΕ Καστοριάς; Δεν αναγνωρίζεται και δεν επικυρώνεται η κτιριακή υποδομή, τα «μάρμαρα» και οι «βουκολικές αναπαραστάσεις»; Πρόκειται δηλαδή για μια διαφωνία με την αισθητική των ανθρώπων που ανέλαβαν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του κτιρίου και για μια απαξίωση των φορέων (δημοτικό συμβούλιο, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, ελεγκτικές αρχές κ.α.) που ενέκριναν την κατασκευή του; Δεν αναγνωρίζεται και δεν επικυρώνεται η παραχώρηση της χρήσης του κτιρίου στο ΥΠΕΠΘ για εκπαιδευτικές δράσεις για το περιβάλλον, μια απαξίωση δηλαδή των κέντρων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, έναν θεσμό πολιτικά και κοινωνικά αποδεκτό σε εθνικό τουλάχιστον επίπεδο; Δεν αναγνωρίζονται και δεν επικυρώνονται η λειτουργία και οι δράσεις του ΚΠΕ Καστοριάς, μια απαξίωση δηλαδή του υφυπουργού Παιδείας, μεταξύ πολλών άλλων, που λίγους μόλις μήνες πριν έπλεξε το εγκώμιό του; Δεν αναγνωρίζεται και δεν επικυρώνεται το έργο των ανθρώπων του ΚΠΕ, εκπαιδευτικών διορισμένων και επιλεγμένων από το κράτος, μια απαξίωση δηλαδή των μηχανισμών αξιολογικής κρίσης στις οποίες οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί υπόκεινται κάθε τέσσερα χρόνια; Δεν αναγνωρίζεται και δεν επικυρώνεται η παρουσία 3.000 μαθητών κάθε χρόνο που περπατάνε δίπλα στη λίμνη, που μαθαίνουν και νιώθουν την αξία της και τα προβλήματά της; Και αν κάτι τέτοιο πραγματικά συμβαίνει, μήπως τελικά η απουσία του κ. νομάρχη δεν αναγνωρίζει και δεν επικυρώνει την ελπίδα που γεννούν οι νέοι άνθρωποι σε κάθε τόπο και σε κάθε εποχή; Βεβαίως τα μη «αναγνώρισης» και «επικύρωσης» τα λέτε εσείς στο υστερόγραφό σας και ίσως να μην εκφράζουν με σαφήνεια τις θέσεις του κ. νομάρχη και το συμβολισμό της απουσίας του. Κι από την άλλη, τι να σημαίνει άραγε η πολλαπλή παρουσία των αντινομαρχών ως εκπροσώπων του κ. νομάρχη και του προέδρου του νομαρχιακού συμβουλίου στο χώρο του ΚΠΕ Καστοριάς; Είναι κι αυτά άραγε άλλη μία πλάνη που χαρακτηρίζει τη συλλογιστική σας ή πρόκειται για διαφωνία εκτιμήσεων ανάμεσα στα μέλη της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης; Πρόσφατα μιλήσατε σε τηλεοπτική εκπομπή για την απαισιοδοξία με την οποία αντιμετωπίζετε τα πράγματα στην Καστοριά. Φαίνεται ότι με τέτοια διάθεση γράψατε και το συγκεκριμένο άρθρο. Αλλά αυτή σας η διάθεση χαρακτηρίζει εσάς και τον τρόπο σκέψης σας. Άλλωστε, μετά το σκοταδισμό του μεσαίωνα τα «μαυσωλεία» και οι «ταφόπλακες» που εναγωνίως αναζητάτε θεωρούνται έννοιες ταυτόσημες με την αντίδραση εξαιτίας συνειδητής άγνοιας.
Τα παραπάνω να ληφθούν ως μία διευκρίνιση στην άδικη και μικροπρεπή επίθεσή σας. Σεβόμενοι το χρόνο των αναγνωστών, σας αφήνουμε στη μοναξιά σας και δεν θα επανέλθουμε διατηρώντας στο ακέραιο το δικαίωμα χρήσης κάθε νόμιμου μέσου για το μέλλον.


Η παιδαγωγική ομάδα του ΚΠΕ Καστοριάς
Θ. Α. Μαρδίρης
βιολόγος, δρ. επιστημών περιβάλλοντος, υπεύθυνος λειτουργίας
Ν. Αντωνίου
δάσκαλος, αναπληρωτής υπεύθυνος
Μ. Γρηγορίου
MSc., βολόγος, μέλος της παιδ. ομάδας
Α. Ατζέμη
δασκάλα, μέλος της παιδ. ομάδας
Κ. Τζέρπος
δάσκαλος, μέλος της παιδ. ομάδας
Α. Πισιώτη
νηπιαγωγός, μέλος της παιδ. ομάδας
Α. Ευαγγέλου
ηλεκτρολόγος μηχανικός & μηχανικός υπολογιστών, μέλος της παιδ. ομάδας
Α. Βασιλείου
γεωπόνος & γεωλόγος, μέλος της παιδ. ομάδας


ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΔΟΥ

Next stop Amazonia

Καμιά ιδιαίτερη έκπληξη δεν προκαλείται στην ΟΔΟ από το καταφανώς προσβλητικό περιεχόμενο της (φλύαρης) ομαδικής επιστολής του Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας που καταχωρείται σήμερα. Παρά μόνο θλίψη και περιέργεια. Έτσι η δημοσίευση της επιστολής δεν οφείλεται στην δικολαβίστικη «απαίτηση» της ομάδας των στελεχών του Κέντρου που υπογράφουν, αλλά για να πληροφορηθούν οι αναγνώστες το πρόβλημα οίησης, παραγοντισμού και το περίσσευμα αυτοπεποίθησης που κατατρέχει γενικώτερα τον τόπο.
Και μια διευκρίνιση της ΟΔΟΥ: αν αυτοί που υπογράφουν την «Μια διευκρίνιση» νομίζουν ότι μπορούν, ας ασκήσουν και αλλιώς, αυτά που ορίζουν ως δικαιώματά τους. Μην αργούν καθόλου.

Με τον παραπλανητικό τίτλο «Μία διευκρίνιση» η επιστολή πραγματοποιεί λογικά άλματα και υπερβάσεις, που δεν δικαιολογούνται με τίποτε, και μάλιστα σε ύφος που δεν αναμένεται από λειτουργούς δημόσιας Εκπαίδευσης. Το κείμενο, που γράφτηκε από συγκεκριμένο πρόσωπο έχει την αξία μιας αποπροσανατολιστικής προπαγάνδας. Το ύφος της επιστολής, δεν εξηγείται ούτε καν από αίσθηση ισχύος, ικανοποίησης και αναγνώρισης που μπορεί να κομίζεται αμέσως μετά την πραγματοποίηση της τελευταίας ημερίδας για τις ρηχές λίμνες... της Μεσογείου -και όχι της Βαλκανικής όπως γράφτηκε εκ παραδρομής στην ΟΔΟ. (Εξάπλωσε λοιπόν την πολύτιμη εμπειρία του σε όλη την Μεσόγειο, το φιλόπονο καστοριανό Κέντρο και την δανείζει. Άλλωστε τα εκπαιδευτικά προγράμματα προϋποθέτουν προπληρωμένα ταξίδια και εκδρομές, οπότε, απλώνονται φτερά).

Η επιστολή, παρά το σπονδυλωτό περιεχόμενό της (το ανώδυνο τμήμα αποτελεί απλές συρραφές υπουργικών αποφάσεων και τεχνικών κειμένων) εκπροσωπεί ένα σπάνιο (για την Καστοριά) είδος ομαδικής χαοτικής εμπάθειας, άξιο ανάλυσης και έρευνας. Τούτο αποδεικνύεται από την οξύτατη φρασεολογία και τις προσωπικές επιθέσεις που κυμαίνονται στις παρυφές της σκαιάς εξύβρισης και γίνονται τάχα σε απάντηση του πρωτοσέλιδου άρθρου του περασμένου φύλλου (447/12.6.2008). Το οποίο όμως άρθρο της ΟΔΟΥ, αν και αυστηρό, μόνο παρεμπιπτόντως ασχολήθηκε με το Κέντρο και σε κάθε περίπτωση, καθόλου σε προσωπικό επίπεδο για κανένα. Έθιξε την κατάσταση σε επίπεδο υπηρεσιακό, θεσμικό, σε επίπεδο νοοτροπίας. Σε επίπεδο οφειλόμενης κριτικής για όσα δεν έχουν γίνει μέχρι τώρα για την λίμνη της Καστοριάς και το περιβάλλον, καθώς και για το γεγονός ότι τα χρήματα (1.500.000.000 δραχμές) που διατέθηκαν για την εξυγίανση της λίμνης, έγιναν... Ενυδρείο (!), και το Ενυδρείο μεταβλήθηκε σε Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας, παρ’ ότι το τελευταίο διέθετε θαυμάσιες εγκαταστάσεις σε άλλο δημοτικό κτήριο.

Είναι σαφές: Παρά το γεγονός ότι η ομάδα που προσυπογράφει το κείμενο, αποδίδει στην εφημερίδα «άγνοια» για την δράση του Κέντρου, ωστόσο οι φραστικές εξυβρίσεις της «Μίας διευκρίνισης» είναι απολύτως προσωπικές, ευθείες, απροσχημάτιστες και στοχευμένες. Επί πλέον χαρακτηριστικό της εμπάθειας, είναι το γεγονός ότι αν και την περίοδο της ημερίδας, εκτός από την ΟΔΟ και άλλες τοπικές εφημερίδες ασχολήθηκαν με το ίδιο κριτικό πνεύμα για τις ασταμάτητες θεωρητικολογίες, το κτήριο και την ημερίδα, (ή το «μνημόσυνο» της λίμνης όπως χαρακτηρίσθηκε από άλλη εφημερίδα), η ομάδα των .. λειτουργών του Κέντρου, δεν «απάντησε», παρά μόνο στην ΟΔΟ! Τέτοια μονόπλευρη ευαισθησία, μόνο στα απωθημένα συναντά κανείς.

Δεν διαφεύγει ακόμη της προσοχής, ότι για την «ταμπακέρα», δηλαδή για τις επιστολές των δύο αναγνωστών-συμπολιτών για ζητήματα περιβαλλοντικά που φιλοξενήθηκαν στις εσωτερικές σελίδες της ΟΔΟΥ της περασμένης εβδομάδας και αποτέλεσαν την νομιμοποίηση του πρωτοσέλιδου άρθρου, αλλά και για την ουσία του, δηλαδή την απουσία (και) του Κέντρου, από οποιαδήποτε ευρύτερα γνωστή δράση στην κατεύθυνση περιβαλλοντικής προστασίας της Καστοριάς (λίμνη, δένδρα, αστικό περιβάλλον κοκ), σε όλη την διάρκεια αυτών των 10 ετών που υπάρχει το Κέντρο, οι υβριστές της εφημερίδας, δεν βρήκαν ούτε μια λέξη να αραδιάσουν. Εξάντλησαν την παράθεση των απόψεών τους στην προβολή αυτών που εξυπηρετούν τα κεκτημένα τους, χωρίς να διερωτώνται αν αυτά, βοηθούν το περιβάλλον της Καστοριάς. Αρκέστηκαν σε φθηνές ειρωνείες, σε κοινές ύβρεις, σε σαρκασμούς που προκαλούν θυμηδία, αλλά και ερωτηματικά. Η επιστολή, κάνει λόγο ακόμη και για δήθεν «μίσος» της ΟΔΟΥ προς το... κτήριο του Ενυδρείου αλλά και για μικροπρέπεια. Φανερό επομένως το πρόβλημα: Η μεγαλοπρέπεια ως αυτοπεποίθηση.

Επικαλούνται αδιακρίβωτα (δικά τους) νούμερα, για δεκάδες χιλιάδων δεκάδων χιλιάδων μαθητών και επισκεπτών, επιβεβαιώνοντας τις αιχμές του πρωτοσέλιδου άρθρου της ΟΔΟΥ, για απλές στατιστικές, κενές, χωρίς περιεχόμενο και χωρίς αντίκρισμα στο περιβάλλον της Καστοριάς. Για μετατροπή των δράσεων που έπρεπε να αφιερωθούν στην σωτηρία της λίμνης, σε συνεδριακό τουρισμό, με χρηματικές αποζημιώσεις, άνετα καταλύματα, δείπνα και γεύματα.

Ενώ σύμφωνα με τις υποχρεώσεις και τις αρμοδιότητές τους κατά την Υπουργική Απόφαση (που αποσπάσματά της επιλεκτικά αντέγραψαν στην επιστολή τους) που ενέκρινε την σύσταση του ΚΠΕ Καστοριάς (Γ2/3219/Β`451/1995) σε όλα αυτά τα 10 χρόνια που πέρασαν, μεταξύ άλλων όφειλαν να συνεργαστούν «με την τοπική αυτοδιοίκηση επιδιώκοντας το συντονισμό της συμμετοχικής κοινωνικής δράσης όλων των ενδιαφερομένων φορέων για την αντιμετώπιση των τοπικών περιβαλλοντικών προβλημάτων» όπως όφειλαν «σε συνεργασία με τις παραγωγικές τάξεις της περιοχής και τις υπόλοιπες τοπικές ενώσεις συλλόγους κ.α.» να πάρουν πρωτοβουλίες με γνώμονα την ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος.

Παρά ταύτα οι υπηρεσιακοί παράγοντες του ΚΠΕ, εδώ και 10 χρόνια είναι ενοχλητικά απόντες από τα τεράστια προβλήματα της Καστοριάς. Απόδειξη το γεγονός ότι στην μακροσκελή επιστολή τους, δεν ανέφεραν ούτε μια λέξη που να αποδεικνύει έμπρακτα την μέριμνά τους για τα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα της Καστοριάς. Όχι βέβαια σε επίπεδο θεωρητικό και κούφιου αέρα, αλλά σε επίπεδο λήψης μέτρων και προτάσεων.

Δεν φρόντισαν ούτε να διαχωρίσουν έστω και ελάχιστα την θέση τους από τις δημοτικές ευθύνες κακής διάθεσης του δήθεν Ενυδρείου. Αν και μετά βίας συγκρατείται μια στάση (κάπως παλιομοδίτικης) κολακείας στην σημερινή κυβερνητική κατάσταση, στην Νέα Δημοκρατία δηλαδή, (θα έχει σχέση με τις επιδοτήσεις και τις ανανεώσεις φαίνεται, ή με την γνωστή οσφυαλγία), παρά ταύτα προσπάθησαν να κρύψουν την σιωπή τους για τον κ. Φίλιππο Πετσάλνικο, τον εμπνευστή αυτού του καλλιμαρμάρου ανακτόρου (όπως δηλώνεται από τις φωτογραφίες που κοσμούσαν για χρόνια το πολιτικό του γραφείο) πίσω από τις δηκτικές αναφορές τους την μικροπολιτική, κομματική διάσταση των παραπόνων τους για τον νομάρχη Καστοριάς, αλλά και για οποιονδήποτε άλλον δεν δηλώνει... υποτελής σε αυθεντίες. Και σε οποιονδήποτε άλλο, επιζητεί λύσεις, έργα, και όχι λόγια.

Είναι τέτοια η ένταση της εικονικότητας του περιβάλλοντος που περιγράφεται στην επιστολή και λειτουργεί ως υποκατάστατο μιας πραγματικότητας, που μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν -και προφανώς γεύονται, ώστε για τον απλό αναγνώστη, που αγνοεί όπως και οι περισσότεροι κάτοικοι αυτής της πόλης την άγνωστη δράση του ΚΠΕ, είναι βέβαιο ότι όλες αυτές οι ιαχές, οι κομπασμοί και οι κομπορρημοσύνες, μόνο στο πλαίσιο μιας ταραχής μπορούν να εξηγηθούν. Άλλωστε και στην γνωστή ιστορία του Ιουλίου Βέρν το πλήρωμα, αμέσως μετά τις επιφανειακές επιχειρήσεις αποσύρονταν στον Ναυτίλο και καταδύονταν στην σιωπηλή ευτυχία του βυθού.

Παρεμπιπτόντως, θα αγνοεί φαίνεται ο συντάκτης της επιστολής- ότι τα Μαυσωλεία δεν είναι του Μεσαίωνα υπόθεση, όπως ισχυρίζονται στην «Μία διευκρίνιση». Παρά είναι υπόθεση της αρχαιότητας και της πιο σύγχρονης εποχής: Θα έχουν ακουστά ίσως για Μαυσωλείο του Μάο, του Λένιν και άλλων μεγάλων μορφών της ιστορίας, της ...ισότητας και του πλουραλισμού. Τώρα πια έγινε και της Καστοριάς.

Υπ’ αυτές τις κάποιες έννοιες, ίσως πράγματι να έγινε το Ενυδρείο.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.6.2008]

18.7.08

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Αγαπητέ Παναγιώτη,

Δεν κρύβω ότι με το ΠαΣοΚ δεν είχα ιδιαίτερες σχέσεις. Εξαίρεση αποτέλεσε το χρονικό διάστημα που κυβερνούσε το κόμμα αυτό με πρωθυπουργό τον κ. Κ. Σημίτη. Ευρωπαϊστής, καλλιεργημένος, εργατικός, έντιμος, υπεύθυνος, αποτελεσματικός, με στόχο και όραμα, ο πρώην πρωθυπουργός αποτέλεσε κατά την εκτίμησή μου, σπάνιο δείγμα πολιτικού αρχηγού και κυβερνήτη για τα ελληνικά πολιτικά πράγματα. Στο τέλος της κυβερνητικής οκταετίας του η Ελλάδα ανήκε στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ήταν μέλος της ΟΝΕ, ο Έλληνας κρατούσε στο χέρι του το ευρώ, η Κύπρος είχε ήδη ενταχθεί πλήρως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιμετωπίσθηκε με επιτυχία και οριστικά η εγχώρια τρομοκρατία και η χώρα ήταν έτοιμη για την πραγματοποίηση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Επιπλέον, η Ελλάδα δεν διαπραγματεύονταν άλλο θεμελιώδεις προσανατολισμούς της στις διεθνείς σχέσεις και την θέση της στον δυτικό κόσμο, ενώ παράλληλα, την ώρα που άλλοι πολιτικοί έτρεχαν σε διαδηλώσεις με αφορμή το ζήτημα των αστυνομικών ταυτοτήτων, χάρη στην προσήλωση του σε στοιχειώδεις αρχές, αποφεύχθηκε η Ιρανοποίηση της πολιτικής ζωής.

Γι' αυτούς τους λόγους, παρά την ιδεολογικά φορτισμένη σε μερικές περιπτώσεις ρητορική του, στο τέλος της πρωθυπουργίας του, τον κατέταξα δίπλα σε μεγάλες μορφές της ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Γεώργιο Παπανδρέου, στους οποίους - για ξεχωριστούς κατά περίπτωση λόγους- αξίζει αναγνώριση και κάθε δικαίωση.

Επιπλέον ο κ. Κ. Σημίτης συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό του ΠαΣοΚ και με το ομώνυμο εσωκομματικό ρεύμα, κέντρισε το φιλικό ενδιαφέρον ευρύτερων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας. Ειδικά των πιο μετριοπαθών. Αυτά βέβαια, δεν σημαίνουν ότι επί εποχής του, δεν έγιναν και σοβαρά λάθη. Αλλά στην ζυγαριά, τα πολύ θετικά, ήταν αναμφίβολα τα περισσότερα.

Ώσπου την θέση του κατέλαβε με το γνωστό δαχτυλίδι, ο σημερινός πρόεδρος του ΠαΣοΚ κ. Γεώργιος Παπανδρέου. Οπότε, το ΠαΣοΚ θύμισε εκκρεμές. Από super εκσυγχρονιστικές τομές στην αρχή, σταδιακά αναδιπλώθηκε σε θέσεις που παραπέμπουν στο «πατριωτικό» ΠαΣοΚ, με αποτέλεσμα να αποθαρρυνθούν αυτοί που προηγουμένως, επί εποχής Κ. Σημίτη, είδαν την κομματική προοπτική θετικά και αισιόδοξα.

Ώσπου φθάσαμε στην «διαγραφή» του τέως πρωθυπουργού κ. Κ. Σημίτη από τις τάξεις του κόμματος που όχι μόνο συνίδρυσε, αλλά εκσυγχρόνισε και ανταποκρινόμενος στις ανάγκες της χώρας, το οδήγησε σε διαδοχικές εκλογικές επιτυχίες. Και τον διέγραψε μάλιστα μόνο και μόνο, επειδή ο τ. πρωθυπουργός ως συνεπής ευρωπαϊστής, όντας επιφανής καθηγητής της Νομικής άλλωστε, ως βουλευτής του Ελληνικού Κοινοβουλίου, είχε την «ασέβεια» να εκφράσει δημόσια την διαφωνία του για την προσωπική πρόταση του προέδρου του ΠαΣοΚ κ. Γ. Παπανδρέου για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την μεταρρυθμιστική συνθήκη της Λισσαβόνας. Όχι μόνο επειδή η διεξαγωγή δημοψηφισμάτων συνιστά (και ορθά) την απόλυτη εξαίρεση στην ελληνική πολιτική ιστορία και τυχόν παραβίαση της θα άνοιγε τους ασκούς του Αιόλου εξ αιτίας του μεσογειακού ταπεραμέντου (διάβαζε: πολιτικής ανωριμότητας και της ιδεολογικής λαγνείας που εξασκεί η Αριστερά στους Έλληνες), αλλά ιδίως επειδή, η μεταρρυθμιστική συνθήκη είχε ήδη υπερψηφιστεί εδώ και πολλούς μήνες πριν και από το ΠαΣοΚ στην Βουλή, οπότε η πρόταση ήταν διπλά επιζήμια, τόσο για κομματικούς (έλλειψη συνέπειας), όσο και για πολιτικούς λόγους. Αυτό ήταν το έγκλημά του.

Αγαπητή ΟΔΟΣ, ξέρω ότι μπορεί να ακούγεται απότομο και σκληρό, αλλά με την σπασμωδική απόφασή του αυτή ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ κ. Γεώργιος Παπανδρέου, δεν μου θύμισε τον ένα από τους 10 μικρούς Μήτσους (του Λάκη Λαζόπουλου) σε μια ακόμη άσκηση θάρρους. Άλλωστε είχε σύμμαχό του και σ' αυτό το βήμα, τον (από το έτος 1985) βουλευτή Καστοριάς κ. Φίλιππο Πετσάλνικο κι' αυτό, αισθητικά και πολιτικά, έχει την σημασία του, έστω κι’ αν όπως φημολογείται ο βουλευτής Καστοριάς είναι απ’ αυτούς που δεν συμμερίζονται (απόλυτα) τις σπασμωδικές αποφάσεις του αρχηγού του το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Αντίθετα ομολογώ ότι για κάποιους λόγους, που ίσως δεν θα έπρεπε να αναλύσω εδώ, η ατελής «διαγραφή» μου έφερε στην μνήμη τους γιους του Σαντάμ Χουσεϊν, οι οποίοι σε εποχές δόξας, συμπεριφέρονταν σαν να είναι φορείς κάποιου είδους θεϊκού δικαιώματος, το οποίο δεν είναι ορατό στους κοινούς θνητούς. Δεν πρόκειται για την πεποίθηση του αλάθητου, αλλά την αξίωση της υποταγής. Αναγνωρίζω ότι η σύγκριση είναι σκληρή, απολύτως υπερβολική και άδικη, ειδικά για πρόεδρο μεγάλου, δημοκρατικού κοινοβουλευτικού κόμματος, και πρόσωπο που επιπλέον είναι πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς. Για τον λόγο αυτό ζητώ προκαταβολικά κατανόηση από τους αναγνώστες σου, ιδίως όσους δεν συμμερίζονται καθόλου την γνώμη μου για τον κ. Κ. Σημίτη. Έκανα την σύγκριση, αποκλει- στικά για να διευκολύνω κάποιους στοχασμούς. Για να τρομάξω. Για να διαχωρίσω την θέση μου, απ’ αυτούς που αντλούν την νομιμοποίησή τους στα πολιτικά πράγματα, από μια αίσθηση υπεροχής έναντι των άλλων, από την πεποίθηση ότι έχουν ιστορικές ευθύνες που πρέπει να επωμιστούν.

Και για να εκφραστώ πιο απλά έστω, η διαδικασία και η αισθητική τις ατελούς διαγραφής, μου πρόσφερε μερικές απαντήσεις για το αυταρχικό φαινόμενο ορισμένων συμπεριφορών με παγκόσμιο αντίκτυπο του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Τζώρτζ Γ. Μπους, γιού του άλλοτε επίσης προέδρου των ΗΠΑ κ. Τζ. Μπους. Ως πολίτης του κόσμου, δεν μπορώ παρά να επικροτήσω την επιλογή των Αμερικανών Δημοκρατικών στο πρόσωπο του Μπαράκ Ομπάμα και όχι της Χίλλαρυ συζύγου του τ. προέδρου Μπίλ Κλίντον, η οποία τους τελευταίους μήνες, έδειχνε να πιστεύει ότι ακολουθεί την πορεία μιας νομοτέλειας, για την οποία είχε γεννηθεί.

Με την διαγραφή του Κ. Σημίτη από τον κ. Γ. Παπανδρέου, κατέστη πια προφανές ότι οι πολιτικά πορφυρογέννητοι, ανδρώνον- ται πολιτικά επίσης, σε αστερισμούς και περιβάλλοντα με εκλεπτυσμένες διαστάσεις ηθικής, ικανοτήτων, αχαριστίας και ευφυίας. Τις οποίες εγώ, ο απλός ανώνυμος αναγνώστης σου, που όχι μόνο δεν είμαι γόνος τόσων μεγάλων πολιτικών, αλλά δεν ονομάζομαι συμπτωματικά μήτε Πετσάλνικος, μήτε Σημαιοφορίδης, δεν θα μπορέσω ποτέ να αντιληφθώ.

Γι' αυτό είναι κάτι, που αγαπητή ΟΔΟΣ, εγώ ο πολιτικά άγονος, προσωπικά το φέρω βαρέως.

Ο αναγνώστης σου
Α

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.6.2008]

15.7.08

ΟΔΟΣ: Στόματα ερμητικά κλειστά


ΟΔΟΣ 19.6.2008 | 448

Τις παλιότερες δεκαετίες στην Ελλάδα, η διαπλοκή και η διαφθορά στον δημόσιο βίο, ιδίως στην περιφέρεια, έφθαναν το πολύ ως το μέγεθος του «μπάρμπα από την Κορώνη». Ύστερα βέβαια εισέβαλε στην ζωή των Ελλήνων ο μπάρμπα Θωμάς αλλά και εμπορικές ονομασίες, όπως μπάρμπα Bin και μπάρμπα Στάθης, με αποτέλεσμα η ιστορία του μπάρμπα, - μέχρι την εισβολή της Βάνα Μπάρμπα στο καλλιτεχνικό στερέωμα, να μοιάζει σαν μια απλή και ρομαντική εκδοχή, της Ελλάδας που έφυγε. Με την Βάνα Μπάρμπα όμως, τα πράγματα άλλαξαν. Έγιναν εκρηκτικά.

Στο παρελθόν, το ίδιο συνέβαινε και στην Καστοριά, όπου η πελατειακή διαπλοκή στον δημόσιο και πολιτικό βίο, σπάνια ξεπερνούσε τα επίπεδα των μικροεξυπηρετήσεων. Στις μελανές εποχές σπάνια υπερέβαινε το επίπεδο της εκκαθάρισης των λογαριασμών των βασικών ιδεολογικών και κομματικών στρατοπέδων, μεταξύ φίλων και αντιπάλων.

Βέβαια, σήμερα, η αγνότητα της τότε εποχής είναι ντεμοντέ. Διότι τώρα πια τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Έχουν γίνει ιδιαίτερα περίπλοκα και σαφώς πιο μεγενθυμένα. Ακόμη και η εποχή του σκανδάλου Κοσκωτά το 1989, μοιάζει με ψυχαγωγική ταινία κατάλληλη για ανηλίκους άνω των 13. Σήμερα η Καστοριά της διαφθοράς, των σκανδαλωδώς χαρισμένων εμπορικών δανείων, της εξαγοράς, της αργυρώνητης δημοσιότητας, της πλατινέ ανικανότητας, ανταποκρίνεται πλήρως στο νέο life style της πολιτικής πραγματικότητας. Πανελλήνιας εμβέλειας.

Αφορμή γι’ αυτές τις γκρίζες παρατηρήσεις αποτελούν οι αποκαλύψεις για το (ένα ακόμη) σκάνδαλο της Siemens και την εμπλοκή σ’ αυτό (με βάση τις μέχρις στιγμής αποκαλύψεις) μελών της οικογένειας του τ. προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κων/νου Μητσοτάκη – η οποία συνδέθηκε με την περιοχή του νομού Καστοριάς μέσω της πολιτικά πανίσχυρης οικογένειας του τ. βουλευτή και τ. υπουργού (επί Κ. Μητσοτάκη) καθώς και τ. γενικού διευθυντή της Ν.Δ. κ. Κ. Σημαιοφορίδη. Αφού είναι πασίγνωστο ότι ο κ. Σημαιοφορίδης αποτέλεσε στενό πολιτικό φίλο και επιστήθιο συνεργάτη του τ. πρωθυπουργού, ενώ η εμπλοκή του οικογενειακού ονόματος στα περσινά σκάνδαλα με τα δομημένα ομόλογα, ανέτρεψε άρδην το πολιτικό σκηνικό. Αν και προηγήθηκε η παραίτηση του από το νευραλγικό αξίωμα του γενικού διευθυντή του κόμματος, μετά τις αποκαλύψεις ο γιος του κ. Αγάπιος Σημαιοφορίδης, παραιτήθηκε ασμένως από την δοτή θέση του προέδρου του Ταμείου των Αποθεματικών Κεφαλαίων των Δημοσ. Υπαλλήλων όλης της χώρας, ενώ το σκάνδαλο συνέβαλε στην επίσπευση των (πρόωρων) εκλογών του περασμένου Σεπτεμβρίου.

Αν στην άλλη όχθη δεν κυβερνούσε το σκάφος του ΠαΣοΚ ο κ. Γεώργιος Παπανδρέου του Ανδρέα (του Γεωργίου) και πλοηγός δεν ήταν ο κ. Φίλιππος Πετσάλνικος, τα πράγματα, ίσως να είχαν διαφορετική έκβαση.

Η ΟΔΟΣ, αποσαφηνίζει, μια και η δικαστική έρευνα βρίσκεται ακόμη στην αρχή, ότι κανείς δεν μπορεί να λογίζεται προκαταβολικά ένοχος. Ούτε φυσικά ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης. Πέρσι φορέας του ίδιου τεκμηρίου ήταν φυσικά και ο κ. Αγάπιος Σημαιοφορίδης, επίδοξος ακόμη τότε (ή και έκτοτε;) διάδοχος στον βουλευτικό θώκο της Καστοριάς.

Άλλωστε πώς θα μπορούσε να τολμήσει να προβλέψει κανείς το αντίθετο, δηλαδή μια άλλη ανακριτική εξιχνίαση και μια διαφορετική απόδοση της δικαιοσύνης, όταν σ’ αυτές τις περιπτώσεις, σφραγίζουν ερμητικά στόματα και κλείνουν μάτια, τόσα πολλά, όσα χρειάζονται ώστε να στέλνουν τις σχετικές υποθέσεις στο αρχείο, ή να οδηγήσουν στην απαγγελία αθωωτικών αποφάσεων. Από παλιά, 29 ήταν οι κατασκευαστές πλυντηρίων, που το συνιστούσαν το δραστικό απορρυπαντικό. Με πρόπλυση και ξέπλυμα. Τέλεια δουλειά που απομακρύνει όλους τους λεκέδες.

Στην Ελλάδα, την αγγελικά πλασμένη του σήμερα, μόνο αν χρωστάς στο ΤΕΒΕ είναι περίπου βέβαιο ότι θα κριθείς ένοχος και θα τιμωρηθείς. Για όλα τα υπόλοιπα, ιδίως αν είσαι «κάποιος», γιος κάποιου άλλου, σύζυγος κάποιου άλλου, νύμφη, γαμβρός ή αδελφός, δεν έχεις να φοβηθείς τίποτε. Η ασυλία είναι εξασφαλισμένη. Γιατί θα ήταν παραλογισμός ο ισχυρισμός ότι η διαφθορά ή η ανικανότητα έχει στεγανά και περιορίζεται μόνο στην εκτελεστική εξουσία.

Απλά, όπως συνέβη στην υπόθεση των αποκαλύψεων για τα ομόλογα και για την ανάρμοστη πολιτική και οικονομική ισχύ που φέρεται να διατηρούσε και να διένειμε σε φίλους και αρεστούς στην Καστοριά ο οικογενειακός περίγυρος του τ. βουλευτή και εκ των εμπίστων μητσοτακικών, έτσι και στην υπόθεση των αποκαλύψεων για τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, νεαρό βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, αδελφό της κ. Ντόρας Μπακογιάννη, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι το ζήτημα δεν είναι η διάβρωση και η ηθική κατάπτωση ως αποτέλεσμα της μακροχρόνιας πολιτικής σταδιοδρομίας και των πειρασμών της εξουσίας. Αλλά ότι η διάβρωση έγινε περίπου προϋπόθεση για την είσοδο και την παραμονή στην πολιτική ζωή. Εκ των ουκ άνευ για μεγάλη καριέρα. Όπως βεβαίως έστω και δευτερευόντως, εντυπωσιάζει το είδος και το μέγεθος της απληστίας.

Και έτσι, πάνω στην στιγμή που ο μέσος ενεργός πολίτης φθάνει να το πάρει απόφαση, ότι (ίσως) δεν είναι πάντοτε το χείριστο πράγμα η οικογενειοκρατία και η ευνοιοκρατία στην πολιτική ζωή και το δημοκρατικό πολίτευμα. Πάνω που θέλει να ξεχάσει ότι τα τελευταία 50 –60 χρόνια -με εξαίρεση την μεταβατική (δυστυχώς) περίοδο Κ. Σημίτη, η Ελλάδα στις δημοκρατικές περιόδους της, κυβερνάται σχεδόν ανελλιπώς από τρεις οικογένειες (Παπανδρέου, Καραμανλή, Μητσοτάκη) και τα μισθωμένα υποζύγιά τους στην περιφέρεια.

Πάνω που μπροστά στις φιλότιμες (φαινομενικά τουλάχιστον) προσπάθειες της κ. Ντ. Μπακογιάννη θέλει να λησμονήσει κάποιος την δήθεν ρεαλιστική πατρική ατάκα, για την Μακεδονία και το «ποιος θα θυμάται αυτό το όνομα ύστερα από 10 χρόνια» και αποφασίζει να ρίξει νερό στο κρασί της άποψης για τις στατιστικά εξακριβωμένες κληρονομικές ασθένειες των πολιτικών, και για την ακόρεστη δίψα τους για δόξα και χρυσό, έρχονται στην δημοσιότητα κάτι τέτοιου είδους αποκαλύψεις. Που προκαλούν σεισμό και αναταράξεις, στο πολιτικό, δικαστικό και ειδησεογραφικό σύστημα, μόνο μέχρι την επόμενη soap story. Που έχει και ολίγον, Τήνο, Πάρο και Άγιο Βικέντιο και Γρεναδίνες.

Αμαρτίες γονέων και αμαρτίες αρχιερέων.
Τελικά είχε η Καστοριά, παντού τους δικούς της ανθρώπους.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19 Ιουνίου 2008, αρ. φύλλου 448

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε διευθυντά,

Σας κοινοποιώ επιστολή που μοίραζαν νέοι συμπολίτες μας την περασμένη εβδομάδα έξω από το κτήριο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καστοριάς, ευελπιστώντας στην αφύπνιση των συμπολιτών μας.

Θ.Γ.

ΑΠΟ ΤΟΤΕ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΣΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΑΓΑΠΗΣΑ ΤΑ ΖΩΑ

Εχθές το βράδυ έλαβε τόπο στην πόλη άλλο ένα φριχτό και όπως πάντα ατιμώρητο έγκλημα. Κάποιοι αναίσθητοι υπάνθρωποι που την μέρα μεταμορφώνονται σε δίποδα, δηλητηρίασαν ρίχνοντας φόλα, τα περισσότερα από τα αδέσποτα της πόλης. Παρά τις προσπάθειες όσων μαζεύτηκαν για να βοηθήσουν, τρία γλυκύτατα σκυλάκια έχασαν την ζωή τους μετά από πολύωρη και επίπονη μάχη με τον θάνατο.
Το συμβάν που σημειώθηκε γύρω στις 12 το βράδυ στην περιοχή της λαϊκής αγοράς, δεν είναι το πρώτο και, όπως φαίνεται, ούτε το τελευταίο.
Πριν λίγο καιρό παρόμοιο γεγονός συνέβη στο Νταηλάκη, ενώ είναι κοινό μυστικό πλέον πως οι «εκκαθαρίσεις» αυτές δεν είναι καθόλου άγνωστες στους αρμοδίους, οι οποίοι καθώς φαίνεται είναι και οι «χορηγοί των αποτρόπαιων αυτών ενεργειών.

Οι λόγοι που οδηγούν εκεί είναι πολύ περισσότεροι από αυτούς που αναγνωρίζουν οι κακοπροαίρετοι:
-Κάθε φορά που ένα παιδί τρέχει ουρλιάζοντας, φοβισμένο κυρίως λόγω άγνοιας από τα γλυκύτατα τετράποδα.
-Κάθε φορά που οι μαγαζάτορες διώχνουν τα ζώα αυτά από το φυσικό τους περιβάλλον για να προσθέσουν και άλλα τραπεζάκια στις βιτρίνες της μιζέριας τους.
-Κάθε φορά που κάποιο ζώο κλαίει στο κελί –μπαλκόνι του, επειδή ο αφέντης του δεν έχει διάθεση να του προσφέρει αγάπη και στοργή.
-Κάθε φορά που κάποιος θα βρίσει και θα χτυπήσει αυτά τα ζώα, γιατί έκαναν την ανάγκη τους στον δρόμο ή στο τσιμέντο, μόνο και μόνο επειδή δεν του άφησαν φύση για να ζήσει.
-Κάθε φορά που δημιουργείται η ηλίθια ψευδαίσθηση σε κάποιον πως είναι άξιος και ικανός να ορίζει τις τύχες των άλλων ως ανώτερος.
-Και κάθε μέρα που συνεχίζουμε να ζούμε στον αποστειρωμένο από αγάπη και συναίσθημα, μίζερο και τσιμεντένιο κόσμο που μας μαθαίνει να ανασαίνουμε για να μισούμε και να πατάμε επί πτωμάτων για να επιβιώσουμε.
Όσο συνεχίζουν να συμβαίνουν όλα αυτά,
ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑ ΚΤΗΝΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΖΩΗ
ΑΝ ΣΑΣ ΑΡΕΣΕΙ ΤΟΣΟ Η ΦΟΛΑ, ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΤΗΝ ΣΤΟ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΣΑΣ


[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.6.2008]

ΒΙΒΛΙΟ: Ζήτω το σχολείο

Το κείμενο που ακολουθεί προέρχεται από το δημοτικό σχολείο Μαυροχωρίου

Την άνοιξη που πέρασε, κυκλοφόρησε ένα πολύ πρωτότυπο βιβλίο για τα δεδομένα της περιοχής μας και όχι μόνο. Πρόκειται για το βιβλίο που εξέδωσε το Δημοτικό Σχολείο Μαυροχωρίου, το οποίο περιλαμβάνει δράσεις που έγιναν στο χώρο του Σχολείου στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων, και τώρα, με τη συγκεκριμένη μορφή, κοινοποιούνται στο ευρύτερο κοινό.
Το βιβλίο δε θα υπήρχε αν δε χρηματοδοτούνταν η έκδοσή του από δημόσιους φορείς-την Τ.Ε.Δ.Κ. του νομού μας, την Κ.Ε.Α.Υ.Μ. (Μαυροχωρίου), τη Νομαρχία Καστοριάς-, αλλά και τους γονείς νυν και πρώην μαθητών του Σχολείου, τους Ε. και Σ. Ζέρβα –Π. και Κ. Γεωργιάδη.

Την πολύ πετυχημένη ομολογουμένως παρουσίαση του βιβλίου έκαναν στο χώρο του Σχολείου οι Σχ. Σύμβουλοι της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού μας κ. Έλενα Ζυγούρη και κ Αλίκη Καζταρίδου τον περασμένο Απρίλιο. Ειπώθηκαν ανάμεσα στ’ άλλα και τα εξής:

«Ένα αλλιώτικο, ιδιαίτερο βιβλίο. Ένα βιβλίο που αποτελεί το επιστέγασμα μιας σειράς δράσεων που οργανώθηκαν και υλοποιήθηκαν στο Σχολείο Μαυροχωρίου από το 2003-2006, που εμπεριέχει το απόσταγμα της βιωμένης διδακτικής εμπειρίας και πράξης μαθητών και δασκάλων και που ως αποτέλεσμα φέρνει ως εμάς τους αναγνώστες του σκέψεις, συναισθήματα, αγωνίες, ερωτήματα, πιθανές απαντήσεις, πιθανές εσωτερικές αναδιοργανώσεις που κυρίως αφορούν το ρόλο του σχολείου, το ρόλο του δασκάλου, την ποιότητα των μαθητών-αυριανών πολιτών που απαιτείται να διαμορφώσουμε μέσα από το σχολικό σύστημα για να πετύχουμε το στοίχημα της ζωής: κοινωνική αναδόμηση, ποιότητα ζωής, αξίες ζωής.

(…) Χωρίς τους μαθητές και τους δασκάλους δε θα υπήρχε έργο να παρουσιαστεί και να συζητηθεί, να μας γεννήσει γόνιμους προβληματισμούς, να μας γεμίσει με την ικανοποίηση που νιώθει ο κάθε αναγνώστης που συνομιλεί νοερά με ένα βιβλίο, να τονώσει την ελπίδα που πάντα κρατάμε μέσα μας οι δάσκαλοι ότι μπορούμε να παρέμβουμε και να αλλάξουμε την κατεύθυνση των πραγμάτων, που πολλές φορές μοιάζουν να οδηγούν νομοτελειακά στη συγκρότηση μιας ανταγωνιστικής, αποστεωμένης αξιακά και ηθικά κοινωνικής πραγματικότητας, μιας πραγματικότητας που αποξενώνει τον άνθρωπο από το συνάνθρωπο, τον άνθρωπο από τη φύση, που απαξιώνει το συναίσθημα και θεοποιεί τον ορθολογισμό και την οικονομία. Εδώ λοιπόν, σ’ αυτό το Σχολείο εδώ και χρόνια είναι η αλήθεια, χαράχτηκαν άλλες διαδρομές, προτάθηκαν άλλες προοπτικές για τη μάθηση, τη σχολική κουλτούρα, τη σύνδεση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με τις πραγματικές καταστάσεις της καθημερινής ζωής, την όσμωση των διαφορετικών, συχνά αλληλοσυγκρουόμενων αντιλήψεων και στάσεων ζωής. Και είναι βέβαιο πως το κέρδος το εισπράττουμε όλοι μας: μαθητές που μετατρέπουν την περιέργεια και την ερώτηση σε εργαλείο ανακάλυψης και διερεύνησης του κόσμου στον οποίο συμμετέχουν και τον οποίο συνδιαμορφώνουν, δάσκαλοι που, εκμεταλλευόμενοι τις ανησυχίες, τα βιώματα, τις εμπειρίες και τις σκέψεις των μαθητών τους, των παιδιών τους όπως συνηθίζουν να λένε, παιδαγωγούν και μορφώνουν, σχολική κοινότητα που ανταποκρίνεται απολύτως στον κυρίαρχο στόχο της: να δίνει αξία στον άνθρωπο, να αναγορεύει σε απόλυτη στάση ζωής την ανθρωπιά.

Όλοι μας ξέρουμε καλά, ιδιαίτερα εμείς οι εκπαιδευτικοί διαθέτουμε και την επιστημονική τεκμηρίωση γι’ αυτό, ότι το σχολείο δεν είναι εδώ για να μεταβιβάζει στείρα γνώση στους μαθητές. Είναι εδώ για να μορφώνει και να παιδαγωγεί, με εργαλεία του την ανάπτυξη δεξιοτήτων κριτικής και δημιουργικής σκέψης, την καλλιέργεια θετικών στάσεων ζωής και την οικοδόμηση στέρεων πανανθρώπινων αξιών. Μόνο που καμιά φορά, μέσα σε ένα σύστημα που ατυχώς καθορίζει ως βασικό κριτήριο επιτυχίας την κατά λέξη αναπαραγωγή γνώσεων από τα σχολικά εγχειρίδια με στόχο την εισαγωγή των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μοιάζει να το ξεχνάμε. Ευτυχώς, ιδιαίτερα στο επίπεδο του δημοτικού σχολείου, υπάρχουν πάντα δάσκαλοι και μαθητές που μας θυμίζουν ότι το σχολείο είναι δράση και οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ των ανθρώπων, μια διαρκής αλληλεπίδραση και ανταλλαγή σκέψεων και συναισθημάτων, που κυρίως οδηγούν στην πνευματική ανάταση των συμμετεχόντων και εμφατικά υπογραμμίζουν ότι η γνώση είναι άριστο εργαλείο, η Παιδεία όμως, η βαθύτερη μόρφωση και καλλιέργεια, είναι αυτοσκοπός.

Καμία άριστα και ευφυώς λυμένη άσκηση μαθηματικών, κανένα άψογα γραμμένο, χωρίς γραμματικά και συντακτικά ατοπήματα κείμενο, καμιά τέλεια αναπαραγωγή από στήθους κειμένου δεν μπορεί να αξιολογηθεί ως μεγαλύτερης αξίας και βαρύτητας δραστηριότητα από τη δημιουργική διάθεση του χρόνου, της διάθεσης και της αξιοποίησης των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των μαθητών άλλοτε για να κατασκευάσουν με τα χέρια τους σελιδοδείκτες για την ενίσχυση του Συλλόγου παιδιών με νεοπλασματικές ασθένειες ή χειροτεχνήματα για να ενισχύσουν το Ταμείο Βοήθειας υπέρ του συμμαθητή τους, άλλοτε για να οργανώσουν έκθεση παιχνιδιών, με στόχο να ενισχύσουν τα παιδιά της ΕΛΕΠΑΠ. Και ποια άψογα λυμένη γραμματική δραστηριότητα ή τέλεια εκτελεσμένο πείραμα φυσικής μπορεί να βρεθεί μεγαλύτερης αξίας από την απελευθέρωση των τριών θεραπευμένων γερακιών του Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων της Καστοριάς, δράση που, όπως αναφέρεται στη σχετική εισήγηση του βιβλίου, μετέτρεψε τα παιδιά σε «σπουδαίους ιεραποστόλους υπέρ της προστασίας των ζώων». Ποια εικόνα μπορεί να διδάξει περισσότερο τους μαθητές μας από την εικόνα της απελευθέρωσης των πουλιών, ποια μεγαλύτερη κορύφωση συναισθήματος, δοτικότητας, προσφοράς, μεγαλοσύνης μπορεί να υπάρξει;».

Μετά από αυτή την πραγματικά πολύ σπουδαία εισαγωγή της κ. Ζυγούρη στο θέμα, οι δύο Σχολικές Σύμβουλοι που ανέλαβαν ολοπρόθυμα να παρουσιάσουν στο κοινό το βιβλίο «Ζήτω το Σχολείο», η κ. Ζυγούρη και η κ. Καζταρίδου, το παρουσίασαν αναφερόμενες ξεχωριστά σε καθένα από τα έξι μέρη του βιβλίου, τις έξι δράσεις που περιγράφονται μέσα στις σελίδες του, οι τίτλοι των οποίων είναι :

-Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου. Με αφορμή τη συγκεκριμένη δράση επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης πως η σχέση αγάπης ανάμεσα στο παιδί και το βιβλίο δεν είναι δεδομένη ούτε αυτονόητη, αλλά ίσα ίσα είναι μια σχέση που, για να γεννηθεί, απαιτείται θέληση, κόπος, υπομονή και ορθός προσανατολισμός και σχεδιασμός και ασφαλώς η ύπαρξη μιας ισχυρής παιδαγωγικής σχέσης μεταξύ δασκάλου- μαθητή, ειλικρινής και ισότιμη, καταλυτική για την πνευματική ανύψωση του μαθητή στο επίπεδο της πνευματικής ωριμότητας που έτσι κι αλλιώς διαθέτει ο δάσκαλος ως ενήλικας.

-Με τι παίζουν τα παιδιά μας; Πρόκειται για μια δράση του Σχολείου που έχει ως σκοπό να επαναπροσδιοριστεί η σχέση του παιδιού με το παιχνίδι, να αναγνωριστεί η αξία των παιχνιδιών που ακονίζουν το νου, που καλλιεργούν την ηθική συνείδηση μέσα από τους κανόνες, τους όρους και τις προϋποθέσεις τους, που αποκαλύπτουν σε μας τους μεγάλους τις βαθύτερες πλευρές του χαρακτήρα των ίδιων των παιδιών μας.

-Οι φίλοι μας τα ζώα. Στη διάρκεια αυτής της δράσης κάθε τάξη διαλέγει το δικό της ζώο, αυτό με το οποίο θέλει να ασχοληθεί και να το γνωρίσει καλύτερα ∙ στη διάρκεια της παρουσίασης με πολύ ευρηματικό τρόπο ερμηνεύεται κάθε επιλογή των παιδιών ανάλογα με την ηλικία τους και πάντως όλα τους μαθαίνουν καλά πως το επίπεδο πολιτισμού του κάθε ανθρώπου φαίνεται από τον τρόπο που φέρεται στα πλάσματα που αυτός διαφεντεύει, τα ζώα.

-Ζήτω το βιβλίο. Σ’ όλα τα αποσπάσματα που χρησιμοποιούνται στο κομμάτι αυτό του βιβλίου, με φαντασία, χιούμορ, ευαισθησία, και πολλή τρυφερότητα προβάλλει η αγάπη για το καλό βιβλίο και ο αναντικατάστατος ρόλος του στη μόρφωση και την αγωγή του παιδιού. Ακόμα, γίνεται αναφορά στην ιστορική εξέλιξη του βιβλίου και της ανάγνωσης, αλλά υπάρχουν και πολύ ενδιαφέρουσες φωτογραφίες απ’ όλο τον κόσμο, με πολύ κατατοπιστικές λεζάντες που βοηθούν τον αναγνώστη να γνωρίσει διαφορετικές πλευρές της σχέσης του ανθρώπου με το βιβλίο.

-Το μαντιλάκι στη ζωή των Ελλήνων. Εδώ παρουσιάζεται ένα πρωτότυπο και πολύ ενδιαφέρον ιδιαίτερα για την εποχή μας, όπου κυριαρχεί η υπερβολή, θέμα. Μέσα από ένα τόσο μικρό και ασήμαντο πραγματάκι όπως είναι ένα μαντιλάκι, το πρόγραμμα αυτό είχε ως στόχο να καταγράψει το ρόλο που έπαιξε το μαντιλάκι στη ζωή των Ελλήνων σε παλιότερες εποχές, ώστε να κρατηθούν ζωντανά και να μη χαθούν όλα εκείνα τα στοιχεία που χρωμάτισαν με όμορφο τρόπο το παρελθόν.

-Το αυγό του Πάσχα. Στόχος της συγκεκριμένης δράσης ήταν να μάθουν τα παιδιά πράγματα που δε γνωρίζουν γι’ αυτό , αν και το συναντούν κάθε Πάσχα. Στη διάρκεια της συγκεκριμένης δράσης, λειτούργησαν εργαστήρια, όπου τα παιδιά έβαψαν αυγά με παραδοσιακούς, αλλά και πιο μοντέρνους τρόπους. Αφορμή για την ενασχόληση αυτή υπήρξαν οι Καστοριανοί μάστορες του είδους, τα αδέρφια Μελά, που για πάνω από 35 χρόνια ζωγραφίζουν απεικονίζουν καστοριανές -και όχι μόνο- ομορφιές με αληθινά περίτεχνο τρόπο.

Τέλος, αξίζει να διευκρινιστεί πως όλες αυτές οι δράσεις δεν προστίθενται στο σχολικό πρόγραμμα, αλλά είναι ενταγμένες στο κανονικό πρόγραμμά του, στις ώρες της Ευέλικτης Ζώνης, όπου δίνεται η σπουδαία ευκαιρία σε παιδιά και δασκάλους να ασχοληθούν συστηματικά με θέματα που τους απασχολούν και τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα και να αποκτήσουν γνώσεις που μπορούν να τους μετατρέψουν σε πολίτες περισσότερο συνειδητοποιημένους και ευαίσθητους, πολίτες από αυτούς που έχει ανάγκη η πατρίδα και η εποχή μας σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19.6.2008]

14.7.08

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε Διευθυντά,

Διάβασα το σχόλιο στην έγκριτη εφημερίδα σας σχετικά με την παρέμβαση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Προς αποκατάσταση των εντυπώσεων που έχουν δημιουργηθεί θέλω να δηλώσω τα εξής: Όπως αναφέρεται και στην επιστολή μου η παρέμβαση δεν έγινε σήμερα, τρεις μήνες μετά, αλλά ευθύς μόλις διαβάσαμε το σχετικό σχόλιο στην εφημερίδας σας, γίναμε δέκτες παραπόνων από περίοικους και λάβαμε την σχετική επιστολή από το σύλλογο "Σπασμένο Ρόδι". Παράλληλα επειδή μας γνωστοποιήθηκε ότι γίνονται εργασίες και μέσα στα πλαίσια των καθηκόντων μας καθότι η κύρια αρμοδιότητα και χωρικά είναι του Δήμου Καστοριάς, επικοινώνησα με τους αρμοδίους ζητώντας να ελεγχθεί η περίπτωση αυτή και να ληφθούν τα σχετικά μέτρα.

Το θέμα των κεραιών κινητής τηλεφωνίας όπως και γενικότερα των επιπτώσεων της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας είναι σημαντικό για αυτό το λόγω και αναλάβαμε σχετική πρωτοβουλία για να ενταχθούμε στο πρόγραμμα Ερμής που μετρά τα επίπεδα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, ενέργεια που θεωρούμε πολύ σημαντική.
Σας ευχαριστώ

Κωνσταντίνος Λιαντσης
Νομάρχης Καστοριάς

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 12.6.2008]

ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Κύριε Διευθυντά.

Στην «ΟΔΟ» της 22.05.2008, διάβασα το άρθρο της εφημερίδας : «θέα φιλέτων».

Το οικόπεδο στο οποίο αναφέρεστε κάποτε ανήκε στην οικογένειά μου. Όταν ήταν δήμαρχος Καστοριάς ο εισαγγελέας κ. Αργυρόπουλος, σκέφτηκε, βρήκε και αποφάσισε, να κάνει πάρκο αυτό το οικόπεδο, και μάλιστα όχι ολόκληρο. Έκανε στα χαρτιά δρόμους, και μικρά – μικρά πάρκα. Το οικόπεδο αχρηστεύονταν. Δεν ξέρω κατά πόσο ήταν το οικολογικό ενδιαφέρον του κ. Δημάρχου, που εκείνη την εποχή δεν είχε εκδηλωθεί πουθενά στον κόσμο, ειδικά δε στην Ελλάδα η οποία προσπαθούσε να βγει από την καταστροφή, και ειδικότερα στη Καστοριά, όπου κυριαρχούσε η φύση. Ίσως ο κ. Αργυρόπουλος να έβλεπε μακριά …
Τότε, όχι με την έννοια του οικολόγου, αλλά μάλλον του φυσιολάτρη, τρεις άνθρωποι στην Καστοριά, ασχολούνταν με το περιβάλλον. Πρώτος ο Κοσμάς Μπαρμπατσούλης, που είχε κάνει έργο ζωής το πράσινο και φύτεψε τα πλατάνια και στους δυο μόλους, δεύτερος ένας που με διαφεύγει το όνομα και ασχολούνταν με το Φουντουκλί, και φρόντιζε την πηγή, και τρίτος ένας νεαρός τότε, ο Λάκης Παπαναούμ [Τσούμπαλας] που φρόντιζε τα κρίνα στο βουνό της λίμνης.
Εκείνη την μακρινή εποχή, δεν επικρατούσε φυσικά το οικολογικό κίνημα, αλλά κυριαρχούσε η δύναμη του νικητή, το κυνήγι των αριστερών και συμπαθούντων.
Η μητέρα μου, ιδιοκτήτρια του οικοπέδου, μια όμορφη χήρα στα σαράντα της, κατηγορούνταν για συμμετοχή στο ΕΑΜ, είχε δε σε βάρος της ότι είχε εκλεγεί δια βουής δημοτική σύμβουλος από το ΕΑΜ. Είχε βέβαια έγκαιρα παραιτηθεί λόγω ασυμβιβάστου, γιατί ήταν δημόσιος υπάλληλος, αλλά πόσο μετρούσαν τότε τέτοιες δικαιολογίες;
Ίσως αυτό να βοήθησε την ανάπτυξη οικολογικού ενδιαφέροντος από τον κ. Δήμαρχο. Ίσως να υπήρχε και κάτι άλλο…
Η μητέρα μου, είδε το αδιέξοδο, δεν είχε δυνάμεις να αμυνθεί, είχε δυο παιδιά μαθητές στο γυμνάσιο και γέρους γονείς, έτσι αναγκάστηκε να το πουλήσει κοψοχρονιά. Δεν ξέρω ποιος το αγόρασε, ούτε τι σκεφτόταν τότε. Ίσως ήλπιζε ότι θα αλλάξει το σχέδιο. Ήταν όμως σε πλήρη γνώση της κατάστασης. Από τότε πέρασαν σχεδόν 60 χρόνια. Δεν το είχε τακτοποιήσει ο Δήμος ;
Είναι ευτύχημα που έμεινε πράσινος πνεύμονας, σε τέτοια προνομιακή θέση. Δεν νομίζω ότι έχει κανένα δικαίωμα πλέον ο αγοραστής.
Με δίνεται όμως η ευκαιρία, να μιλήσω για τις δημοτικές υπηρεσίες, και το πόσο αυτές προσπαθούν και επιλύουν τα διάφορα προβλήματα.
Καταχρώμαι της φιλοξενίας σας, αλλά νομίζω ότι δεν είναι μόνο προσωπικό μου ζήτημα, αλλά ευρύτερο, που δείχνει την νοοτροπία του Δήμου.

Κάτω στο Απόζαρι, στην αρχή της Χριστοπούλου, κάτω από το Δημαρχείο, στην πλατεία Μακεδονομάχων, στα παλιά ψαράδικά για μας τους παλιούς, υπάρχει ένα οικόπεδο με μεγάλα πλατάνια, σε επαφή με το τοίχος. Ήταν του παππού μου. Σημερινοί κληρονόμοι είμαστε κατά το ήμισυ ο αδελφός και εγώ. Το άλλο ήμισυ, ανήκει στο Δήμο, που αποζημίωσε την ξαδέλφη μου.
Το οικόπεδο αυτό δεσμεύτηκε από τον Δήμο το 1938 [ Προσοχή το χίλια εννιακόσια τριάντα οκτώ] . Κανένας από την οικογένειά μας, ο παππούς στη αρχή, η μάνα μου και η αδελφή της μετά και στο τέλος η ξαδέλφη μου, ο αδελφός μου και εγώ, δεν διαμαρτυρηθήκαμε. Ίσα-ίσα που είπαμε όλοι ότι και η πλατεία πρέπει να μεγαλώσει, και το τείχος να προβάλλεται. Τα πρώτα χρόνια ο Δήμος επικαλούνταν αδυναμία να το αποζημιώσει, κάτι που βλέπαμε εν μέρει λογικό. Επί πλέον είχαμε και κάποιο εισόδημα, από κάτι πρόχειρες κατασκευές που υπήρχαν, και χρησιμοποιούνταν η μια για συνεργείο και η άλλη για πωλήσεις φρούτων. Ακόμη τότε ήταν φτώχεια. Αργότερα τι να συζητήσεις για το οικόπεδο όταν ούτε άδεια μας έδιναν να συνδεθούμε με το αποχετευτικό δίκτυο, μη τυχών και μολύνουμε τα εθνικόφρονα απορρίμματα.

Μετά την χούντα επανήλθαμε. Πάλι τίποτα δεν έγινε . Μάλιστα όταν κατέβηκα υποψήφιος βουλευτής με την Συμμαχία των 5, το 1977, βρήκα στο οικόπεδο μας μια τεράστια αφίσα που έγραφε: «Κομουνιστές και μπολσεβίκοι, τούτη η γη δεν σας ανήκει».
Όταν αργότερα, επί ΠαΣοΚ, πήγα στο Δήμο να συζητήσω, με είπαν: «Εσύ κομουνιστής πρέπει να το χαρίσεις». Ο καιρός κυλούσε, με λόγια και κοροϊδίες. Εμείς τους προτείναμε, αφού δεν έχουν χρήματα, να μας δώσουν ένα οικόπεδο του Δήμου ίσης αξίας. Ο Δήμος δεν έβρισκε οικόπεδο ! Ούτε ακόμη όταν έγινε η προέκταση του σχεδίου πόλης προς το Φουντουκλί. Ο Δήμαρχος, ο κ. Παπουλίδης, που υπήρξε και μαθητής του, με έδωσε ένα χάρτη με σημειωμένα διάφορα οικόπεδα, να διαλέξω.

Ένα-ένα τα διάλεξα όλα, και κάθε φορά με έλεγε ότι εκείνο το χρειάζεται. Με κορόιδευε. Και δεν φτάνει αυτό !
Αποφασίζει μια μέρα και σπάει την περίφραξη, καταστρέφει την παράγκα που υπήρχε μέσα, και αρχίζει να κάνει εγκαταστάσεις ποτίσματος. Τον κάνει μήνυση ο ξάδελφος [δικηγόρος Δέδες] και τότε ζητά βοήθεια. Μπροστά στον εισαγγελέα Καστοριάς, δηλώνω ότι εγώ, δεν κάνω μήνυση σε εκλεγμένο Δήμαρχο. Με ευχαρίστησε ο Δήμαρχος και … με κορόιδεψε ξανά. Ξέρω θα με πούνε αφελή η ρομαντικό. Ίσως έχουν δίκαιο.
Μετά από πιέσεις μου, δέχεται την νέα πρότασή μου. Να ζητήσει ο Δήμος τιμή μονάδας από το πρωτοδικείο, και να μας αποζημιώσει με αυτήν την τιμή. Βγαίνει τιμή από το πρωτοδικείο, κάνει έφεση στην Κοζάνη και πετυχαίνει μια πολύ ευνοϊκή για τον Δήμο τιμή. Η επιχειρηματολογία του δήμου, για να πετύχει αυτήν την τιμή, είναι η εξής : Η τιμή του οικοπέδου πέφτει γιατί σας το έχουμε δεσμεύσει!

Αλλά ακούστε το παράλογο: Ο δήμος δεν καταθέτει τα χρήματα στην ημερομηνία που πρέπει Και εδώ μας κοροϊδεύουν.
Θύμωσα. Είπα φτάνει πια, όχι άλλη κοροϊδία. Ως εδώ. Έκανα προσφυγή στα δικαστήρια και κέρδισα. Περίμενα πλέον να φύγει ο Παπουλίδης από Δήμαρχος.

Όταν ανέλαβε ο κ. Τσαμίσης, τον επισκέφτηκα. Τον είπα ότι πρέπει να κλείσει αυτή η ιστορία. Ούτε ο Δήμος ούτε εμείς μπορούμε να αξιοποιήσουμε το οικόπεδο. Τον πρότεινα να βάλλουν την τιμή της αντικειμενικής αξίας και να τελειώνουμε. Περιμένω ακόμη.
Σας ρωτώ, και μαζί σας το Δημοτικό Συμβούλιο, μέχρι πότε πρέπει να περιμένω;
Έχουν κάτι καλύτερο να με προτείνουν;
Ο φίλος ο Γιώργης Καπαχτσής, που γνωρίζει και την υπόθεση, έει άλλη γνώμη ;
Οι σύντροφοι του τρίτου ψηφοδελτίου τι λένε;
Θα περιμένω λίγο ακόμη.

Με εκτίμηση
Περδίκκας ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ
Αθήνα 29.05.2008

Η ΟΔΟΣ καταχωρεί την επιστολή του πολύ καλού φίλου της εφημερίδας κ. Περδίκα Παπακώστα, Καστοριανού που ζει στην Αθήνα, για τα ιστορικά στοιχεία της προσωπικής προσέγγισης του σε θέματα, που παρουσιάζουν γενικώτερο ενδιαφέρον. Επισημαίνεται όμως, ότι ιδίως στο πρώτο σκέλος της, γίνεται αναφορά σε υπόθεση, η οποία ήδη εκκρεμεί στα δικαστήρια της Καστοριάς μεταξύ του Δήμου και ιδιώτη από τις ΗΠΑ. Κάτω από το πρίσμα της επιστολής, επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά η έκταση που μπορεί να έχει μια πιθανή παρεξήγηση των διεκδικητών γύρω από την προέλευση και το ιδιοκτησιακό καθεστώς του πιο γνωστού αλσυλλίου της Καστοριάς, που είναι ορατό από πολύ μακριά, εδώ και πολλές – πολλές δεκαετίες. Για την ΟΔΟ σημασία έχει η τελική πεποίθηση του κ. Παπακώστα, για την δημοτική έκταση, πεποίθηση που δεν διαφέρει καθόλου από τα σχόλια του άρθρου της 1ης σελίδας του φύλλου 444.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 12.6.2008

10.7.08

ΝΩΝΤΑ ΤΣΙΓΚΑ: Πολιορκημένοι του έρωτα και της ελευθερίας

(για την Αηδονόπιτα του Ισίδωρου Ζουργού)

Ας μας παρηγορεί
Τουλάχιστον η σκέψη,
Πως δεν θα γεννούμε
Σαν πριν, άλλη φορά.
Και πώς τα βάρη ετούτα
Τα σήκωσε η καρδιά μας
Μόνο για μια φορά.
Η καρδιά μας, που ο ιδρώτας της
Σ΄ αίμα πηχτό είχε στάξει.


GEORGE GORDON SIXTH LORD BYRON
Childe Harold (Μτφρ. Μαρία Ι. Κεσίση) 1

Η βιβλιοπαραγωγή στη Ελλάδα βρίσκεται στην πιο δυναμική εποχή της. Δέκα χιλιάδες τίτλοι περίπου είχαν εκδοθεί το 2006. Από αυτά το 45% ήσαν μεταφράσεις ξένων συγγραφέων ενώ η ντόπια παραγωγή κάλυπτε το 55%. Το 30% των Ελλήνων δεν διαβάζουν κανένα βιβλίο μέσα σ’ ένα χρόνο. Το 8.5-10% διαβάζει πάνω από 10 βιβλία το χρόνο. Το 30% έχουν διαβάσει από ένα μέχρι εννέα βιβλία το χρόνο. Το 32% διαβάζουν μόνο βιβλία σχετιζόμενα με την επαγγελματική απασχόληση και τα ενδιαφέροντα του ελεύθερου χρόνου τους. Οι περισσότεροι που δεν διαβάζουν επικαλούνται έλλειψη χρόνου2. Όταν ένας συγγραφέας εκδίδει κάποιο βιβλίο απευθύνεται σε 100.000 περίπου συστηματικούς αναγνώστες. Η γλώσσα της στατιστικής τσακίζει κόκαλα με το βάρος των αριθμών. Τι ελπίδες έχουν μερικές από τις δεκάδες χιλιάδες βιβλία που προστίθενται στα ήδη υπάρχοντα στην κυκλοφορία μαζί με πάμπολλα κλασσικά που θα διαβάζονται σε όλες τις εποχές να τεθούν στα υπόψη του αναγνώστη; Βρίσκω όμως παρήγορη την ιδέα πως η ανάγνωση είναι κάτι σαν τον έρωτα. Που σου τυχαίνει έξω από στατιστικές και λίστες υποψηφίων (βιβλίων εν προκειμένω). ΄Ερχομαι λοιπόν σήμερα εγώ να σας μιλήσω για ένα βιβλίο. Για κάποιον δηλαδή από τους χιλιάδες ίσως καινούργιους τίτλους που θα κληθεί να διαλέξει ό συστηματικός από σας αναγνώστης για τη χρονιά που διανύουμε. Βαραίνει λοιπόν επάνω μου η ιδέα που στέκομαι να σας μιλήσω για το συγκεκριμένο βιβλίο. Να το ξεχωρίσω από το σωρό και να το υψώσω στα χέρια εύρημα άξιο. Μου αλαφραίνει το άχθος της σκέψης πως στο τέλος καμιά κριτική και καμιά δημοσιότητα δεν είναι ικανή από μόνη της να προκαλέσει κάτι πιο βαθύ που συμβαίνει με τα βιβλία. Ένα ευπώλητο και ευλογητό από τις επιφυλλίδες κριτικής του σήμερα βιβλίο αύριο δεν θα υπάρχει. (Δεν τους θυμάται κανείς. Δικαιοσύνη3). Κι αυτό γιατί «εν τέλει ο αναγνώστης δεν μένει με το συγγραφέα που άκουσε από τα μέσα ενημερώσεως αλλά πηγαίνει με το συγγραφέα που άκουσε τη φωνή του στα έγκατα της υπάρξεώς του. Εκεί συντελείται η τελευταία κρίση4…»
Το τελευταίο βιβλίο του Σαλονικιού δασκάλου και συγγραφέα Ισίδωρου Ζουργού που κυκλοφόρησε πριν ένα μήνα ( Απρίλης 2008 ) από τις εκδόσεις Πατάκη είναι το πέμπτο του κατά σειρά που έχει εκδόσει και φέρει τον παράξενο τίτλο: Η αηδονόπιτα.
Όταν πρωτάκουσα τον τίτλο του βιβλίου ήρθαν συνειρμικά στο νού μου οι περίεργοι στίχοι του Νίκου Γκάτσου:

Κι αν θα διψάσεις για νερό
θα στύψουμε ένα σύννεφο
Κι αν θα πεινάσεις για ψωμί
θα σφάξουμε ΄να αηδόνι.


Κι ήρθε ό συγγραφέας να μας εξηγήσει πως «η Αηδονόπιτα» είναι ή μεγάλη χίμαιρα, το άπιαστο όνειρο, το ανέφικτο, η επαφή με το νεραϊδοχώρι εκεί πάνω που τρέφει τον ύπνο και τη ζωή των παθιασμένων ανθρώπων. Θα ήταν οπωσδήποτε είδος ευχής και κώδικας επικοινωνίας στα χρόνια της σκλαβιάς τούτη η λέξη. Κι έτσι ο Γκάτσος θα αποδειχτεί γι΄ ακόμα μια φορά σπουδαίος μελετητής της παράδοσης όπως την μπόλιαζε μέσα στον λόγιο στίχο του κι ο Ζουργός επιμελής και ευρηματικός ερευνητής όταν καταστρώνει τα βιβλία του κι αρχίζει ν΄ απλώνει τη συγγραφική του ανάσα πάνω στο υλικό του.
«Παλιομοδίτης» και «συντηρητικός» (με τη σκιά της παράδοσης να μετρά πάνω στη γραφή του ), συνεπής στην τροχιά των μεγάλων ελλήνων μαστόρων του λόγου : του Σ. Μυριβήλη, του Η. Βενέζη του Σ. Τσίρκα5. Συνοδοιπόρος και μαθητής της σπουδαίας Ζυράνας Ζατέλη και του Νίκου Μπακόλα ο Ζουργός χρόνια τώρα αρθρώνει το δικό του λόγο κι ωριμάζει μέσα στα χρόνια δοκιμάζοντας τη φωνή δοκιμάζοντας το ύψος του. Κάνει ένα βήμα προς την πλευρά των κρίσιμων νοουμένων6. Τεχνίτης δόκιμος και χειριστής μετρημένος του ελληνικού λόγου , με ξεκάθαρο όραμα και θρησκευτική προσήλωση προς την αιώνια ροή των πραγμάτων για μια ακόμα φορά θα συγκινήσει τον απαιτητικό αναγνώστη και θα δονήσει τον μυημένο.
Oρίζω την επανάσταση ως έλευση του νόμου, αφύπνιση του δικαίου, αντεπίθεση της Δικαιοσύνης7.

Οι μεγάλες ιδέες που γέννησε η γαλλική επανάσταση και ο διαφωτισμός στη δύση κινούν την αναταραχή και τον πόλεμο για την αποτίναξη του Τουρκικού ζυγού. Κανένα δίκαιο όμως δε μοιάζει να επιτελείται έδώ. Όλα αίμα και χώματα, βροχή και λάσπη , μπαρούτι και πείνα, κακοτυχίες και ειμαρμένη όλα στο βωμό μαζί, στην εκατόμβη. Ταπεινοί σταυροί και χαμολούλουδα στολίζουν τους τάφους, οι άνθρωποι γεννιούνται και πεθαίνουν θαρρείς κι η κόλαση έχει ανοίξει το χορό. Η εξέγερση μοιάζει να καταπνίγεται. Πως γίνεται μέσα από το μπαρούτι να βγαίνει διάφανο κρύσταλλο; Πως απο το αίμα και τη λάσπη να ξεπηδά η ζωή; Πως μια ματιά στο Μεγάλο Εικοσιένα να μη στέκει βαρετή ούτε και συνηθισμένη;
Ο έρωτας για την ελευθερία, την ποίηση ,τη γυναίκα (εδώ τη Λαζαρίνα).Οι μεγάλες εμβληματικές μορφές του αγώνα που παρελαύνουν. Ο φιλελληνισμός αυτό το δροσερό αγέρι που φύσηξε κάποτε πάνω απο την Ελλάδα. Οι άνθρωποι στην κρεατομηχανή της ιστορίας. Ο Γκάμπριελ ήρωας και άγγελος. ΄Αγγελος του θανάτου και της ελευθερίας ("H Ελευθερία υπάρχει μόνο ως Ελευθερία η θάνατος. Μόνη ελευθερία δεν νοείται" έγραφε ο Χρ. Μαλεβίτσης).
«Η περιήγηση ενός Αμερικανού φιλέλληνα και η απόλυτη εμπλοκή του στον κόσμο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 είναι η αφορμή να ν’ ανασυσταθεί στα μάτια του αναγνώστη ο ελληνικός κόσμος του πρώϊμου 19ου αιώνα, ο κόσμος του εμπορίου στα λιμάνια και στις ευρωπαϊκές παροικίες, ο κόσμος των γραμμάτων της Εσπερίας, η ελληνική φιλοκαλία και παράδοση, αλλά και ο βρόντος των όπλων του ξεσηκωμού»8.
Ο Γκάμπριελ Θάκερεϊ Λίντον από τα χωράφια της Βοστώνης ολοκληρώνοντας τις ελληνιστικές του σπουδές στο πανεπιστήμιο και διωγμένος από έναν αδικαίωτο έρωτα ακολουθεί τη ρότα του αγαπημένου του Μπάϋρον προς την αγκαλιά της χειμαζόμενης Ελλάδας.

Ο Μπάϋρον ένα κακομαθημένο εκκεντρικό παιδί της γηραιάς Αλβιώνος αλλά και μέγας ρομαντικός ποιητής γνωστός για τα ερωτικά σκάνδαλα και την άστατη ζωή του φτάνει στο καθημαγμένο από την πολιορκία Μεσολόγγι. Ενας εγγλέζος Λόρδος και λόγιος έρχεται ν΄ αποθέσει την ζωή του πρόσφορο στη λάσπη του Μεσολογγίου εμψυχώνοντας τους έλληνες και τον αγώνα τους. Ο άνεμος του φιλλεληνισμού έχει αρχίσει να φυσάει θεριεύοντας τη θράκα. Ο Γκάμπριελ («Λέγε με Γαβριήλ») φτάνει στα λιμάνια της Μεσογείου κρατώντας στην αγκαλιά του όχι τη γυναίκα που επιθύμησε όσο τίποτε άλλο μα το Childe Harold. Μοναδική του συντροφιά στα ταξίδια του ωκεανού αυτό το βιβλίο του αγαπημένου του Μπάϋρον με την προσκυνηματική γραφή προς το πνεύμα της μεγάλης Ευρώπης. Ένα είδος… «τουριστικού οδηγού» για ποιητές. Λίγο πριν φτάσει στην Ελλάδα σε μια θαλασσοταραχή το βιβλίο βρίσκεται στον πάτο της θάλασσας. Απομένει μονάχα το χοντρό τετράδιο όπου ο Γκάμπριελ θα εξιστορήσει στο εξής μιλώντας στην αόρατη Ελίζαμπεθ, την αγαπημένη του, τα συμβάντα γράφοντας με αίμα και ιδρώτα το βιβλίο της ζωής του. Αγκαλιά με τα ημερολογιά του και το χηνόφτερο θα εμπλακεί στη μεγάλη περιπέτεια του γένους των ελλήνων. Ο έρωτας του για την Ελίζαμπεθ παίρνει σύντομα σάρκα και οστά στο πρόσωπο μιας ελληνίδας της Λαζαρίνας. Η Λαζαρίνα είναι μια νεκραναστημένη-διόλου τυχαίο το βαπτιστικό της. Σε μια βαρβαρική επιδρομή των Τούρκων στη Σαλονίκη βιάζεται ομαδικά. Θα περάσει καιρός μέχρι να συνέλθει. Όταν αυτό συμβεί θα οδηγήσει την ιστορία. Η Λαζαρίνα κινεί την ιστορία. Αυτή ανάβει τους έρωτες. Για χάρη της στήνονται τα παραμύθια και οι χίμαιρες. Αυτή δίνει νόημα στον πόλεμο. Η αιώνια γυναίκα. Την ακολουθούν θαρρείς στο ελαφοπάτημά της σαν πειθαρχημένες σκιές οι άντρες της ιστορίας. Ο Νικήτας μια αγριεμένη μορφή ανθρώπου του πολέμου. Ο Γιαννακός ο έλληνας Σάντσο Πάντσα πάντα δίπλα του. Ο Ασημάκη εφέντης ο Πρίαμος της Σαλονίκης. Ο Γραμματικός Παναγιώτης μνήμη Ανωνύμου του Έλληνος. Ο Παπάφης. Ο Λόρδος Βύρων και ο Μάγερ στο Μεσολόγγι. Ο Νικόλαος Κασομούλης ο ευγενής μαχητής. Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης σκιά του επιταφίου πάνω στα Φρύδια των Αγράφων. Αλλά και ο Τόμας ενας εγγλέζος Οδυσσέας καιροσκόπος του πολέμου. Στα κεφάλαια του βιβλίου θα περιγραφούν : H περίοδος του ήρωα στις θάλασσες και τα λιμάνια μέχρι να φτάσει στη Σαλονίκη. Η διαμονή του εκεί. Η πορεία προς τη φωτιά μέσα από τον ΄Ολυμπο και το θεσσαλικό κάμπο. Το φτάσιμο στο Μεσολόγγι. Οι μέρες της πολιορκίας.
Οι σκληρές μέρες στις ντάπιες μέχρι την έξοδο. Η μεταμόρφωση του ρομαντικού ήρωα σε άνθρωπο του πολέμου. Κάποτε κρατούσε χηνόφτερο και βιβλία. Τώρα στο χέρι του κρατά ένα ματωμένο ανθρώπινο κεφάλι. (Νικήτα που είσαι;). Ο έρωτας δικαιώνεται. Ο ήρωας ολοκληρώνεται. Βαπτίζεται στα άγρια ήθη του πολέμου. Θέλει να ζήσει.

Μέσα στην πιο απνευματική περίοδο του ανθρώπινου πολιτισμού που ζούμε η αναδρομή σε μια ιστορική περίοδο καθώς βιώνουμε το τέλος της ιστορίας μοιάζει Δον Κιχωτικό όραμα. Όμως να τι λέει ο Αμερικανός φιλόσοφος Εμερσον (1803-1882): «Μην πιστεύεις καθόλου στα περασμένα. σου δίνω τον κόσμο καινούργιο…Σε ώρες σχόλης σκέπτεσαι πως πίσω σου υπάρχει αρκετή ιστορία, αρκετή Λογοτεχνία και αρκετή επιστήμη, ικανές να εξαντλήσουν τη σκέψη σου και να προδιαγράψουν το μέλλον σου και κάθε μέλλον. Στις ώρες της διαύγειας θα δής, ούτε μια γραμμή γράφτηκεν ακόμα»9.
Ο Μάνος Κοντολέων γράφοντας για το προηγούμενο βιβλίο του Ι.Ζ. έλεγε: Ο Ζουργός έγραψε ένα μυθιστόρημα που δείχνει να αγνοεί το επίκαιρο σήμερα και να στρέφεται προς το διαχρονικό χτές. ένα χτές βουτηγμένο στη δυναμική της παράδοσης και την υπαινικτικότητα του θρύλου10.

Μέσα από συνεχείς ανατροπές του μύθου και αιφνιδιασμούς ο Ζουργός καταφέρνει να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Μια παραμυθένια πλοκή και ακαταπόνητα ποιητική γλώσσα. Δυνατή μου μένει η περιγραφή ενός κοπαδιού. Λέει για τα πρόβατα που βόσκουν στην πλαγιά με τα κουδουνάκια περασμένα στο λαιμό: «Μικρές σκυφτές εκκλησιές». Αυτό μου θύμισε το στίχο του Δ. Σολωμού στους ελεύθερους πολιορκημένους : «Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει» στίχο στον οποίο στάθηκαν με θαυμασμό και ο Ελύτης και ο Σεφέρης.
Αξιέπαινη η αναβίωση ολόκληρου του λεξιλογικού πλούτου μιας εποχής, λέξεις που ξεχάστηκαν στην καθομιλουμένη σήμερα δεν μοιάζουν διόλου παράταιρες και αναπνέουν φυσιολογικά μέσα στο κείμενο. Τα ιστορικά γεγονότα ακριβή και καίρια αναφέρονται η περιγράφονται χωρίς να κουράσουν. Οι προμετωπίδες στα κεφάλαια ζουν και εναρμονίζονται με το κείμενο. Αφήνουν την κερένια σταγόνα τους να στάξει μέσα του και διαλύονται μέσα στο κειμενικό σώμα λες και είχαν γραφεί γι’ αυτό η το ανάποδο. Σαν το κείμενο να ‘ χει γραφεί για ΄κείνες.

Το παρελθόν ξαναστήνεται σαν αίτημα και σαν δίκαιο. Για να ξανακερδηθεί. Στο πολύ καλό σημείωμα του συγγραφέα στο τέλος του βιβλίου διαβάζουμε: Το πιό σημαντικό νομίζω είναι να μπορούσαμε να μιλήσουμε για κείνη τη ρωμιοσύνη και μάλιστα στην ώρα του πολέμου και του αίματος, χωρίς ομφαλόψυχους εθνικισμούς και κυρίως χωρίς να δαιμονοποιούνται συλλήβδην οι αντίπαλοι της εποχής11. Ο θάνατος, ο πόλεμος επανέρχονται αλέθοντας αίμα και κόκκαλα στη εποχή της μεγάλης αναταραχής του γένους. Στα χρόνια του πολέμου οι ζωές στέκουν ασήμαντες μπροστά στον μέγα ολετήρα. Όπως και στο Δόκτωρα Ζιβάγκο του Πάστερνακ το μέτρο για την ανθρώπινη ζωή υφίσταται μεγάλες εκπτώσεις έτσι και δώ η εξαθλίωσή της και ο αφανισμός μοιάζουν σαν τα πιο φυσικά να συμβούν. Κι όχι μόνον αυτά. Ο εξανδραποδισμός του ιδιωτικού και της πνευματικής διάστασης του ανθρώπου μοιάζει να νικά. Η εξέγερση καταπνίγεται. Το Μεσολόγγι πέφτει. Όμως ο ζωοδότης έρωτας επανέρχεται. Και η ελπίδα της ζωής. Τα παιδιά θα παρασύρουν το χορό και το μύθο με το μέρος τους. Αυτά θ΄ αναστήσουν τη ζωή, θα παραστήσουν το Θεό στον κόσμο. Καθώς ωφελεί να δούμε τα παιδιά ως την πολυτέλεια της παραχώρησης μιας εικόνας του Θεού στους ανθρώπους12. Ελπίδα και νόημα αληθινό της βιωτής.

Κι εσύ αναγνώστη δεν είσαι ανυπεράσπιστος ούτε τα ιδανικά σου ξέφτια. ΄Εχεις μαζί το συγγραφέα που δεν είναι παρακμιακός, έχει όραμα και ήθος, κρυστάλλινη διαφάνεια. Καμιά σκοτεινιά. Xειρίζεται την καθαρτήρια παράδοση έτσι ο καθαρμός των ψυχών και η δικαίωση προσφέρονται ως ψυχική δρόσος στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου κάποιο «απόγευμα καλοκαιριού με σκόνη». Υψηλής αισθητικής πατριδογνωσία είπε κάποιος αγαπημένος φίλος σαν τέλειωσε την ανάγνωση της Αηδονόπιτας13. Δεν ξέρω τι θα πεί η επίσημη και σιωπηλή μέχρι τα τώρα για το Ζουργό γλώσσα της κριτικής. Αυτή δεν ευκαιρεί έχει πολύ λίγο χρόνο τώρα τελευταία στη διάθεσή της και φόρτο εργασίας. Δεν ευκαιρεί λέει. Εύχομαι τούτη τη φορά να λύσει τη γλώσσα της και να αποδώσει τη δέουσα προσοχή για ένα βιβλίο που πρόκειται να παραμείνει κλασσικό. Για να μην συνεχίσει να εκτίθεται. Γιατί η σιωπή δεν είναι πάντοτε χρυσός. Και για να μη συμβεί ότι συνέβη με την Σκιά της πεταλούδας. Εκείνη μετράει ήδη την 19η έκδοσή της. Η κριτική σίγησε με σημασία κι …η πεταλούδα πέταξε υψωμένη από τους αναγνώστες καθώς διαδόθηκε από στόμα σε στόμα σαν τη μεταλαβιά.

Αναφορές
1. LORD BYRON Childe Harold (Μτφρ. Μαρία Ι. Κεσίση ) Εκδόσεις Σπανός
2. Στοιχεία Από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου στο επίσημο site
3. Γ. Σεφέρης Ποιήματα Εκδόσεις Ικαρος
4. Χρ. Μαλεβίτσης Ο νεοελληνικός Λόγος, Αρμός-1997)
5. Χρ. Γιανναράς Επιφυλλίδες Καθημερινή 25/9/2005
6. Γ. Βέη Κριτική για τα αποσπάσματα από το Βιβλίο του Ωκεανού, Ελευθεροτυπία 28/9/2001
7. Jules Michelet Ιστορία της Γαλλικής επανάστασης –Εισαγωγή Εμπορική Τράπεζα
9. Β.Ν.Τατάκη Η πορεία του ανθρώπου, Οι εκδόσεις των Φίλων, Αθήνα 1984
10. Μάνος Κοντολέων Η κρίση της κριτικής Περιοδικό Διαβάζω ,Φεβρουάριος 2006
8,11,12. Ι. Ζουργού Η αηδονόπιτα, Σημείωμα του συγ-γραφέα σελ 589-90, Εκδόσεις Πατάκη, Απρίλιος 2008
13. Χαρ.Παπαδόπουλος Προσωπική επικοινωνία



[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 12.6.2008]

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ