ΛΕΩΝΙΔΑ ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΥ: «Η λίμνη, τα μνημεία, η γούνα, ο τουρισμός»

Εισήγηση του κ. Λ.Πουλιόπουλου στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου του δήμου Καστοριάς με τίτλο «Η λίμνη, τα μνημεία, η γούνα, ο τουρισμός».

Κυρίες κύριοι,
Κατ’ αρχήν θα ήθελα να συγχαρώ τους διοργανωτές για αυτήν την ημερίδα, καθότι ότι πιστεύω τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, που δημοσιοποιούν τα προβλήματα μιας περιοχής ή ενός κλάδου οδηγούνται ευκολότερα στην επίλυσή τους.
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω την ομιλία μου κάπως ανορθόδοξα παρά του περιορισμένου χρόνου που έχουμε στη διάθεσή μας.

Πριν ενάμισι χρόνο περίπου όταν κάναμε την παρουσίαση του Λεξικού Γούνας στο Άργος Ορεστικόν στο τέλος της παρουσίασης μου είπε μια γυναίκα γουνεργάτρια, «κύριε Πουλιόπουλε πρώτη φορά ένοιωσα υπερήφανη ως γουνοποιός». Αυτό το πράγμα μου έκανε μεγάλη εντύπωση και το συμπέρασμα που έβγαλα από αυτήν την ηθική ανάταση που ένοιωσε αυτή η κυρία, ήταν το εξής:
Κατ’ αρχήν θα πρέπει να πω ότι, την παρουσίαση του λεξικού την είχε κάνει ό ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ συμπατριώτης μας και καθηγητής μου στο γυμνάσιο κ. Στάθης Πελαγίδης, ο οποίος έκανε τέτοια προσέγγιση στο θέμα που πραγματικά δικαιολογούσε ένα τέτοιο συναίσθημα, που ένοιωσε η εν λόγω κυρία. Εκτός αυτού όμως πιστεύω ότι μια τεχνοκρατική επιστημονική ή συγγραφική δραστηριότητα δίνει άλλο κύρος σε έναν κλάδο και συμβάλλει τόσο στη προβολή το ‘image’ καθώς και στην επίλυση των προβλημάτων του κλάδου. Έτσι λοιπόν τέτοιου είδους εκδηλώσεις όπως η σημερινή ημερίδα του δήμου με την εφημερίδα ‘Αγγελιοφόρος ‘ βοηθούν τα μέγιστα σ’ αυτήν την κατεύθυνση, όπως επίσης και οι πτυχιακές εργασίες που εκπονούν οι φοιτητές του ΤΕΙ με θέμα την οικονομική δραστηριότητα του κλάδου και του νομού γενικότερα και λοιπές δραστηριότητες τέτοιου είδους.
Φυσικά ένα τέτοιο θέμα όπως είναι τα προβλήματα του κλάδου της γούνας και διάφορες προτάσεις για την λύση τους, δεν είναι εύκολο να αποτυπωθούν λεπτομερώς σε μία εισήγηση 15-20 λεπτών. Θα προσπαθήσω όμως στο λίγο αυτό χρόνο που έχω στη διάθεσή μου να επισημάνω τα ουσιώδη εκείνα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την κατανόηση του προβλήματος και κυρίως για την χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων ενεργειών, για την επίλυση των συσσωρευμένων προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κλάδος.

Επίσης θα πρέπει να πούμε, κυρίως για όσους δεν το γνωρίζουν ότι ο κλάδος της γούνας στην Καστοριά έχει μια προϊστορία, βάσει των στοιχείων που έχουμε ως σήμερα, περίπου 400 χρόνια αφού χρονολογείται η ύπαρξή του από το 1600. Ο κλάδος της γούνας όπως αναφέρεται σε μια μελέτη του καθηγητή Θεοχάρη Μπαλή δεν ήταν προνόμιο μόνο της Καστοριάς και Σιάτιστας αλλά και άλλων περιοχών όπως η Θεσσαλονίκη, το Διδυμότειχο, η Φιλιππούπολη, η Χίος τα Γιάννενα κλπ. Το ότι αυτές οι βιοτεχνίες στις προαναφερθείσες περιοχές δεν υπάρχουν οφείλετε στο ότι αρκέσθηκαν στην τοπική κατανάλωση κυρίως των Τούρκων και δεν επεκτάθηκαν σε άλλες περιοχές όπως έκανε ο Καστοριά και η Σιάτιστα με την έντονη εξωστρέφεια στην Δυτική Ευρώπη και Αμερική. Έτσι μετά την αποχώρηση των Τούρκων έλειψε η πελατεία και εξαφανίσθηκαν.
Φυσικά για την ιστορική εξέλιξη της γουνοποιίας και τον ρόλο της Καστοριάς υπάρχει σχετικό βιβλίο το οποίο θα θέσω στη διάθεση της εφημερίδας σας καθώς και το Λεξικό Γούνας και δεν θα επεκταθώ στο θέμα αυτό περαιτέρω καθότι δεν είναι το ζητούμενο της σημερινής ημερίδας.

Πια είναι σήμερα όμως η υπάρχουσα κατάσταση του κλάδου, τι οργάνωση διαθέτει και τι υποδομή. Συνοπτικά μπορούμε να αναφέρουμε τα εξής:
Υπάρχουν οι φορείς της γούνας, δύο πλέον Σύνδεσμοι Γουνοποιών, (το ιστορικό σωματείο που συμπληρώνει το 2015 εκατό χρόνια δραστηριότητας και προσφοράς στον κλάδο, και ο νεογέννητος Σύνδεσμος Ελλήνων Γουνοποιών στον οποίο εύχομαι καλή επιτυχία και κουράγιο), η Γουνεργατική Ένωση, το Επιμελητήριο Καστοριάς, η Ομοσπονδία Γούνας, το Κέντρο Ελληνικής Γούνας α.ε, η Ε.ΔΗ.ΚΑ α.ε, ο Σύνδεσμος Εκτροφέων Γουνοφόρων ζώων και μεγάλα έργα υποδομής που έγιναν για τον κλάδο όπως το εκθετήριο γούνας το διεθνές αεροδρόμιο, η ΜΑ.ΒΙ.Ζ (Κουζίνα για την εκτροφή των γουνοφόρων ζώων) κλπ.
Για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος έχουν γραφτεί πάρα πολλά έχουν γίνει μελέτες υπομνήματα διαλέξεις επισημάνσεις κλπ, που θα μπορούσε να μιλάει κανείς ώρες. Από την πλευρά μου θα προσπαθήσω να περιγράψω τα προβλήματα και τις αδυναμίες του κλάδου προτείνοντας συνάμα και λύσεις, βλέποντας το θέμα κάτω από μια οπτική γωνία που δεν την επηρεάζει η υποκειμενικότητα αφού δεν εκπροσωπώ κάποιον φορέα συνδικαλιστικό ή πολιτικό.
Ίσως για κάποιους γίνω δυσάρεστος αλλά πολλές φορές η αλήθεια και αντικειμενικότητα είναι χρησιμότερη και ορθολογικότερη από την ωραιοποιήσει την στρογγυλοποίηση πόσο δε μάλλον από την υποκρισία.
Έτσι λοιπόν βλέποντας τα πράγματα κάτω από το πρίσμα μιας τεχνοκρατικής αντίληψης θα καταγράψω την υπάρχουσα κατάσταση του κλάδου ως εξής:

1. Ραγδαία μείωση την τελευταία 20ετία των επιχειρήσεων γούνας, που από 5.000 σήμερα ζήτημα να απέμειναν 500.
2. Δεν ανανεώνεται το εργατικό δυναμικό, αλλά απεναντίας συρρικνώνεται, με προϋπόθεσης εργασίας και αμοιβές απαράδεκτες.
3. Αδυναμία της σχολής γουνοποιίας να λειτουργήσει και να παράγει νέους τεχνίτες, καθότι δεν προχώρησε η κατοχύρωση του επαγγέλματος του γουνοποιού.
4. Αδυναμία των φορέων της γούνας να παράξουν μια ενιαία πολιτική γούνας με προβλήματα ή στόχους που θα ιεραρχηθούν και θα λυθούν ή θα υλοποιηθούν.
5. Αδυναμία να υπάρξει ένα επιχειρηματικός φορέας στα πρότυπα των δημοπρατηρίων του εξωτερικού ( Δανία Φιλανδία Καναδάς), που να συσσωρεύει κέρδη και να τα επενδύει αποδοτικά και ορθολογικά για την ανάπτυξη του κλάδου. Θα μπορούσε τον ρόλο αυτόν να τον παίξει η ΕΔΗΚΑ α.ε. (εταιρία λαϊκής βάσης των γουνοποιών), εξ’ άλλου γι’ αυτό δημιουργήθηκε αλλά δυστυχώς απέτυχε να υλοποιήσει τους ιδρυτικούς της στόχους.
6. Αδυναμία διαχείρισης και ορθολογικής εκμετάλλευσης του τεράστιου τουριστικού και εμπορικού ρεύματος, που ήρθε και έρχεται από την Ρωσία, με ευθύνη των άμεσα εμπλεκομένων φορέων.
7. Αδυναμία για να μην πω ανικανότητα ή κάτι άλλο, όσο αφορά την ενεργοποίηση του αεροδρομίου με πτήσεις ‘τσάρτερ’ από την Ρωσία. (εδώ πάλι γίνομαι δυσάρεστος με το αναφέρω ότι γι’ αυτό την κύρια ευθύνη είχαν και έχουν ορισμένες διοικήσεις της ΕΔΗΚΑ αε).
8. Αδυναμία του Κέντρου Ελληνικής Γούνας, το οποίο εδώ και χρόνια έχει κάνει μεγάλες προσπάθειες και έχει παράξει σημαντικό έργο, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα αποτέλεσμα αφού ο κλάδος συρρικνώνεται και κανείς δεν γνωρίζει να δώσει μια τεχνοκρατική εξήγηση γι’ αυτό το παράδοξο.

Άλλο παράδοξο επίσης είναι πως οι συνεταιριστικές και συνεργατικές προσπάθειες στο εξωτερικό λειτουργούν άψογα και εδώ στον τόπο μας όπως σε όλη την χώρα μας, οι συνεταιρισμοί είτε χρεοκόπησαν και έκλεισαν ή είναι στα κακά τους χάλια.
Ένα άλλο γεγονός που μου έκανε εντύπωση ψάχνοντας τα ιστορικά αρχεία των εφημερίδων και επιβεβαιώνει το προαναφερθέν παράδοξο, είναι τα άρθρα του αείμνηστου δάσκαλου Αθαν. Γκανή που αρθρογραφούσε σε τοπική εφημερίδα την δεκαετία του ‘50 προτρέποντας τους γουναράδες να δημιουργήσουν συνεταιρισμούς, οι οποίοι φυσικά έγιναν, αλλά γρήγορα χρεοκόπησαν, διότι υπήρχε ιδιοτέλεια αναξιοκρατία άγνοια και καμία συνεταιριστική ή συνεργατική συνείδηση. Τα αποτελέσματα φυσικά αυτών των συμπεριφορών τα πληρώνουν οι σημερινές γενεές, που ενώ οι γονείς τους ζούσαν σε ένα περιβάλλον υπεραπασχόλησης εύκολου πλουτισμού και στην συνέχεια απότομα οι νέες γενιές βιώνουν την σημερινή κατάσταση, που δεν θέλω να την χαρακτηρίσω ελπίζοντας να μην βιώσουμε ακόμη χειρότερα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα μας αναθεματίσουν τόσο σύντομα οι νέες γενιές για τον κόσμο και το περιβάλλον που θα κληρονομήσουνε ώστε να είμαστε σε θέση να τα ακούσουμε.
Είναι χαρακτηριστικό το παρακάτω απόσπασμα του συμπολίτη μας που αρθρογραφούσε στην εφημερίδα των αδελφών Δούκη το 1956, με θέμα ‘Γούνα και Συνεταιρισμός’ διατυπώνοντας τα εξής: «…έτσι φθάσαμε στο σημείο να παρατηρείται το θλιβερό φαινόμενο, ώστε την εποχή της συλλογικής δράσεως των πάντων και ιδιαίτερα του συνασπισμένου κεφαλαίου σε ανώνυμες εταιρίες, τραστ, καρτέλ κ.λ.π. να χρησιμοποιούνται στη γούνα συστήματα και μέθοδοι πρωτόγονου φιλελευθερισμού της στενής ιδιωτικής πρωτοβουλίας…» . Αυτά έγραφε ο Αθαν. Γκανής στην τοπική εφημερίδα στις 19/8/56.

Yπάρχουν πολλά ακόμη προβλήματα, γεγονότα κλπ. που θα μπορούσα να απαριθμήσω να καταγράψω και να εμβαθύνω όπως π.χ. η μη κατοχύρωση του επαγγέλματος του γουνοποιού, όταν άλλα επαγγέλματα όπως του υδραυλικού του κομμωτή του αρτοποιού κλπ. έχουν πιστοποιηθεί και περιφρουρηθεί, ενώ εμείς εδώ είδαμε στο παρελθόν να ασκούν το επάγγελμα του γουνοποιού, παπάδες, χωροφύλακες δημόσιοι υπάλληλοι, γεωργοί και άλλοι που είχαν σχέση με το επάγγελμα όσο ο φάντης με το ρετσινόλαδο.
Ένα άλλο πρόβλημα ή μάλλον έλλειμμα που εντοπίζεται στον τόπο μας είναι ότι, οι επιτυχημένοι επιχειρηματίες αποφεύγουν να ασχοληθούν με τα κοινά και κάποιοι ρομαντικοί που ασχολούνται γρήγορα απογοητεύονται και αποχωρούν και απομένουν οι μετριότητες, οι οποίοι προσπαθούν με τον τρόπο τους να επιβιώσουν μέχρι να τους αντικαταστήσουν κάποιοι άλλοι μετριότατοι.

Είναι αλήθεια ότι στον νομό Καστοριάς εισέρευσε και παρήχθη πολύ χρήμα λόγω της βιοτεχνίας της γούνας και πριν και μετά το 1990. Ένα μέρος κατασπαταλήθηκε αντιπαραγωγικά και ένα άλλο ούτε καν έμεινε στην Καστοριά. Το απότομο όμως και πολύ χρήμα εάν δεν γίνει σωστή διαχείριση είναι σαν το πολύ νερό που έρχεται μετά από μια νεροποντή. Εάν δεν υπάρχει υποδομή και καλή διαχείριση μπορεί να σε καταστρέψει. Σε πολλές περιπτώσεις συνέβη κι’ αυτό είτε με καταστροφή οικονομική είτε με καταστροφή του περιβάλλοντος.
Εάν ένα μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων δεν κατέληγε όλο στους ιδιώτες ή σε άλλους μεσάζοντες, αλλά πήγαινε και στους φορείς του κλάδου, σίγουρα η κατάσταση του θα ήταν καλύτερη και δεν θα εκλιπαρούσε κάθε τόσο ιστορικό σωματείο και διοργανωτής της Διεθνής Έκθεσης Γούνας Καστοριάς (Σύνδεσμος Γουνοποιών Καστοριάς) την πολιτεία, να χρηματοδοτεί την έκθεση γούνας.

Ένα πρώτο λοιπόν συμπέρασμα που βγαίνει από την παραπάνω τοποθέτηση είναι ότι οι επιχειρηματίες και γενικά οι βιοτέχνες, επαγγελματίες κ.λ.π. (κι’ αυτό ισχύει για όλους τους κλάδους και όχι μόνο για την βιοτεχνία της γούνας), θα πρέπει να έχουν σαν πρωταρχικό στόχο την ευρωστία και ενίσχυση των φορέων τους, διότι διαφορετικά χωρίς οικονομικά ισχυρούς συνδικαλιστικούς ή τεχνοκρατικούς φορείς, θα είναι πάντα έρμαιο των εκάστοτε καταστάσεων ακόμη και των ορέξεων του κράτους, αφού δεν θα είναι σε θέση να παράγουν δική τους επιχειρηματική ή συνδικαλιστική πολιτική.
Πολλές φορές ακούγεται από τους φορείς να μεταθέτουν τις ευθύνες στην πολιτεία, χωρίς κανένας από εμάς να θέλει να κάνει την αυτοκριτική του και να πει στον έλληνα φορολογούμενο που πλήρωσε στις αρχές του 1990 δύο δις δρχ σημερινά 10 δις ήτοι 30 εκ ευρώ για την ανέγερση του εκθετηρίου και αυτή η επένδυση κατά κοινή ομολογία δεν αξιοποιήθηκε, έτσι ώστε η Ε.ΔΗ.ΚΑ. αε, που δημιουργήθηκε για να λειτουργήσει το εκθετήριο, να παίξει τον αντίστοιχο ρόλο που παίζει η N.A.F.A η D.F.S ή η F.F.S.(αντίστοιχες εταιρίες του εξωτερικού). Και εάν η Ε.ΔΗ.ΚΑ. αε πλήρωνε αυτή την επένδυση, όπως έγινε με την ΓΕΟΚ, τώρα θα ήταν στην ίδια μοίρα ή ακόμη και χειρότερη.
Μήπως το ίδιο πράγμα δεν έγινε με την διεθνοποίηση του αεροδρομίου, όπου η πολιτεία και ο Έλληνας φορολογούμενος πλήρωσε 6 δις δρχ πριν 10 χρόνια σημερινά 30 εκ. ευρώ για να γίνει υποδομή για διεθνείς πτήσεις, οι οποίες ξεκίνησαν και κάποιοι φρόντισαν να τις κοστολογήσουν ως ασύμφορες και τις σταμάτησαν; Για να μην πω περισσότερα αναφέρω μόνο την αναγνωριστική πτήση από την Κίνα με κινέζους τουριστικούς πράκτορες, η οποία δεν έγινε ποτέ, διότι τάχα δεν μπορούσαμε να βρούμε το ευτελές ποσό των 8 εκ. δρχ ήτοι 23.000 ευρώ περίπου, το 2002.

Αυτά τα λέω για να αποδώσουμε τα του ‘Καίσαρως τω Καίσαρι …’ καθότι οι προαναφερθείσες επενδύσεις έγιναν μεν από την πολιτεία αλλά με τους φόρους της κοινωνίας δηλαδή των πολιτών. Επομένως και η κοινωνία δηλαδή ο φορολογούμενος έχει δικαίωμα να κρίνει και να απαιτεί μεγαλύτερη ‘εταιρική κοινωνική ευθύνη’ από τις επιχειρήσεις αλλά και τους φορείς οι οποίοι υπάρχουν και επιβιώνουν εξ’ αιτίας της κοινωνίας.
Κυρίες και κύριοι, πέραν όμως όλων αυτών που είπαμε, που θα πούμε και που θα ακουσθούν, ο κλάδος χρειάζεται ΟΡΑΜΑ. Κάθε κλάδος κάθε κοινωνία κάθε οργανισμός, ακόμη και μια οικογένεια για να επιβιώσει χρειάζεται να έχει κανείς ένα όραμα. Τα οράματα όμως πρώτοι πρέπει να τα δημιουργούν οι Ηγέτες μιας κοινωνίας, από τους οποίους δυστυχώς όμως έχουμε μεγάλο έλλειμμα. Τα οράματα λοιπόν δημιουργούν στρατηγικούς στόχους και μετά θα έρθει η ιεράρχηση των επιμέρους στόχων(αυτό που λέμε στη διοίκηση επιχειρήσεων Δ.Β.Σ) τους οποίους πρέπει να πετύχουμε και να δημιουργήσουμε το made in Greece ή in Kastoria ή ακόμη in West Macedonien για να μην έχουμε φαινόμενα όπως το πρόσφατο, που δεσμεύθηκε ολόκληρο φορτίο γουναρικών στη Ρωσία προερχόμενο από την Δυτ. Μακεδονία και τα γουναρικά είχαν ετικέτες που έγραφαν made in Italy.
Τώρα ίσως διερωτηθεί κανείς, ωραία είναι αυτά που μας λέτε, ίσως και εντυπωσιακά, λύσεις όμως υπάρχουν ή θα φύγουμε από δω ευχαριστημένοι που ακούσαμε έναν ωραίο φιλολογικό λόγο και μετά έξω η ίδια μιζέρια;

Για όλα τα πράγματα πιστεύω πως υπάρχει λύση αρκεί να μην μας πιάσει ηττοπάθεια και η αρρώστια του ωχαδερφισμού. Σαν πολίτες έχουμε χρέος και να απαιτούμε και να διεκδικούμε αρκεί να λειτουργήσουμε σαν κοινωνία συλλογικά και χειραφετημένα, χωρίς να φοβόμαστε να λέμε την γνώμη και να διεκδικούμε τα δικαιώματά μας.
Τώρα για να επανέλθω στο ζητούμενο που είναι αν υπάρχουν λύσεις. Κατ’ αρχήν νομίζω ότι στα ερωτήματα που έθεσα, μέσα τους εμπεριέχονται και οι λύσεις. Δηλαδή όταν κάνω κριτική για την ΕΔΗΚΑ είναι αυτονόητο ότι η λύση βρίσκεται στο να αλλάξει η πολιτική και η στρατηγική της ΕΔΗΚΑ. Όταν λέμε για τον ρόλο που πρέπει να παίξει το Κ.Ε.Γ ως τεχνοκρατικός φορέας εννοούμε ότι πρέπει να αποκτήσει εκείνη την τεχνοκρατική δομή που απαιτεί πραγματικά ένα φορέας – ινστιτούτο.
Όταν μιλάμε για κατοχύρωση του επαγγέλματος του γουνοποιού εννοούμε ότι πρέπει να μπουν κανόνες και προϋποθέσεις για την άσκησή του με πιστοποιημένες γνώσεις και πτυχίο, για την ολιγωρία του οποίου την ευθύνη φέρουν κυρίως οι συνδικαλιστικοί φορείς.
Όλα αυτά όμως για να γίνουν δεν αρκεί μόνο η ενασχόληση των συνδικαλιστών με τα κοινά. Θα πρέπει να καταλάβουν όσοι ασχολούνται με τα κοινά ότι τα προβλήματα δεν μπορούν στους φορείς να τα λύσουν μόνοι τους οι συνδικαλιστές, χωρίς την απασχόληση τεχνοκρατών, πτυχιούχων δηλαδή με εμπειρία και γνώσεις, οι οποίοι θα πληρωθούν ικανοποιητικά αλλά και θα ελεγχθούν αν παρήγαγαν το έργο που τους ανατέθηκε.

Συνοψίζοντας θα ήθελα να πω με όλη μου την ειλικρίνεια ότι η κριτική και οι επισημάνσεις δεν έγιναν, ούτε από εμπάθεια ούτε για λόγους εντυπωσιασμού, παρά μόνο από πόνο ψυχής για έναν κλάδο με ιστορία που μας ανέθρεψε μας σπούδασε και μας έκανε να ζήσουμε μια άνετη ζωή με αξιοπρέπεια, γι’ αυτό πάση θυσία πρέπει να τον διαφυλάξουμε και να του προσδώσουμε κύρος ποιότητα διαρκή ανάπτυξη και ευρηματικότητα.
Για να υλοποιηθούν όλα όμως αυτά κ. Δήμαρχε νομίζω ότι το επόμενο βήμα που έχετε να κάνετε αφού είσθε και γουνοποιός να προχωρήσετε σε συνεργασία με το ΤΕΙ Καστοριάς άμεσα μάλιστα σε ένα διεθνές συνέδριο γούνας, ή σε ένα αναπτυξιακό συνέδριο γενικό του οποίου τα αποτελέσματα μπορεί να είναι δεσμευτικά για την ιεράρχηση των στόχων των φορέων της γούνας του τουρισμού του περιβάλλοντος κλπ. Αφού λοιπόν οι φορείς της γούνας δεν αναλαμβάνουν τέτοια πρωτοβουλία και αφού το τελευταίο και μοναδικό Παγκόσμιο συνέδριο γούνας έγινε αν θυμάμαι καλά το 1998, είναι ευκαιρία να προχωρήσετε σ’ αυτήν την ενέργεια, πάντα όμως σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα η οποία έχει και την εμπειρία αλλά και την γνώση για τέτοια είδους εκδηλώσεις και φυσικά την συμπαράσταση και την συμμετοχή όλων των φορέων της γούνας.
Πιστεύω ότι τα αποτελέσματα ενός τέτοιου συνεδρίου που θα έχει το κύρος το εύρος και την τεχνογνωσία, τόσο από το διεθνές όσο και από το παγκόσμιο περιβάλλον, θα είναι ο μπούσουλας, ή η πυξίδα, για να αποκτήσει ο κλάδος όραμα κύρος και τεχνοκρατική κατάρτιση, που είναι τόσο απαραίτητη στο σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο και άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Τέλος μια επισήμανση για την συντεχνία των γουνοποιών, απευθυνόμενος κυρίως στους φιλοξενούμενους μας. Θα πρέπει να πούμε ότι, παρά την εσωστρέφεια την ηττοπάθεια και τα τόσα αρνητικά που ακούμε για τους γουνοποιούς και τον κλάδο, υπάρχουν φωτεινά παραδείγματα όπως ο Μανωλάκης ο Καστοριανός μεγαλέμπορος του 17ου αιώνα, έχοντας τον τίτλο του ‘Αρχιγούναρη’ στην Κων/πολη ξόδεψε τεράστια ποσά για την αναγέννηση του Ελληνικού Έθνους. Η συντεχνία των γουναράδων της Κων/πολης στην οποία συμμετείχε ο Μανωλάκης Γεωργίου Μάνος (έτσι ήταν πλήρης η ονομασία του), συντηρούσε μέχρι τον 19ον αιώνα την Μεγάλη Σχολή του Γένους. Χρηματοδοτούσαν και μισθοδοτούσαν την ιερά σχολή στην Καστοριά το 1715. Ο Μανωλάκης χρηματοδότησε την ξακουστή σχολή της Πάτμου, την σχολή Βίκτωρος στη Χίο και τη σχολή της Άρτας το 1669. Η συντεχνία των γουναράδων είχε και άλλους σύγχρονους ευεργέτες όπως οι αδελφοί Παπαγεωργίου από την Σιάτιστα που κατασκεύασαν το νοσοκομείο ‘Παπαγεωργίου’ στην Θεσσαλονίκη. Το κτίριο που μας φιλοξενεί οφείλετε κυρίως στην δωρεά της οικογένειας Σκαπέρδα, με μεγάλη παράδοση στον κλάδο της γούνας. Τα μέλη της Φιλικής Εταιρίας, Νικόλαος Σκουφάς και Αθανάσιος Τσακάλωφ ήταν γουνέμποροι στην παροικία των Ελλήνων στην Ανατολική Ευρώπη. Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα από ευεργέτες γουνοποιούς, έτσι για να μην έχουμε μόνο κακές εντυπώσεις από τον τόσο παρεξηγημένο τα τελευταία χρόνια κλάδο της γούνας.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω άλλη μία φορά για την δυνατότητα που μου δώσατε να δημοσιοποιήσω τις σκέψεις μου για τα προβλήματα του κλάδου, από μία άλλη οπτική γωνιά, που νομίζω ότι συνδυάζει την πείρα και την τεχνοκρατική γνώση, απαλλαγμένη από υποκειμενικές επιρροές, όσο είναι ανθρωπίνως δυνατόν.
Εύχομαι δε στην εφημερίδα ‘Αγγελιοφόρο’ της Μακεδονίας και γενικότερα της βόρειας Ελλάδας, η ημερίδα αυτή να είναι η αφορμή να αυξήσει το τιράζ της στην Καστοριά και οι Καστοριανοί να ενημερώνονται από τον ‘Αγγελιοφόρο’ συχνότερα απ’ ότι συνέβαινε μέχρι σήμερα. Σ’ εσάς δε κ. δήμαρχε να γίνεται η αφορμή να πραγματοποιηθεί σύντομα το συνέδριο.
Ευχαριστώ για την υπομονή σας.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 25.9.2008