ΛΕΩΝΙΔΑ ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΥ: Το παλιό νεοκλασσικό γυμνάσιο της Καστοριάς

Με όσους μίλησα για το πολιτισμικό αυτό «έγκλημα» που έγινε στην πόλη μεσούσης της δικτατορίας όλοι διερωτήθηκαν «γιατί»; Αφού στην θέση του δεν κτίσθηκε κάτι άλλο. Μήπως είχαν τόση δύναμη οι περίοικοι, τους ενοχλούσε στη θέα, ή θα μεγάλωναν τα οικόπεδα τους, τέλος πάντων αν γνωρίζει κάποιος τι συνέβη στο παρασκήνιο, ας μας το πει να δούμε μέχρι που φθάνει η ιδιοτέλεια κάποιων άθλιων, για να ξέρουμε και εμείς αλλά και να πληροφορήσουμε τις επόμενες γενεές ότι και εδώ υπήρχαν Κινέζοι που κατέστρεφαν τα μνημεία τους, όπως στην τότε κομμουνιστική Κίνα επί Μάο τσε Τουνγκ.

Εκείνη την εποχή φυσικά έγιναν και άλλα πολιτισμικά «εγκλήματα», όπως στην περιοχή του Ξενία, όπου γκρεμίσθηκε αρχοντικό κτήριο τη εβραϊκής κοινότητας για να γίνει η Λέσχη Αξιωματικών. Όπως επίσης και ένα άλλο εβραϊκό κτήριο, η Συναγωγή, κάτω από την Ομόνοια, όπου ανεγέρθηκε ιδιωτικό γυμνάσιο, κτήρια δηλαδή που μπορούσαν να διατηρηθούν αφού ανήκαν σε κοινότητες και όχι σε μεμονωμένους ιδιώτες όπου εκεί τα πράγματα ήταν πιο περίπλοκα.
ι ενοχλούσε λοιπόν η Λέσχη Αξιωματικών, η το ιδιωτικό γυμνάσιο, να στεγάζεται σε ένα τέτοιο παραδοσιακό κτήριο και από δίπλα να έκτιζαν για τις ανάγκες τους κάποιους χώρους σε παραδοσιακό στιλ; Θα μου πείτε τόσο ξέρανε τόσο έκαναν. Ίσως είναι μια εξήγηση ή μια δικαιολογία κι’ αυτό σαν τις τόσες πολλές που ακούμε από τους κάθε είδους παράγοντες και παρατρεχάμενους της εξουσίας.

Πολύ θα ήθελα να ξέρω τι θα λεν για εμάς όλους οι επόμενες γενεές, με τι κοσμητικά επίθετα θα μας στολίζουν, δίπλα στο όνομα του καθενός μας, για τον κόσμο που θα κληρονομήσουν απ’ όλους εμάς, που δεν σεβόμαστε ούτε το περιβάλλον ούτε τον πολιτισμό, καταστρέφοντας τα πάντα στο βωμό του κέρδους, χωρίς αρχές και ηθικούς φραγμούς.
Μπορεί να φαντασθεί κανείς τι πολιτισμικό, τουριστικό, αρχιτεκτονικό, κλπ. κεφάλαιο-πλούτο θα αποκτούσε τώρα και στο μέλλον η Καστοριά εάν διατηρούσε όχι όλα, αλλά ίσως τα πιο σημαντικά αρχοντικά και νεοκλασσικά της κτήρια;

Πριν μερικές βδομάδες έδειξε η τηλεόραση στην πρώην Γιουγκοσλαβία μια μεσαιωνική γέφυρα η οποία κατά την διάρκεια του πολέμου καταστράφηκε εντελώς και ξανακτίστηκε ακριβώς όπως ήταν. Τι θα εμπόδιζε λοιπόν εμάς αφού στο σημείο εκείνο δεν υπάρχει κτήριο να ξανακτιζόταν αυτός ο «Παρθενώνας» στην ακρόπολη της Καστοριάς, προκειμένου να στεγασθεί π.χ. η Δημοτική Βιβλιοθήκη. Και για να γίνω πιο πρακτικός μέχρι που να ανεγερθεί το κτήριο θα μπορούσε να γίνει μια μακέτα εκεί επιτόπου, να τοποθετηθεί ένα βιβλίο συλλογής υπογραφών και δωρεών, για όσους θέλουν να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση του «Παρθενώνα» των γραμμάτων των αναμνήσεων των εμπειριών της εφηβείας μας, του πιο σημαντικού και αξέχαστου μέρους της ζωής μας, με την υποχρέωση του Δήμου Καστοριάς να δημιουργήσει και μια αναμνηστική στήλη ή ένα βιβλίο δωρητών τιμής ένεκεν για την προσφορά των εθελοντών δωρητών.

Και για να αναφέρω έτσι κάτι για την ιστορία, το παλιό γυμνάσιο στην κάτω αίθουσα φιλοξενούσε ένα πολύ καλό χημείο το οποίο φυσικά λεηλάτησαν οι Γερμανοί στην κατοχή. Ένα άλλο ιστορικό γεγονός φυσικά ευχάριστο, κυρίως για τους έφηβους εκείνης της εποχής, ήταν ότι την δεκαετία του εξήντα η Ξένια Καλογεροπούλου γύρισε ταινία μέσα στο γυμνάσιο, δίνοντας την ευκαιρία από τα υπόγεια σε πολλούς περίεργους να παρακολουθήσουν τα γυρίσματα.

Ωραίες αναμνήσεις δήμαρχε, γι’ αυτό αξίζει τον κόπο να αναλάβεις πρωτοβουλία για την αναστύλωση ενός τόσο σημαντικού έργου για το οποίο σίγουρα θα μείνεις στην ιστορία, όσο και εάν τυχόν δεν τα καταφέρεις στα υπόλοιπα.