5.6.16

ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α. ΔΑΟΥΤΟΠΟΥΛΟΥ: Για μία άλλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση



ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥ ενδιαφέρουσα εισήγηση με δύο εκλεκτούς ομιλητές και μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που ακολούθησε και έγινε στις 30 Οκτωβρίου στο φιλόξενο χώρο του Ξενοδοχείου Άφκος στο Νεστόριο (όσοι δεν ήρθαν έχασαν) με θέμα τη  στήλη των Βαττυναίων (φωτογραφία) , θίχθηκε και το θέμα της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας στα διαδραματιζόμενα στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά και γενικότερα στα τοπικά θέματα.

ΜΙΑ ΚΑΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ετοιμάζεται οσονούπω να φέρει μια νέα μεταρρύθμιση και θα ανάψουν οι συζητήσεις και θα αναζωπυρωθούν απεργίες και καταλήψεις που έγιναν ενδημικό φαινόμενο καθώς πλησιάζουμε στις διακοπές των Χριστουγέννων, θα θέλαμε να παρουσιάσουμε για μια ακόμη φορά τη δική μας άποψη μια και θητεύσαμε επί 41 συναπτά έτη στα θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Δεν ξέρω πώς να χαρακτηρίσω τη δική μου άποψη για την αναγκαία μεταρρύθμιση. Δεξιά ή αριστερή. Συντηρητική ή προοδευτική. Για μένα τέτοιοι χαρακτηρισμοί πολύ λίγη σημασία έχουν και αποπροσανατολίζουν τη συζήτηση από τα ουσιαστικά θέματα. Σημασία έχει η ουσία της μεταρρύθμισης.

ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΝΑ από τα αντικείμενα που υπηρέτησα και πιστεύω πως ανέπτυξα στη διάρκεια της ενεργού μου δράσης στο Πανεπιστήμιο και μάλιστα με ένα πολυσέλιδο εγχειρίδιο, είναι και τα θέματα της Τοπικής Ανάπτυξης. Σε αυτά κατατάσσω ως κύριο το μέλημα της τοπικής κοινωνίας για ενεργή συμμετοχή στα διαδραματιζόμενα στις αίθουσες διδασκαλίας όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας.

ΜΑ ΓΙΑ ΟΝΟΜΑ του Θεού, η παιδεία δεν είναι υπόθεση όλων μας; Και προπαντός των τοπικών κοινωνιών και των ηγεσιών τους;. Ας δούμε για λίγο τα εκπαιδευτικά μας θέματα από μια άλλη σκοπιά που πιθανόν να μας εξηγήσει καλύτερα τα διαδραματιζόμενα και να μας δώσει παράλληλα τους άξονες για μια άλλη πορεία στα εκπαιδευτικά θέματα.

ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ άλλα θέματα της καθημερινής μας ζωής, έτσι και το ζωτικό θέμα της παιδείας, αντιμετωπίζονται με μια συγκεντρωτική και απαράδεκτα ομοιόμορφη αντίληψη. Η επιλογή, οι διορισμοί και η εξέλιξη των εκπαιδευτικών αντιμετωπίζονται από μια συγκεντρωτική δομή που παραβλέπει το ρόλο της τοπικής κοινωνίας. Ο Δάσκαλος ή ο Καθηγητής δεν έχει να δώσει λόγο στην τοπική κοινωνία για την ποιότητα και πληρότητα του προσφερόμενου εκπαιδευτικού του έργου. Πολύ συχνά είναι διαβατάρης. Δεν ζει μεταξύ των μελών της τοπικής κοινωνίας και προσβλέπει σε μια μετάθεση ή απόσπαση στο μεγάλο αστικό κέντρο.

ΕΔΩ ΒΕΒΑΙΑ  και πολύ καιρό ουδείς τον αξιολογεί. Αλλά αν εισάγουμε μια αξιολόγηση που θα αγνοεί την τοπική κοινωνία νομίζουμε ότι δεν θα έχουμε βελτιώσει το σύστημα. Τελικός κριτής και αξιολογητής όλων μας είναι η κοινωνία και όχι ένας απρόσωπος κυβερνητικός αξιωματούχος που ενδεχόμενα υπακούει σε άλλα κριτήρια και σκοπιμότητες που τελικά δεν υπηρετούν τα μακροχρόνια συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας. Αν αμφιβάλλετε για την ικανότητα της τοπικής κοινωνίας να κρίνει την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε ένα οποιαδήποτε Ελληνικό χωριό και να ρωτήσετε τους κατοίκους του να σας πουν αν πέρασε από το χωριό τους ένας αξιόλογος εκπαιδευτικός. Θα τους ακούσετε να μνημονεύουν το όνομά του και να απαριθμούν τους λόγους που έκαναν το έργο του σπουδαίο.

ΤΟ ΙΔΙΟ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ και με τα προγράμματα διδασκαλίας. Ομοιόμορφα και με έντονο αστικό χαρακτήρα που αγνοεί τις ιδιαιτερότητες των Ελληνικών περιοχών. Σε μια χώρα όπου το φυσικά και πολιτιστικά στοιχεία παραλλάσσουν και μάλιστα σε μικρές αποστάσεις, είναι παράλογο να διαμορφώνεις ένα ενιαίο και ομοιόμορφο περιεχόμενο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Γιατί ο νησιώτης ή ο Νεστορίτης μαθητής να διδάσκονται τα ίδια απαράλλαχτα θέματα; Σε μια περιοχή, όπως για παράδειγμα η Σύρος, δεν πρέπει οι μαθητές να διδάσκονται τη ναυτική τέχνη (Ναυσιπλοϊα, ναυπηγική, διαχείριση και προστασία θαλάσσιων πόρων, κλπ). Γιατί οι ταρσανάδες πρέπει να κλείσουν; Ο Νεστορίτης μαθητής δεν πρέπει να διδαχθεί την αξία των δασικών περιοχών, τη σημασία της βιοποικιλότητας, την ορθή διαχείριση των λιβαδικών εκτάσεων, την αξία του ορεινού τουρισμού, την επεξεργασία του ξύλου για χρηστικά και καλλιτεχνικά δημιουργήματα, κ.ά.;

Η ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ πρέπει να χρησιμοποιήσει το εκπαιδευτικό σύστημα για να μεταβιβάσει γνώσεις και δεξιότητες που είναι απαραίτητες για τη διαδοχή των μελών της και όχι γνώσεις και δεξιότητες που μας προετοιμάζουν για μια ζωή στην πόλη και μάλιστα τη μεγαλούπολη. Το περιεχόμενο λοιπόν της εκπαιδευτικής διαδικασίας πρέπει να παραλλάσσει σε ένα ποσοστό 20-30% του διδακτικού έργου, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και αφήνοντας στην τοπική κοινωνία τη φροντίδα να επιλέξει αυτό το περιεχόμενο και τους εκπαιδευτικούς που θα το υπηρετήσουν.

ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ να περιοριστεί σε επιτελικό ρόλο, θέτοντας τους κανόνες και προάγοντας την άμιλλα μεταξύ των εκπαιδευτικών μονάδων. Πριν από λίγους μήνες ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εισαγωγικών εξετάσεων για τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας. Αν ο κ. Υπουργός, ζητούσε από τη μηχανογραφική υπηρεσία του Υπουργείου του, θα μπορούσε να είχε σε λίγα λεπτά στο γραφείο του τα ονόματα των 3 Λυκείων της χώρας που είχαν το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας. Η πρωτιά αυτών των Λυκείων δεν ήταν τυχαία, αλλά δείχνει προφανώς πως σε αυτά τα Λύκεια επικράτησε η ακαδημαϊκή εκείνη ατμόσφαιρα που προάγει τη μάθηση. Αυτά τα Λύκεια (μαθητές και εκπαιδευτικό προσωπικό) δεν έπρεπε να βραβευθούν ηθικά και υλικά για να βελτιώσουν την υλικοτεχνική τους υποδομή και να προάγουν ακόμη περισσότερο την εκπαιδευτική διαδικασία;. Αν μάλιστα τους δεξιώνονταν και η Πολιτεία στην Αθήνα, με επικεφαλής τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ακόμη καλύτερα. Θα είχαμε δώσει στη νεολαία μας ένα πολύ θετικό πρότυπο που τόση έχει ανάγκη.

ΙΔΩΜΕΝΗ ΛΟΙΠΟΝ από το πρίσμα της Τοπικής Ανάπτυξης και των αρχών της, η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που ετοιμάζεται και θα παρουσιαστεί ως αριστερή φοβάμαι πως αν δεν ενστερνιστεί τις παραπάνω αρχές θα είναι μια απλή εκσυγχρονιστική προσπάθεια που, όπως και οι προηγούμενες που θα διαρκέσει όσο και η παραμονή του σημερινού Υπουργού Παιδείας στη θέση του. Μήπως είναι καιρός να δώσουμε στην τοπική κοινωνία, πέραν από τη φροντίδα των κτιριακών εγκαταστάσεων, και μέρος της ευθύνης για το τι συμβαίνει μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας; Σε ένα τέτοιο σχολείο οι καταλήψεις και πολύ περισσότερο οι βανδαλισμοί θα είναι άγνωστοι, η τοπική κοινωνία δεν θα παραμένει απαθής και η ευγενής άμιλλα μεταξύ των Σχολείων θα συμβάλλει σε μια καλύτερη παιδεία και τελικά σε μια καλύτερη κοινωνία.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 10 Δεκεμβρίου 2015, αρ. φύλλου 815.

Σχετικά: Η στήλη των Βαττυναίων

11 σχόλια:

  1. Athena5/6/16

    Επιτέλους ένα σπάνιο κείμενο για την εκπαίδευση (και όχι για την Παιδεία σε αυτήν την περίπτωση) με το οποίο ο γράφων δεν περιορίζεται στο να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα ή να καταστροφολογεί ή να χάνεται στη θολούρα ενός άκρατου συναισθηματισμού. Βεβαίως αποπνέει αίσθημα, αλλά συνυφασμένο με τη λογική, οι προτάσεις του είναι ρεαλιστικές.
    Με λύπη όμως διαπιστώνεται ότι είναι από τους λίγους...
    εκλεκτούς ωστόσο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος5/6/16

    Αμ δεν ακούνε τέτοιους σοβαρούς ανθρώπους σαν τον κ. Δαουτόπουλο που έφαγε με το κουτάλι τα χρόνια του στη διδασκαλία. Έχουνε για συμβούλους κι ακούνε ή λεφτάδες που θέλουνε στελέχη για τις επιχειρήσεις τους ή κομματόσκυλα που θέλουνε τα παιδιά χαϊβάνια να τα έχουνε του χεριού τους.
    Αλλιώς τέτοια μέτρα μπορούσαν να παρθούν εδώ και χρόνια, αλλά..........

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΤΖΑ !5/6/16

    Το μόνο εύκολο είναι να αρχίσει πάλι κάποιος να σχολιάζει ή και να βρίζει τους δασκάλους. Η παροιμία όμως λέει ότι το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Τα χάλια ξεκινάνε από την κορυφή της εκάστοτε ηγεσίας, που δεν εννοεί να κρατήσει μια σταθερή πολιτική αλλά ο κάθε υπουργός θέλει να αφήσει τη δικιά του σφραγίδα. Ζούμε σε ένα κράτος όπου η ίδια κυβέρνηση άλλαξε ΤΕΣΣΕΡΙΣ υπουργούς Παιδείας και ο καθένας εισηγήθηκε τις δικές του αλλαγές!!! Θυμάστε το ΠΑΣΟΚ; όχι ότι οι άλλοι είναι καλύτεροι δηλαδή… Άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς! Μόνο στις εισαγωγικές από τον παλαιό τύπο περάσαμε στις Πανελλήνιες, τις Πανελλαδικές, τις Δέσμες, τις Κατευθύνσεις, εξετάσεις Β' και Γ' Λυκείου και ξανά μόνο Γ' και όλα τα μαθήματα (τότε που δώσανε και Θρησκευτικά) και Προσανατολισμός και … τα παιδιά του Ζεβεδαίου ποιον είχαν πατέρα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Απλός πολίτης5/6/16

    "Αν αμφιβάλλετε για την ικανότητα της τοπικής κοινωνίας να κρίνει την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου, δεν έχετε παρά να επισκεφθείτε ένα οποιαδήποτε Ελληνικό χωριό και να ρωτήσετε τους κατοίκους του να σας πουν αν πέρασε από το χωριό τους ένας αξιόλογος εκπαιδευτικός. Θα τους ακούσετε να μνημονεύουν το όνομά του και να απαριθμούν τους λόγους που έκαναν το έργο του σπουδαίο."
    γράφει ο κύριος Δαουτόπουλος.
    Συμφωνώ και με μεγάλη συγκίνηση, γιατί θυμάμαι κάτι οικείο σε πόλεις και χωριά, τον δάσκαλο ή τη δασκάλα μιας ολόκληρης τάξης.
    Σήμερα όμως πόσους δασκάλους στο Δημοτικό έχουν τα παιδιά σε μια και μόνο σχολική χρονιά;
    Ποιος θα πει την αλήθεια, ότι κυρίως για λόγους συντεχνιακούς διορίστηκαν τόσες ειδικότητες στα Δημοτικά, επειδή είχαν δημιουργηθεί στρατιές ανέργων και έπρεπε κάπου να απορροφηθούν; Ποιος έψαξε αν όλοι αυτοί -παρά τις καλές τους προθέσεις- είχαν διδαχθεί έστω και μια ώρα Παιδαγωγική στις Σχολές τους και είχαν περάσει σχετικές εξετάσεις;
    Γι' αυτό λοιπόν είναι βαρύ το φορτίο που επωμίζεται όποιος πρέπει να πάρει αποφάσεις για τα σχολεία. Βρίσκεται αντιμέτωπος με τις συνέπειες λαθών άλλων που προηγήθηκαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος5/6/16

    Κύριε Δαουτόπουλε, ενώ συμφωνώ μαζί σας, έχω την εντύπωση ότι δεν έχετε εμπειρία από τη σημερινή κατάσταση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια. Αυτήν ακριβώς τη σύνδεση με την τοπική κοινωνία είναι που πρακτικά [και όχι θεωρητικά] θέλουν να αποφύγουν πολλοί εκπαιδευτικοί. Δυστυχώς δεν είναι λίγοι που πάσχουν από φοβίες ότι θα εκτεθούν και θα ελέγχονται. Αυτή είναι η μαύρη αλήθεια. Ζόρικα τα πράγματα να δίνεις και λογαριασμό, να παραδέχεσαι και τον άλλον σαν ισότιμο συζητητή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ι.Ι.5/6/16

    Μ' αρέσει που το άρθρο έχει τίτλο "Για μια ΑΛΛΗ εκπαιδευτική μεταρρύθμιση" και όχι "Για μια ΑΚΟΜΗ εκπαιδευτική μεταρρύθμιση".
    Αυτό είναι και το πνεύμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Κ.Χ.5/6/16

    Το θέμα που θίγει ο αγαπητός αρθρογράφος είναι μεγίστης σημασίας. Αν και φυσικά δεν μπορεί να εξαντληθεί η σχετική επιχειρηματολογία σε ένα άρθρο, αρκεί που μας κάνει κοινωνούς της πείρας και της σκέψης του.
    Πολύ σημαντικό ότι δεν βλέπει το εκπαιδευτικό σύστημα σαν δασκαλοκεντρικό ή μαθητοκεντρικό, όπως εσφαλμένα το έχουν εισηγηθεί άλλοι και δυστυχώς κατά καιρούς εφαρμόστηκε, αλλά στο τρίπτυχο: διδάσκοντες, διδασκόμενοι και τοπική κοινωνία.
    Στη θέση του τρίτου παράγοντα θα έλεγα "γονείς", γιατί συχνά παραγκωνίζεται ο ρόλος τους, αλλά και η ευρύτητα με την οποία το βλέπει ωφελεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι5/6/16

    Τι ωραία που τα λέει... και δεν ειρωνεύομαι και δεν φαντάζομαι ότι είναι έξω από το χορό, ένας Θεός ξέρει πόσα είδαν τα μάτια του... αλλά...
    χαίρομαι όμως με το κουράγιο και την αισιοδοξία του !!
    Εδώ κάθονται και τρώγονται μια ζωή για το κόμμα. Σε πρόσφατη συζήτηση επιτροπής για την παιδεία δεν λογομάχησε επί προσωπικού η βουλευτίνα μας με τον υπουργό; Αντί να κοιτάνε το καλό των παιδιών, θίγονται για την πάρτη τους.
    Άσε από την άλλη οι παπάδες, μη και μειωθεί καμιά ώρα από τα θρησκευτικά.
    Δεν ξέρω τι γίνεται τώρα, αλλά θυμάμαι ότι μέχρι πριν λίγα χρόνια, στο Γυμνάσιο έκαναν ανελλιπώς θρησκευτικά δυο ώρες, ενώ Φυσική άρχιζαν από τη Β'τάξη με τη Χημεία μονόωρο μάθημα. Άντε ύστερα να προλάβουν τα παιδιά να μάθουν τα απαραίτητα για να δώσουν εξετάσεις να γίνουν γιατροί κλπ.
    Τα θρησκευτικά όμως μπορούν να τα μάθουν και στην εκκλησία και στο κατηχητικό. Ας συνεργαστούν οι παπαδες και οι θεολόγοι και ας μη φωνάζουν άδικα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Κολλητήρι6/6/16

    @ Τα του καίσαρος
    Ακόμη παίρνεις στα σοβαρά για πολιτικές αποφάσεις την αδελφή του Πινόκιου; Εδώ μας πήραν τη μπάλα στα πάντα όλα κι αυτή βγάζει φωτογραφίες τι ωραία που πέρασε τη μέρα του περιβάλλοντος... ΟΥΤΕ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Η ΚΑΣΤΟΡΙΑ!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Επώνυμος6/6/16

    Αξιέπαινη η πρωτοβουλία του κυρίου Δαουτόπουλου να εισηγηθεί και με την άλλη του ιδιότητα, αυτή του Εκπαιδευτικού και όχι μόνο του Γεωπόνου, όπως τον διαβάζουμε συνήθως στην ΟΔΟ.
    Χωρίς να ξεχνάμε βέβαια και την πρωτοπόρα κίνησή του στο θέμα των ιερών κειμηλίων της Καστοριάς.
    Είθε να ενώσουν και άλλοι τις φωνές τους, ώστε να μην επικρατεί εις το διηνεκές η ισχυρογνωμοσύνη των κατ' ουσίαν άσχετων με την Παιδεία, με όλη τη σημασία της λέξης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Αγαπητοί συμπατριώτες,
    ευχαριστώ για τα θετικά σας σχόλια. Ομολογώ πως με εξέπληξαν ευχάριστα. Φαίνεται πως η ΟΔΟΣ έχει περισσότερους ηλεκτρονικούς αναγνώστες παρά παραδοσιακούς μια και η έντυπη έκδοση πέρασε απαρατήρητη ή μάλλον ασχολίαστη.
    Αυτό που πρέπει όλοι μας να κάνουμε είναι να ενθαρρύνουμε καλές πρακτικές και ως πολίτες να εκφράζουμε δημόσια τη θέση μας και να ζητούμε από τους αιρετούς να την λάβουν υπόψη τους. Ας μην περιμένουμε να τα αλλάξουν όλα οι κάθε μορφής εκπρόσωποί μας. Η χρυσούς αιώνας του Περικλέους ήταν δημιούργημα των Αθηναίων πολιτών εκείνης της περιόδου και όχι του ιδίου. Ο Περικλής ήταν απλός ο εκφραστής τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ