«Την ημέρα του αγιασμού είχα τόσο άγχος, που πήρα άδεια από τη δουλειά. Μόλις τελείωσε ο Αγιασμός, μας είπαν να φύγουμε. Δεν ήθελα να κουνήσω ρούπι. Δεν μου πήγαινε η καρδιά να τον αφήσω. Το παιδί δεν είχε κανένα πρόβλημα. Θα έμενε άλλωστε μόλις δύο ώρες. Και τις δύο αυτές ώρες τις πέρασα αγωνιώντας και μιλώντας στο τηλέφωνο με την κολλητή μου, που και ο γιος της πηγαίνει στο ίδιο τμήμα με τον Χρήστο. Ήθελα να είμαι εκεί, μαζί του, σε αυτήν τη σημαντική στιγμή (…)».(!)
Αυτά έλεγε η μαμά κάποιου Χρήστου, μαθητή της α’ τάξης ενός δημοτικού σχολείου της χώρας. Μαμά φυσιολογικά υπερπροστατευτική ή ακραία υπερπροστατευτική; Μαμά κανόνας ή μαμά εξαίρεση; Και, εν τέλει, μαμά που ωφελεί με τη στάση της το ίδιο το παιδί της ή μαμά που βλάπτει άθελά της και με την υπερβολική της στάση το παιδί της;
Αυτά έγραφε η εφημερίδα με την έναρξη της φετινής χρονιάς και, πριν περάσει πολύς καιρός, ήρθε η είδηση της διάσημης μαμάς(;) που ήθελε να κάνει στον οχτάχρονο γιο της μπότοξ γιατί δεν μπορούσε να αντέξει την κακοσμία των ποδιών του∙ βλέπετε, δεν έκανε το πολύ απλό, το απλούστατο, να του φοράει καλτσάκια με τα αθλητικά του παπούτσια για να μη μυρίζουν τα πόδια του. Πού να το ξέρει η καημένη η πετυχημένη και διάσημη μανούλα αυτό το τόσο προχωρημένο πράγμα;…
Δίπλα σ’ αυτή την είδηση η άλλη η φρικιαστική με τον πατέρα που σκότωσε το 11μηνο παιδί του, για να μην πληρώνει τη διατροφή του στη μαμά του παιδιού και πρώην γυναίκα του. Αυτό ακριβώς που είχε κάνει ο μικρός Γιωρίκας στο ανέκδοτο, για να πάει εκδρομή με το ορφανοτροφείο… Με μια διαφορά όμως∙ με το Γιωρίκα χαμογελάς και λίγο με την «ευρηματικότητα» του ανέκδοτου. Με τον μπαμπά της αληθινής είδησης σου ’ρχεται να εκραγείς…
Και, πάνω που λες ότι μιλάμε για ακραίες περιπτώσεις, για εξαιρέσεις ίσως που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα, αφήνεις την εφημερίδα και πιάνεις το περιοδικό που συνοδεύει την κυριακάτικη εφημερίδα, για να ξελαφρώσεις λιγάκι, να χαμογελάσει και λίγο το χειλάκι σου. Από τις πρώτες σελίδες βλέπεις πιτσιρίκια μοντέλα με βαμμένα χειλάκια, ρουζ στα μαγουλάκια να προβάλουν γελαστά νέα συνολάκια. Αποδείξεις τρανταχτές πως τον αιώνα του παιδιού έχει διαδεχτεί οριστικά και ανεπιστρεπτί ο αιώνας της χαμένης παιδικότητας∙ μιας παιδικότητας που χάθηκε σε ποιο βωμό άραγε; Της διασημότητας; Του κέρδους; Της τάσης εκμετάλλευσης κάθε φυσικού προσόντος , ενίοτε και ανύπαρκτου -όπως π.χ. η φωνή των αηδών αοιδών που ξεχωρίζει για χαρακτηριστικά που εδράζονται όχι στο λαιμό μα όπου αλλού-, προκειμένου να πετύχουμε; Ωδή ή ελεγεία στη χαμένη παιδικότητα. Με αίτιους εμάς τους ενήλικους, που έχουμε περάσει λάθος ιδανικά στα παιδιά μας, που τα σπρώχνουμε να κάνουν λάθος όνειρα. Ίσως όχι ακόμα με τα λόγια μας, σίγουρα με το παράδειγμά μας που έχει μεγαλύτερη δύναμη από τα όποια λόγια.
Γυρίζω αυτόματα σελίδα, σε μια προσπάθεια να αφήσω πίσω μου όσο γίνεται πιο γρήγορα ό,τι με ενόχλησε τόσο πολύ. Πέφτω πάνω σε μια υπέροχη εικόνα. Είναι η εικόνα ενός δέντρου και στην αρχή δεν καταλαβαίνω περί τίνος ακριβώς πρόκειται. Άλλωστε είμαι εντελώς ανυποψίαστη. Κι έπειτα η κύρια λεζάντα κάτω από την εικόνα φαίνεται τόσο τρυφερή: «Μεγαλώνοντας με τους καρπούς της αγάπης σας».
Το παρασύνθημα με προσγειώνει απολύτως: «Συλλέξτε μέσα στο ειδικό πουγκί τα διαμάντια που θα την κάνουν να μεγαλώσει νιώθοντας πολύτιμη!». Εδώ καταθέτεις τα όπλα εντελώς. Γιατί πού να φανταστείς πως το δέντρο που μόλις θαύμασες ήταν «απλώς» ένα διαμαντόδεντρο και αυτοί οι «καρποί της αγάπης σας» (αυτό το «σας» αναφέρεται στους γονείς) δεν είναι παρά αληθινά διαμάντια, τα οποία η διαφήμιση σε παροτρύνει να τα αγοράσεις για την κόρη σου, αν θέλεις να θεωρείσαι σωστός γονιός (αυτό δικό μου συμπέρασμα), αν ενδιαφέρεσαι πραγματικά για το παιδί σου, αν νοιάζεσαι αληθινά για το μέλλον του (και πάλι τα συμπεράσματα δικά μου). Η προτροπή προς το γονιό-υποψήφιο αγοραστή πώς θα μπορούσε να μη συγκινήσει, αφού μιλάει για διαμαντένιες ευχές; (Αλήθεια, εκείνη η παλιά παροιμία «Ευχή γονιού αγόραζε και στα βουνά περπάτα» που μας έφερε πέρσι στο Σχολείο, όταν δουλεύαμε το θέμα του βουνού, η Μαρίνα της Β’, για διαμαντένιες ευχές μιλούσε; Ή για ευχές που δε χρειάζονται μικρές ή μεγαλύτερες περιουσίες για να αποκτηθούν, γιατί έτσι κι αλλιώς από ατόφιο διαμάντι είναι;). Για διαμαντένιες ευχές που προτείνεται να αγοράζονται σε κάθε γιορτή ή σημαντική στιγμή της κόρης σου; (Γιατί όχι και του γιου; Επειδή τα διαμάντια είναι οι καλύτεροι φίλοι της γυναίκας;). Κι εγώ πώς να κοιμηθώ, πώς να κοιμάμαι ήσυχη πια που δεν έχω προικίσει την κόρη μου ούτε καν με ένα τέτοιο διαμάντι; (Δοξάζω το Θεό που τ’ άλλα δύο μου παιδιά είναι αγόρια. Φαντάζεστε τι άγχος θα είχα αν είχα δύο ή τρία κορίτσια; Πώς θα τα εξασφάλιζα τόσα διαμάντια;).
Δίπλα, τέλος, στο διαμαντόδεντρο, στη διπλανή ακριβώς σελίδα, μια εικόνα που δεν αντέχεται καθόλου εύκολα: η εικόνα ενός παιδιού από την Ονδούρα, ενός παιδιού κυριολεκτικά σκελετωμένου. Αλλά αυτό δεν πρόκειται να το σχολιάσω. Θα με βγάλει τελείως εκτός θέματος.
Γιατί το θέμα μου δεν είναι τα παιδιά των χωρών του Τρίτου Κόσμου. Σήμερα σχολιάζω τα τυχερά(;) δικά μας παιδιά. Που έχουν την τύχη να πηγαίνουν στο σχολείο. Και να μαθαίνουν γράμματα.
Από συνεντεύξεις, λοιπόν, εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, απαντήσεις που δόθηκαν στο ερώτημα: «Τι γράμματα μαθαίνουν τα παιδιά μας», σταχυολογώ τις αιτίες που, κατά τη γνώμη των εκπαιδευτικών οι οποίοι μιλούν για το θέμα, οδηγούν τα παιδιά στο να μη μαθαίνουν γράμματα (χωρίς να φταίνε βέβαια τα ίδια).
Φταίνε, λοιπόν, όλοι οι άλλοι εκτός από τα παιδιά: η απαξίωση του σχολείου από τους γονείς και όχι μόνο, η μετατροπή του πάλαι ποτέ λειτουργήματος του δασκάλου σε απλό επάγγελμα, οι μικροί μισθοί των δασκάλων (κι αυτό απαξίωση του δασκάλου είναι από την επίσημη Πολιτεία όμως αυτή τη φορά),η αδιαφορία των δασκάλων για περισσότερη μόρφωση κι όχι μόνο για επιμόρφωση (σάμπως και ποιος διαβάζει στην εντελώς αντιπνευματική εποχή μας- κάτι λίγοι ρομαντικοί έχουν μείνει που έχουν αυτό το παράξενο και παρωχημένο χόμπι, που όπως όλα τα χόμπι, αντί να σου προσφέρει λεφτά, σου τα λιγοστεύει), φταίει η αναξιοκρατία και η τέλεια ισοπέδωση που επικρατεί στο χώρο της Εκπαίδευσης (Γιατί; Μήπως στο υπόλοιπο δημόσιο δεν επικρατεί;). Φταίνε ακόμα οι γονείς που δε βάζουν βιβλίο στο σπίτι τους, που «ξεκουράζονται» με την τηλεόραση, που ενημερώνονται(;) αποκλειστικά από την τηλεόραση, φταίει που στα σχολειά μας χρήσιμο είναι το πρακτικά ωφέλιμο, τίποτα πέρα απ’ αυτό, που η γνώση έχει μετατραπεί σε κομματιασμένες πληροφορίες, που τα παιδιά δεν προφταίνουν να τις αφομοιώσουν όλες αυτές τις πληροφορίες, που τα προτιμούμε παπαγαλάκια κι όχι ουσιαστικούς κριτές (ακόμη και ιδίως δικούς μας), φταίνε οι πολιτικοί μας που κρατούν τις δαπάνες για την Παιδεία(;) στο 5%, φταίνε και πάλι οι πολιτικοί μας που ό,τι κι αν κάνουν στο χώρο της Παιδείας(;) το κάνουν με γνώμονα όχι τις ανάγκες των παιδιών, αλλά τις ανάγκες των εκπαιδευτικών, φταίνε…, φταίνε…, φταίνε…
Ομολογώ πως έχω σταχυολογήσει εντελώς τυχαία, πως δεν ιεράρχησα τα αίτια ούτε και τα επέλεξα με κάποια κριτήρια. Τα αράδιασα τυχαία, γιατί δεν είχα το κουράγιο να ασχοληθώ περισσότερο μαζί τους. Και από πού θα μπορούσα να το αντλήσω αυτό το κουράγιο, όταν παλεύω στο χώρο της Εκπαίδευσης, που θα ήθελα πάρα πολύ να ήταν Παιδείας, εδώ και 25 συναπτά έτη και εξακολουθώ να έχω τα ίδια όνειρα μ’ αυτά που είχα όταν πρωτοξεκίνησα να δουλεύω σ’ αυτόν το χώρο; Μήπως αφήνουν σε κανέναν κάποιο -έστω ελάχιστο- περιθώριο τίτλοι όπως οι παρακάτω που αφορούν το χώρο όπου δουλεύεις και δεν αστειεύεσαι, όπου δε σπρώχνεις απλώς τον καιρό, όπου έχεις ξοδέψει αμέτρητες από τις όχι και ανεξάντλητες δυνάμεις σου:
«Όταν ο σκοπός αγιάζει τα μέσα», «Οι ευθύνες δεν είναι γενικές και αόριστες», «Όραμα και παπαγαλία», «Σχολεία, υπνωτήρια ψυχών», «Να πα’ να κρεμαστούνε όλοι και στα παιδιά ν’ αφήσουνε την πόλη!»,…
Από πού μπορεί κανείς να αντλήσει το κουράγιο που του είναι απαραίτητο για να τα καταφέρει να συνεχίσει;
Μα, φυσικά, από τα παιδιά. Από τα παιδιά που δε φταίνε σε τίποτα, από τα παιδιά που είναι η όαση στο άγονο τοπίο του κόσμου τούτου, από τα παιδιά που είναι το μοναδικό του χαμόγελο, από τα παιδιά που είναι η μονάκριβη ελπίδα όλων μας.
Αυτά τα παιδιά, που δεν άνθησαν ματαίως, τα ιερότερα πλάσματα του κόσμου όλου, είναι ή θα ‘πρεπε να είναι η μοναδική κινητήρια δύναμη, η μόνη αιτία που μπορεί να κινεί ακόμα αυτόν τον κόσμο που συχνά πορεύεται εντελώς μάταια…
Υ.Γ.: Και για να σας διασκεδάσω λίγο σας έχω φυλάξει ένα ανέκδοτο για το τέλος. Δηλαδή ένα γεγονός τόσο «αστείο», που μοιάζει με ανέκδοτο. Το μεταφέρω όπως ακριβώς γράφτηκε στην εφημερίδα η οποία μιλούσε πάρα πολύ σοβαρά και κυριολεκτούσε:
«Πάντως, τις εντυπώσεις (σε ημερίδα με θέμα τη διαφθορά) έκλεψε το παράδειγμα από τη σχολική πραγματικότητα που ανέφερε η Άννα Διαμαντοπούλου. Στην τρίτη λυκείου, οι περισσότεροι μαθητές αγγίζουν το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 150 απουσιών, ώστε να κερδίζουν χρόνο για διάβασμα στο σπίτι (και για το φροντιστήριο, βέβαια). Για τις απουσίες αυτές προσκομίζουν χαρτιά από γιατρούς, τα οποία, παρότι δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, γίνονται δεκτά από τους καθηγητές, με τη συγκατάθεση βέβαια των γονέων. Πριν καλά καλά το παιδί αποφοιτήσει από το ελληνικό σχολείο, έχει «κοινωνήσει» στην εικονική πραγματικότητα, που στο εξής θα ρυθμίζει όλες του τις σχέσεις με το Δημόσιο».
Σχόλιο 1: Καλά, είμαστε καθόλου σοβαροί; Καλά, σε ποιαν εικονική πραγματικότητα ζουν -επιτέλους!- οι πολιτικοί μας κι ανακαλύπτουν μόλις τώρα μια πραγματικότητα υπαρκτή εδώ και χρόνια; Κι όχι μόνο την ανακαλύπτουν τώρα, αλλά κάνουν και φοβερή αίσθηση όταν την ανακοινώνουν σε κοτζάμ ημερίδες… Και γιατί δεν κάνουν καμιάν απολύτως αίσθηση τα ίδια ή και σοβαρότερα πράγματα, όταν ανακοινώνονται -με πολύ λιγότερο στόμφο, βεβαίως- από μας που τα ζούμε καθημερινά; Τέλος, καλά, τόσο πια έχουν οι πολιτικοί μας αποξενωθεί από μας τον υπόλοιπο κόσμο, που ούτε βλέπουν ούτε ακούν ούτε συζητούν τα τελείως καθημερινά πράγματα που μας απασχολούν και μας προβληματίζουν; Τόσο πολύ;
Σχόλιο2: Ο κόσμος το ‘χει τούμπανο κι αυτοί κρυφό καμάρι…
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 16.10.2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.