Η μεταλιγνιτική εποχή

 

 ΟΔΟΣ 5.3.2020 | 1024

Όσοι διαμαρτύρονται σήμερα για το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων πρέπει να τους θυμίσουμε ότι τα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής που είχαμε εγκαταστήσει και με την τεχνολογία που χρησιμοποιούσαν, σπαταλούσαν έναν εθνικό πόρο αφού ο συντελεστής απόδοσης ήταν μόνο 25%!!!. Με απλά λόγια από κάθε 100 θερμίδες που παράγονταν από την καύση του λιγνίτη, μόνο οι 25 πήγαιναν στην παραγωγή ενέργειας. Το συντριπτικό υπόλοιπο 75% ήταν απώλειες, αλλά αυτό δεν ενοχλούσε κανένα, όσο οι αποδοχές ήταν δελεαστικές. 

Ουδείς έδωσε στη γενιά μας το δικαίωμα να σπαταλήσει έναν πολύτιμο εθνικό πόρο. Αν δεν είμαστε σε θέση να τον αξιοποιήσουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ωφέλεια, ας τον αφήσουμε για να έρθει κάποια άλλη γενιά στο μέλλον για να τον αξιοποιήσει αποτελεσματικά. Το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλο πόρο, όπως για παράδειγμα, τα χρυσοφόρα μεταλλεύματα της Χαλκιδικής. 

Δεν θα ήθελα με κανένα τρόπο να βρίσκομαι στη θέση του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας που παρά τα προσόντα του, την εμπειρία του και την σκληρή δουλειά, έχει να αντιμετωπίσει την άμεση μετάβαση από τη λιγνιτική εποχή σε αυτήν των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Ο χρόνος που επιχειρείται αυτή η στροφή είναι μόλις 3 έτη και όσοι γνωρίζουν την αποτελεσματικότητα ή μάλλον τη βραδύτητα δράσης της Δημόσιας Διοίκησης δεν είναι αισιόδοξοι.

Οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης στην πρόσφατη σύσκεψη στην Πτολεμαΐδα δεν είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Η μεγάλη Γερμανική επένδυση που εξαγγέλθηκε με το φωτοβολταϊκό πάρκο των 205MW δεν πρόκειται να μεγιστοποιήσει την ωφέλεια για την περιοχή. 

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας πρέπει άμεσα να ετοιμαστεί για να αντικαταστήσει τη λιγνιτική ισχύ με μονάδες ΑΠΕ και μάλιστα με κάποια αυξημένα κίνητρα είτε σε δανειοδοτήσεις είτε σε τιμή αγοράς, είτε σε φοροαπαλλαγές ή ακόμη και συνδυασμός των παραπάνω. 

Πριν όμως ζητήσουμε από τους ιδιωτικούς φορείς να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα εγκατάστασης νέων μονάδων ΑΠΕ πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν οι απαραίτητες επενδύσεις στο δίκτυο διανομής για να είναι σε θέση να υποδεχθεί τις νέες επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά. 

Να ζητηθεί μάλιστα ειδική χρηματοδότηση από την ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος για τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή για τη γρήγορη υλοποίηση των απαραίτητων υποδομών. Πρέπει επίσης να επισημάνουμε ότι ένα πρόγραμμα για τη Δυτική Μακεδονία πρέπει να περιλαμβάνει οπωσδήποτε δράσεις οι οποίες να αναφέρονται και στον παραμελημένο πρωτογενή τομέα της οικονομίας και τη διασύνδεσή του με τους υπόλοιπους τομείς. 

Η έκκληση το Υπουργού κ. Χατζηγάκη προς τους Δημάρχους της περιοχής να επενδύσουν τα 130 εκατομμύρια ευρώ που σε λίγο θα εισπράξουν από τον τοπικό πόρο σε έργα υψηλής προστιθέμενης αξίας, είναι ένα ακόμη ευχολόγιο. Αν αντιθέτως, η Κυβέρνηση υποχρέωνε τους Δήμους να κατευθύνουν τον τοπικό πόρο σε Φωτοβολταϊκά των 10ΚW σε στέγες Δημοτικών κτηρίων και σε αυτόνομα πάρκα των 500 ΚWp στους άγονους λόφους της περιοχής, θα δημιουργούνταν 325 πάρκα τα οποία θα δημιουργούσαν μια ετήσια ροή εισπράξεων της τάξης των 18,8 εκατομμυρίων ευρώ με απόσβεση της σχετική απόσβεση να συντελείται σε λιγότερο από 7 έτη.

* * *

Δεν θα ήθελα με κανένα τρόπο να βρίσκομαι στη θέση του περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας που έχει να αντιμετωπίσει την άμεση μετάβαση από τη λιγνιτική εποχή σε αυτήν των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

* * *

Ακούμε πολύ συχνά τόσο τον κ. Πρωθυπουργό όσο και στελέχη της Κυβέρνησης, να μιλάνε για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων. Ναι, βεβαίως μας χρειάζονται, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις μικρές επενδύσεις οι οποίες παράγουν περισσότερες θέσεις εργασίας, είναι πιο σταθερές και τα οφέλη τους διασκορπίζονται σε ευρύτερες περιοχές και κοινωνικά στρώματα. Στη σημερινή συγκυρία με τα απελπιστικά χαμηλά επιτόκια καταθέσεων που μάλλον θα χαμηλώσουν και άλλο, τι να κάνει ένας πολίτης για να διασφαλίσει ή να δημιουργήσει κάποια αποταμίευση;

Η προηγούμενη Κυβέρνηση λίγους μήνες πριν από τη λήξη της θητείας της, κόντρα στην ιδεολογία της αριστεράς, κάλεσε μεγάλες εγχώριες και ξένες εταιρείες να επενδύσουν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Γιατί να μην επαναλάβουμε την πρόσκληση σε μικρούς επενδυτές να εγκαταστήσουν Φωτοβολταϊκά στις στέγες των κτηρίων τους και να διαθέτουν την παραγόμενη ενέργεια στον ΔΕΔΗΕ; Πρέπει πάραυτα να καταργηθεί η ανήθικη διάταξη που επιβάλλει το πρόγραμμα Net Metering με τη μη πληρωμή της παραγόμενης ενέργειας πέραν της καταναλισκόμενης. Η πρόσφατη γενναιόδωρη ρύθμιση για τους αγρότες πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους δικαιούχους, αν δεν θέλουμε να έχουμε νέες προσφυγές στα Δικαστήρια. 

Τα οφέλη μιας τέτοιας ρύθμισης για την οικονομία θα είναι πολλαπλά. Να τα θυμίσω:

• Διασπορά της παραγόμενης ενέργειας χωρίς τις απώλειες μεταφοράς,

• Βελτίωση του εισοδήματος, ιδιαίτερα σε περιοχές που θα πληγούν από την απολιγνιτοποίηση, 

• Αύξηση των θέσεων απασχόλησης και των επενδύσεων στις ΑΠΕ,

• Παραγωγή καθαρής ενέργειας με μείωση της εξάρτησης της χώρας μας,

• Εκπλήρωση των στόχων της ΕΕ για τις ΑΠΕ.

Το ίδιο μέτρο μπορεί να επεκταθεί και στους Δήμους της χώρας, αίροντας τον περιορισμό των 10 ΚW. Υπάρχουν Δήμοι με ανθηρά οικονομικά και πολλά κτίρια στην κατοχή τους, ιδιαίτερα Γυμνάσια και Λύκεια, στις στέγες των οποίων μπορούν να εγκατασταθούν Φωτοβολταϊκά και η παραγόμενη ενέργεια μπορεί ακόμα να συμψηφίζεται με την καταναλισκόμενη (φωτισμός οδών και πλατειών). Μια ακόμη ανάσα για τα οικονομικά των Δήμων και ένα κίνητρο για νέες επενδύσεις στις ΑΠΕ χωρίς την ανάγκη διαρκώς επαναλαμβανόμενων προσκλήσεων προς ξένους επενδυτές. 

Περιμένουμε να δούμε άμεσα υλοποιήσιμες δράσεις από την Πολιτεία με άμεσο κριτήριο τη διασπορά της προσδοκώμενης ωφέλειας σε ευρύτερες ομάδες του πληθυσμού. Όπως η ενοικίαση δωματίων από τη γνωστή πλατφόρμα, επέτρεψε σε χιλιάδες οικογένειες μέσα στην κρίση, να αποκτήσουν μια συμπληρωματική πηγή εισοδήματος, αυτό πρέπει να γίνει και με την εγκατάσταση ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία και σε ολόκληρη τη χώρα. 

Βαττυναίος

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 5 Μαρτίου 2020, αρ. φύλλου 1024. Ο συντάκτης του κειμένου, ο οποίος κατάγεται από την Καστοριά, εξέφρασε την επιθυμία να υπογράψει με ψευδώνυμο.