Εκδήλωση των "Φίλων Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Ν. Καστοριάς"

 

Το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στις 8 Ιουλίου 2023 είχε την τιμή να υποδεχτεί στον χώρο του τη 19χρονη συγγραφέα ιστορικών βιβλίων φοιτήτρια του Ιστορικού ΕΚΠΑ Ευαγγελία Λάππα και με την ευγενική συμμετοχή του Κέντρου Ημέρας για παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες στο φάσμα του αυτισμού Ν. Καστοριάς και του Συλλόγου Πολυτέκνων Ν. Καστοριάς, να την παρουσιάσει στο κοινό της πόλης. Στη διάρκεια της εκδήλωσης ακούστηκε το βιογραφικό της από τον πρόεδρο του συλλόγου «Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Ν. Καστοριάς» κ. Μάρκο Λάτσιο, ομιλία του προέδρου του Συλλόγου Πολυτέκνων κ. Γεωργίου Γκίτσου εμπνευσμένη από το βιβλίο της Ευαγγελίας Λάππα σχετικά με τους πολύτεκνους μακεδονομάχους, η ίδια η συγγραφέας  παρουσίασε κείμενό της για τον Ίωνα Δραγούμη, ενώ αποσπάσματα από βιβλία της διάβασε η κ. Σύρμω Τουτολίδου, ραδιοφωνική παραγωγός του ραδιοφωνικού σταθμού της Ι. Μητρόπολής Καστοριάς. Ακολουθεί το κείμενο παρουσίασής της εκ μέρους του μέλους του Δ.Σ. του συλλόγου «Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Ν. Καστοριάς» και υπεύθυνης εκπαιδευτικών δράσεων του μουσείου κ. Σόνιας Ευθυμιάδου-Παπασταύρου: 

Αγαπητοί μας καλεσμένοι,

Την Ευαγγελία Λάππα τη συνάντησα στο Διαδίκτυο στη διάρκεια της πανδημίας κι εντυπωσιάστηκα πολύ: δε μ’ εντυπωσίασε μόνο το γεγονός πως γράφει βιβλία, αλλά προπαντός τα θέματα για τα οποία γράφει, θέματα που απασχολούν και προβάλλει και το Μουσείο μας. Την πρωτοβρήκα να σεργιανά στους δρόμους του ηρωικού και ένδοξου και «πολύκλαυστου» Μοναστηρίου, να τριγυρνά στο προπύργιο του Ελληνισμού, το ξακουστό και αλησμόνητο Μοναστήρι, για το οποίο λέμε συχνά εδώ στο Μουσείο μας πώς έμεινε εκτός των συνόρων της Ελλάδας, σαν να θυσιάστηκε για να λευτερωθεί η Καστοριά…'=

Συνάντησα, λοιπόν, ένα κορίτσι που στα 17 της γράφει το Ημερολόγιο του Μοναστηρίου και κερδίζει το Βραβείο Παιδικού Ορθόδοξου Χριστιανικού Βιβλίου στην κατηγορία βιβλία γνώσεων. Ψάχνοντας την περίπτωση της Ευαγγελίας λίγο περισσότερο, ανακαλύπτω πολλές κοινές αγάπες: όπως γράφει η ίδια, εμπνέεται από την Ιστορικό-Φιλόλογό της κ. Μαρία Τσακίρη, σεναριογράφο και σκηνοθέτη της ταινίας «Παύλος Μελάς-Γράμματα από τη Μακεδονία» κι αυτό εξηγεί πολλά. 

«Η Ιστορία πρέπει αν γίνεται γνωστή έναντι οποιουδήποτε κόστους, γιατί, σύμφωνα με τον Θερβάντες, είναι ο θεματοφύλακας των μεγάλων πράξεων, μάρτυρας για το παρελθόν, παράδειγμα προς μίμηση για το παρόν και σύμβουλός μας ανεκτίμητος για ό,τι αφορά το μέλλον», γράφει στον πρόλογο του Ημερολογίου του Μοναστηρίου, που εκδόθηκε το 2021 από τις εκδ. Νάμα, ο Παναγιώτης Σπυρόπουλος, Στρατιωτικός Ιστορικός, κι η Ευαγγελία το ξέρει καλά αυτό, αφού συνεχίζει να ασχολείται με την Ιστορία και στη συνέχεια εκδίδει το βιβλίο «Το μοιρολόι του Μοναστηρίου», εκδ. Πελασγός, στις σελίδες του οποίου φιλοξενούνται ποιήματά της, με αφορμή τα οποία γράφει στον πρόλογο η Καίτη Κοκκινοπούλου-Ευστρατιάδου, Δικαστική Γραμματέας Εφετών ε.τ.-Λογοτέχνης «τα ποιήματά της τα ελεγειακά συγκινούν τον κάθε Έλληνα. Διαπνεόμενη από έντονα πατριωτικά συναισθήματα και αγάπη για την Ελλάδα, είναι ασυμβίβαστη με τις αδικίες που έγιναν και γίνονται σε βάρος της Πατρίδας μας σχετικά με τα εθνικά θέματα και λυπάται πολύ η παιδική της ψυχή»…

Λυπάται η Ευαγγελία και ξεσπά τη λύπη της στο χαρτί, παλεύει να την ξεπεράσει γράφοντας. Και συνεχίζει να εκδίδει βιβλία: Τον Ιανουάριο του 2022 εκδίδεται από τις εκδόσεις Νάμα το βιβλίο της «Έστιν ουν Ελλάς και ο Αυλών», όπου την απασχολεί το θέμα του Ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου, από τις ίδιες εκδόσεις τον Ιούνιο του 2022 βγαίνει το βιβλίο της για την προσφορά της Πολύτεκνης Οικογένειας στον Μακεδονικό Αγώνα, ενώ τον Ιανουάριο του 2023 εκδίδει το βιβλίο «Η ζωή ενός Πρίγκιπα», που αναφέρεται στη διαδρομή του Κων/νου του Στρατηλάτη κι όπως γράφει στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Είναι ένα ιστορικό αφήγημα βασισμένο στα αληθινά γεγονότα απ' τη ζωή του πρίγκιπα και διαδόχου του Ελληνικού θρόνου, Κωνσταντίνου». 

Μεγάλη είναι η χαρά όλων των μελών του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, που έχουμε την Ευαγγελία σήμερα μαζί μας. Στην πραγματικότητα από πέρσι θέλαμε να έρθει να τη γνωρίσουμε, αλλά, προπαντός, να γνωρίσει την ομορφότερη πόλη της μίας και Ελληνικής, φυσικά, Μακεδονίας, την Καστοριά, και να χαρεί αυτό της το ταξίδι. Βλέπετε, η Ευαγγελία γράφει για τη Μακεδονία, αλλά την επισκέπτεται για πρώτη φορά και χαιρόμαστε ιδιαιτέρως που εμείς φροντίσαμε να την επισκεφτεί. Θελήσαμε να την αγκαλιάσουμε με ζεστασιά, να της πούμε ένα τεράστιο «Ευχαριστούμε» από κοντά για όλα όσα κάνει για την πανέμορφη Μακεδονία μας. 

Μέσα σε όλα όσα έχει κάνει, το πιο συγκλονιστικό ίσως είναι η δουλειά που έχει κάνει στο Διαδίκτυο για τους Μακεδονομάχους μας: έχει αναρτήσει ηλεκτρονικό αρχείο 8.838 Μακεδονομάχων, τα βιογραφικά στοιχεία των οποίων, καθώς και τις φωτογραφίες τους έχει βρει σε διάφορες πηγές! Αληθινά πλούσια κι αξιοπρόσεκτη η βιβλιογραφία που χρησιμοποιεί η Ευαγγελία γι’ αυτή την καταπληκτική δουλειά της και πάρα πολύ χρήσιμη! Ακόμα κι εμείς στο Μουσείο ανακαλύψαμε επιπλέον στοιχεία για κάποιους Μακεδονομάχους για τους οποίους δε γνωρίζαμε και πολλά! Ευαγγελία μου, ειλικρινά ήταν μεγάλη έκπληξη και τεράστια τιμή που συγκαταλέγεται και δικό μου βιβλίο μες στις πηγές σου! Και νιώθω την ανάγκη να προσθέσω εδώ, για να τα’ ακούσουν όλοι, το απόσπασμα του Ίωνος Δραγούμη που διάλεξες να βάλεις στην προμετωπίδα αυτής της καταπληκτικής δουλειάς σου:

«Πώς αφήσαμε να μας ποδοπατούν αδιάντροπα την Μακεδονία όσοι δεν έχουν δικαίωμα ούτε καν να την κοιτάξουν; Πώς δεν την φράξαμε με σιδερένιους τοίχους υπερύψηλους και με κάστρα διαμαντένια; Πώς δεν χύνουμε το αίμα μας όλο για να την προφυλάξουμε από τους βρώμικους, τους άγαρμπους, τους αιματοπότηδες χοιροβοσκούς και τους αρκουδιαρέους; Πανώρια χώρα πώς να μην λυπούνται τις χάρες σου τα μάτια μας και να μην δακρύζουν, αφού βλέπουν ποιοι βάρβαροι αδιάντροπα αγναντεύουν την παρθενιά σου και σε πατούν και σε λερώνουν...».

Ί. Δραγούμης "Μαρτύρων και Ηρώων Αίμα".

Κλείνοντας: Ευαγγελία μου αγαπημένη, έχεις σπάσει τον κανόνα που θέλει τους νέους σε ηλικία Έλληνες να αδιαφορούν για την Ιστορία μας, την οποία εσύ αποδεδειγμένα λατρεύεις! Νιώθω πως ζωντανεύεις την ελπίδα, εκπληρώνοντας αυτό που λέει το όνομά σου, φέρνοντάς μας μια χαρούμενη είδηση, ένα πραγματικά καλό νέο: πως η Ελλάδα είναι προορισμένη να ζήσει όσο υπάρχουν παιδιά σαν εσένα που την αγαπούν, προπαντός έμπρακτα, και την κρατούν σε ξεχωριστή θέση μες στη ζωή και μες στην καρδιά τους!

Ευαγγελία Λάππα, άξια Σουλιωτοπούλα, η Καστοριά θα ‘ναι μια αγκαλιά ζεστή για σένα πάντοτε κι όχι μόνον απόψε, σου το υποσχόμαστε όλοι όσοι ήρθαμε εδώ να σε γνωρίσουμε!... 

Καλή κι ευλογημένη συνέχεια σε ό,τι κάνεις!... 

Και, καθώς την τελευταία ημέρα αυτού του μήνα τιμούμε τη θλιβερή επέτειο της δολοφονίας του Ίωνος Δραγούμη, που καταγόταν από το δικό μας Βογατσικό, δημοσιεύουμε το ποίημά της για τον σπουδαίο αυτόν Έλληνα:

Ίων Δραγούμης

Του Μακεδονικού Αγώνα η ψυχή

στην πόλη του Μοναστηρίου πάνω ‘κει,

αγωνίστηκες για αλήθεια και λευτεριά

κι ας σ’ εμπόδιζαν χίλια θεριά.

Του φρόνημα των Ελλήνων στήριξες γερά,

με βιβλία και λόγια φλογερά,

τους Βουλγάρους έτρεπες σε φυγή,

με τους Τούρκους έδωσες μάχη σκληρή.

Στη Θεσσαλονίκη ύψωσες σημαία ελληνική,

όταν είχε φτάσει του ποθούμενου η στιγμή!

Σ’ ευχαριστεί με μια γλυκιά καρδιά

η Μακεδονία για σε, δυο στιχάκια τραγουδά!

Χτύπησες με άρθρα τη δωσίλογη πολιτική,

της Ελλάδος την ανίατη πληγή,

δεν δείλιασες να της αντισταθείς,

μέχρι τελευταίας σου πνοής!

Μα βόλι σου ‘ριξαν οι εχθροί*,

-«Έλληνες» αυτοί Έλληνας κι εσύ-

και έφυγες ψηλά στον ουρανό,

όπου στεφάνι σε πρόσμενε λαμπρό!

Ίων Δραγούμη, ας είσαι παράδειγμά μας,

ο λόγος σου ας είναι σύνθημά μας,

τώρα στους δίσεκτους καιρούς που ζούμε,

εσέ ποτέ-ποτέ να μην ξεχνούμε!

*Σε υποσημείωσή της διευκρινίζει η μικρή ποιήτρια: «πολιτικοί εχθροί». 26/8/2019

Ευαγγελία Λάππα, από το βιβλίο της «Το μοιρολόι του Μοναστηρίου», εκδ. Πελασγός

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 13 Ιουλίου 2023, αρ. φύλλου 1183.