ΟΔΟΣ: Δέκα

Συμπληρώθηκαν 10 χρόνια από τότε που ξεκίνησε για πρώτη φορά την κυκλοφορία της η ΟΔΟΣ. Ήταν τότε, Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 1998 όταν στο 1ο φύλλο της, με τον τίτλο «Η νέα εφημερίδα» έκανε τις συστάσεις της στους αναγνώστες.

Στο πρωτοσέλιδο γινόταν αναφορά στις τεράστιες προκλήσεις που άρχισαν να υπάρχουν στον κόσμο της ενημέρωσης και στον χώρο του τύπου. Αλλά και στους κινδύνους από την εμπορευματοποίηση και την αντιμετώπιση του αναγνώστη ως καταναλωτή.

Σημειωνόταν, ότι η ΟΔΟΣ έβαζε πλώρη με στόχο τους Καστοριανούς του νέου αιώνα, ότι η φιλοσοφία της θα παρέμενε βασισμένη στην γνώμη, την αυστηρή και αιτιολογημένη κριτική, τον διάλογο, τον σεβασμό και την αντιπαράθεση των ιδεών, την σύγκρισή τους και πως φιλοδοξία της ήταν να καταστεί το αμερόληπτο βήμα για την κοινή γνώμη, καθώς και για κάθε ήσυχη, αλλά και ανήσυχη συνείδηση του τόπου.

«Όπλο της θα είναι αναμφίβολα η ανεξαρτησία, η παρρησία, η ανοχή και το θάρρος…». «Σκοπός της θα είναι η ποιότητα και όχι η ποσότητα», ανέφερε η ΟΔΟΣ στο 1ο φύλλο της, στο 1ο πρωτοσέλιδο άρθρο της.

Παρά το γεγονός ότι τα 10 χρόνια δεν μοιάζουν πολλά, η εποχή του 1998, ήταν σημαντικά διαφορετική απ’ αυτή που είναι σήμερα. Με την έννοια αυτή, o ουσιαστικός χρόνος που διανύθηκε προσδιορίζεται από τις μεταβολές που παρατηρούνται. Τόσο σε επίπεδο πολιτικό και κοινωνικό, όσο και στον χώρο του τύπου. Ιδίως του γραπτού περιοδικού τύπου ο οποίος στην Καστοριά το 1998 παρέμενε αμετακίνητος στα πρότυπα άλλων εποχών. Εξέφραζε με την αισθητική του, κοινωνικές συνθήκες και ανάγκες που είχαν ξεπεραστεί. Δύσκολα ανταποκρίνονταν στις αυξημένες απαιτήσεις για ποιότητα και κύρος, ενώ ο ανταγωνισμός στον χώρο των εντύπων, ήταν περίπου μηδαμινός. Όλα αυτά απαιτούσαν αλλαγές. Και η ΟΔΟΣ τις τόλμησε πρώτη.

Μετά την ΟΔΟ, ο χάρτης των τοπικών εφημερίδων άλλαξε ριζικά. Από τότε τίποτα πια δεν ήταν το ίδιο. Την έκδοση της ΟΔΟΥ ακολούθησαν κι’ άλλες εφημερίδες που κινήθηκαν με αντίστοιχες αντιλήψεις, ενώ ακόμη και οι παλιότερες παραδοσιακές εφημερίδες της Καστοριάς επηρεάστηκαν σε βαθμό που εμπλούτισαν την ύλη και ανανεώθηκαν.

Η ΟΔΟΣ ξεκινούσε την έκδοση και κυκλοφορία της, έχοντας ήδη αποφασιστεί να μπει στην πρωτοπορία. Με στόχο το κύρος, την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητα άσκησε και ασκεί κριτική, ίσως σε μερικές περιπτώσεις αυστηρή ή και σε ακόμη λιγότερες άδικη, αλλά οπωσδήποτε αμερόληπτη και πάντως τεκμηριωμένη. Η ύλη της κάλυψε ζητήματα παγκόσμιας σημασίας, που πρέπει να ενδιαφέρουν κάθε σύγχρονο πολίτη. Καθώς και ζητήματα ιδιαίτερου εθνικού ενδιαφέροντος.

Με έμφαση στα προβλήματα και τα θέματα της Καστοριάς πρόβαλε και σχολίασε τα πολιτικά αλλά και πολιτιστικά θέματα του τόπου. Καθιερώθηκε έτσι σαν δημόσιο βήμα της Καστοριάς, ελεύθερο βήμα για όλους, και συνέβαλε ιδίως στην αναθέρμανση της σχέσης της νεότερης γενιάς με τον γραπτό τύπο. Βοήθησε συμπολίτες που κινούνται στον χώρο του πνεύματος, στην λογοτεχνία, την ποίηση, τις επιστήμες, να παρουσιαστούν στην τοπική κοινωνία, αλλά και να διακριθούν πανελληνίως.

Παρά την ουδετερότητά της η εφημερίδα ως συνδιαμορφωτής της κοινής γνώμης σε ζητήματα μείζονος ενδιαφέροντος έλαβε σαφή θέση και προσανατολισμό. Κάτι τέτοιο ήταν αναπόφευκτο, πολύ περισσότερο που το 1998 ακόμη και στην Καστοριά, υποστηρίζονταν απόψεις και προβλέψεις που σήμερα μοιάζουν αναχρονιστικές, απίστευτες. Έπρεπε επομένως να προβληθούν τα αντίθετα επιχειρήματα.

Για παράδειγμα το 1998 υποστηριζόταν δημόσια (στην Καστοριά) ότι με την εφαρμογή της Συνθήκης του Σέγκεν επέκειτο η έλευση του... Αντίχριστου μέσω κάτι παράξενων μυστικών αριθμητικών συνδυασμών και κωδίκων, ενώ στην πιο αθώα κινδυνολογία της εποχής, συμπεριλαμβανόταν ο διάχυτος φόβος ορισμένων ότι θα παρακολουθούμαστε όλοι μας. Και ότι ένα αόρατο μάτι θα δυναστεύει την ζωή μας. Καθώς, όπως είναι γνωστό, ο Big Brother και οι (γνωστές) μυστικές υπηρεσίες ενδιαφέρονται μεταξύ άλλων και για τα όσα διαδραματίζονται στην διπλανή πόρτα. Ήταν η εποχή των μικροτσίπς και των τσιπς που έπαψαν να είναι απλώς πατατάκια. Στο πλαίσιο αυτών των αντιλήψεων, κάποιοι ενέπλεξαν και το έμβλημα της ΟΔΟΥ, που είναι εμπνευσμένο από το σχέδιο του Leonardo da Vinci, στο οποίο αν και παριστά τον τετραγωνισμό του κύκλου ορισμένοι προσέδωσαν αποκρυφιστικές διαστάσεις.

Ύστερα προστέθηκαν άλλες αφορμές εσωστρέφειας και συντηρητισμού. Στην αρχή ήταν η τυφλή υποστήριξη ακόμη και τοπικών παραγόντων, δημόσια στα «ανδραγαθήματα» του Μιλόσεβιτς. Ενώ στην συνέχεια προστέθηκε το ζήτημα των αστυνομικών ταυτοτήτων στο οποίο η ΟΔΟΣ πήρε ξεκάθαρη θέση υπέρ της τότε κυβέρνησης του κ. Κ. Σημίτη. Σήμερα σχεδόν όλοι, έχουν νέες αστυνομικές ταυτότητες, αλλά κανείς δεν έχασε την ορθόδοξη χριστιανική πίστη του απ΄ αυτό το γεγονός.

Τα πολιτικά και παραπολιτικά ζητήματα της Καστοριάς, τα μνημεία της πόλης και η προστασία τους, τα ζητήματα που αφορούν σοβαρά εθνικά θέματα όπως το Σκοπιανό ζήτημα και η προβολή της ιστορίας, αλλά και σε ειδικά τοπικά ζητήματα όπως στην διαίρεση της Ιεράς Μητροπόλεως με την Μ Αγίων Αναργύρων κ.ά., η ΟΔΟΣ πρόβαλε την μετριοπάθεια και την ψυχραιμία ως μοχλούς προσέγγισης, ανάλυσης και λύσης.

Όλα αυτά δημιούργησαν μια σημαντική μερίδα αφοσιωμένων αναγνωστών της ΟΔΟΥ. Που περιμένουν τον ταχυδρόμο κάθε Πέμπτη, αναγνωστών που αρχειοθετούν, διαβάζουν και ξαναδιαβάζουν τα άρθρα και τα ζητήματα που προβάλλονται. Αναγνωστών που συμμετέχουν, που διαφωνούν μαχητικά ή ήπια, που συμβάλλουν γόνιμα στο να βελτιωθεί η εφημερίδα και να αλλάξει στίγμα η Καστοριά.

Δημιούργησε όμως και πολλούς πολέμιους, ιδίως μεταξύ αυτών, στις πράξεις ή παραλείψεις των οποίων ασκήθηκε κριτική. Έστω κι’ αν πολλοί απ’ αυτούς είχαν αρχικά πλαισιώσει το περιβάλλον της ΟΔΟΥ, την οποία αποστράφηκαν όταν διαπίστωσαν ότι ούτε η φίμωση, ούτε η ασυλία, ούτε τα άλλοθι ταιριάζουν στην ΟΔΟ.

Η εφημερίδα ΟΔΟΣ δεν μπορεί παρά να ευχαριστήσει θερμά όλους όσους με τον τρόπο τους την καθιέρωσαν ως το ελεύθερο βήμα του γραπτού τύπου της Καστοριάς. Με τις ίδιες αρχές και κατευθύνσεις, ανανεώνει τους σταδιακούς απολογισμούς της για τον Σεπτέμβριο του 2018.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 18 Σεπτεμβρίου 2008