ΟΔΟΣ: Πώς (άραγε) γλεντούσαν οι Καστοριανοί;

 

1928, το καρναβάλι της Καστοριάς, όταν χόρευαν με σκοπούς ελληνικούς και δεν είχαν καυχησιές και χοντρώματα για το «πώς γλεντάνε οι Καστοριανοί».

Αντιδρώντας στον κακόηχο μουσικό ιμπεριαλισμό των σλαβικών ακουσμάτων.

Απέναντι στην επιχείρηση μετατροπής των Καστοριανών Καρναβαλιών, σε ένα αφόρητο, πνιγηρό βαλκανικό πανηγύρι, με κακόηχα «ακούσματα» από γειτονικές χώρες και ειδικά με σλαβικές μουσικές, που δήθεν ενώνουν ενώ στην πραγματικότητα λειτουργούν ως όχημα προπαγάνδας σε βάρος της Ελλάδας (αρκεί για την απόδειξη αυτής της πραγματικότητας μια απλή «περιήγηση» στο διαδίκτυο σε δημοφιλείς πλατφόρμες όπως το Tik-tok). Ένα όχημα προπαγάνδας που υπονομεύει το μέλλον και την αλληλοκατανόηση. Τώρα, το εάν αυτές οι καταστάσεις λειτουργούν υπόγεια με στρεβλές εντυπώσεις σε βάρος της Καστοριάς, της φήμης της και της αληθινής της ιστορίας στους επισκέπτες από άλλες περιοχές της Ελλάδας, δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία.

Ωστόσο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι στα καρναβάλια του 2024 οι παραδοσιακοί καστοριανοί μουσικοί ρυθμοί, ευρύτερα διαδεδομένοι και στην Δυτική Μακεδονία δεν είχαν την τιμητική τους, φέτος παρατηρήθηκε κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό. Πολύ περισσότερο από προηγούμενες χρονιές καταγράφτηκαν και ευχάριστες μουσικές εκπλήξεις. Ώστε να μπορεί να παρατηρηθεί το γεγονός ότι άρχισε πλέον να σχηματίζεται ένα είδος μουσικής αντίστασης. Ασυνείδητης ίσως, αυθεντικής και αυθόρμητης –ειδικότερα σε άτομα νεαρής ακόμη και πολύ νεαρής ηλικίας.

Έχοντας τα άτομα νεαρής ηλικίας υποστεί την προπαγάνδα της επίπλαστης ονομασίας «ραγκουτσάρια» αφού μεγάλωσαν με αυτή, αυτή γνωρίζουν και νομίζουν –όπως και αντίστοιχα νομίζουν οι κάτοικοι της Βόρειας Μακεδονίας ότι είναι... Μακεδόνες απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου και κληρονόμοι της Θεσσαλονίκης– ότι πράγματι «ραγκουτσάρια» είναι η παραδοσιακή ονομασία του εθίμου. Αλλά αντιδρώντας (ίσως) στον απόλυτο, αφόρητο, κακόηχο μουσικό ιμπεριαλισμό των σλαβικών ακουσμάτων με συγκεκριμένα «χάλκινα», οι νέοι της Καστοριάς δείχνουν να κάνουν ένα μουσικό βήμα. 

Καθώς φέτος, περισσότερο από πέρσι, υπήρξαν ορχήστρες, που προτιμούσαν μουσικούς σκοπούς από το σύγχρονο ρεπερτόριο, ακόμη και το κινηματογραφικό, ευρύτερα διεθνές –και φυσικά όχι απλά του Κουστορίτσα. Ευχάριστοι, ρυθμικοί μουσικοί σκοποί, αλλά και νοσταλγικοί, απλά ψυχαγωγικοί από το ελληνικό ρεπερτόριο. Μέχρι και μουσικά θέματα από τον Μάνο Χατζηδάκι και άλλους αναγνωρισμένους έλληνες συνθέτες που άφησαν εποχή. 

Σε όλο αυτό το θετικό φαινόμενο βοήθησε ίσως σε κάποιο βαθμό, και ο εμπλουτισμός των μουσικών εκδηλώσεων στο πρόγραμμα «8 με 8» με μουσικά ορχηστρικά σχήματα ροκ μουσικής. 

Σε κάθε περίπτωση σημασία έχει ότι ύστερα από σκοτεινές μουσικές δεκαετίες με τα σλαβικά χάλκινα του μουσικού εκφυλισμού με τα οποία κάποιοι εκφράζονται, ένα μουσικό αντικίνημα ίσως και να ξεπηδά και να «εξημερώνει» το καρναβάλι. 

Σε μια πόλη, στην οποία σε όλη την διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, οι κάτοικοί της, διασκέδαζαν στους δρόμους και ξεφάντωναν με μουσικούς σκοπούς από την ελληνική μουσική σκηνή, δημοτική, λαϊκή και την έντεχνη. Ενώ στα κέντρα όπου μαζεύονταν τα βράδια, διασκέδαζαν ακόμη και με αργεντίνικο ταγκό και χορούς με μουσικές που δεν χρησιμοποιούσαν κάποιοι για να κάνουν προπαγάνδα. Ούτε για να πείσουν ότι η Θεσσαλονίκη… «στενάζει». Και ότι τα σύνορά τους, τα σύνορα της σλαβικής καρδιάς τους, φθάνουν ως τον... Πηνειό. 

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 18 Ιανουαρίου 2024, αρ. φύλλου 1208

Σχετικά:

• ΟΔΟΣ: Πώς (άραγε) γλεντούν οι Καστοριανοί;