Διατηρητέο ή όχι;
Αφορμή για την παρούσα επιστολή στάθηκε το επικινδύνως ετοιμόρροπο κτήριο το οποίο γειτονεύει με την ιδιοκτησία μου, καθώς επίσης και με άλλα κτήρια. Το κτήριο βρίσκεται επί της οδού Γρεβενών και Εμμ. Παππά, κατηφορίζοντας τον μοναδικό δρόμο που οδηγεί στην περιοχή του Σταυρού. Παλαιότερα το ακίνητο κατοικούνταν και εννοείται πως η κατάστασή του ήταν καλή. Από τη στιγμή όμως που ο ιδιοκτήτης του αποφάσισε πως οι ένοικοί του έπρεπε να το εγκαταλείψουν, αφέθηκε και αυτό στη φθορά του χρόνου, χωρίς καμιά απολύτως φροντίδα.
Η εσωτερική κατάσταση του κτίσματος εδώ και κάποια χρόνια είναι απερίγραπτη –σίγουρα αποτελεί εστία μόλυνσης και δυσοσμίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες- όμως πλέον εμπνέει και ανησυχία, διότι έχει καταπέσει τμήμα της στέγης του κτηρίου, τα δε κεραμίδια έχουν αποκολληθεί και πέφτουν στον δρόμο, γεγονός επικίνδυνο για τους πεζούς και τα διερχόμενα οχήματα. Έχει καταπέσει επίσης η τοιχοποιία, εμφανίζονται διαμπερείς ρωγμές και τα ξύλινα παντζούρια κινδυνεύουν να πέσουν. Με λίγα λόγια το συγκεκριμένο οικόπεδο στερείται συντήρησης και ασφάλειας, είναι ανθυγιεινό εξ αιτίας ακαθαρσιών και απορριμμάτων, τα υλικά της τοιχοποιίας του είναι κατεστραμμένα και σταδιακά πέφτουν και η στέγη του καταρρέει και αυτή σιγά-σιγά.
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες έτυχε να γίνω μάρτυρας περιστατικού στο οποίο τουρίστας, προσπαθώντας να περάσει το στενό που κατηφορίζει στον Σταυρό «κόλλησε» εκεί με το τροχόσπιτό του, με αποτέλεσμα να σταματήσει για τουλάχιστον μισή ώρα στο συγκεκριμένο σημείο και να χάσει τους δυο μπροστινούς καθρέφτες του. Φυσικά στο δρόμο που οδηγεί σ’ αυτό το στενό δεν υπάρχει καμία πινακίδα που να προειδοποιεί πως είναι αδύνατη η διέλευση μεγάλων οχημάτων.
Πρόσφατο περιστατικό, επίσης, μπρος στα μάτια περαστικού και ενώ έβρεχε και φυσούσε δυνατά, κεραμίδι εκτοξεύτηκε κι έπεσε ακριβώς μπροστά στα πόδια του.
Με δεδομένα λοιπόν όλα τα παραπάνω και κατόπιν αιτήσεώς μας προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, λάβαμε έγγραφο (με ημερομηνία 9/10/2014), το οποίο υπογράφει η προϊσταμένη του Τμήματος Πολεοδομικών Εφαρμογών και το οποίο συμφωνεί με όσα προανέφερα για το κτήριο, κρίνοντας ότι: «Το κτήριο και η περίφραξη είναι κοινώς έως επικινδύνως ετοιμόρροπα από άποψη στατική και δομική, διότι υφίστανται σαφείς ενδείξεις κινδύνου και το κτήριο δεν παρουσιάζει τον προορισμό της ασφάλειας κλπ… κλπ… Το κτίσμα και το οικόπεδο είναι επικίνδυνο από απόψεως υγιεινής».
Για την άρση της επικινδυνότητας του κτηρίου έπρεπε άμεσα να απομακρυνθούν τα προεξέχοντα κεραμίδια, τα μη επαρκώς στηριζόμενα παντζούρια, να τοποθετηθεί ασφαλής περίφραξη επί της οδού Γρεβενών και προειδοποιητική σήμανση για τον κίνδυνο των διερχομένων, καθώς επίσης να καθαριστούν και να απομακρυνθούν τα επικίνδυνα από απόψεως υγιεινής απορρίμματα.
Όλα αυτά βέβαια δεν έχουν γίνει, όπως εξάλλου και σε πολλές άλλες παρόμοιες περιπτώσεις στην πανέμορφη πόλη μας. Πολλά αρχοντικά εγκαταλείφθηκαν στη λαίλαπα του χρόνου, άλλα κάηκαν για προσωπικά συμφέροντα, άλλα λεηλατήθηκαν (αρχοντικό Γκουγκουλίτσα-Εβραΐδα-τοιχογραφίες μεγάλης αξίας), άλλα παραμένουν αναξιοποίητα κλπ.
Για το συγκεκριμένο θα ήθελα να αναφέρω πως ανήκε σε αστική καστοριανή οικογένεια με το επώνυμο Γεωργίου ή Τζιώρτζιου, η οποία πούλησε το σπίτι όταν μετακόμισε στην Αμερική. Το σπίτι είναι διώροφο με ισόγειο και υπόγεια κτισμένο εντός του παραδοσιακού τμήματος της πόλης με πανέμορφη θέα τη λίμνη και κατά τον καιρό της δόξας του ήταν πλούσια διακοσμημένο, είχε μάλιστα και ένα μεγάλο πιάνο, το οποίο είχε αγοράσει ο ιδιοκτήτης του Αχιλλέας Γεωργίου από το εξωτερικό.
Όλη η περιοχή ήταν τουρκομαχαλάς, με τα σπίτια των χριστιανών που βρίσκονταν σ’ αυτήν να επικοινωνούν σχεδόν όλα μεταξύ τους από τις αυλές τους. Το συγκεκριμένο σπίτι είχε επιταχθεί πριν από το 1912 από τους Τούρκους, με το ισόγειό του να χρησιμοποιείται ως μύλος για Παρασκευή και διάθεση ψωμιού.
Στον κάτω όροφο, εξωτερικά, σε σημεία του τοίχου, υπάρχουν μακρόστενα ανοίγματα (κουτλουγιόμισες), τα οποία χρησιμοποιούνταν σαν πολεμίστρες. Επίσης, στην κύρια είσοδο, επάνω ψηλά, υπάρχει εντοιχισμένη επιγραφή με το σχήμα του σταυρού, η οποία αναφέρει το έτος κατασκευής του σπιτιού (1894) και οι πληροφορίες μου αναφέρουν πως στην πίσω πλευρά του η μικρή πόρτα, η οποία οδηγεί στο εσωτερικό του, χρησιμοποιούνταν σαν είσοδος για τους Τούρκους και αυτό γιατί την κύρια είσοδο τη χρησιμοποιούσαν μόνο οι χριστιανοί.
Ορισμένα από τα γειτονικά σπίτια ήταν του Τουτουντζή (1920), του Παπαδίτσιου (1924), του Αργ. Γκίτσου, του Γκουγκουλίτσα στην παραλία, του Χαιρόπουλου (περίπου 1860), του Γραμματικού Παπαμαντζάρη (1880).
Επίσης, το διώροφο του Μιχάλτση στην παραλία, του Πεκμεζάρη, των Γιαννάκηδων, ο μικρός μύλος επάνω από τον παραλιακό δρόμο, απέναντι σχεδόν από την εξέδρα του Σταυρού και των Πέτρου και Φλώρας Σωτηρόπουλου, καθώς και του Ιωάννη Σωτηρόπουλου, ακριβώς δίπλα στην οικία Γεωργίου. Από έγγραφο που έχω στα χέρια μου διαπιστώνεται πως η σημερινή κατοικία μου ανήκε στους παππούδες μου με έτος κατασκευής το 1845. Το τότε σπίτι είχε κτιστεί από τον τούρκο υπήκοο Βανέ στη συνοικία Γιουλπάρ ή Κλιάρ, σημερινή περιοχή Σταυρού.
Μερόπη Σωτηροπούλου-Μάγγελ
ΥΓ 1: Στο έγγραφο της τεχνικής εκθέσεως αναφέρεται αόριστα πως το έτος κατασκευής του σπιτιού είναι πριν το ’55. Όπως προανέφερα όμως, επάνω από την κύρια είσοδο του σπιτιού υπάρχει επιγραφή με σταυρό η οποία αναγράφει ως έτος κατασκευής το 1894.
ΥΓ 2: Ευχαριστώ τον καλό Καστοριανό μου γείτονα για τις πολύτιμες πληροφορίες του.
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 21 Ιανουαρίου 2015, αρ. φύλλου 772
Φυσικά και είναι διατηρητέο, ένα κτίσμα του 1894.
ΑπάντησηΔιαγραφήΨηφίζω διατηρητέο! [:) emoticon smile] κρίμα για την κατάστασή του και τις δυσκολίες που δημιουργεί. Πολύ ενδιαφέρον κείμενο
ΑπάντησηΔιαγραφήΕΙΜΑΙ ΤΟ ΣΠΙΤΙ
ΑπάντησηΔιαγραφήΞέρεις τα σπίτια πεισματώνουν εύκολα σαν τα γυμνώσεις
Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ, Κίχλη
Είμαι το σπίτι που έμεινε κλειστό ένα καλοκαίρι
κι οι άνθρωποί του έφυγαν σε πλούσια εξοχή
κι έμειναν και τα ξέχασαν κλειστό
για πάντα.
Είμαι το σπίτι που έμεινε έρημο στο χειμώνα
να περιγράφει τη σιωπή στα έπιπλα και τους τοίχους
να διατηρεί τα πρόσωπα μέσα στην κρύα νύχτα
ν’ ακούει το τηλέφωνο σπαραχτικά να ηχεί
και να μη βρίσκεται κανείς ν’ ακούσει
τη φωνή του.
Στέφανος Μπεκατώρος , Πατριδογνωσία
Οικτρά επαναλαμβανόμενη ιστορία.
Τί να τα λέμε τώρα...
Θ' ακολουθήσει την τύχη των ανθρώπων που με λαχτάρα και με την ανάσα τους κάποτε το ανάστησαν με λάσπη, ξύλο και πέτρα...
Αγαπητή Μερόπη, περιμένεις από τους κ.κ. Φωτιάδη, Πετρόπουλο, Τέρψη, Αγγελή, Μπινιάκο... να πουν αν είναι διατηρητέο; Προφανώς δεν έχουν περάσει ποτέ από την γειτονιά σου!!!! Ποσώς τους ενδιαφέρει!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαι πού θα μας βγάλει αυτή η ηττοπάθεια, φίλες και φίλοι;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολύ καλά κάνει και η κυρία Μερόπη Σωτηροπούλου-Μάγγελ και όσοι άλλοι συμπολίτες μας επιμένουν.
Αργά ή γρήγορα θα λυθούν τα προβλήματα, ένα-ένα, όχι ως εκ θαύματος όλα μαζί.
Με τη συνεχή απογοήτευση βγαίνει τίποτε;
Μερόπη, Μερόπη !
ΑπάντησηΔιαγραφήΌταν θα ανοίξουν τα αυτιά τους, θα σε ακούσουν και σένα.
Μέχρι τότε, υπομονή !
Θα βρέξει.
Πάντως ένα πρόβλημα το έχουν οι άρχοντες της Καστοριάς με τα μνημεία........
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο πολύ πολύ να τα ανακηρύξουν διατηρητέα, αλλά στη συνέχεια αυτή η έρμη διατήρηση κάπου σκαλώνει και τα αφήνουν να καταρρέουν. Κρίμα!
Μπράβο, Μερόπη !
ΑπάντησηΔιαγραφήΑνυπομονούμε να δούμε και άλλα γραπτά σου !
(συν τις ζωγραφιές σου, εννοείται)
Αυτό το κείμενο δεν αξίζει μόνο ως δίκαιη καταγγελία-διαμαρτυρία, αλλά και για τις πολύτιμες πληροφορίες που παρέχει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ, Μερόπη !!!
(όταν ξανασυναντηθούμε θα σε πω και το όνομά μου, που το ξέρεις βέβαια, αλλά εδώ και τώρα... αφάνεια)