Dies irae

 

Μότσαρτ | Ρέκβιεμ | Καστελούτσι | Πισόν | Φεστιβάλ Λυρικής Τέχνης στην Αιξ-αν-Προβάνς της Γαλλίας 2019

Ένας από τους ωραιότερους ύμνους της Δυτικής Εκκλησίας είναι και ο γνωστός ως "Dies Irae" ("Ημέρα Οργής") ψαλλόμενος προς τιμήν των νεκρών. Ο ύμνος θεωρείται ότι συνετέθη από τον φραγκισκανό μοναχό Tommaso da Celano (1200-1265). Ο κύριος ύμνος αποτελείται από 17 τρίστιχες στροφές με οκτασύλλαβους ομοιοκατάληκτους στίχους και πάντοτε την τελευταία συλλαβή μακρά.

Η πρώτη μετάφραση στα ελληνικά ήλθε το 1840 από ιερωμένο της Αγγλικανικής Εκκλησίας που υπηρετούσε στην Σύρο, ονομάζόμενο Hildner.

Οι οκτώ πρώτες στροφές της ελληνικής μετάφρασης, ιστορικής και φιλολογικής σπουδαιότητας σήμερα, σε εξεζητημένη όμως γλώσσα και στηριχθείσα προφανώς στην βοήθεια λεξικών με αποτέλεσμα να στερείται αυθορμησίας και λεκτικής ευλυγισίας είναι οι εξής:

Ώ οργής εκείν' ημέρα
Καθ' ήν τέφρα γίν' η σφαίρα.
Δέν ερρέθη φρικτωτέρα.

Πόσος τρόμος θά πιάση
Πάντας ο Κριτής, 'σαν φθάση
Ακριβώς νά εξετάση.

Θέλ' η σάλπιγξ του βροντήσειν
Κι όλους θαυμαστώς αθροίσειν
Εκ τών τάφων εις τήν Κρίσιν.

Θάνατος καί γή καί φύσις
Τρέμουν, όταν πάσα κτίσις
Εγερθή νά γίν' η κρίσις.

Νά βιβλίον ηνοιγμένον,
Μέ πάν πταίσμα γεγραμμένον
Πάντων τών κριθησομένων.

Κάθετ΄ο Κριτής καί κρίνει
Πάν κρυφόν, ουδέν αφίνει
Ατιμώρητον νά μείνει.

Τί οι πταίσται δά εκφράζουν;
Καί μεσίτην τίνα κράζουν;
Φεύ! κ' οι δίκαιοι τρομάζουν.

Βασιλεύ, τό πάν δεσπόζων,
Δωρεάν τούς πάντας σώζων!
Ρύσαί με, ο ούτω σώζων!