ΒΙΒΛΙΟ: Μακεδονικές ταυτότητες στο χρόνο

"Μακεδονικές ταυτότητες στο χρόνο: Η διαχρονική τους πορεία" ονομάζεται το νέο βιβλίο που εξέδωσε το Κέντρο Έρευνας Μακεδονικής Ιστορίας και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΙΤ) του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα (ΙΜΜΑ) σε συνεργασία με τις εκδόσεις Πατάκη.

Πρόκειται για τον καρπό ενός τριετούς ερευνητικού προγράμματος που ολοκλήρωσε το ΙΜΜΑ με ιδιωτική χρηματοδότηση, σκοπός του οποίου ήταν όχι να γράψει για μια ακόμη φορά την ιστορία της Μακεδονίας, αλλά να καθορίσει ή να περιγράψει την μακεδονική ταυτότητα και ιδιαιτερότητα στη διάρκεια των αιώνων, τις σχέσεις της με το ελληνικό παρελθόν και παρόν και να απαντήσει σε μια σειρά από ερωτήματα του σήμερα και του αύριο. Υπήρχε χωριστή μακεδονική ταυτότητα κατά το παρελθόν ή αποτελούσε μέρος της ελληνικής ιστορικής και πολιτιστικής ταυτότητας; Πώς εμφανιζόταν ο όρος Μακεδονία και μακεδονικός στους αρχαίους Έλληνες, Ρωμαίους συγγραφείς; Τι σήμαιναν για τους Έλληνες της κλασικής εποχής, την αυτοκρατορική Ρώμη, τους σλαβικούς λαούς οι συγκεκριμένες λέξεις και με ποιο τρόπο τις χρησιμοποιούσαν;

Πώς εμφανιζόταν η Μακεδονία στους χάρτες; Ποια εικόνα είχαν οι Έλληνες το 19ο αι. για τη Μακεδονία και τον πληθυσμό της και ποια τον 20ο αιώνα; Πώς ήταν η θέση των Σλαβόφωνων στην Ελλάδα στο παρελθόν και ποια σήμερα; Πώς αντιλαμβάνεται το ελληνικό κράτος τη μακεδονική ταυτότητα από το 1974 μέχρι σήμερα, και πώς οι Έλληνες ομογενείς; Ποια ήταν η Μακεδονία που ζητούσαν οι Σέρβοι και ποια οι Βούλγαροι; Τι πιστεύουν οι Σλαβομακεδόνες σήμερα για τη Μακεδονία και το παρελθόν της; Τ ί μαθαίνουν τα παιδιά όταν πηγαίνουν σχολείο στη γειτονική χώρα για την εθνική τους ταυτότητα; Ποιες είναι οι νέες εκφάνσεις του Μακεδονικού Ζητήματος; Δηλαδή ποια είναι τα χαρακτηριστικά της σύγκρουσης Ελλήνων και Σλαβομακεδόνων στο Internet και ποιο το αποτέλεσμα; Τι ισχύει στο θέμα της ονοματοδοσίας των κρατών σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και τι προβλήματα μπορούν να ανακύψουν στο μέλλον στο εμπόριο, στα προιόντα και τις υπηρεσίες από την κοινή χρήση του επιθέτου μακεδονικό; ε όλα αυτά τα θέματα κλήθηκαν να δώσουν απαντήσεις 18 επιστήμονες, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και διακεκριμένοι ερευνητές στο αντικείμενό τους. Κάποιοι έχουν μακρά θητεία και καταξίωση στον κλάδο τους και κάποιοι άλλοι είναι νεότεροι που όμως ήδη έχουν καταθέσει δείγματα της συγγραφικής τους ικανότητας και επιστημονικής επάρκειας. Οι συγγραφείς στηρίχθηκαν στα πορίσματα της έρευνάς τους, στην επιστημονική τους συγκρότηση και επάρκεια, προκειμένου να παρουσιάσουν νέες προσεγγίσεις σε θέματα που τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα ακολουθώντας αυστηρά την επιστημονική μεθοδολογία. Η παρουσίαση του βιβλίου πραγματοποιήθηκε στις 18 Ιουνίου στη Στοά Βιβλίου στην Αθήνα, όπου μίλησαν οι κ.κ. Ντόρα Μπακογιάννη (υπουργός Εξωτερικών), Ευάγγελος Βενιζέλος (καθηγητής ΑΠΘ, βουλευτής ΠαΣοΚ), Ιωάννης Στεφανίδης (αναπληρωτής καθηγητής διπλωματικής ιστορίας ΑΠΘ) και άλλοι.

Ο παρών τόμος που εκδόθηκε με επιμέλεια του Γιάννη Στεφανίδη, του Βλάση Βλασίδη και του Ευάγγελου Κωφού δεν είναι το πρώτο έργο του επιστημονικού κέντρου του Μουσείου που κινείται εκτός των αυστηρών ορίων της ιστορίας. Προηγήθηκαν τα συλλογικά έργα Βασίλης Κ.Γούναρης, Ιάκωβος Δ.Μιχαηλίδης, Γιώργος Β.Αγγελόπουλος, Ταυτότητες στη Μακεδονία, Αθήνα, Παπαζήσης, 1997, Ευάγγελος Κωφός, Βλάσης Βλασίδης, Αθήνα Σκόπια: Η Επτάχρονη Συμβίωση (1995-2002), Αθήνα, Παπαζήσης, 2003 και Βασίλης Κ.Γούναρης, Ιάκωβος Δ.Μιχαηλίδης, Πρόσφυγες στα Βαλκάνια: Μνήμη και ενσωμάτωση, Αθήνα, Πατάκης, 2004.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 10.7.2008]