ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ έγραψαν

Πρόσφατα, δυστυχώς, επισκέφθηκα το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ). Χρειάστηκε να ‘ρθω σ’ επαφή με τον χώρο και τις λειτουργίες του καθώς και με τους ανθρώπους που υπάρχουν εκεί ως ψυχή, κινητήριο, δηλαδή, δύναμη για να παράγει αυτό το έργο.
Βρέθηκα εκεί για να προτείνω μία προβολή-παρουσίαση στην πολύ καλή αίθουσα που υπάρχει στο ισόγειο, το διαπίστωσα εκ των υστέρων, φωτογραφιών και βίντεο, από το πρόσφατο ταξίδι μας με την Χριστίνα, σύντροφό μου, στην Τανζανία, την ανάβαση στο Κιλιμάντζαρο, σαφάρι κλπ.
Μ’ αρέσει να μοιράζομαι τις εμπειρίες και τον ενθουσιασμό μου. Με προέτρεψαν γι’ αυτό φίλοι και γνωστοί.

Σκέφτηκα λοιπόν ότι ταιριάζει πολύ με τον χώρο του ΚΠΕ να γίνει κάτι τέτοιο. Και έφτασα, χωρίς να το γνωρίζω, ακριβώς την κατάλληλη στιγμή. Αφού επρόκειτο να πραγματοποιηθεί ημερίδα, δεν είχαν καταλήξει στην ημερομηνία, με θέμα «Βιοποικιλότητα και κλιματική αλλαγή», στα πλαίσια του διεθνούς έτους βιοποικιλότητας και της ημέρας της που πλησίαζε.
Χωρίς δισταγμό αποφάσισαν να το εντάξουν, ως δεύτερο σκέλος της εκδήλωσης αυτής, μετά την εισήγηση που θα προηγούνταν. Προσθέτοντας στον τίτλο συμπληρωματικά και το «Οι παγετώνες υποχωρούν, οδοιπορικό στο Κιλιμάντζαρο». Άλλωστε στο βουνό αυτό υπάρχει παγετώνας που υποχωρεί δραματικά, κάτι που φαίνεται και στις φωτογραφίες που τραβήξαμε.
Μου γεννήθηκαν λοιπόν απορίες και σκέψεις μετά την επαφή μου αυτή, που έρχομαι να μοιραστώ.
Λέγω πιο πάνω, δυστυχώς, αναλαμβάνοντας την ευθύνη των λόγων, επειδή ακριβώς δεν γνώριζα τίποτα. Άργησα. Τόσα χρόνια λειτουργίας του κέντρου και εγώ ποτέ δεν το επισκέφθηκα εις βάθος.
Ν’ αναφέρω προκαταβολικά και λίγο βιαστικά, για να προλάβω τυχόν παρεξηγήσεις, ότι αυτά που υπογράφω είναι προϊόν δικού μου προβληματισμού και μόνον. Σε αρνητικά σχόλια σαλονιών και καφενείων, οφείλω να ομολογήσω εκ των προτέρων, δεν έδινα βάση κι ούτε μ’ ενδιαφέρουν. Δεν χρειάζεται να σχολιάσω, κάνοντας αρνητική κριτική, τις όποιες ενέργειες ή χειρισμούς έγιναν πριν, κατά την θεμελίωση, ή μετά την λειτουργία του (πού βρέθηκαν τόσα χρήματα, γιατί διατέθηκαν για έναν χώρο που δεν ήταν, όπως λένε, απαραίτητο να γίνει, πόσα χρειάζεται για να λειτουργήσει, κι άλλα, ένα σωρό ερωτήματα, ίσως και κατηγορίες, που κατά καιρούς εκτοξεύθηκαν). Αυτά τα γνωρίζουν άλλοι καλύτερα από μένα, αφορούν ανθρώπους που υπεύθυνα βρίσκονται σε θέσεις για να διερευνήσουν το θέμα κι αντιστοίχως να πράξουν.

Δεν θέλω να μένω πίσω, κι ούτε να κοιτώ αρνητικά κάτι που έγινε πριν και δεν μπορεί να αλλάξει. Μπροστά χρειάζεται να κοιτούμε και να σχεδιάζουμε αυτά που θέλουμε να ρθουν. Πίσω οι ματιές είναι μόνο για να διδάσκεσαι,. Από την όποια εμπειρία απέκτησες. Τα όσα θέλεις να διορθώσει. Από όσα έχουν ειπωθεί και δεν γίναν όπως τα σχεδίασες. Τα λάθη που δεν κατάφερες ν’ αποφύγεις.
Με θάρρος, δύναμη εξετάζοντας αυτά κι αισιοδοξία ατενίζοντας το μέλλον, έστω κι αν αυτό πρόκειται να γίνει στις χειρότερες συνθήκες που γνωρίσαμε τα αρκετά τελευταία χρόνια (ή μήπως δεν γνωρίσαμε;), και μάλιστα ίσως εξ αιτίας αυτών των δυσκολιών, οφείλουμε στους εαυτούς και κύρια στα παιδιά μας, κι ακόμη στην κοινωνία ολόκληρη, να δούμε με οξυδέρκεια αυτό που μπορεί να μας απεγκλωβίσει από όσες παγίδες στα τόσα χρόνια στήνουν εντέχνως για να μας οδηγήσουν σ’ αυτήν την κατάσταση.
Πρώτα όμως, μέσα μας χρειάζεται ν’ αλλάξουμε. Τα θέλω, ζητώ, απαιτώ και προσφέρω να ξαναχαράξουμε. Να θυμηθούμε τα δικαιώματα και τις υποχρεώσει μας.Πώς μπορούμε να συνυπάρχουμε; Όχι εμποδίζοντας, αλλά βοηθώντας ο έναν τον άλλον.
Διαπίστωσα λοιπόν, ότι αυτό που συμβαίνει ως δράση εκεί, οι δραστηριότητες που αφορούν το περιβάλλον σε σχέση με την εκπαιδευτική κοινότητα κι όχι μόνον, απέχει από όλα αυτά που ακούγονται και γράφονται. Βέλη κυρίως οικονομικού περιεχομένου, κακεντρεχή μερικές φορές, αφού το πιο πιθανόν προέρχονται από άγνοια αυτού του γεγονότος.

Ρώτησα και έμαθα για παράδειγμα, ότι όλο αυτοί που καταφέρονται μανιωδώς εναντίον του ΚΠΕ, κι ένας ένας ξεχωριστά, δεν έχουν ποτέ επισκεφθεί τους χώρους για να γνωρίσουν από κοντά αυτά που συμβαίνουν. Αντιθέτως, αυτό έχει γίνει από μερικές εκατοντάδες εκπαιδευτικών, κάποιοι ανάμεσά τους καθηγητές πανεπιστημίων, οι οποίοι θα μιλήσουν με ευνοϊκά λόγια. Τόσο, που στους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε να δεικνύεται ως παράδειγμα του τρόπου λειτουργίας ενός δημόσιου φορέα, που μάλιστα παράγει εκπαιδευτικό έργο.
Όποιοι το αμφισβητούν, μπορούν να πάνε λίγες δεκάδες ή εκατοντάδες μέτρα έως την έδρα του, προς την έξοδο της πόλης (διασταύρωση ΛΥΒ, σηματοδότες) για να διαπιστώσουν, «ιδίοις όμμασι» από τους ευγενικότατους φιλόξενους οικοδεσπότες του λόγου το αληθές. Ή αν έχουν τέτοια προκατάληψη με τους ανθρώπους, μπορούν να περιηγηθούν την σελίδα του στο διαδίκτυο, με τις πάρα πολλές πληροφορίες που προσφέρει.
Έτσι όμως θα χάσουν την άμεση ανθρώπινη επαφή, την ψυχή όλου αυτού του οικοδομήματος-εγχειρήματος και τον ενθουσιασμό που αυτή μεταδίδει στα νεαρά παιδιά των σχολείων για το περιβάλλον, που γίνονται έτσι ζωντανοί φορείς διαφήμισης με τα πιο ζωηρά χρώματα που μπορούν να περιγράψουν άδολα, αγνά κι άφοβα, παιδικά μάτια που έχουν ενθουσιαστεί.
Φαίνεται στις αξιολογήσεις όσων έχουν περάσει από εκεί. Μικρών και μεγάλων. Άλλωστε ποια δημόσια υπηρεσία αξιολογείται από τους επισκέπτες-χρήστες της;
Εδώ όμως χρειάζεται να ξεκαθαρίσουμε ένα ζήτημα σημαντικό! Είναι διαφορετικό να μιλούμε για κτήριο του δήμου που φιλοξενεί τις δραστηριότητες του ΚΠΕ, κι άλλο πάλι στο ίδιο κτήριο να υπάρχει λειτουργώντας το ενυδρείο ανεξάρτητα απ’ αυτά που το ΚΠΕ επιτελεί. Μιλούμε, δηλαδή, για δύο διαφορετικούς φορείς γνώσης που συστεγάζονται, ίσως μπορούν να συνεργαστούν, μιας και η ενασχόληση και των δύο αφορά το περιβάλλον, έχουν όμως ξεχωριστή λειτουργία και τα οικονομικά του ενός δεν εμπλέκονται για να επηρεάσουν τον άλλον.

Καταλήγοντας και για να φτάσω στην ουσία του θέματος, πιστεύω πως το ενυδρείο μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη. Αυτό το ενισχύουν δύο σημαντικά στοιχεία που πρέπει να αναφερθούν:
α) Η σπηλιά του Δράκου… στους λίγους μόνο μήνες που λειτουργεί είχε πάνω από 2.000 επισκέπτες, έστω κι αν αρκετοί απ’ αυτόν τον αριθμό συμπεριλαμβάνουν και συμπολίτες στην περίοδο της δωρεάν επίσκεψης που όρισε ο δήμος.
β) Ο αριθμός μόνο των σχολείων απ’ όλη την Ελλάδα κι αντίστοιχα των παιδιών που επισκέπτονται το ΚΠΕ για εκπαίδευση, φθάνει σε μία σχολική περίοδο πάνω από τα 3.000 άτομα, μαζί με μερικές εκατοντάδες εκπαιδευτικών. Τα υπόλοιπα είναι απλή αριθμητική και συνδυασμός των δύο στοιχείων. Ξεκάθαρα. Ξεπερνώντας, λοιπόν, τις όποιες διαφωνίες ή αντιδράσεις υπάρχουν, όσον αφορά τον τρόπο λειτουργία ή τα πρόσωπα του ΚΠΕ, ή ότι άλλο, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε, για να αποκτήσει η πόλη κι η ευρύτερη περιοχή άλλον έναν προορισμό ως πόλο έλξης των επισκεπτών της, είναι και η λειτουργία του ενυδρείου.
Θυμίζω ότι αυτό κατασκευάστηκε πριν από μερικά χρόνια, χωρίς ποτέ να λειτουργήσει. Και δεν χρειάζεται, παρά μόνον βούληση πρώτα, για να βρεθούν τα αναγκαία χρήματα έναρξης, έπειτα νερό και ψάρια, και τέλος κάποιον υπεύθυνο που γνωρίζει το αντικείμενο, το όποιο κόστος κατασκευής ή λειτουργίας του. Επειδή όμως, αυτό στα τόσα χρόνια που μένει ανενεργό έχει στοιχειώσει, χρειάζεται τώρα πια ο καθένας μας να αναλάβει τις ευθύνες του, να δώσει ώθηση στο θέμα αυτό, ζητώντας επιτέλους έμπρακτα λύση.
Έτσι λοιπόν, υπογράφω ότι συμφωνώ, ναι μπορεί να επιβιώσει οικονομικά εάν θέλουμε με επιτυχία, ναι θέλω, ζητώ να προχωρήσει η διαδικασία και να λειτουργήσει.
Για να μην χαθούν άσκοπα τα τόσα πολλά χρήματα που φωνάζουν ότι χρειάστηκε για να γίνει.
Για να μπορεί επιτέλους να ξεκινήσει τον σωστό ρυθμό λειτουργίας της όλη αυτή η αργοκίνητη μηχανή, ελληνικό δημόσιο και υπηρεσίας που το απαρτίζουν.
www.kpe.gr, kpe-kastor.kas.sch.gr, kpekast1@otenet.gr αυτές είναι οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις και το ταχυδρομείο του ΚΠΕ Καστοριάς, για όσους θέλουν να ενημερωθούν και να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες με περιεχόμενο το περιβάλλον.

Ευχαριστώ για την φιλοξενία
Νίκος Μερτζανίδης