ΟΔΟΣ: Ανεπαισθήτως

Ανησυχία προκλήθηκε στην Ελλάδα, όπως ήταν αναμενόμενο, (έστω και αν οι εξελίξεις είχαν λίγο-πολύ προβλεφθεί) από το εκλογικό αποτέλεσμα στα Σκόπια την π. Κυριακή. Η εκλογική αυτοδυναμία του ακραίου εθνικιστή, πρωθυπουργού κ. Γκρούεφσκι και του κόμματός του και μια γενιάς νέων στην ηλικία αλλά αδιάλλακτων στελεχών, έθεσε προς το παρόν στο περιθώριο τις προσδοκίες για μια άμεση επίτευξη συμβιβαστικής επίλυσης στο θέμα της ονομασίας του γειτονικού κράτους και στην διακοπή της εχθρικής, αλυτρωτικής προπαγάνδας του σε βάρος της Ελλάδος και των Ελλήνων. Η εξέλιξη αυτή επιβαρύνθηκε ακόμη περισσότερο από την ρευστότητα που προκλήθηκε από τις ταραχές στις εκλογές, σε ελεγχόμενες από τους Αλβανούς περιοχές.

Παρά την αξιοπρόσεκτη εκλογική επίδοση των πολιτικών δυνάμεων που εμφανίζονται διαλλακτικότερες, η κάλπη στα Σκόπια, για μια ακόμη φορά «μίλησε» και το μήνυμά της συνέθλιψε. Και έθλιψε ταυτόχρονα όσους ρομαντικούς πίστευαν ότι θα ήταν ποτέ δυνατό, να συμβεί το ιστορικά πρωτοφανές: Να μην σφυρηλατήσει την αδιαλλαξία και τον εθνικισμό, μια προπαγάνδα, και εν προκειμένω η προπαγάνδα των Σκοπίων, στο εσωτερικό και το εξωτερικό της χώρας.

Η ΟΔΟΣ δεν σκοπεύει να αναλύσει τις επιπτώσεις του εκλογικού αποτελέσματος στα Σκόπια, στις διενθείς και διμερείς σχέσεις. Αλλά να εξαντλήσει την προέγγισή της, στο γεγονός ότι η Μακεδονία γενικότερα και η Καστοριά πιο ειδικά, βρίσκονται στην πυρίκαυστη ζώνη της ελληνοσκοπιανής διαμάχης.

Άλλωστε και στην περίπτωση της πολιτικής των Σκοπίων, δεν πρέπει να αποκλειστεί το παράδοξο πολιτικό φαινόμενο, που θέλει τους κατ΄ αρχήν αδιάλλακτους, να προχωρούν στους πιο θεαματικούς συμβιβασμούς. Όπως συνέβη στην Τουρκία, ή την Λιβύη.
Στο θέμα των Σκοπίων λοιπόν, αλγεινή εντύπωση προκλήθηκε στην Ελλάδα από την αποκάλυψη των ανθελληνικών εκδηλώσεων του πολιτικού κόσμου, αλλά και του απλού λαού στα Σκόπια και οπουδήποτε στον κόσμο υπάρχουν Σκοπιανοί. Εναντίον όχι απλώς της Ελλάδας, αλλά του ελληνικού λαού. Αλλά και του απροκάλυπτου αλυτρωτισμού ενός κράτους που η σύσταση και η επιβίωσή του, είναι αποτέλεσμα μιας θεωρητικής κατασκευής. Μιας επινόησης, η οποία στήθηκε την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για να υπηρετήσει τα ιδανικά του πανσλαβισμού, μέσω του διεθνισμού και της πολιτικής κατάστασης που επικράτησε τότε στην (βόρεια της Ελλάδος) βαλκανική και την Ανατολική Ευρώπη.

Έτσι, εδώ στην Καστοριά, τους τελευταίους μήνες (από την σύνοδο του Βουκουρεστίου και μετά) έκπληκτη η κοινή γνώμη, αλλά και μουδιασμένη, διαπιστώνει με χειροπιαστές αποδείξεις, ότι οι γείτονες δεν θέλουν την ονομασία «Μακεδονία» για να σκεπάσουν τις ετερότητες του λαού τους. Την απαιτούν ως όχημα, για να «προστατεύσουν» αρχικά και να ..«απελευθερώσουν» κάποτε, τους Έλληνες της Μακεδονίας. Έκπληκτη η κοινή γνώμη, είδε και άκουσε, τον αρχιεπίσκοπο της σχισματικής Εκκλησίας τους, να «δείχνει» την Θεσσαλονίκη και να την αναγάγει, σε κοιτίδα (αλλά και στόχο) του ιδιώνυμου έθνους του.

Και ακόμη πιο έκπληκτη η κοινή γνώμη της Καστοριάς, διαπίστωσε την αμερικανική υποστήριξη για άμεση ένταξη των Σκοπίων, στο ΝΑΤΟ. Και μάλιστα υποστήριξη σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο, έστω κι’ αν σε λίγους μήνες, μετά τις εκλογές του φθινοπώρου στις ΗΠΑ, αναμένεται μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση στις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Αποτέλεσμα αυτής της υποστήριξης είναι να ενισχυθούν τα αντιαμερικανικά αισθήματα και σε ένα νομό σαν την Καστοριά, με ιστορικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ που χρονολογούνται από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα.

Τι στ’ αλήθεια, έφταιξε για όλες αυτές τις εξελίξεις;

Η απάντηση είναι απλή: Η πολυετής και μεθοδική προπαγάνδα. Διότι αν αυτοί, (πχ ο τέως πρόεδρος των Σκοπίων Κύρο Γλκιγκόρωφ) που «έστησαν» τα Σκόπια ως κράτος, γνώριζαν, ότι η «Μακεδονία» τους είναι ένα κόλπο, και ήταν έτοιμοι έναντι και κάποιων ανταλλαγμάτων να συμβιβαστούν με την Ελλάδα, η νεότερη γενιά των πολιτικών που ανελίχθηκε και κυβερνά σήμερα, είναι το αποτέλεσμα αυτής της προπαγάνδας. Και δείχνει να πιστεύει εκ βαθέων όσα ακούγονται για την Θεσσαλονίκη, την Καστοριά, τους Έλληνες και τους σκλαβωμένους ..αδελφούς.

Επομένως, για μια ακόμη φορά, το ζήτημα δεν είναι το τι γνωρίζει κανείς, αλλά το τι και πόσο πιστεύει. Και αυτοί, εκεί στα Σκόπια, πιστεύουν στον «μακεδονισμό» τους. Κατόρθωσαν, οι ίδιοι και η προπαγάνδα τους να παρασύρουν τους ούτως ή άλλως ευαίσθητους σε θέματα αυτοπροδιοριμού υποστηρικτές τους σε άλλα κέντρα, αμερικανικά κυρίως, αλλά και στην Αυστραλία. Και έτσι ξεφύτρωσε το αεροδρόμιο «Μέγας Αλέξανδρος» στα Σκόπια. Καθώς και η συζήτηση, για το αν θα έχει η Ελλάδα δικαίωμα χρήσης του ονόματος «Μακεδονία» (!).

Καιρός λοιπόν και εδώ στην Καστοριά, να ψάξουν στα βαθύτερα πιστεύω τους, και όσοι από ρομαντισμό ή αφέλεια, ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, επιχειρούν από 20 ετίας περίπου, με όχημα την παραδοσιακότητα, δηλαδή την (δήθεν) αυθεντικότητα, να αναδείξουν τις ανύπαρκτες ομοιότητες και μάλιστα γενικευμένα, των κατοίκων της πόλης και του νομού Καστοριάς με τους πάσης φύσεως και λογής βορείους γείτονες. Να ψάξουν να βρούν τις πιθανές ευθύνες αυτής της αντίληψης, στις παρεξηγήσεις που προκλήθηκαν και εδραιώθηκαν σε ξένα κέντρα καταγραφής των ζυμώσεων, σε κέντρα ανάλυσης και αποφάσεων, ιδίως στις ΗΠΑ.

Τα οποία εκτός από τους «Μακεδόνες» μετανάστες που κατάγονταν από την περιοχή πριν την εκκαθάριση και καλλιεργούσαν το σαράκι του «μακεδονισμού» τους στη Δύση, είχαν εδώ και αρκετά χρόνια και αδιάσειστα στοιχεία, μουσικά, μέχρι και γλωσσικά, ενδυματολογικά καθώς και πολλές-πολλές φωτογραφίες και videos ότι, εκεί στην Καστοριά, όπως και σε άλλες περιοχές της βόρειας Ελλάδος, υπάρχουν ορισμένοι οι οποίοι αν και Έλληνες, ωστόσο, πολιτιστικά, δηλαδή συναισθηματικά, και επομένως στην ουσία, δεν εύρισκαν και τόσο ακατανόητο το ηθικό δικαίωμα των Σκοπίων να «μακεδονίζουν».

Διότι, ας μην απατάται κανείς: Αυτή είναι αλήθεια. Μερίδιο στην ευθύνη διαστροφής της ιστορικής αλήθειας, δεν έχουν μόνο κάποιοι κατά τα άλλα (όχι και τόσο) γραφικοί του Ουρανίου Τόξου.

Πρέπει επομένως, να ευαισθητοποιηθούν πολιτικοί και εκφραστές της κοινής γνώμης στην Καστοριά. Βουλευτές, κόμματα, οι Δήμοι και άλλοι, ιδίως ορισμένα σωματεία και πολιτιστικοί σύλλογοι, ιδιαίτερα τώρα, μετά το εκλογικό καμπανάκι των Σκοπίων, πρέπει να εξετάσουν τα δεδομένα, και να τα αναλύσουν. Πρέπει προπαντός η Καστοριά που ουδέποτε αντιμετώπισε ζήτημα προσανατολισμού, να δει το είδωλο, το στίγμα της, να καθρεφτιστεί στα νερά της λίμνης της. Και να κάνει την αμηχανία, πράξη και αντίδραση. Να σχεδιάσει το μέλλον και να ξαναγίνει υπερήφανη.

Γιατί, αν κάτι τουλάχιστον πέτυχαν έως τώρα οι γείτονες με την προπαγάνδα τους, καθώς και οι εγχώριοι ρομαντικοί, είναι να πλήξουν το αίσθημα της ακεραιότητας στην αυτοπεποίθηση. Έστω και ανεπαισθήτως.

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 5.6.2008]