 |
| ΟΔΟΣ 2.5.2024 | 1223 |
Παρά το γεγονός ότι η Καστοριά ζει 102,5 χρόνια περίπου από την απελευθέρωσή της από τον οθωμανικό ζυγό και τουλάχιστον ίσα (και ακόμη περισσότερα) από τον μακεδονικό αγώνα, ωστόσο σήμερα, κάποιοι φαίνεται να το λησμονούν ελαφρώς αυτό και να μην αντιλαμβάνονται την δύναμη της ιστορίας. Και την αποκατάσταση της συνέχειάς της.
ΠΑΡΑ ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ότι η Καστοριά ζει 102,5 χρόνια περίπου από την απελευθέρωσή της από τον οθωμανικό ζυγό και τουλάχιστον ίσα (και ακόμη περισσότερα) από τον μακεδονικό αγώνα, αφ’ ότου δηλαδή με την ένταξή της στο ελληνικό κράτος και τον εθνικό κορμό, λύθηκαν αυτόματα και όλα τα υπόλοιπα ζητήματα πραγματικών ή φανταστικών μειονοτήτων, ωστόσο στην Καστοριά του σήμερα, κάποιοι φαίνεται να το λησμονούν ελαφρώς αυτό και να μην αντιλαμβάνονται την δύναμη της ιστορίας. Και την αποκατάσταση της συνέχειάς της που σημειώθηκε το 1912.
Πόσο μάλλον που με την απελευθέρωση της Καστοριάς στην πόλη, όπως και στο Άργος Ορεστικό και άλλες περιοχές και ειδικά σε ορισμένα χωριά, ο μουσουλμανικός πληθυσμός (κυρίως Τούρκοι και Αλβανοί) δεν αποχώρησαν από την Επικράτεια. Αντίθετα, ενώ το 1912 αποχώρησαν η τουρκική διοίκηση και ο στρατός, οι υπόλοιποι παρέμειναν με τις οικογένειές τους, για τουλάχιστον άλλα δέκα χρόνια ακόμη. Ως την περίοδο της ανταλλαγής των πληθυσμών με την Συνθήκη της Λωζάννης το 1923.
Μπορεί κάποιος να υποθέσει –στην ανάλυση της ιστορίας οι θεωρητικές υποθέσεις δεν είναι ανεπίτρεπτες– ότι εάν η μικρασιατική εκστρατεία δεν είχε κατάληξή της την Καταστροφή, ίσως έως σήμερα οι μουσουλμάνοι της περιοχής να μην είχαν εκριζωθεί. Και να βρίσκονταν εδώ, όπως και οι ιουδαίοι της πόλης της Καστοριάς, που ειδικά αυτοί αριθμούσαν σε κάποιες χιλιάδες και συναποτελούσαν με την συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων χριστιανών, το μωσαϊκό της.
 |
| ΟΔΟΣ 2.5.2024 | 1223 | σ.3 |
Και βέβαια, οποιοσδήποτε μπορεί να αντιληφθεί ότι οι ανησυχίες για το μέλλον της γειτονίας έχουν βάση. Και επαληθεύονται ιδίως τώρα, που σε λιγότερο από μία εβδομάδα από σήμερα θα διεξαχθούν επαναληπτικές προεδρικές εκλογές στην Βόρεια Μακεδονία. Στις οποίες επικρατέστερη να εκλεγεί είναι η 70χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, η οποία στον πρώτο γύρο των εκλογών συγκέντρωσε ποσοστό 40% των ψήφων. Οπότε η εκλογή της εν λόγω κυρίας δεν επιτρέπει και πολλές αυταπάτες στην Ελλάδα.
* * *
Όμως η ιστορία δεν γράφεται ποτέ εκ των υστέρων και τα πράγματα είχαν τελικά άλλες εξελίξεις. Μετά τα συνταρακτικά των βαλκανικών πολέμων, η Καστοριά ενσωματώθηκε σε ένα κατά βάση αμιγές εθνικά κράτος και στις δεκαετίες που μεσολάβησαν στην διάρκεια του 20ου αιώνα, το κράτος αυτό είχε να αντιμετωπίσει μόνο τις εμμονές κάποιων αναφορικά με την Μακεδονία. Και βέβαια την προπαγάνδα τους, ειδικά την μουσική, που είναι και η πιο ύπουλη, αλλά και την γλώσσα τους· προπαγάνδα που μόνο στο τέλος του 21ου αιώνα αποθρασύνθηκε.
Αυτά είναι αρκετά γνωστά ζητήματα και με την Συμφωνία των Πρεσπών, την αναγνώριση του βόρειου γείτονα με την ονομασία Βόρεια Μακεδονία για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ (υπολογίζεται ότι όλο αυτό να είναι το τίμημα της οικονομικής κρίσης), από τότε στην Ελλάδα μπήκαν κάτω από το χαλί. Ταυτόχρονα οι αμετανόητοι κύκλοι της Βόρειας Μακεδονίας, δεν σταμάτησαν από τότε να υπονομεύουν όσα υπέγραψαν. Και να καλλιεργούν αλυτρωτικές ανοησίες σε αφελείς ή εξωνημένους.
Και βέβαια, δεν είναι αναγκαίο να είναι κάποιος Έλληνας, είτε Μακεδόνας είτε από οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια της χώρας, ούτε να είναι εθνικιστής –άλλωστε ορισμένοι απ’ αυτούς που δηλώνουν εθνικιστές και πατριώτες εντός της χώρας, είναι τόσο ρωσόφιλοι και φανατικοί «ορθόδοξοι» που κατά βάθος ακόμη και εν αγνοία τους ρίχνουν νερό στο μύλο του πανσλαβισμού– για να αντιληφθεί ότι οι ανησυχίες για το μέλλον της γειτονίας με τον βόρειο γείτονα, έχουν βάση.
Και επαληθεύονται ιδίως τώρα που σε λιγότερο από μία εβδομάδα από σήμερα και συγκεκριμένα στις 8 Μαΐου 2024, θα διεξαχθούν επαναληπτικές προεδρικές εκλογές στην Βόρεια Μακεδονία. Στις οποίες επικρατέστερη να εκλεγεί είναι η 70χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα η οποία στον πρώτο γύρο των εκλογών στις 24 Απριλίου 2024, συγκέντρωσε ποσοστό 40%, ενώ ο 60χρονος Στέβο Πεντάροφσκι της κεντροαριστεράς μόλις 20% των ψήφων.
 |
| ΟΔΟΣ 2.5.2024 | 1223 | σ.4 |
Με το χρήμα να ρέει άφθονο προφανώς από Ρωσία αλλά και Τουρκία, οι εξελίξεις –ακόμη και εάν δεν επιδρούν στα γεωπολιτικά δεδομένα άμεσα– ασφαλώς και δεν μπορούν να αγνοούνται στην Ελλάδα. Πολύ περισσότερο αυτό δεν μπορεί να δικαιολογείται στην Μακεδονία και Θράκη, και προπαντός στην Καστοριά. Στην οποία, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος εθνικιστής αλά Ρως για να μη διαβλέπει την προπαγάνδα που εξελίσσεται.
* * *
Η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα που προφανώς θα είναι η νέα πρόεδρος του βόρειου γείτονα, δεν κρύβει ότι έχει την αμέριστη στήριξη του ακραίου εθνικιστικού VMRO-DPMNE και εννοείται, ότι αντιτάσσεται κάθετα και οριζόντια, ως την ώρα τουλάχιστον, προς την Συμφωνία των Πρεσπών και τον όρο "Βόρεια Μακεδονία".
Καθώς υποστηρίζει μόνο την ονομασία "Μακεδονία" και εγκολπείται όλα τα στοιχεία της ανθελληνικής προπαγάνδας, από την μουσική και την γλώσσα ως τον... Μεγάλο Αλέξανδρο και την πεποίθηση ότι η Θεσσαλονίκη είναι... σκλαβωμένη στην Ελλάδα.
Και κάθε άλλη γελοιότητα που εκφράζεται υποστηρικτικά από κύκλους στην Βόρεια Ελλάδα, περιλαμβανόμενης της Καστοριάς. Από άτυχους και δύστυχους που ενώ τους δίνεται η τιμή να είναι Έλληνες, αυτό δεν είναι στις προτιμήσεις τους.
Οπότε η εκλογή της εν λόγω κυρίας, που προειδοποιεί πως δεν πρόκειται να εφαρμόσει την Συμφωνία των Πρεσπών και ότι θα επαναφέρει την... γνήσια ονομασία "Μακεδονία", δεν επιτρέπει και πολλές αυταπάτες στην Ελλάδα.
Πόσο μάλλον που την ίδια ημέρα, δηλαδή ελάχιστα μετά το... κοινό σε ημερομηνία (που ελπίζεται κάποια στιγμή να αλλάξει) ορθόδοξο Πάσχα της 5ης Μαΐου, στις 8 Μαΐου δηλαδή, στην επικράτεια του Βόρειου γείτονα, θα διεξαχθούν και βουλευτικές εκλογές. Ο αρχηγός του VMRO-DPMNE και υποψήφιος πρωθυπουργός Χρίστιαν Μίτσκοσκι, ήδη μίλησε για «πολιτικό τσουνάμι» στην χώρα του και εξέφρασε τη βεβαιότητα όχι μόνο ότι η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα θα είναι η νέα πρόεδρος, αλλά και ότι το κόμμα του θα σημειώσει «τεράστια» νίκη στις βουλευτικές εκλογές και θα σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση.
 |
| ΟΔΟΣ 2.5.2024 | 1223 | σ.5 |
Συχνά διαβάζει κάποιος στο διαδίκτυο, αναχρονιστικές περασμένες και πλαστές ονομασίες περιοχών όπως λέξεις «Κεσριέ» ή «Κόστουρ» για την Καστοριά, «Χρούπιστα» για το Άργος Ορεστικό κλπ, πλαστές ονομασίες τις οποίες πλασάρουν έξυπνα χωρίς να επιτρέψουν στην λογική να λαμβάνει υπ’ όψη ότι οι ονομασίες αυτές αποτύπωσαν τους συσχετισμούς μιας ξεπερασμένης εποχής και μόνο.
* * *
Οι κάπως μετριοπαθείς πολιτικοί όπως ο αρχηγός του SDSM Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι αναγνώρισαν τις εξελίξεις εκτιμώντας ότι οι ψηφοφόροι «τιμώρησαν» την κυβερνώσα παράταξη για λάθη και αστοχίες της, ενώ έκρινε ότι το αποτέλεσμα «αποτελεί ταυτόχρονα πλήγμα για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας». Που σημαίνει ότι θα αρχίσουν και τα παρατράγουδα με την Ελλάδα.
Με το χρήμα να ρέει άφθονο προφανώς από Ρωσία αλλά και Τουρκία, οι εξελίξεις –ακόμη και εάν δεν επιδρούν στα γεωπολιτικά δεδομένα άμεσα– ασφαλώς και δεν μπορούν να αγνοούνται στην Ελλάδα. Πολύ περισσότερο αυτό δεν μπορεί να δικαιολογείται στην Μακεδονία και Θράκη, και προπαντός στην Καστοριά. Στην οποία, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος εθνικιστής αλά Ρως για να μη διαβλέπει την προπαγάνδα που εξελίσσεται. Το ότι δεν κινδυνεύει, προς το παρόν τουλάχιστον, η εδαφική ακεραιότητα δεν είναι λόγος που επιτρέπει αδιαφορία.
Ώστε με όλα αυτά τα δεδομένα, που βρίσκονται στην σκακιέρα της περιοχής, είναι πολλαπλώς ακατανόητα πολλά απ’ όσα συμβαίνουν στον Δήμο Καστοριάς. Δεν φθάνει που η μουσική προπαγάνδα έχει εισχωρήσει βαθιά. Ούτε που συχνά διαβάζει κάποιος στο διαδίκτυο, αναχρονιστικές περασμένες και πλαστές ονομασίες περιοχών όπως λέξεις «Κεσριέ» ή «Κόστουρ» για την Καστοριά, «Χρούπιστα» για το Άργος Ορεστικό κλπ, πλαστές ονομασίες τις οποίες πλασάρουν έξυπνα χωρίς να επιτρέψουν στην λογική να λαμβάνει υπ’ όψη ότι οι ονομασίες αυτές αποτύπωσαν τους συσχετισμούς μιας ξεπερασμένης εποχής και μόνο. Και να, που προστέθηκε και η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς.
 |
| ΟΔΟΣ 2.5.2024 | 1223 | σ.6 |
Όμως η ιστορία δεν γράφεται ποτέ εκ των υστέρων και τα πράγματα είχαν τελικά άλλες εξελίξεις. Μετά τα συνταρακτικά των βαλκανικών πολέμων, η Καστοριά ενσωματώθηκε σε ένα κατά βάση αμιγές εθνικά κράτος και στις δεκαετίες που μεσολάβησαν στην διάρκεια του 20ου αιώνα, το κράτος αυτό είχε να αντιμετωπίσει μόνο τις εμμονές κάποιων αναφορικά με την Μακεδονία. Και βέβαια την προπαγάνδα τους, ειδικά την μουσική, που είναι και η πιο ύπουλη, αλλά και την γλώσσα τους· προπαγάνδα που μόνο στο τέλος του 21ου αιώνα αποθρασύνθηκε.
* * *
Για όσους δεν γνωρίζουν λεπτομέρειες, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς, λειτουργεί στην οδό Γερμανού Καραβαγγέλη (του μητροπολίτη Καστοριάς, στην διάρκεια του μακεδονικού αγώνα) στο ισόγειο του "Γυμνασίου" που θα γινόταν Αρχιτεκτονική Σχολή (αν κάποιοι φορούσαν... παντελόνια όπως γνωμοδότησε η και τότε βουλευτής Καστοριάς κυρία Μαρία Αντωνίου για μια ακόμη... επιτυχία).
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς εδώ και δεκαετίες αποτελεί δομή του Δήμου Καστοριάς, ενώ ύστερα από αλλεπάλληλες περιπέτειές της λειτουργεί με την ονομασία «Αθανάσιος Χριστόπουλος» στην σκιά της Παναγίας Κουμπελίδικης και των υπολειμμάτων του βυζαντινού τείχους και του προπυργίου. Στην θέση της μάλιστα εκτεινόταν το τείχος.
Η Δημοτική Βιβλιοθήκη βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς όπως και από πολλές άλλες βυζαντινές εκκλησίες της ευρύτερης περιοχής, αφού ως γνωστό κατά κανόνα στο παλιό κέντρο της Καστοριάς, βρίσκονταν οι βυζαντινές εκκλησίες. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς ίσως και να μην έχει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία-βιβλία και άλμπουμ από το οθωμανικό παρελθόν της πόλης, και έτσι σίγουρα δεν μπορεί να υποστηριχθεί ότι υπάρχει λογικός λόγος να εξηγήσει το σκανδαλώδες, το σκάνδαλο.
Διότι προφανώς είναι σκάνδαλο, αλλά και προσβολή στην Καστοριά, ειδικά την παλιά Καστοριά, των εκκλησιών, των εικόνων, των κωδίκων, των τειχών των μνημείων, της γούνας, της λίμνης, την Καστοριά των Καστοριανών ιδιαίτερα εν όψει των εχθρικών προπαγανδών που αντιμετωπίζει από Σλάβους και σημερινούς Τούρκους, να επιλέγεται, από την προφανώς άσχετη Δημοτική Βιβλιοθήκη, μια φωτογραφία της πόλης των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα που δείχνει άποψη της Καστοριάς με μιναρέδες. Ώστε να νομίζει κάποιος ότι πρόκειται για πόλη Τούρκων.
Αντί να επιλέξουν για το facebook κάποια φωτογραφία αντιπροσωπευτική της πραγματικής και αιώνιας ελληνικής ιστορίας της πόλης και των παλιών Καστοριανών, κάποιοι, κατά τύχη (;) προτίμησαν στο προφίλ της Δημοτικής Βιβλιοθήκης να φιγουράρει φαρδιά-πλατιά μια φωτογραφία, με αιχμηρούς μιναρέδες και τζαμιά παραπληροφορώντας κάθε επισκέπτη. Και ειδικά τα νέα παιδιά που επισκέπτονται την ηλεκτρονική σελίδα της βιβλιοθήκης σήμερα, το 2024, βλέποντας τους μιναρέδες ασυναίσθητα επηρεάζονται.
Γκάφα ολκής λοιπόν που μοιάζει με σκάνδαλο στον Δήμο Καστοριάς. Και δεν είναι ότι δεν υπήρχαν και τεμένη στην πόλη. Προφανώς και υπήρξαν μετά την υποδούλωση στους Οθωμανούς, κάπου σε επτά υπολογίζονται. Αλλά αφ’ ενός μεν δεν εκφράζουν την Καστοριά, αφού αριθμητικά υπολείπονται κατά παρασάγγας σε σύγκριση με τις πολλές δεκάδες εκκλησίες και την μακραίωνη ελληνική ιστορία της Καστοριάς. Ούτε φυσικά εκφράζουν την ίδια την Βιβλιοθήκη.
Το ζήτημα είναι τόσο σοβαρό, όσο θα ήταν αν η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καστοριάς, που μάλιστα ονομάζεται «Αθανάσιος Χριστόπουλος» (στην μνήμη του καστοριανού ποιητή και νέου Ανακρέοντα), είχε επιλέξει στην φωτογραφία του προφίλ της μια ξενική αμφίεση, αλβανική ή βουλγάρικη ή την Συναγωγή της Καστοριάς, έστω κι εάν η εβραϊκή κοινότητα δεν ήταν δυνάστης της πόλης και διατηρήθηκε για πολλές δεκαετίες ακόμη μέχρι τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πρωτοσέλιδο: Γκαμπριέλ Μιλέ (1867-1953) ο Άγιος Στέφανος στην Καστοριά (1917), PLS Πανεπιστήμιο Παρισιού, Γαλλία.
Σελίδα 3η: Ο ανδριάντας του ποιητή Αθανασίου Χριστοπούλου στο Άλσος του Αγίου Αθανασίου.
Σελίδα 4η: Η άγνωστη στο ευρύ κοινό, τοιχογραφία της Κωνσταντινούπολης στο –εδώ και πολλά χρόνια κλειστό– αρχοντικό Νατζή, που ήταν κάποτε η κορωνίδα του τουρισμού της Καστοριάς.
Σελίδα 5η: Σύγγραμμα του λόγιου και ιατροφιλόσοφου από την Καστοριά, Θωμά Μανδακάση (1709-1796).
Σελίδα 6η: Η αρχική/κεντρική σελίδα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καστοριάς.
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Μαΐου 2024, αρ. φύλλου 1223.
Επιλογή σχετικών αναρτήσεων:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.