ΟΔΟΣ: Πάρκο συμφιλίωσης

Ακόμη και όταν το οικολογικό κίνημα ενεργεί σε συνθήκες ρήξης, η προστασία του περιβάλλοντος σε χλωρίδα και πανίδα, αποτελεί πάντοτε το ζητούμενο. Και ένα ιδιαίτερα ποιοτικό στόχο, που στοχεύει στην διατήρηση της ισορροπίας ανθρώπου και φύσης. Επιπλέον αναβαθμίζει αισθητικά και εξευγενίζει τον άνθρωπο. Χωρίς αμφιβολία είναι ένα είδος σύγχρονης ατομικής αρετής, που δεν διαφέρει σημαντικά από την πνευματική καλλιέργεια. Γι’ αυτό και κοινωνικά, πρέπει να απολαμβάνει ιδιαίτερης προστασίας και προβολής.

Όμως στην Καστοριά, οι επιδόσεις της οργανωμένης κοινωνίας σε όλα αυτά κινούνται σε χαμηλά επίπεδα. Ποσοτικά και ποιοτικά. Χωρίς να χρειάζεται απόδειξη το αυτονόητο, καλό είναι να θυμόμαστε πάντοτε την λίμνη της Καστοριάς, την ανεξέλεγκτη ρύπανση του Αλιάκμονα, τα πρωτόγονα κλαδέματα των πλατανιών, η αυθαίρετη κοπή δένδρων ακόμη και από ιδιώτες. Καθώς και το αδικαιολόγητο γεγονός ότι τα τελευταία πολλά χρόνια δεν έχει δημιουργηθεί ούτε ένας (ούτε μισός για την ακρίβεια) οργανωμένος χώρος κοινόχρηστου αστικού πρασίνου στην πόλη της Καστοριάς (και όχι μόνο). Φυσικά η όχθη της λίμνης στην λεωφόρο των Κύκνων, δεν μπορεί να θεωρηθεί κάτι τέτοιο, διότι στην πραγματικότητα σχεδιάστηκε και υπηρετεί την αισθητική της πράσινης «κορνίζας». Και τίποτε περισσότερο.

Κοντά σ’ αυτά η (σε ορισμένες περιπτώσεις) αμφιλεγόμενη στάση των σωματείων που δρουν στην Καστοριά, συχνά προκαλεί την εντύπωση ότι αντί να πρωτοστατούν για την προστασία και ανάπτυξη του περιβάλλοντος, ακριβώς αντίθετα, στη καλλίτερη περίπτωση απλά μένουν απαθή στην καταστροφή που συντελείται γύρω τους. Είτε (χειρότερο αυτό) συντονίζουν με πράξεις τους, τις επιχειρήσεις υποβάθμισης του περιβάλλοντος στο φυτικό και ζωϊκό βασίλειο. 

Για τους λόγους αυτούς, η κατά καιρούς παρατηρούμενη σπουδή ορισμένων σωματείων, οργανώσεων αλλά και της… συντεταγμένης δημοτικής πολιτείας να λάβουν μέριμνες για την προστασία συγκεκριμένων μορφών περιβαλλοντικών ζητημάτων, εγείρει προβληματισμό. Για τα αληθινά κίνητρα αυτών των επιλεκτικών ευαισθησιών. 

Στην πόλη της Καστοριάς η υπερβολική βιασύνη για την αναβαθμισμένη λειτουργία του κυνοκομείου, την συλλογή των αδέσποτων σκύλων -συνδυασμένη με ανάμεικτα τα οξύμωρα φιλοζωϊκά αισθήματα, με τις απειλές που ενεργοποιούν τα φοβικά σύνδρομα και το μίσος απέναντι στα αθώα αδέσποτα, αποτελεί ένα πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα. 

Μέσα από το οποίο και με την κατάλληλη εκμετάλλευση των κοινωνικών αισθημάτων, ορισμένοι, επιτήδειοι ή μη, απορροφούν από κοινοτικούς πρωτίστως φορείς, άφθονες χρηματοδοτήσεις. Οι οποίες δεν φαίνεται να διατίθενται για την προστασία της πανίδας (αφού τα αδέσποτα αποτελούν ζωτικό στοιχείο του περιβάλλοντος και όχι σκουπίδια). Αντίθετα, μοιάζουν να καταλήγουν με τον ένα ή άλλο τρόπο (δηλαδή ακόμη και με μικροκομπίνες) σε τσέπες ελάχιστες, είτε ως μηχανισμός εξυπηρέτησης πελατειακών σχέσεων, είτε κυριολεκτικά ως χρηματικό «κέρδος».

Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες -ή ακριβέστερα στους πρώτους μήνες της τωρινής δημοτικής περιόδου, ο τύπος (γραπτός και ηλεκτρονικός) κατακλύσθηκε από μυστήριες κραυγές (δήθεν) αγωνίας για τα άτυχα τετράποδα, αλλά και τρομοκράτησης για τους… ανυπεράσπιστους και ανυποψίαστους ανθρώπους, καθώς και υποσχέσεων ότι επίκειται η λύση ενός μη υπαρκτού, ή εν πάση περιπτώσει, καθόλου επείγοντος προβλήματος.

Και ενώ οι εγκρίσεις για δαπάνες δεκάδων χιλιάδων ευρώ σε... σκυλοτροφές, αποτελούν πρόκληση στην κοινή νοημοσύνη, την ίδια ώρα, οι κατά τα άλλα φιλόζωοι και φιλόστοργοι, οι φίλοι του περιβάλλοντος, της χλωρίδας και της πανίδας, φρόντιζαν να φονεύονται (δηλητηριάζονται) τα αθώα σκυλιά, που κακές γλώσσες επιμένουν ότι οι ίδιοι εγκατέλειπαν, για να καταστήσουν σαφή την ανάγκη τους στο κοινωνικό σύνολο. Επιπρόσθετα, η Καστοριά υποβαθμιζόταν ακόμη περισσότερο, με ακόμη περισσότερα κλαδέματα, κοπές, εκριζώσεις, ακόμη και καταστροφής (με πότισμα αλατιού) δένδρων. 

Στο ίδιο ακριβώς μοτίβο μιας βαθειά διχασμένης και οπωσδήποτε συνολικά εχθρικής τοπικής κοινωνίας, τους εντελώς τελευταίους μήνες, τα τοπικά ΜΜΕ και μέσω αυτών το κοινωνικό σύνολο, βομβαρδίζονται εκ νέου, με την τρομολαγνική οικολογία των αρκούδων που πέφτουν, ή υποτίθεται ότι πέφτουν, θύματα στο οδικό δίκτυο της περιοχής. Και ειδικότερα εντός της Εγνατίας Οδού συνήθως.

Το (προφανώς όχι άλυτο) μυστήριο είναι ότι μέχρι να γίνει η Εγνατία Οδός, αν εξαιρέσει κανείς τους πολύ βαρείς χειμώνες που φημολογούνταν ότι κατέβαινε από καμιά αρκούδα σε κάποιο απομακρυσμένο χωριό, ή σε πιο πεδινές περιοχές, ποτέ δεν αναφέρθηκε οποιοδήποτε σημαντικό περιστατικό στις σχέσεις της αρκούδας με την οργανωμένη κοινωνία.

Επίσης μυστήριο είναι το γεγονός ότι, σε όλες τις περιπτώσεις προβολής θανατηφόρων τροχαίων με θύματα αρκούδες, ποτέ δεν παρουσιάστηκαν τα στοιχεία τω ιδιοκτητών, ή των οδηγών των ΙΧ που ενεπλάκησαν σε τέτοια ατυχήματα, ούτε καν φωτογραφίες ανθρώπων ή αυτοκινήτων. Παρά μόνο φωτογραφίες νεκρών αρκούδων με την ατεκμηρίωτη λεζάντα, ότι έπεσαν θύματα μυστικοπαθών τροχαίων ατυχημάτων.

Και να που τώρα, η σπουδή να αναζητούνται εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ* για να εξασφαλιστεί η υλοποίηση προγράμματος ειρηνικής συμβίωσης… αρκούδας και ανθρώπου, έρχεται για να επιστεγάσει τις υποψίες ότι, πολύ ρομαντικά όλα αυτά για να είναι αλήθεια σε μια Ελλάδα, μια Καστοριά με σοβαρότατο έλλειμμα ευαισθησίας, ή έστω με επαρκές περίσσευμα απέχθειας στο πρωτογενές φυσικό περιβάλλον και ειδικά στα ζώα.

Θα πρόκειται ασφαλώς για κάποιο κόλπο, έγκρισης και εκταμίευσης χρηματοδοτήσεων αδρανών δράσεων, οι οποίες στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν την σχέση μονομερούς εμπαιγμού των ευρωπαϊκών θεσμών. Οι οποίοι, συνδυάζοντας ρομαντισμό και πρακτικές ανάγκες, προσπαθούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής των ευρωπαίων πολιτών ενθαρρύνοντας -και επιχορηγώντας- δράσεις που είναι συμβατές με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και κώδικα αξιών γύρω από το περιβάλλον. 

Έτσι τα πολλά-πολλά περί συμφιλίωσης ανθρώπου και αρκούδας, ακούγονται και μοιάζουν να είναι, το ιδεολογικό μανιφέστο μιας ακόμη πιο άδικης, πιο παράνομης και -στους καιρούς που ζούμε- αδικαιολόγητης κομπίνας σπατάλης των πόρων. Απ’ αυτές που το άθροισμα τους, το κατάντημα της Ελλάδος καμαρώνουν σήμερα όλοι οι Έλληνες. Και οι Ελληνίδες βεβαίως. Και πολύ περισσότερο οι Καστοριανοί, που αφού σε τοπικό επίπεδο, έλυσαν όλα τα προβλήματα της αρμονικής συμβίωσης ανθρώπου με άνθρωπο, ετοιμάζονται για μια ακόμη κοσμοϊστορική πρωτοπορία: Με τις αρκούδες, για τις αρκούδες και προπαντός τον άνθρωπο. 

Τι σου είναι στ’ αλήθεια, ο πολιτισμός.

-----------------------------------------------------------------------

(*) 1.128.326 ευρώ μέχρι τις 30 Ιουνίου 2014.