Βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί της στην Καστοριά
Από τον Γ. Αλεξίου γνώρισα την Παναγία Πορφύρα (Βασίλισσα), την εφέστια εικόνα που στον αφιερωμένο στην Παναγιά Μητροπολιτικό ναό της πόλης μας έχει τον θρόνο της.
Η Παναγία η Κουμπελίδικη, η μόνη με κουμπέ, τρούλο, επάνω στην πάλαι ποτέ ακρόπολη της Καστοριάς, το σύμβολο της πόλης μας είναι.
Η Παναγία η Μαυριώτισσα, πολυαγαπημένος προορισμός των τουριστών, στην πιο κοντινή στο Μαυροχώρι όχθη της Ορεστιάδας από τους συγχωριανούς μας, τους Μαυροβινούς χτισμένη, για να ευχαριστούν την Παναγιά, προστάτιδά τους στη μέσω της λίμνης διαδρομή τους, αφού με τα καράβια μονάχα γινόταν το πήγαιν’-έλα των ταξιδιωτών απ’το χωριό ως την πόλη μέχρι το 1960.
Η Παναγιά η Φανερωμένη στη βόρεια πλευρά της πόλης, που σε όλους φανερώνεται, αρκεί να την πιστεύουν.
Μια Παναγιά «παραλλαγή», που Αη-Μηνά την ξέρουμε, από την εικόνα του Αγίου απελευθερωτή της πόλης, μα είναι η Παναγία του Μουζεβίκη, τη χάρη της να έχουμε όλοι!
Η Παναγιά η Ρασιώτισσα, που, γεννώντας τον Χριστό, νίκησε τον Διάβολο.
Η Ελεούσα η Παναγιά, που όλους μας ελεεί με αγάπη.
Και η Βλαχέρνα Παναγιά ή Δεξιοκρατούσα, που πρόσφατα μου γνώρισαν η Σόνια κι ο Νικόλας.
Φωτογραφίες:
α) Η Παναγία Κουμπελίδικη και β) ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου.
Η ευχάριστη κι ελπιδοφόρος πένα της Οδού...
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο να σε αποκαλεί κάποιος "ελπιδοφόρο πένα" ενώ αρθρογραφείς από το 1990 είναι απαράμιλλος έπαινος-θερμές ευχαριστίες στο πρόσωπο που έγραψε το σχόλιο! Καλή Παναγιά σε όλους!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλή Παναγιά!!! 24/3 Δ.Κ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΈρμε Κομνηνέ, την έφαγαν την κτίση οι Μαυροβινοί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌταν χτιζόταν η Μαυριώτισσα, το Μαύροβο δεν ήταν ούτε σκόνη.
Διαγραφή"(...)Αρχαιολογικήν σημασίαν έχουσι και αι Εκκλησίαι της Μονής Μαυρωτίτσης κειμένης εις την Ανατολικήν πλευράν της ακατοικήτου χερσονήσου προς το πλησίον χωρίον Μαύροβον, προς ο άγνωστον πώς σχετίζεται. Παράδοσις αναφέρει ότι η Παναγία ήτο του Μαυρόβου και προς τιμήν αυτής απαιτησάσης τούτο εκτίσθη η Μονή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦαίνεται ότι το εν λόγω χωρίον ένεκα της τοποθεσίας αυτού υφίστατο επιδρομάς και εν καιρώ μεγάλης καταστροφής ευσεβής Χριστιανός ως άλλος Αινείας μετά της αγίας εικόνος της Θεοτόκου προς ασφάλειαν κατέφυγεν εκεί. Δεν αποκλείεται δ’ όμως και η υπόθεσις ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων ευσεβής Χριστιανός του εν λόγω χωρίου φεύγων την τύρβην του κόσμου και τον μονώτην βίον προαιρούμενος ίδρυσε δια συνδρομών την εν λόγω Μονήν ή και απλώς ονομάζεται ούτω ως κειμένη πλησίον του Μαυρόβου. Εν τη Μονή ταύτη υπάρχουσι δύο Εκκλησίαι 1) του Θεολόγου και 2) της Κοιμήσεως(...)".
Από τη μνημειώδη εργασία του Αρχ. Γερμανού Χρηστίδη με τίτλο: "Αι εκκλησίαι της Καστορίας", 1921
Ευχαριστώ θερμά τον κ. Μπάμπη Παπαθανασίου για την επισήμανσή του. Πράγματι, τα περισσότερα βιβλία τον Κομνηνό θεωρούν κτίτορα της Μαυριώτισσας. Τον ευχαριστώ που μου έδωσε την αφορμή να το ξανακοιτάξω.
ΑπάντησηΔιαγραφή"...από τους συγχωριανούς μας, τους Μαυροβινούς χτισμένη..."
ΑπάντησηΔιαγραφήΔηλαδή, αγαπητή Δασκάλα, το Μαύροβο, υπήρχε τότε;
Γι' αυτό, είναι πνιγμένο, στους βυζαντινούς ναούς;
Υπήρχε η Κρεπενή, οικισμός που κατοικούνταν δίπλα στο μεταγενέστερο Μαύροβο, όπου ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου (1650), αδερφάκι με τους ναούς-μνημεία της πόλεως Καστοριάς. Για την ονομασία της Παναγίας Μαυριώτισσας, εν κατακλείδι: ακόμη κι αν δε χτίστηκε από τους Μαυροβινούς, αυτοί τη φρόντιζαν, καθώς το πιο κοντινό σημείο στο χωριό τους ο τόπος της Παναγίας είναι, αυτή ευχαριστούσαν που τους προστάτευε στα ταξίδια τους με το καράβι από το Μαυροχώρι στην Καστοριά, γι' αυτό και Μαυριώτισσα ονομάστηκε και το χαίρονται οι Μαυροβινοί πολύ-την ευλογία της να 'χουμε όλοι!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή