18.7.16

ΠΑΝΟΥ Θ. ΠΟΥΓΓΟΥΡΑ: Στην Ιουλιέτα στην Βερόνα




Καθώς ο Σαίξπηρ διάλεξε να στήσει στην Βερόνα το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», βρέθηκε -μα ίσως και να οικοδομήθηκε μετέπειτα- ένα μπαλκόνι όχι στον δρόμο αλλά πάνω σε ξέφωτο κήπου, κάπου ανάμεσα σε αρχοντικά της εποχής. Το μπαλκόνι αγκαλιάζει την παιδίσκη Ιουλιέτα καθώς αυτή αιωρείται πάνω από την ανοιχτή αγκαλιά, πάνω από τα μάτια του ερωτευμένου Ρωμαίου. Βρέθηκε και η αφορμή ώστε να γράφονται από τον ποιητή στίχοι στα ερωτικά γράμματα των δύο νεαρών -όταν ήταν συνήθεια ν' αδειάζουν τα συναισθήματα πάνω στο χαρτί-. Τότε ακόμη οι Καπουλέτοι και οι Μοντέκοι, οι δυο αντίπαλες οικογένειές τους, ήταν φορτωμένες με αμοιβαίο μίσος. Όμως τα κωλύματα παρεμβαίνουν στον έρωτά των παιδιών τους, αφού κάποιο μίσος ανάμεσά στις οικογένειες συνέχιζε να πυρακτώνει τα συναισθήματα των νέων, εξ αιτίας των οικογενειακών παθών. Ο έρωτας των νέων σε τούτη την ζύμωση ήταν το ένζυμο του πάθους κι αυτά τα συναισθήματα ανέβαζαν γράδο. Το μίσος και ο έρωτας -αναιτιολόγητα και ασυμβίβαστα- γίνονται το στημόνι και το υφάδι για τον Σαίξπηρ, σε τούτη την ερωτική τραγωδία. Ήταν η ρομαντική εποχή μήτρα; Ήταν η πένα του ποιητή; Πάντως το γεννοβόλημα έδωσε ένα έξοχο και ανυπέρβλητο ποιητικό κείμενο.

«Νάτο το μπαλκόνι της Ιουλιέτας!» στην αυλή και τα φλας άστραψαν. Κάποιο κομμάτι από το Σαιξπηρικό κείμενο έρχεται στη σκέψη του επισκέπτη. Κάποιος ηθοποιός απαγγέλει:

«Αλλοίμονο, ακόμα και τυφλός ο έρωτας βρίσκει πάντα τα μονοπάτια των θελήσεών του».

Είναι ο Ρωμαίος που τα λέγει και συνεχίζει:

«Άκουσα την ψυχή μου να φωνάζει τ’ όνομά μου
πόσο γλυκές είναι οι κουβέντες των εραστών τη νύχτα,
αν μουσική αγγέλων που χαϊδεύει πρόθυμα αυτιά».

 Η Ιουλιέτα προτείνει:

«Κοντοζυγώνει η αυγή. Πρέπει να φύγεις μα όχι μακρύτερα απ’ όσο πετάει το πουλί ενός παλιόπαιδου, που το αφήνει λίγο αμόλα απ’ το χέρι του, όσο λασκάρουν τα δεσμά ενός φυλακισμένου και με την μεταξωτή κλωστή το τραβάει πίσω ξανά, αγαπώντας και ζηλεύοντας μαζί τη λευτεριά του».

Αυτά καθώς απάγγελνε η ηθοποιός, η μνήμη δοκίμασε να εκτοπίσει τα παρασιτικά συναισθήματα στο ρόλο της Ιουλιέτας πάνω στο μπαλκόνι της Βερόνας από τον λόγο του Σαίξπηρ.
 Κάτω από το μπαλκόνι την ελάχιστη αέρινη μνήμη της Ιουλιέτας την στεριώνει το μπρούντζινο άγαλμα της παιδίσκης με το γλυκό χαμόγελο, με τα ωσάν ροδάκινα βυζάκια του- Στο άγγιγμα των χεριών -όσων τουριστών προτιμούν τούτη την άσεμνη χειρονομία- το μέταλλο γυαλίζει στον ένα μαστό, που είναι και ο πιο προσιτός. Το μέταλλο μετουσιώνεται σε σάρκα υποδεχόμενη ένα ερωτικό χάδι. Το τουριστικά χάδια με ανοιχτές παλάμες άλλες προθέσεις αφήνουν να φυτρώνουν και να βλασταίνουν από το υποσυνείδητο. Ο μύθος της γυναίκας όπως τον θέλει ο ποιητής σαρκώνεται στο μέταλλο. Η χειρονομία σαν τουριστικό φετίχ φωτογραφίζεται, όμως μετριάζει την άσεμνη πόζα όταν την σκοπεύει κάποια κάμερα, κι άλλη έκφραση φορά όταν πρόκειται να τυπωθεί σε φωτογραφικό χαρτί. Είναι η σεμνότητα που λογοκρίνει.
-Νάμαι με το στήθος της Ιουλιέτας στο χέρι! Δείχνει τον εαυτό του στην φωτογραφία ο νεαρός τουρίστας.

Οι γυναίκες διστάζουν να εκθέσουν στην έκφρασή της φωτογραφίας το «κατόρθωμα» των ανδρών. Εκείνων το βλέμμα μοιάζει με το αλλήθωρο του εφαψία επιβάτη λεωφορείου που επιδίδεται όρθιος σε άσεμνη χειρονομία. Αλλού το χέρι, αλλού το βλέμμα. Πόζα αδιάντροπης χειρονομίας που ψυχραίνει τον πόθο, καθώς το χέρι εμπιστεύεται το χάδι στον μπρούντζο. Πίσω από το τουριστικό φετίχ της φωτογραφίας λανθάνει κάποιο ειδωλολατρικό κατάλοιπο. Η θωπεία στο άγαλμα δεν είναι παρά το ενδόμυχο απωθημένο κάποιας άλλης λατρείας ανομολόγητης.

Δεν μου είναι ακατόρθωτο να κατανοήσω το είδος της θωπείας μου στ' αγάλματα, από τότε που καθόμουν δίπλα στις ετοιμόγεννες επίτοκες με το χέρι πάνω στις μήτρες, να μετράω την διάρκεια της ωδίνας*. Ήταν συναίσθημα που φέρνει κοντά στην δημιουργία και τις διαδικασίες της. Ο τοκετός, το μεγαλείο της ωδίνας κάτω από το χέρι του μαιευτήρα, καθώς την μετρά πάνω στην μήτρα, είναι η καλύτερη αίσθηση απ’ όλες όσες μέλλεται να δοκιμάσει ο προνομιούχος άνθρωπος, όσο ζει. Όμως οι θωπείες για τις ανάγκες της φωτογράφησης στον μαστό της Ιουλιέτας από τις ορδές των τουριστών, γίνεται φανερό πως προκάλεσαν μια εξ επαφής δερματίτιδα** πάνω σ’ αυτόν…


*ωδίνα [αρχ. Ωδίς]= οι πόνοι στην αρχή και κατά την διάρκεια του τοκετού
**εξ επαφής δερματοπάθεια= Ο όρος δερματίτιδα ή έκζεμα εξ’ επαφής χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια φλεγμονή του δέρματος που προκαλείται από επαφή με εξωγενείς ουσίες.


 Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 3 Μαρτίου 2016. Το κείμενο προέρχεται από το ανέκδοτο βιβλίο του συγγραφέα «Το χάδι στο άγαλμα».


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ