21.11.14

ΟΔΟΣ: Brasilidade


ΟΔΟΣ 31.7.2014 | 751 (ειδική έκδοση)

Η πρόσφατη διοργάνωση του παγκόσμιου κυπέλλου ποδοσφαίρου, πιο πολύ γνωστού πλέον με την λέξη «Mundial» -όρος που αποδεικνύει την μεγάλη επιρροή της Λατινικής Αμερικής και ιδίως της Νότιας, ενός σπορ που παρά την αγγλική καταγωγή του μετρά άπειρους φίλους σε όλο τον κόσμο έχοντας ταυτισθεί πολιτικά και κοινωνικά με κράτη και λαούς όπως την Βραζιλία, την Αργεντινή, το Μεξικό – και όχι μόνο, ανήκει πια στο παρελθόν.

Ανεξάρτητα από το ότι το τρόπαιο της διοργάνωσης κατέκτησε η Γερμανία που αντικειμενικά ξεχώριζε, κυρίαρχο ήταν το αίσθημα πώς αυτή ένα κομμάτι από το έπαθλο ανήκει και στην Αργεντινή, ακόμη και στην Ολλανδία. Δηλαδή σε δυτικές χώρες οι οποίες σε θέματα οργάνωσης, πειθαρχίας και αποδοτικότητας των θεσμών και του κράτους τους, βρίσκονται στα δύο άκρα. Πρώτη η πάμπλουτη και πανίσχυρη Γερμανία και δεύτερη η Αργεντινή, χώρα πλούσια κατά βάση, η οποία ωστόσο κήρυξε πτώχευση και παρέσυρε τον λαό της για περισσότερα από δέκα χρόνια τώρα στην απομόνωση.

Μοιράστηκε έτσι η νίκη μεταξύ βόρειας Ευρώπης και Νότιας Αμερικής. Για τα κράτη της οποίας, όπως και για τους λαούς της, είτε μιλούν ισπανικά είτε πορτογαλικά στην Ελλάδα, ακόμη και αν δεν είναι καθόλου έτσι, επικρατεί η αντίληψη ότι αποτελούν πιστά αντίγραφα της νεοελληνικής πραγματικότητας στην μεγάλη αμερικανική ήπειρο. Σε latin και χριστιανική -καθολική εκδοχή με στοιχεία ρυθμού, τροπικού κλίματος και ενός αισθήματος ανυπακοής και ανυποταγής στους ισχυρούς αυτού του πλανήτη. Που βρίσκονται στο βόρειο ημισφαίριο.



ΟΔΟΣ 31.7.2014 | 751 | σελ. 2


Ειδικά φέτος που η διοργανώτρια χώρα ήταν η Βραζιλία, μια θρυλική χώρα με όνομα της, μια λέξη με μουσικότητα. Μια λέξη πληθωρική όσο πράγματι είναι και η Βραζιλία. Η οποία παρεμπιπτόντως αν και είναι χώρα κορυφαία στο ποδόσφαιρο όχι μόνο δεν κατάφερε να κερδίσει το πρώτο βραβείο στην έδρα της, αλλά αντίθετα, υπέστη ανεξήγητες ήττες στο διαγωνιστικό σκέλος της προσπάθειάς της προκαλώντας αμηχανία και κατάπληξη.

Έτσι το φετινό Mundial δεν έμοιαζε με τίποτε και με κανένα άλλο από το παρελθόν. Λίγο η συμμετοχή και η ικανοποιητική πορεία της Εθνικής Ελλάδος αλλά πολύ περισσότερο το εκρηκτικό ταπεραμέντο και οι τόνοι αδρεναλίνης που εκλύθηκαν σε θεατές, διοργανωτές και παράγοντες των ομάδων, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε στην Βραζιλία, έκαναν το φετινό Μundial το καλύτερο όλων των εποχών.

Κατανοητό όπως και ενδιαφέρον ακόμη και σε όσους δεν είναι φανατικοί του σπορ. Μιας και δεν θα ήταν το ίδιο εντυπωσιακό οπουδήποτε αλλού κι’ αν γινόταν και πολύ περισσότερο σε χώρες μάλλον γκρι και ψυχρές, χωρίς tempo.

Επομένως στην Βραζιλία, την χώρα για τις τελευταίες ήττες της οποίας δεν ήταν λίγοι οι Έλληνες που δάκρυσαν μαζί με τους Βραζιλιάνους, και στην εθνική ποίηση της είναι αφιερωμένο το ετήσιο αυγουστιάτικο φύλλο της ΟΔΟΥ.



ΟΔΟΣ 31.7.2014 | 751 | σελ. 3


Μια χώρα που θαυμάζεται και είναι αγαπητή σε όλο τον κόσμο και την Ελλάδα, ίσως αδικαιολόγητα και ανεξήγητα και όσο καμιά άλλη διαθέτει παντού πολλούς φίλους. Για την ομορφιά και την φιλαρέσκεια των ανθρώπων της σε όποια φυλετική ομάδα κι’ αν ανήκουν, για την αγάπη τους στον ρυθμό, την σάμπα και όχι μόνο, για την ανάλωσή τους στο φευγαλέο και την ψευδαίσθηση του καρναβαλιού, για την alegria, για την cachaça, για τις επιδόσεις τους στο ποδόσφαιρο, για τις απέραντες παραλίες της σε όλη την χώρα από τον βορρά ως τον νότο, για το υπέροχο Ρίο ντε Τζανέϊρο και το δεσπόζον άγαλμα του Ιησού του Λυτρωτή, για τον Αμαζόνιο και τον καφέ της, η αλήθεια είναι ότι η Βραζιλία, ακόμη και μόνη η λέξη Βραζιλία, ασκεί μια ιδιόρρυθμη γοητεία.

Μέχρι και στους ανησυχητικά εσωστρεφείς, καχύποπτους με τους άλλους και διστακτικούς νεοέλληνες. Οι οποίοι εστιάζουν με υπερβολή τα -υπαρκτά βεβαίως- εσωτερικά προβλήματα αυτής της τεράστιας χώρας. Που συνοψίζονται στον οικονομικό και κοινωνικό αποκλεισμό των κατοίκων στις Favelas (παραγκουπόλεις) ως κληρονομιά της αποικιοκρατικής διαστρωμάτωσης του πληθυσμού της, αλλά και ως τεκμήριο επιρροών από την Αφρική και των ιθαγενών του Αμαζονίου. Όμως τα προβλήματα δεν έχουν την διάσταση που πιστεύουν εδώ νομίζοντας με μια ακόμη πλάνη ότι εξισορροπούν τον εγχώριο εγωϊσμό με τον ανεξήγητο θαυμασμό της Βραζιλίας.

Σε μια χώρα, σαν την Βραζιλία που από μόνη της, με όλες τις εκφράσεις της, εμπνέει ποίηση, λυρικότητα, ερωτισμό, συναισθηματισμό, ομαδικότητα και ένα πρωτόγνωρο ενθουσιασμό, η συνεισφορά της πραγματικής ποίησης στους πολλούς είναι αδιακρίβωτη, ένα μυστήριο.


ΟΔΟΣ 31.7.2014 | 751 | σελ. 9


Πόσο εμπνευσμένο μπορεί να είναι ένα ποίημα από μια σάμπα σε μια λαϊκή γειτονιά, στο κέντρο του Ριο, έξω από το Μαρακανά, ή στην θρυλική Copacabana; Το Σαλβαδόρ, την Μπραζίλια, το Μανάους, το Ρεσίφι; Μπορεί;

Και πώς μπορεί να γίνει κατανοητή μεταφρασμένη στην ελληνική από την πορτογαλική γλώσσα που μιλούν οι Βραζιλιάνοι και είναι από μόνη της ένα ζήτημα για την γόνιμη υποδοχή της στους Έλληνες, τουλάχιστον πολύ περισσότερο απ’ όσο η ιταλική, η ισπανική και προπαντός η γαλλική γλώσσα, έστω και εάν η Πορτογαλία, μητρόπολη κάποτε της Βραζιλίας, είναι και αυτή μια μικρή χώρα, στο άλλο μεσογειακό άκρο της Νότιας Ευρώπης, με άγνωστα μεν, αλλά πολλά κοινά στοιχεία με τους Έλληνες;


ΟΔΟΣ 31.7.2014 | 751 | σελ. 8


Μπορεί η ποίηση να ανταγωνιστεί όλα τα υπόλοιπα, για τα οποία δεν είναι λίγοι όσοι υποστηρίζουν και το πιστεύουν ακράδαντα ότι η Βραζιλία, -κάτι που εκφράζεται και μέσα από την φράση «brasilidade», δεν είναι απλώς ή μόνο μια μεγάλη χώρα, αλλά τρόπος ζωής, μια ιδεολογία; Ποια να είναι η απάντηση;
Καλή ανάγνωση και Καλό Καλοκαίρι.



Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 31 Ιουλίου 2014, αρ. φύλλου 751


Σημ. Τα ποιήματα είναι διαθέσιμα μόνο στην έντυπη έκδοση της εφημερίδας.





Αφιερώματα Αυγούστου της ΟΔΟΥ


1999 «Palatina»
(Αρχαία ελληνική ποίηση)

2000 «Shall i compere thee to a summer´s day?»
(Σοννέτα του Σαίξπηρ)

2001 «Λησμονημένου Αυγούστου κρίνοι»
(Αποκηρυγμένα ποιήματα του Κων/νου Καβάφη)

2002 «Της μιας στιγμής καλοκαιριού»
(Whitman, Elyard, Holderlin, Ρίλκε, Blake, Lane, Young)

2003 «Μεθυστική ζέστη του καλοκαιριού»
(Wallace Stevens)

2003  «Της ηδονής μια νύχτα, ή ένα πρωΐ της φεγγερό» (β’ εξώφυλλο)
(2003: Έτος Καφάβη)

2004 «Ολυμπιόνικοι»
(Πίνδαρος -Athens 2004)

2005 «-Quoi? - L´ Eternite»
(Αρθούρος Ρεμπώ)

2006 «Πασίχαρα τα πλοία»
(Φεντερίκ Χέντερλιν)

2007 «[universe me]»
(ποίηση από τα blogs)

2008 «Κίνα»
(Κινέζικη ποίηση ολυμπιακοί αγώνες)

2009 «Όσο κρατάει ο Αύγουστος»
(Καστοριανοί εκφραστές κ.ά. )

2010 «Afrιca»
(Αφρικανική ποίηση - Mudial 2010)

2011 «GR- Argentina»
(Αργεντινοί ποιητές-κρίση)

2012 «ρ’ - Εκατόν»
(100 χρόνια από την απελευθέρωση, Καστοριανοί  ποιητές)

2013 «Αραβική Άνοιξη»
(Άραβες ποιητές)


* * * 


2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος21/11/14

    Κρίμα που τα ποιήματα δεν αναρτώνται εδώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πέτρος26/11/14

    Καταπληκτικό φύλλο!!! Όπως κάθε καλοκαίρι εξάλλου....

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ