11.10.15

ΛΑΖΑΡΟΥ ΝΙΚΗΦΟΡΙΔΗ: Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική

ήτοι περί του ορθώς λέγειν τε και γράφειν


17.4.2015 τοπικός τύπος: (αφήγηση) Κοίταζε σε ποια ομάδα άνηκε (!). Ανελλήνιστο! Το ορθό: ανήκε (ρήμα λόγιο, ανήκει, παρατατ. ανήκε). Το συναντώ ενίοτε, αλλά πιο σπάνια, σε περιοδικά: άνηκε (!) - Το ορθόν: Προ 30 ετών σε ποιο κόμμα ανήκε;

Μηνιαία εφημερίδα (κείμενο ηθικοκοινωνικού περιεχομένου). Ίσως να είναι έτσι, δεν αμφιβάλω. (παρά κάτω): Να ξερα πως αντέδρασαν που έπιασες δουλειά. Αν δεν είναι αστοχία του δακτυλογράφου, τότε λυπάμαι για τα απαράδεκτα: α) το ορθόν: αμφιβάλλω β) Να ξερα πώς αντέδρασαν... (1ον: ρήμα ξερα δεν υπάρχει στην ελληνική, άρα απαραίτητη η απόστροφος, να 'ξερα και 2ον: το πώς και στην [πλάγια ερώτηση είναι ερωτηματικό, άρα τονίζεται). 

14.5.2015 τοπ. τύπος, άρθρο. α) Πώς να ασχοληθεί με τους διψούντας; Το ορθόν: με τους διψώντας (κατ' ανάγκην, όπως στην καθαρεύουσα). Το αρχαίο ρήμα διψήω-διψάω, όπως τιμάω - ώ, τους τιμώντας. Θέλεις δημοτική; Πώς να ασχοληθεί με εκείνους που διψούν; β) στο ίδιο κείμενο. Ο νοών νοήτω. (αρχαία προστακτική). Το ορθόν: νοείτω, όπως σύ ποίει, ούτος ποιείτω, σύ νόει, ούτος νοείτω. 

Σχολικό εγχειρίδιο (Β' Λυκείου). Ο Λυσίας παντρεύτηκε την κόρη του γαμβρού του Βραχύλλου. Σύγχυση και αμφισημία με το μονοτονικό. Δύο εκδοχές: α) γαμβρού του. Αν το του είναι κτητικό, τότε σημαίνει: παντρεύτηκε την κόρη του δικού του γαμβρού (που ήταν ο Βράχυλλος). β) Ο Βράχυλλος είχε ένα γαμβρό. Αυτού του γαμβρού την κόρη παντρεύτηκε ο Λυσίας. (Διαλέγετε και παίρνετε!). Το άρθρο του έπρεπε να είναι τονιζόμενο προς διάκριση από το κτητικό του (π.χ. τού παιδιού, το τετράδιο τού παιδιού, το τετράδιο τού παιδιού του). 

10.5.2015 Βήμα. Μία καλλιτέχνις: Παρουσία μου κανείς δεν τολμά να πει κάτι αρνητικό για την Ελλάδα. α) Παρατήρηση σημειωτέα: Εύγε στην καλλιτέχνιδα για το κύρος της, που αναδύεται από την προσωπικότητά της. β) Και πάλι το μονοτονικό. Παρουσία μου. Παλαιότερα θέταμε στο καταληκτικό α υπογεγραμμένη. Όσοι δεν διδάχθηκαν τη δοτική της Αρχαίας και καθαρευούσης, πώς θα εννοήσουν και θα καταλάβουν το νόημα της απρόθετης δοτικής της αιτίας ή του τρόπου; (λόγω της παρουσίας μου ή επειδή είμαι παρούσα, με την παρουσία μου). Η γραμματική, βεβαίως, αναφέρει τις στερεότυπες φράσεις. 

10.5.2015 Βήμα. Άρθρο για τη σύνοδο του Eurogroup στις 11.5.2015. Η κυβέρνηση θα καταπιεί το χάπι. Δυο ημέρες ενωρίτερα στο Mega σε συζήτηση πολιτική την ίδια φράση χρησιμοποίησε ως σχήμα λόγου ο κ. Δένδιας. Ο παριστάμενος του ΣυΡιζΑ αμέσως αντέτεινε: Με αυτήν την διατύπωση φαίνεστε... Μερκελλικός(!). Η δύναμη και οι δυνατότητες του λόγου: Ο μεν πρώτος ήθελε να τονίσει με το σχήμα λόγου: Θα πάρετε πίσω ό,τι υποσχεθήκατε και δεσμευτήκατε προεκλογικώς, ο δε δεύτερος εξάγει το δικό του συμπέρασμα: Χαίρεσθε με την αναδίπλωσή μας - κωλοτούμπα, λαϊκά - είσαι Μερκελλικός! Έτσι είχε αναπτυχθεί στην Αθήνα του 5ου και 4ου  π. Χ. αιώνα η Σοφιστική των "δισσών λόγων", της οποίας πολέμιος ήταν ο Σωκράτης και ο Πλάτων, που ερευνούσαν το όντως ον, την απόλυτη αλήθεια. Σήμερα οι πολιτικοί μας όλοι, άλλος λιγότερο, άλλος καθ' υπερβολήν, μας ζαλίζουν με σοφιστικά επιχειρήματα και πονηρά διλήμματα. Ο ταλαίπωρος λαός και οικονομικώς εξασθενημένος πώς να αποφασίσει σε ενδεχόμενο διλημματικό Δημοψήφισμα; 


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 28 Μαΐου 2015, αρ. φύλλου 790




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ