3.9.08

ΟΔΟΣ: Κίνα


ΟΔΟΣ 7.8.2008 | 455

Την χρονιά αυτή, επιλέχτηκε από την ΟΔΟ για τα ετήσιο θεματικό της αφιέρωμα η αναφορά στην Κίνα. Και πιο συγκεκριμένα στην Κίνα όπως δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στον Δυτικό Κόσμο, επομένως και στην Ελλάδα, στην οποία, σε εμάς τους περισσότερους νεοέλληνες κυριαρχεί η ισοπεδωτική μονοσημαντότητα που εμποδίζει την φαντασία, την γνώση, την ανοχή. Μάλιστα παρά το γεγονός ότι εδώ και 20 περίπου χρόνια η Κίνα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην διεθνή γουνεμπορία και επομένως έχει αναπτύξει μια σχέση ετεροκαθορισμού με την Καστοριά, ούτε και εδώ είναι γνωστή η χώρα της Ασίας. Η κατάσταση αυτή σε μεγάλο βαθμό, οφείλεται στην πεποίθηση του ελληνοκεντρικού αναδελφισμού. Τέλος πάντων όμως. Η επιλογή για την παρουσίαση της κινεζικής ποίησης, δεν είναι βέβαια τυχαία. Αφορμή στάθηκε η σύμπτωση της τέλεσης των ολυμπιακών αγώνων του 2008, στο Πεκίνο.

Τέσσερα χρόνια μετά το πέρασμα των αγώνων από την Αθήνα, πάνω στην ιδέα της οποίας οικοδομήθηκε η Δύση, αυτή την φορά, οι μεγαλύτεροι αθλητικοί αγώνες, που προέρχονται κι’ αυτοί από την Ελλάδα και αποτελούν την μόνη ευκαιρία για παγκόσμια προσήλωση και ενδιαφέρον, θα τελεστούν σε μια πόλη, σε μια χώρα που συμβολίζει για την Ασία και την Ανατολή αυτό που αντίστοιχα συμβολίζει η Ελλάδα για τον δυτικό κόσμο.

Οι Έλληνες, γνωρίζουμε ελάχιστα για αυτή την αχανή χώρα με τα δισεκατομμύρια των κατοίκων, για μια χώρα με ιστορία χιλιάδων χρόνων συνεχούς προσφοράς στον πολιτισμό κατά το παρελθόν. Όσα φθάνουν σε εμάς, είναι ελάχιστα και μονόπλευρα: Μιλούν για ένα ακαθόριστο γίγαντα που κρύβει η νεοκινεζική ορμή, για τις φθηνές απομιμήσεις γνωστών προϊόντων, για επικίνδυνες ηλεκτρικές συσκευές. Και φυσικά γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα και ακόμη πιο ελάχιστες αλήθειες για τον Μάο Τσε Τούγκ, την αμφιλεγόμενη «πολιτιστική επανάστασή του», έστω κι αν όπως συνηθίζουμε, φλυαρούμε ακατάπαυστα και γι’ αυτά, χωρίς να γνωρίζουμε την αλήθεια και τα γεγονότα. Με αποτέλεσμα, στην εκτίμηση του ελληνικού λαού, ο μεγάλος Τιμονιέρης Μάο, να λειτουργεί ως ένα συμβολικό υποκατάστατο της γνώσης που δεν έχουν για τον Βούδα. Γνώση την οποία έχουμε ανάγκη, για να συμπληρώσουμε το είδωλο του κόσμου στην συνείδησή μας. Για να τον στρογγυλεύουμε ή να τον τετραγωνίζουμε.

Στην Καστοριά πάλι, η Κίνα, και πιο συγκεκριμένα μεγάλα εμπορικά κέντρα όπως η Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ, είναι γνωστά για τα φθηνά εργατικά χέρια στην Γούνα, για την κάποια υποβάθμιση της γούνας από τομέα υψηλής ραπτικής και για έναν εμπορικό ανταγωνισμό που εξακολουθεί να πιέζει ασφυκτικά τις προοπτικές της ελληνικής γούνας. Αλλά, μάλλον ως εκεί. Οι γνώσεις των περισσότερων δεν φαίνεται να επεκτείνονται έξω από τα γκέτο των μεγάλων εκθεσιακών και εμπορικών κέντρων, ή κάποιων εκδοχών της νυκτερινής ζωής.

Πρόσφατα οι Έλληνες θαμπωθήκαμε από τα πανάκριβα, εντυπωσιακά, υπερμοντέρνα και τεράστια κτήρια και τις αθλητικές εγκαταστάσεις που έγιναν για να φιλοξενήσουν τους ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου, με στόχο την καθιέρωση του Γίγαντα ως ισότιμης υπερδύναμης. Έγιναν όμως επιβλητικά και μεγάλα, γιατί αυτό επιτάσσει η γεμάτη αντιφάσεις, δράκους, ακραία φαινόμενα και δυνάμεις, κινεζική παράδοση. Στην ουσία, παλιότερα κινεζικά επιτεύγματα, όπως ο πήλινος στρατός στην πόλη Χσιάν στις παρυφές της μογγολικής στέπας, κοντά στον δρόμο του μεταξιού, όπως το Σινικό Τείχος και την Απαγορευμένη Πόλη, αλλά και άλλα πολλά, που δεν είναι ευρύτερα γνωστά, ήταν σε σύγκριση με το σήμερα δυσανάλογα σπουδαιότερα και σημαντικότερα από τα σημερινά.

Για τα οποία (σημερινά) που κρύβονται επιμελώς πίσω από τον Μύθο, τουλάχιστον στην Ελλάδα, δεν μάθαμε όσα θα έπρεπε, για την εκρηκτική φτώχεια που μαστίζει το μεγαλύτερο μέρος της αχανούς χώρας, για τις τεράστιες οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες σε μια κατ’ εξοχή κομμουνιστική χώρα, που όμοιες της δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο, για την απελπιστική μόλυνση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος ιδίως στην περιφέρεια, για τις εκατοντάδες χιλιάδες κάμερες παρακολούθησης ενός καταπιεσμένου λαού.

Που παρά ταύτα παραμένει αξιοπρεπής, υπερήφανος, στωϊκός και μέσα από την διάσταση του λαμπρού κινεζικού πολιτισμού, μέσα από την δύναμη του κινεζικού δράκου, παραμένει ελεύθερος. Με την έννοια της ελευθερίας που ο κινεζικός πολιτισμός αντιλαμβάνεται φυσικά: Ένα είδος συνειδητής εξαΰλωσης της ατομικότητας και ανύψωσης σε ουράνια, επίγεια ή και υπόγεια ιδανικά, αγαθά, μύθους και θρύλους.

Αυτή ακριβώς την λεπτότητα της κινεζικής ελευθερίας υπηρετεί η ποίηση της Κίνας. Είναι γραμμένη με σύστημα γραφής που βασίζεται στην εικόνα αλλά είναι ιδιαίτερα εκφραστικό και έτσι ισοδύναμο με την προφορική γλώσσα.

Η ΟΔΟΣ επέλεξε να δημοσιεύσει μια ανθολογία από τετράστιχα ποιήματα που να μπορούν να βοηθήσουν στην εισαγωγή μιας ανάγνωσης οριακής ποίησης. Επιλέχτηκαν ποιήματα απ’ όλες τις εποχές και τους μεγάλους της κινεζικής ποίησης. Η μετάφραση της κινεζικής ποίησης, η οποία είναι γραμμένη με εικονιστικό σύστημα γραφής, ισοδύναμο και ισότιμο με την προφορική γλώσσα, στις αλφαβητικές γλώσσες, επομένως και στην ελληνική, αναπόφευκτα συγκρατεί και δεν αποδίδει έστω και την φευγαλέα και αόριστη αίσθηση, που αποδίδει αυθεντικά το κινέζικο ήθος. Ένα ήθος που διακρίνεται από την λεπτότητα, την ευγένεια, το βαθύτατο ταοϊστικό χιούμορ, γενικά μια πνευματική ετοιμότητα που βρίσκεται πέρα απ' τις τυπικές λυρικές αντιδράσεις και κατηγορίες της σκέψης. Ο ποιητικός αυτός τρόπος των Κινέζων, ο εξωτερικά εξωτικός και γοητευτικός, αποκαλύπτεται αρκετά οικείος και προσιτός στην πνευματική φύση ενός δυτικού αναγνώστη, έστω και με τη μορφή κάποιου αλλιώτικου ρομαντισμού. Καλή ανάγνωση και καλό καλοκαίρι.



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 7 Αυγούστου 2008, αρ. φύλλου 455.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ