14.10.08

ΑΝΤΩΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ: Καλή σχολική χρονιά

Καλή σχολική χρονιά σε σένα, μικρούλη, που περνάς όλο αισιοδοξία το κατώφλι της μάθησης. Σ’ ετούτο το σχολείο θα μάθεις να γράφεις και να διαβάζεις ώστε κάποτε να γίνεις ένας χρήσιμος άνθρωπος στην κοινωνία, δηλαδή ένας γιατρός ή ένας δικηγόρος κατά τα ευχόμενα της γιαγιάς σου. Κι εγώ ο δάσκαλός σου θα μεριμνήσω γι’ αυτό, μην ανησυχείς! Θα παραγγείλω στη μαμά σου να σου πάρει μια τσάντα (κανόνισε να ‘ναι φιρμάτη και με αξεσουάρ που λήγουν σε –ινο) ίσα με το μπόι σου και θα σου τη γεμίσω με βιβλία ,βιβλία, βιβλία…τόσα βιβλία που να μην μπορείς να τα σηκώνεις, τόσα που να σε τρομάζουν, τόσα που να φορτώνουν τους γονείς σου με άγχος, τόσα που να σε ξεπλατίζουν καθημερινά μέχρι να φτάσεις στο σχολείο.

Άκου να σου πω, μικρέ… το σχολείο δεν είναι παίξε, γέλασε. Αν δε στρωθείς από τώρα στο διάβασμα θα το χάσεις το τρένο της γνώσης, εννοώ δηλαδή ότι δε θα καταφέρεις να γίνεις ένας γιατρός παραδείγματος χάριν ή ένας δικηγόρος και βλέπω τη γιαγιά σου να μαραζώνει απ’ τον καημό που δε θα αξιωθεί να δει το εγγόνι της τρανό και μέγα.
Κι επειδή η καταναλωτική εποχή μάς έχει διδάξει ότι η αγάπη εξαργυρώνεται με χρήμα, θα αδειάσει της γιαγιάς το πενιχρό κομπόδεμα, για να γεμίσει η παιδική σάκα με ψαλίδια, μολύβια, σβηστήρια, κηρομπογιές, ξυλομπογιές, νερομπογιές, χαρτί γλασέ, γκοφρέ, μιλιμετρέ και ό,τι άλλο τελοσπάντων οφείλει να έχει στη σάκα του ένας μαθητής.

Σε λίγο καιρό, μπόμπιρά μου, να δεις που θα έχεις μάθει κιόλας όλα τα «θέλω» και τα «πρέπει» του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Δεν ανησυχώ για σένα όμως, γιατί υπολογίζω στην υπομονή σου. Πάνω σ’ αυτή θα φορτώσω τις απαιτήσεις της γιαγιάς σου και την επαγγελματική μου ανασφάλεια που έτσι κι αλλιώς θα την υποστείς με τις «δημιουργικές» εργασίες του τύπου γράψε, σβήσε, συμπλήρωσε ,υπογράμμισε, βάλε, βγάλε, κόψε, ράψε κι όσες επιπλέον προστακτικές μπορούν να λεηλατήσουν τον ελεύθερό σου χρόνο, με στόχο να σε καμαρώσει κάποτε η γιαγιά γιατρό ή δικηγόρο.
άτι που δεν ξέρεις, είναι πως για το δικό σου και μόνο καλό, τα παλιά διδακτικά βιβλία με την παρωχημένη μεθοδολογία, η πολιτεία τα αντικατέστησε με νέα, που να ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις της εποχής μας. Η προσέγγιση πλέον στο αντικείμενο διδασκαλίας γίνεται διαθεματικά, ναι όπως το ακούς… δ ι α θ ε μ ατ ι κ ά! Και μη μου στήσεις την παγίδα, πιτσιρίκο, να σου εξηγήσω ποια η σχέση της διαθεματικότητας με τη σύγχυση ή το αλαλούμ γιατί θα μου κολλήσεις τη ρετσινιά του συντηρητικού του οπισθοδρομικού, του ποσαπαίρνη.

Εκείνο που προκαλεί εντύπωση, καθώς ξεφύλλιζει κανείς τα νέα βιβλία είναι η αισθητική τους. Τι χρώματα, τι ζωγραφιές, τι μικροί και πρακτικοί τόμοι βιβλίων! Η ύλη του κάθε μαθήματος είναι κατατμημένη σε τέσσερις πέντε τόμους με το ίδιο ακριβώς εξώφυλλο, έτσι ώστε να μην ξέρεις ποιο είναι τι. Περιττό να μιλήσουμε για το αλαλούμ στην κατανομή των βιβλίων ανά σχολική μονάδα. Αν με ρωτήσεις να σου πω γιατί να έχουν το ίδιο εξώφυλλο όλα τα τεύχη του μαθήματος, δε θα σου απαντήσω κόσμια και δεν πρέπει. Αν τους ρωτήσω να μου πουν γιατί συμβαίνει αυτό, ξέρω ότι θα εισπράξω ως απάντηση κάποια παιδαγωγική μπούρδα και δε θα το αντέξω.

Αυτά που λες με τα καινούρια βιβλία, φιλαράκο. Ακούω συχνά τους δασκάλους να παραπονούνται για την άναρχη δομή της ύλης των περισσοτέρων βιβλίων δίκην ρολέτας, όπου η μπίλια απ’ το ένα πετιέται στο 36, απ’ το κόκκινο στο μαύρο και τούμπαλιν. Μην το ψάχνεις! Πίσω από κάθε «γιατί» πλέον κρύβεται η διαθεματικότητα. Οι επιστημονικές ορολογίες και οι φανφαρολογίες είναι η πλερέζα που κουκουλώνει πάσαν νόσον και πάσαν αδυναμίαν του απόρου εκπαιδευτικού συστήματος, στο οποίο χρόνια τώρα οι πάσης αποχρώσεως κυβερνώντες πλειοδοτούσαν, τάζοντας μεταρρυθμίσεις και ποσοστά. Κι αντί μεταρρυθμίσεων απορυθμίσεις κι αντί για ποσοστών κλάσματα. Ρώτα αν θες τους γονείς σου να σου πουν σε πόσες εκλογικές αναμετρήσεις έχουν ακούσει να υπόσχονται ότι το 3% του Α.Ε.Π. για την παιδεία θα γίνει 5%! Κι όχι μόνο δε γίνεται το τρία πέντε, αλλά μετά συγχωρήσεως… τα τρία δύο!

Παρασύρθηκα φιλαράκο κι άρχισα να μιζερολογώ. Στο θέμα μας λοιπόν…και το θέμα μας δεν είναι άλλο, απ’ αυτό που επιτάσσει το καινοτομικό εκπαιδευτικό μας σύστημα, δηλαδή αυτό που πρεσβεύει και η γιαγιά σου, δηλαδή γιατρός ή δικηγόρος.
Γι’ αυτό γίνονται τα ιδιαίτερα, γι’ αυτό αγοράζουμε τα «λυσάρια»! Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει φροντίσει για όλα. Πριν από την τύπωση των καινούριων βιβλίων είχε εκτυπώσει ήδη τα «λυσάρια», κατά τη λογική των στίχων: «Όμορφη και παράξενη πατρίδα ωσάν αυτή που μου ‘λαχε δεν είδα…» Αν θες τώρα να μάθεις πώς γίνεται να είναι κατανοητά τα «λυσάρια» και ακατανόητα ενίοτε τα βιβλία του οργανισμού, θα σου ‘λεγα να ερευνήσεις τις συνθέσεις των συγγραφικών ομάδων, αλλά είσαι ακόμα μικρός και δε θα καταλάβεις και πολλά πράγματα. Ένα θα σου πω, ότι από τότε που κυκλοφόρησαν τα νέα διδακτικά πακέτα (έτσι τα λέμε τώρα), δημιουργήθηκαν οι βιβλιοθήκες Σχολικών Βοηθημάτων. Κι έτσι, φίλε μου, αγχωμένος και εξαρτημένος όπως είμαι από λυσάρια, βιβλία του Δασκάλου και διαθεματική ψύχωση, καταντώ άβουλος άμορφος, πλαστικός κι ένεκα τούτου άριστο υλικό για να γίνω ένας σπουδαίος φανφαρόνος της αντίληψης περί καριερισμού, ατομικής καταξίωσης και μοιραία, κοινωνικής αφασίας.

Ξέχασα να σου πω, ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα εισήγαγε και το πρόγραμμα της Ευέλικτης Ζώνης. Ευέλικτη ζώνη βεβαίως, για δυσκίνητα σχολεία που υστερούν σε υποδομές, σε προσωπικό, σε ορθολογικοποιημένο πλαίσιο λειτουργίας. Η Ευέλικτη Ζώνη (η οποία σημειωτέον πάντοτε γινόταν στα σχολεία ), μαζί με την καινοτομία της δεύτερης ξένης γλώσσας, θα σου κάνουν τα τετράωρα και τα πεντάωρα, εξάωρα κι εφτάωρα. Για τη δεύτερη ξένη γλώσσα που καλείσαι να μάθεις από τους ασθμαίνοντας περιδιαβαίνοντες τα σχολεία, ωρομισθίους και μη, δασκάλους των ξένων γλωσσών, δεν έχω να πω τίποτα. Αυτοί ξέρουν! Εγώ εκείνο που ξέρω είναι ότι σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης, όπου λαοί και έθνη επιλέγουν το δημοφιλέστερο κώδικα επικοινωνίας (την Αγγλική), εμείς παράκαιρα επενδύουμε στην πολυγλωσσία. Κι ενώ δηλώνεις ότι θέλεις να μάθεις Γερμανικά, σε χρεώνουν στο τμήμα των Γαλλικών, γιατί λέει δε βρίσκουν δασκάλους Γερμανικών. Κι αφού δεν επαρκούσαν οι δάσκαλοι της Γερμανικής, γιατί δέχτηκαν οι ειδήμονες η Γερμανική να είναι γλώσσα επιλογής; Αυτή είναι μία απ’ τις πολλές εκφάνσεις της σουρεαλίζουσας εκπαιδευτικής μας πραγματικότητας.

Όλα αυτά, μικρέ μου, φαίνεται ότι γίνονται για να βάλουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη του μπαμπά σου. Θα μου πεις τώρα, γιατί οι διδάσκοντες δεν κάνουν κάτι, έτσι ώστε να βελτιωθούν τα κακώς κείμενα των βιβλίων; Και ποιος σου είπε πως δεν κάνουν; Κάθε χρόνο σημειώνουν τις παρατηρήσεις τους για τα βιβλία που δίδαξαν και τις στέλνουν για να αξιολογήσουν τα δεδομένα οι ειδήμονες. Ε, λοιπόν, σε πληροφορώ αλλάζει μόνο ό,τι κοστίζει πολιτικά. (π.χ. βιβλίο Ιστορίας). Δεν αλλάζει ό,τι δεν κοστίζει πολιτικά ( π.χ. βιβλίο Μαθηματικών Ε΄ Τάξης) .Έτσι πια κι εσύ, όταν θα φτάσεις στις μεγάλες τάξεις του σχολείου, όλο και θα κάνεις κανένα φροντιστηριάκι στα Μαθηματικά ή στα Γερμανικά που σου τα άφησε στη μέση η μεταρρύθμιση και οπωσδήποτε βέβαια στα Αγγλικά, που τείνουν να γίνουν επίσημη γλώσσα κατά τις ρήσεις και τις επιθυμίες ορισμένων μεγαλοσχημόνων της ελληνικής πολιτικής μας σκηνής.

Σε ζάλισα με τις αιχμές και τα υπονοούμενα. Μην ανησυχείς όλα θα τα βολέψουμε. Και φέτος και του χρόνου και πάντα οι εκάστοτε κομματικοί λοχίες της εκπαίδευσης με πνεύμα σύνεσης, αντικειμενικότητας και ανυστεροβουλίας, θα επιτελούν χωρίς διακρίσεις το θεάρεστο έργο της αξιολόγησης, για μια παιδεία απαλλαγμένη από σκοπιμότητες και μικροκομματισμούς…

Με τούτα και με τα’ άλλα που λες, θ’ ανέβεις τα σκαλιά του Δημοτικού Σχολείου και πριν αποφοιτήσεις, θα σου κάνουμε ένα δακρύβρεχτο αποχαιρετιστήριο και θα σε πετάξουμε στη φλεγόμενη κάμινο της δευτεροβάθμιας. Εκεί θα σε καρτερέψει το «μαστίγιο» της εικοσαβάθμιας και οι «Συμπληγάδες» των εξετάσεων.
Από γνωσιθήρα το σύστημα θα σε μεταλλάξει σε βαθμοθήρα, συνεπικουρούσης και της φροντιστηριακής εκπαίδευσης η οποία συμπορεύεται με τη δημόσια ή και προπορεύεται ακόμη, κατά την κρίση των αυστηροτέρων. «Ουδέν κακόν αμιγές καλού»,θα σε παρηγορήσουν και μέσα απ’ τη χιονοστιβάδα των ξερών, ανούσιων και αποσπασματικών γνώσεων που θα καταπλακώνουν τη γλυκιά τρέλα της εφηβείας σου, θα εκτιναχθεί η καυτή λάβα της επιτυχίας και ο πόθος της γιαγιάς θα γίνει επιτέλους πραγματικότητα.
Πανεπιστήμιο!... Δικαίωση, καταξίωση, καλοπέραση! Εκεί θα ‘βρεις ελεύθερο χρόνο να γλεντήσεις, να γαμπρίσεις, να αριστερίσεις, να λιθοβολήσεις (ενδεχομένως) και μετά από κάποια χαμένα εξάμηνα ή έτη, να κρατήσεις στα χέρια σου το πολυπόθητο διαβατήριο της ζωής που για χάρη του έχυσες τόσον ιδρώτα. Κι ύστερα θα χαθείς μέσα στο λαβύρινθο της πολύβουης πολιτείας, στους μεγάλους δρόμους και τα «ψηλά γραφεία», σε μια αέναη, κοπιώδη και ψυχοβόρα προσπάθεια να εξαργυρώσεις τους κόπους, τα ξενύχτια των ατελείωτων εξετάσεων και τους γκριζωπούς κροτάφους.

Χρόνια μετά, θα σε συναντήσω σε κάποιο καταγώγι της πολιτείας, να ξορκίζεις τη ματαιοδοξία των επιλογών σου με καπνό και ρακή, να χτυπάς τα ζάρια και σαρκαστικά να αυτοπροσδιορίζεσαι: δρ ταβλαδόρος – άνεργος δικηγόρος.
-Και η γιαγιά ; Η γιαγιά μωρέ τι απόγινε;
Έφυγε απ’ τον καημό της η δόλια, που ο εγγονός της πέτυχε κι έγινε δικηγόρος…

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 25.9.2008

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ