24.8.15

ΑΝΑΣΤΑΣΗ Κ. ΠΗΧΙΩΝ: Αυτονόητα και δεδομένα


ΟΔΟΣ 2.4.2015 | 782

Οἱ λέξεις αὐτονόητο καί δεδομένο, σύμφωνα μέ τό Μέγα Λεξικόν τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσης τοῦ Δ. Δημητράκου καί τοῦ Λεξικοῦ τῆς Νέας Ἑλληνικῆς Γλώσσας τοῦ Γ. Μπαμπινιώτη, σημαίνουν τό μέν αὐτονόητο = αὐτό πού εἶναι ἀπό μόνο του κατανοητό, πού γίινεται καί εἶναι ἀντιληπτό καί κατανοητό χωρίς νά χρειάζονται ἐπεξηγήσεις, αὐτό πού ἐννοεῖται, τό δἐ δεδομένο = τό ἀδιαμφισβήτητο στοιχεῖο πού λειτουργεῖ ὡς βάση γιά περαιτέρω σκέψεις ἤ ἐνέργειες, γιά τό ὁποῖο δέν χωράει συζήτηση, εἶναι αὐτό πού ὑπάρχει καί δέν μπορεῖ νά ἀγνοηθεῖ νά ἀμφισβητηθεῖ, κάτι τό σίγουρο, τό βέβαιο. Τό ἀντίθετο τοῦ αὐτονόητου εἶναι τό ἀδιανόητο = αὐτό πού δέν κατανοεῖται, πού εἶναι ἀδύνατο νά τό συλλάβει ὁ νοῦς, ἡ λογική, αὐτό πού δέν δικαιολογεῖται, δέν μπορεῖ νά γίνει ἀποδεκτό, τό ἀσύλληπτο, τό ἀπαράδεκτο.

Σήμερα, δυστυχῶς, πολλές λέξεις ἔχουν χάσει τήν κύρια καί ἀρχική τους ἔννοια, γιά πολλούς καί διάφορους λόγους, καί ἔχουν ἐπαληθευθεῖ τά προφητικά λόγια τοῦ George Orwell στό περίφημο βιβλίο του ¨1984¨ ὄπου γράφει χαρακτηριστικά «γιά τήν πλήρη ἀλλοίωση τῆς γλώσσας, μέ τήν ἔννοια ὅτι οἱ λέξεις δέν ἔχουν πιἀ τήν ἀρχική κυριολεκτική σημασία τους καί καταλήγουν μάλιστα νἀ σημαίνουν κάτι τό ἐντελῶς διαφορετικό».

Η ἑλληνική γλῶσσα εἶναι «ἐννοιολογική» γλῶσσα καί διακρίνεται ἀπό τις ὑπόλοιπες «σημειολογικές» γλώσσες γιατί τό σημαίνον (ἡ λέξη) ἔχει πρωτογενῆ σχέση μέ τό σημαινόμενο (τήν ἔννοια) τοῦ πράγματος ἤ τῆς ἰδέας. Περιγράφει τό εἶναι τοῦ πράγματος.

Τά τελευταία χρόνια στή χώρα μας πολλές λέξεις ἔχουν ἀλλάξει τήν ἀρχική τους ἐννοιολογική ἀπόδοση τοῦ σημαινομένου καί χρησιμοποιοῦνται, ἀπό πολλούς, κατά τό δοκοῦν, γιά λόγους ἰδεολογικούς ἤ χρησιμοθηρικούς ἤ ἰδεοληπτικούς. Ἔτσι πολλές λέξεις ἔχουν χάσει τήν ἀρχική καί ὀρθή ἔννοιά τους καί χρησιμοποιοῦνται πρός χρησιμοθηρία καί παραπλάνηση· ὡς χαρακτηριστικό παράδειγμα ἀναφέρω τίς λέξεις «ἀριστερά», «πρόοδος» καί «προοδευτικός», «κοινωνικός λειτουργός» (δημάσιος ὑπάλληλος), «κυρίαρχος λαός», ἀκόμη καί ἡ λέξη «Δημοκρατία» καί «δημοκρατικός». Ὅλες αὐτές οἱ λἐξεις, καί πολλές ἄλλες, σκεφθεῖτε λιγάκι, ὁταν χρησιμοποιοῦνται κατά κόρον, ὡς ἐτικέτες, ἀνταποκρίνονται πάντοτε στήν ἀρχική τους καί ὀρθή ἐννοιολογική τους σημασία ἤ χρησιμοποιοῦνται γιά νά καλύψουν τήν ἔλλειψη τῆς πραγματικότητας;

Μεταξύ τῶν λέξεων πού χρησιμοποιοῦνται πολλές φορές μἐ ἀλλοιωμένη τήν ἀρχική καί κυριολεκτική τους σημασία εἶναι καί οἱ λέξεις αὐτονόητο καί δεδομένο. Πολλά πράγματα πού εἶναι αὐτονόητα δέν θεωροῦνται ὡς τέτοια ἀπό πολλούς, στήν κοινωνία μας, καί ἄλλα θέλουν νά θεωροῦνται αὐτονόητα ἐνῶ δέν εἶναι. Τό ἴδιο συμβαίνει καί γιά τήν λέξη δεδομένο· θέλουν νά θεωροῦνται δεδομένα πράγματα καί καταστάσεις τά ὁποία ἡ ἁπλή λογική ἀδυνατεῖ νά τά θεωρήσει ὡς τοιαύτα, διότι θεωρούμενα ὡς δεδομένα δικαιολογοῦν ἔκτροπες πράξεις καί ἐνέργειες.

Επίσης πολλά πράγματα πού σήμερα τά θεωροῦμε ὡς δεδομένα καί αὐτονόητα, σέ παλαιότερες ἐποχές, ὄχι πολύ παληές, μιά ἤ δύο τό πολύ γενιές πιό πίσω, ἐθεωρούντο ἀδιανόητα. Ἡ ἐπιστήμη καί ἡ τεχνολογία παρουσίασαν, μετά τόν Βʼ Π.Π. τέτοια ἄνθιση, πρόοδο καί τεχνολογικά ἐπιτεύματα, πού ἐμεῖς οἱ παλαιότεροι, οἱ διανύοντες τό τρίτον ἤ τέταρτον στάδιο τοῦ βίου μας, οὔτε στά πιό εὐφάνταστα ὅνειρα τῆς νεαρᾶς μας ἡλικίας μπορούσαμε νἀ φανταστοῦμε ὅτι θά τά βλέπαμε καί θά τά ζούσαμε. Ἡ νεαρή νοικοκυρά ὅταν μπαίνει στήν κουζίνα της καί ἔχει στή διάθεσή της ὅλες τίς σύγχρονες ἠλεκτρικές συσκευές, αὐτό τό θεωρεῖ ὡς δεδομένο καί αὐτονόητο προνόμιό της, πράγμα πού ἡ γιαγιά της οὔτε νά τό φανταστεῖ μποροῦσε τήν ὥρα πού μαγείρευε στά κάρβουνα καί ξύλα καί ἀργότερα στήν φουφού.

Εἶναι ἄφθονα τά τεχνολογικά ἐπιτεύματα πού μᾶς κληροδότησε ἡ ἐπιστήμη, τά τελευταῖα χρόνια, τά ὁποία τά θεωροῦμε πλέον ὡς δεδομένα μιά καί κάνουν τήν διαβίωσή μας εὐκολότερη καί καλύτερη. Καί ὄχι μόνον αὐτά ἀλλά καί τίς σχέσεις καί δυνατότητες τῶν μελῶν τῆς κοινωνίας νά προκόψουν καί ἀνελίχθοῦν σʹαὐτήν. Αὐτονόητα καί δεδομένα εἶναι σήμερα στήν κοινωνία μας ἡ ἰσότιμη σχέση ἀνδρῶν καί γυναικῶν, ἡ ὑποχρεωτική ἐκπαίδευση στίς κατώτερες βαθμίδες καί ἡ εὐχέρεια πρόσβασης, ὅλων τῶν νέων, στήν ἀνώτερη βαθμίδα τῆς ἐκπαίδευσης, ἡ παροχή ἰατρφαρμακευτικῆς περίθαλψης σʹὅλον τόν πληθυσμό και τάσα ἄλλα γνωστά σέ ὅλους μας.

Καί ἐνῶ τἀ ἀνωτέρω θεωρούνται καί εἶναι δεδομένα στήν καθημερινή μας ζωή, δέν συμβαίνει τό ἴδιο γιά τήν χρήση τῶν λέξεων αὐτονόητο καί δεδομένο ὡς πρός τήν πραγματική καί τήν ἀρχική τους ἔννοια καί τήν ὀρθή ἐννοιολογική ἀπόδοση τοῦ σημαινομένου. Ἔτσι πολλά πράγματα ἤ ἐνέργειες πού εἶναι ἀπό τή φύση τους καί παγκοίνως παραδεκτά ὡς αὐτονόητα, πολλάκις, καί ἀπό πολλούς, παραβλέπεται ἡ ὀρθή ἔννοια τους καί καταστρατηγείται ἡ σημασία τους· τό ἴδιο συμβαίνει καί γιά τό δεδομένο· πράξεις καί ἐνέργειες πού δέν συνάδουν μέ τήν λογική καί τό κοινῶς ἀποδεκτό κοινωνικό συμφέρον, πράγμα πού εἶναι αὐτονόητο, θεωρούνται ἀπό διάφορες ὁμάδες πολιτῶν, αὐτοβούλως, ὡς δεδομένο δικαίωμά τους.

Θά ἀναφέρω μερικά παραδείγματα αὐτονόητων πού καταστρατηγοῦνται καί ὁρισμένων πού θεωροῦνται δεδομένα ἐνῶ δέν εἶναι. Θά ἀρχίσω ἀπό τήν κεφαλή, ἄλλως τε ἀπό τό κεφάλι ἀρχίζει καί μυρίζει τό ψάρι.
Εἶναι αὐτονόητο καί τό βασικώτερο στοιχεῖο τῆς κοινοβουλευτικῆς Δημοκρτατίας ἡ τήρηση τῶν ὅρων τοῦ Συντάγματος καί τῶν νόμων τοῦ Κράτους. Πλειστάκις ἄν ὄχι συστηματικά καί τά δύο καταστρατηγοῦνται ἀπό τούς ἴδιους τούς θεματοφύλακες αὐτῶν, πού εἶναι ἡ Κυβέρνηση καί οἱ ἐκλεγμένοι, ἀπό ἑμᾶς, ἀντιπρόσωποί μας στό Κοινοβούλιο, οἱ ὁποῖοι καί ψηφίζουν τούς νόμους πού ἐν συνεχεία δέν ἐφαρμόζουν. Ὅλοι αὐτοί ἔδωσαν ὅρκο νά τηροῦν τό Σύνταγμα κ.λ.π. καί νά ἐνεργοῦν γιά τό συμφέρον τῆς χώρας καί τῆς κοινωνίας. Γιά τό μόνο πού ἐνδιαφέρονται εἶναι τό δικό τους συμφέρον, πώς νά ἐπανεκλεγοῦν καί τό συμφέρον τοῦ κόμματός τους.

Εἶναι αὐτονόητο σέ ἕνα δημοκρατικό πολίτευμα νά ἰσχύει τό τριπλοῦν: ἰσοπολιτεία, ἰσονομία, ἰσηγορία· ἰσχύει αὐτό στή χώρα μας; ἔχουμε κράτος δικαίου; ἔχουμε ὄντως Δημοκρατία ὑπό τήν ὀρθήν ἔννοια τοῦ ὄρου ἤ ἔχουμε, ὅπως ἐπανειλημένως ἔχω πεῖ, ἕνα στούς τύπους μέν, δημοκρατικό στήν πράξη δέ καί τήν οὐσία ἕνα ὁλιγαρχικό πολίτευμα; Εἶναι αὐτονόητο ὅτι ἡ Δικαιοσύνη πρέπει νά εἶναι ἀνεξάρτητη, ἀδέκαστη καἰ ἀνεπηρέαστη ἀπό ἐξωγενεῖς παράγοντες· εἶναι ὄντως ἔτσι;

Τό αὐτονόητο τῆς ἀνεξαρτησίας τῶν Πανεπιστημίων τῆς χώρας καί ἡ ἐλεύθερη διακίνηση τῶν ἰδεῶν σʹ αὐτά καταστρατηγείται συστηματικά ἀπό τἰς κομματικές φοιτητικές ὁμάδες καί διάφορους ἀναρχικούς, οἱ ὁποῖοι μάλιστα θεωροῦν ὡς δεδομένο δικαίωμά τους νά ἐπεμβαίνουν δυναμικά στίς διάφορες συνελεὐσεις τῶν φοιτητῶν, τίς συνεδριάσεις τῶν διοικητικῶν ὀργάνων τῶν Ἱδρυμάτων καί νά ἐπιβάλουν βιαίως τίς ἀπόψεις καί τό θέλω τους. Ἀναφερόμενοι στά δεδομένα πού δέν εἶναι δεδομένα παρατηροῦμε ὅτι πολλές κοινωνικές ὁμάδες αὐθαιρετοῦν ἀσυστόλως.

Εἶναι αὐτονόητος ἡ ἐλεύθερη διακίνηση καί κυκλοφορία τῶν πολιτῶν στήν πόλη. Ἡ παρεμπόδιση τῆς ἐλεύθερης κυκλοφορίας ἀπό μικρές, τίς περισσότερες φορές ὁμάδες –τό πολύ 50 ἤ 100- ἀτόμων, μέ τό νά καταλαμβάνουν ὁλόκληρο τό κατάστρωμα τῆς ὁδοῦ, εἶναι κατάφωρος παραβίαση τῶν βασικῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, πλήν ὅμως θεωρεῖται δεδομένο δικαίωμα τους τό νά παρανομούν. Αὐτό βέβαια ὀφείλεται στό ὅτι δέν τηροῦνται οἱ ὑφιστάμενοι νόμοι καί διατάξεις. Τό ἵδιο συμβαίνει καί μέ τό δεδομένο ἐθιμικό, κατʹ ἔτος, κλείσιμο, μέ τά τρακτέρ τους, τῶν ἐθνικῶν ὁδῶν ἀπό τούς ἀγρότες.

Εν κατακλείδι, ἐκ τῶν ἀνωτέρω τεκμαίρεται ὅτι οὔτε τό αὐτονόητο οὔτε τό δεδομένο εἶναι τόσο αὐτονόητα ἤ δεδομένα ὅσο φέρονται. Ἐξαρτῶνται ἀπό τόν χρόνο, τίς συνθῆκες, ἀπό σκοπιμότητες κσί ἄλλους ποικίλους παράγοντες. Αὐτά πού θεωρούνται σήμερα αὐτονόητα ἥ δεδομένα μπορούν κάλλιστα νά θεωρηθούν αὔριο πεπερασμένα. Τό δόγμα πού ἰσχύει στήν ἐπιστήμη γιά τό θεωρούμενο ὡς ἐπιστημονικῶς ἀληθές σήμερα, καί παὐει νά εἶναι ἀληθές αὔριο, γιατί βρέθηκε κάτι ἄλλο καί τό ἀντικατέστησε, ἰσχύει καί γιά τό αὐτονόητο καί δεδομένο. Ἡ προσπάθεια καί ἡ ἐπιδίωξή μας πρέπει νά εἶναι πάντοτε, τά σημερινά αὐτονόητα καί δεδομένα, ἄν ἀντικατασταθούν, νά εἶναι πρός τό καλύτερο τῆς κοινωνίας. Γένοιτο.


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Απριλίου 2015, αρ. φύλλου 782


8 σχόλια:

  1. Τασούλης ο ηλεκτρολόγος24/8/15

    Φίλοι μου αγαπημένοι ! Δεν παίζεστε !
    Όλο το καλοκαίρι περιμένω κι εγώ να διαβάσω κανα σχόλιο από τους βασικούς παίκτες τις ομάδας, δε λέω γι' αυτούς που άραξαν στον πάγκο κι εσείς άλλος για Χίο τράβηξε κι άλλος για Μυτιλήνη !
    Μιμόζα, προτιμάς να κάνεις εμφανίσεις στις πλαζ θυμίζοντας τις θερμοπυρηνικές δοκιμές του 1946 ;
    Ανώνυμε της ενορίας, αποφάσισες να κάνεις απεξάρτηση από το ίντερνετ ;
    Κι εσύ λουλουδάκι του μπαξέ ξεχάστηκες στη θερινή ραστώνη ;
    Άντε και οι επώνυμοι, Νώντα, Ρούλα, Αθηνά, Βασίλειε και λοιποί μη σας ψάχνω τώρα !

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος24/8/15

    Δύσκολο καλοκαίρι, και μικρό. Μας έλειψε η Οδός.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μιμόζα η αισχυντηλή24/8/15

    Τασούλη, να σου λείπουν τα πιπεράτα υπονοούμενα! Πέρασε ο καιρός που έκανα θραύση στις παραλίες και σφάζονταν παλληκάρια! Τώρα ηρεμώ στο μπαλκόνι. Κι επειδή το τραβάει ο οργανισμός σου :
    https://www.youtube.com/watch?v=2ce8OYTrWj8

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ¨Όντως τα μεγαλύτερα λάθη γίνονται από τα αυτονόητα. Για περισσότερη κατανόηση αλλά και πιστοποίηση της ανάλυσης του Αναστασίου Πηχεώνος παραπέμπω στο εξαίρετο πανεπιστημιακό βιβλίο του Μάνεση: Παραπληρωματικά δικαιώματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος26/8/15

    @Μιμόζα
    https://www.youtube.com/watch?v=0jkglkks-D4
    Αλήθεια έτσι είναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος1/9/15

    Αυτονόητο και δεδομένο:
    Αποδοκίμασαν την Μαρία Αντώνιου / Βίτσι 2015
    https://www.youtube.com/watch?v=pRl_KQK7Vec

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Εδώ ο κόσμος καίγεται ...6/9/15

    @6
    Δεν δείχνετε καθόλου κατανόηση όμως! Βγήκε και ο Διαμαντόπουλος και σχολίασε που περπατούσε αγκαζέ με τη "βουλεύτρια" της Χ.Α.! Απορώ, δε σκέφτηκε πως η γυναίκα είναι μαθημένη στον κάμπο της Λάρσας και η Μαρία σαν καλό λαϊκό κορίτσι τη βοηθούσε να περπατήσει στα βουνά!!!!!!!!!
    Γιατί; ο Βαγγέλης δε θα την έπιανε αγκαζέ, σεβόμενος κιόλας την καταγωγή της από το ηρωικό Κιλελέρ;
    Τς τς τς... δεν υπάρχουν ιππότες στην εποχή μας........

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ανώνυμος10/9/15

    Απάντηση στον Τασούλη και σε κάθε απορούντα

    https://www.youtube.com/watch?v=WUSOImv0Dzk&list=PL76F78A795D2283D8&index=8

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ