9.4.16

ΟΔΟΣ: Kορώνες και αλαλαγμοί


ΟΔΟΣ 19.11.2015 | 812


Χρειάστηκε να προηγηθεί η τρομακτική επίθεση στο Παρίσι την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου, για να σταματήσει στην Ελλάδα να ξεχειλίζει ο ποταμός οργής σχετικών, σχετιζόμενων και ασχέτων σε ολόκληρη την χώρα, φυσικά στην Καστοριά, αλλά και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Για την γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού ο λόγος. Ζήτημα που έχει μεταξύ άλλων διαστάσεων, πολιτική και βεβαίως ιστορική σημασία, χωρίς να ταυτίζονται απαραίτητα μεταξύ τους.

Η έρευνα της σύγχρονης ιστορίας του ελληνισμού όπως είναι φυσικό αφορά τους πάντες, όχι μόνο τους ιστορικούς, αρκεί βεβαίως να τους ενδιαφέρει πραγματικά. Αντίστοιχα τα θέματα εθνικής ευαισθησίας είναι πολιτικά και πρέπει να προσεγγίζονται με ιδιαίτερη προσοχή, ειδικά όταν παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα. Ή όταν ασχολούνται κυβερνητικοί παράγοντες με αυτά. 

Όπως και με όλα τα μεγάλα εθνικά θέματα συμβαίνει, έτσι και στην συγκεκριμένη περίπτωση είναι περίπου βέβαιο ότι για την γενοκτονία, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πολύ περισσότερα από τον τίτλο. Συνεπώς, με αφορμή τις απαντήσεις του υπουργού της σημερινής κυβέρνησης κ. Νίκου Φίλη αντιμετώπισαν την ουσία της πολιτικής και της ιστορίας συναισθηματικά και κυρίως ως νόμο του ελληνικού κράτους. 

Για τον λόγο αυτό, σε μια χώρα στην οποία για τα εθνικά θέματα, είναι αμφίβολο αν συμφωνούν μόνο στο ζήτημα του ότι η Ελένη της Σπάρτης ήταν πράγματι (ή όχι) ωραία, η φύση των αντιδράσεων για ζήτημα της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας, ξέφυγε. Και έφθασε να γίνει ζήτημα της ελευθερίας του λόγου. Μέχρι τα γεγονότα τρομοκρατίας στο Παρίσι.

Σημειωτέον ότι το πρόσφατο θύμα της τρομοκρατίας, δηλαδή το Παρίσι όπως και η Νέα Υόρκη (που τους ενώνει πια όχι μόνο το άγαλμα της Ελευθερίας αλλά και η επίθεση της Τζιχάντ), είναι οι δύο μεγαλουπόλεις του κόσμου με τις οποίες η Καστοριά διατηρεί παλαιότατους και άρρηκτους δεσμούς, μιας και οι παροικίες των Καστοριανών σ’ αυτές είναι οι πιο ιστορικές και πολυάριθμες που διέθετε η πόλη ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν η Καστοριά υπαγόταν ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Με δεσμούς ενεργούς και ζωηρούς, πριν βεβαίως αλλοιωθεί πληθυσμιακά και κοινωνικά η Καστοριά, όπως ήταν φυσικό και αναμενόμενο. Πριν αλλάξει ακόμη και απ’ όσους, αφήνοντας πίσω τους τα δικά τους χωριά και τις δικές τους πόλεις, αισθάνονται σήμερα πολύ ανώτεροι από τους παλιότερους συμπολίτες τους της Καστοριάς. Και πολύ (πιο) δικαιούχοι να υποστηρίζουν την καταστροφή των μνημείων της Καστοριάς.

Τα οποία, λόγω της πρόδηλης ανωτερότητάς των ίδιων ή του τόπου της δικής τους καταγωγής (θα είχαν φαίνεται αριστουργήματα στον τόπο της γενέτειράς τους), χαρακτηρίζουν «οθωμανικά». Με μια σαφή δόση περιφρόνησης, ή έστω αμφισβήτησής τους, όπως το κτήριο του Μαθιουδάκη. Χωρίς να διαμαρτυρηθεί κανείς για τον περίεργο ρατσισμό των πολιτιστικών μνημείων –δεν απέχει πολύ απ’ αυτούς που ανατινάζουν την Παλμύρα– μιας και το Μαθιουδάκη είναι ελληνικό κτήριο, καστοριανό κτήριο, έστω κι’ αν χρονολογείται από την περίοδο της οθωμανικής κατοχής. 

Κανείς από τα παπαγαλάκια και τους κόλακες δεν τους θυμίζει ότι και ο Λευκός Πύργος, κι’ αυτός οθωμανικό κτήριο είναι. Εντελώς όμως. Και βεβαίως, κανείς στον Δήμο Καστοριάς δεν σπεύδει να αποκαταστήσει την Καστοριά, υπερασπιζόμενος τα μνημεία της, όπως θα ενεργούσαν αντίστοιχα σε κάθε άλλο Δήμο.

Προφανώς -αν έχεις μεγαλώσει ανάμεσα σε Παρθενώνες και άλλα αριστουργήματα τέχνης, σε γαλλικά και ιταλικά μνημεία, με γαλλικά και πιάνο, θέλει μεγάλη προσπάθεια να καταπνίξεις την έμφυτη διαφορά σου από την Καστοριά με τα κτήριά της, και ειδικά τα… οθωμανικά.


ΟΔΟΣ 19.11.2015 | 812 | σελ. 3


Αφορμή για τον πόλεμο κατά του κ. Ν. Φίλη, στάθηκε η ανόητη (χωρίς νόημα) έκφραση της προσωπικής (;) άποψης του υπουργού Παιδείας που διαφοροποιείται σε σχέση με την αναγνωρισμένη από την ελληνική Βουλή, της γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού. Τόλμησε να ισχυριστεί ότι (για τον ίδιο) επρόκειτο για εθνοκάθαρση και όχι για γενοκτονία. Με αποτέλεσμα να ξεσηκωθούν (ακόμη) και οι πέτρες να τον χτυπήσουν που αμφισβήτησε ένα νόμο για την γενοκτονία των Ποντίων ψηφισμένο από την ελληνική Βουλή.

Πρωτοφανές, υπουργός να παραβιάζει συμβολικά και να αμφισβητεί ρητορικά ελληνικό νόμο! Πού ακούστηκε αυτό το θράσος, σε μια τόσο ευνομούμενη και βεβαίως προοδευτική χώρα. Ωστόσο το γεγονός ότι ένας υπουργός της σημερινής κυβέρνησης αμφισβήτησε ιστορικό γεγονός που συγκινεί όχι μόνο τους ποντιακής καταγωγής, αλλά γενικά τους Έλληνες και τροφοδοτεί με επιχειρήματα την απέναντι όχθη, θεωρήθηκε προκλητικό και πυροδότησε αντιδράσεις. Σε ένα βαθμό δικαιολογημένες. 

Το εντυπωσιακό είναι ότι εκδηλώθηκε περίσσευμα αυστηρότητας, παρά το γεγονός πως ειδικά για τους πολιτικούς αντιπάλους του κ. Φίλη, υπάρχουν μυριάδες άλλοι, το ίδιο σοβαροί λόγοι, για να διαφωνήσει κάποιος με τον υπουργό. Να του προκαλεί αλλεργία για τις απόψεις του και όχι μόνο γι’ αυτές. Αλλά και για να ζητήσει την παραίτησή του ή την καρατόμησή του.

Ωστόσο, με μόνη την άποψή του για την γενοκτονία, ένωσε και συσπείρωσε για αρκετές ημέρες απέναντί του σύμπασα την Ελλάδα. Φίλους και αντιπάλους του να διαμαρτύρονται και να απαιτούν στην πιο ανώδυνη περίπτωση αποκατάσταση. Στις πιο προχωρημένες αγανακτήσεις, απαιτούσαν τουλάχιστον την πολιτική κεφαλή του. Μέχρι και μέσα από το ίδιο του το κόμμα σημειώθηκαν οργίλες αντιδράσεις, όπως στην Καστοριά, από την ίδια την βουλευτή του ΣυΡιζΑ κ. Ολυμπία Τελιγιορίδου, που εξέδωσε αιχμηρή ανακοίνωση κατά του συναδέλφου και «συντρόφου» της. 

Ενώ θα έπρεπε να είναι η ίδια, η οποία λόγω ιδεολογίας, καταγωγής και καθήκοντος να παραδειγματίσει με νηφαλιότητα και ψυχραιμία. Ακολούθησε το συλλαλητήριο στην Αθήνα με αποτέλεσμα να πληρώσει το «μάρμαρο» ο βουλευτής Κουμουτσάκος της Νέας Δημοκρατίας. Και να αναδειχθούν τα αλλόκοτα φλερτ των ακραίων άκρων με κάθε τι αντιδραστικό.

Περίεργοι στ’ αλήθεια αυτοί οι Έλληνες. Να μην τους νοιάζουν τα όσα κάνουν ή δεν κάνουν οι πολιτικοί τους, να μην οργίζονται για τις πράξεις, αλλά να ενώνονται σαν μια γροθιά για λόγια του αέρα. Για την άποψη ενός μη ειδικού, ακόμη και εάν είναι υπουργός. Ακόμη κι αν αφορούν σοβαρά θέματα, την ιστορία, τα εθνικά ζητήματα. 

Ακολούθησαν βεβαίως αυτό που συνέβη στο Παρίσι, -αποτέλεσμα κι’ αυτό φανατισμού που έγινε μισαλλοδοξία, και μια φυσική καταστροφή, ο σεισμός στην Λευκάδα, για να στραφεί αλλού η εθνική περιέργεια και να επέλθει στο εσωτερικό μια ανακωχή, στην διαρκή σύγκρουση της λογικής με την υπερβολή. 

Στην πραγματικότητα, τόσο ο σεισμός όπως και ο ιερός πόλεμος, την οργή της φύσης και του Θεού εκφράζουν, «απλά» τους ξεφεύγει δόση. Έτσι και ο κ. Φίλης, προκάλεσε σεισμό στην Ελλάδα και ιερό νυν υπέρ πάντων αγώνα σε βάρος του. Ακριβώς αυτή η σύγκρουση λογικής και παραλόγου, υπερβολής και μέτρου, εξηγεί τον λόγο για τον οποίο στην συνέχεια της επίθεσης στο Παρίσι, εμφανίσθηκαν προφήτες και φλυτζανούδες να μας αποκαλύψουν πως, επειδή μέσα στις επτά επιθέσεις στο Παρίσι δεν υπήρξε σαν στόχος ούτε μια Συναγωγή και στους εκατοντάδες νεκρούς ούτε ένας Εβραίος, τα χτυπήματα τα έκαναν τελικά οι Εβραίοι και το Ισραήλ. Ίσως και η ίδια η Γαλλία, για να έχει μετά δικαιολογία για την στρατιωτική επέμβαση στην Μ. Ανατολή. 

Όπως απεφάνθη η θυμόσοφη τ. βουλευτής Κοζάνης κ. Ραχήλ Μακρή, που δεν χάνει ευκαιρία να δείξει την δική της ανωτερότητα, το ότι η ίδια έχει το προνόμιο να βλέπει πριν από εμάς, για εμάς. Άλλωστε το Isis δημιούργημα των Αμερικανών και των συμμάχων τους είναι –όπως μας πληροφορούν ψεκασμένοι και ψεκασμένες. Που όσα γνωρίζουν για τον μουσουλμανικό κόσμο, το πολύ να περιορίζονται στην κλειστή αγορά της Κωνσταντινούπολης και στην πλατεία Ταξίμ. Ή έστω σε ορισμένα «ελληνικά» σήριαλ και προπαντός «τραγούδια». Καθώς και στην απορία αν το Μπλε τζαμί αντέγραψε την Αγία Σοφία ή το αντίθετο. Τόσο γνωρίζουν την ελληνική ιστορία.

Ανακοινώσεις επί καταγγελιών, απειλές και κατάρες, αυτό ήταν το αποτέλεσμα των απόψεων του πληθωρικού κ. Φίλη, που όσο περνάει ο καιρός όλο και πιο πολύ θυμίζει τον άλλοτε υπουργό κ. Θεόδωρο Πάγκαλο, χωρίς τον κοσμοπολιτισμό του όμως. Και όχι απλά για τον σωματότυπο του, αλλά για την τάση του να προκαλεί αντιδράσεις.


ΟΔΟΣ 19.11.2015 | 812 | σελ. 4

Ο κ. Φίλης είναι λοιπόν το πρόβλημα. Σε όλα τα άλλα η κυβέρνηση –και τα πολιτικά κόμματα– δεν έχουν κανένα αρνητικό, όλα εξελίσσονται τέλεια. Γι’ αυτό όχι μόνο η βουλευτής του ΣυΡιζΑ, αλλά και η κυρία Μαρία Αντωνίου, βουλευτής Καστοριάς της Νέας Δημοκρατίας, εξέδωσε οργίλες ανακοινώσεις, ενώ σε ραδιοφωνική συνέντευξή της, με βάση τα όσα σε δελτίο τύπου του πολιτικού της γραφείου αναφέρονται ξεκαθάρισε, ότι «θα είμαι πολύ σκληρή με όποιον πολιτικό ξαναεπιχειρήσει να παίξει με εθνικά ζητήματα». Αυτά είπε και τίποτε περισσότερο, επιτρέποντας στον καθένα με καλπάζουσα φαντασία να ιδρώνει να ανακαλύψει τι άραγε να εννοεί και τι θα κάνει. Αν θα είναι πολύ σκληρή με όποιον παίζει, τότε πώς θα είναι με κάποιον που τα κάνει στα σοβαρά; Θεός φυλάξοι.

Μετά απ’ αυτό προστέθηκε και το ψήφισμα του περιφερειακού συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας, που άφησε για λίγο στην άκρη το τεράστιο έργο προστασίας του κρατικού χαρακτήρα της ΔΕΗ, και παραμέρισε την επίλυση των προβλημάτων της Καστοριάς που με τόση επιτυχία συνεχίζει. Με ψήφισμά του, απαίτησε λοιπόν από τον υπουργό της λαοπρόβλητης κυβέρνησης ΣυΡιζΑνΕλ να ζητήσει δημόσια συγγνώμη -και μάλιστα ως ελάχιστο δείγμα έμπρακτης αναγνώρισης του λάθους του. Πολύ μεγαλόψυχο και ανθεκτικό αυτό το συμβούλιο. 

Και ευτυχώς διότι η σκέψη και η πρόταση ψηφίσματος να (αυτό)δεθεί ο κ. υπουργός πίσω από ένα φορτηγό εν κινήσει, κρίθηκε ασύμφορη για τα λάστιχα του οχήματος. Ενώ η πρόταση να καθίσει στο ένα πόδι ο υπουργός με το baby face με απλωμένο το χέρι στον χάρακα δέκα εκατομμυρίων μαρτύρων Ελλήνων κρίθηκε αντιπαιδαγωγική και ότι δεν αρμόζει στο αριστερό ήθος την κυβέρνησης. Έτσι προτίμησε να περιοριστεί στην απαίτηση συγνώμης που αποτελεί μορφή κατασταλτικής λογοκρισίας. Προχώρησε όμως και ακόμη περισσότερο, διότι το περιφερειακό συμβούλιο Δυτικής Μακεδονίας ζήτησε από την κυβέρνηση να καταβάλει κάθε προσπάθεια διεθνοποίησης του θέματος της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. 

Καλά ως εδώ. Αλλά το προχώρησαν και λίγο παραπέρα. Ζήτησαν από την κυβέρνηση να πράξει ό,τι απαιτείται για την διεθνοποίηση της γενοκτονίας και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, από τον Ο.Η.Ε. και τους διεθνείς οργανισμούς. Τους διέφυγαν τους συμβούλους προφανώς μερικές λεπτομέρειες, ιστορικές και πολιτικές πρωτίστως. Ότι δηλαδή της μικρασιατικής στρατιωτικής πανωλεθρίας προηγήθηκε η απόβαση στην Σμύρνη, η συνθήκη των Σεβρών και η πολεμική ήττα των Ελλήνων. Και ότι τα αντίμετρα των Τούρκων δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν «γενοκτονία». Με κανένα μέτρο και σταθμό. 

Προφανέστατα τους διέφυγε ακόμη ότι, εξισώνοντας την γενοκτονία του Πόντου (που προηγήθηκε του 1919) με την Μικρασιατική Καταστροφή, στην ουσία υποστηρίζουν την ίδια άποψη με τον κ. Ν.Φίλη. Με διατύπωση πλειοδοσίας και όχι μειοδοσίας, όπως έπραξε ο υπουργός. Μόνο που σε αυτή την περίπτωση κανείς δεν ξεσηκώθηκε, ακούγονται ευχάριστα οι κορώνες και οι αλαλαγμοί. Οι καμπάνες στις εκκλησίες της Δυτικής Μακεδονίας εξακολουθούν να χτυπούν χαρμόσυνα, η κυρία Μαρία Αντωνίου να ζώνεται τα άρματα, και η Καστοριά να απολαμβάνει την ευημερία της. Πώς να αντέξει κανείς την τόση ευτυχία;

Φωτογραφία: Στιγμιότυπο από την έκθεση «More Sweetly Play the Dance» του William Kentridge (ο καλλιτέχνης-σκηνοθέτης της όπερας Lulu που θα παρουσιαστεί το Σάββατο 21.11.2015 στο ΤΕΙ Καστοριάς).


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 19 Νοεμβρίου 2015, αρ. φύλλου 812


Σχετικά:




Ο εικαστικός William Kentridge σχολιάζει, σε μια τόσο ευαίσθητη περίοδο για το σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, την αποικιοκρατία, τη δουλεία, τις ολιγαρχίες και την προσφυγιά, θέματα που πάντα εμφανίζονταν άλλωστε και είχαν μείζονα ρόλο στο μέχρι τώρα έργο του. Ο καλλιτέχνης αποδομεί τα λαϊκά σοσιαλιστικά θεάματα μαοϊκού τύπου, αναστρέφοντας χιουμοριστικά τα διδακτικά σλόγκαν τους, ενώ κινεζικά ιδεογράμματα γίνονται σπουργίτια, σαν αυτά που εξόντωσε ο Μάο απερίσκεπτα, προκειμένου να μην τρώνε τις σοδειές του λαού, με αποτέλεσμα ακόμα μεγαλύτερες καταστροφές από τις ακρίδες. Ισορροπεί ευαίσθητα ανάμεσα σε μια ειρωνική κριτική της απανταχού ολιγαρχίας και το θαυμασμό της ανθρώπινης ομορφιάς.
Το More Sweetly Play the Dance  ίσως από τις πιο συγκλονιστικές δουλειές του μέχρι τώρα, αποτελείται από οθόνες περιμετρικά της αίθουσας στις οποίες λαμβάνει χώρα μια ιδιότυπη προβολή, μια νεκρική λιτανεία ή ένα καρναβάλι. Πρόκειται για ένα σπαρακτικό dance macabre ανθρώπων, πνευμάτων που εισβάλουν, κουβαλώντας όλο το δυτικό πολιτισμό στην πλάτη τους. Με λάβαρα, θρησκευτικά σύμβολα, μουσικά όργανα, θεατρικές φιγούρες, μάσκες, κλουβιά, πολιτικά ανδρείκελα, γραφομηχανές, κλαδιά δέντρων, αρχαίες προτομές στα χέρια τους, ξεχύνονται στις οθόνες, προχωρώντας ο καθένας με το δικό του βαρύ φορτίο.
Ξεκινώντας από μια ακαθόριστη αφετηρία, έναν αόρατο κόσμο, σαν πρόσφυγες ή σαν φυγάδες, ή απλώς ως εύθυμοι αναχωρητές, διατρέχουν ρυθμικά τους τοίχους περικυκλώνοντας το κοινό υπό τους ήχους ενός άλλοτε ξεσηκωτικού κι άλλοτε κατανυκτικού αφρικανικού εμβατηρίου. Ο κυκλικός χορός μοιάζει με τον κυκλικό χρόνο της επανάληψης, οι σκιερές φιγούρες κάθε φυλής και γένους είναι άνθρωποι καταπιεσμένοι από επιλογή ή όχι και η παράδοξη παρέλαση δεν ξέρεις αν είναι νεκρική ακολουθία ή εορτασμός της ζωής, που σαν το Σίσυφο συνεχίζει, ό,τι και να υπομείνει. Το θέαμα είναι λυρικό, σαγηνευτικό και απείρως συγκινητικό. Εξόχως ανθρωποκεντρικός, όπως πάντα, και με βαθιές ευαισθησίες απέναντι στην καταπίεση, την αδικία και το εγγενές βάρος της ανθρώπινης κατάστασης, ο Kentridge αποδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο σπουδαίος καλλιτέχνης είναι, αφού χωρίς φλυαρίες και άσκοπο μελό, οπτικοποιεί την ουσία της σκληρής εποχής της παγκοσμιοποίησης.
Γκέλυ Γρυντάκη, Λονδίνο.



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ