ΟΔΟΣ: Σαλόμ – Σαλάμ

 

ΟΔΟΣ 2.11.2023 | 1197

Στις μέρες αυτές, όπου η Μέση Ανατολή για μια ακόμη φορά φλέγεται, καταστρέφεται και πνίγεται στο αίμα, μια φράση –που ανήκει σε τέως δήμαρχο Καστοριάς, του σχετικά πολύ πρόσφατου χρονικού παρελθόντος, αποκτά την δική της επικαιρότητα.

Για περισσότερο από 20 περίπου μήνες, έχοντας εισβάλλει από τον Φεβρουάριο του 2022 η Ρωσία στην Ουκρανία, η επιτιθέμενη αυτή χώρα βομβαρδίζει καθημερινά και ολοκληρωτικά καταστρέφει πόλεις και χωριά, υποδομές και τον πλούτο της χώρας που υφίσταται την εισβολή. Δολοφονώντας αθώους, μάχιμους στρατιωτικούς αλλά και αμάχους πληθυσμούς, γράφει την νέα δική της αιματοβαμμένη ειδεχθή ιστορία. Και δεν είναι η πρώτη φορά. Ταυτόχρονα, η Ρωσία έχει καταλάβει στρατιωτικά μεγάλες επαρχίες της Ουκρανίας, τις οποίες και μέσω πλαστών δημοψηφισμάτων έχει παράνομα ενσωματώσει στην ρωσική επικράτεια. Επιχειρεί να διαμελίσει με την βία την γειτονική της χώρα.

Και όλα αυτά τα συνεχίζει ακάθεκτη. Αγνοώντας το πανάκριβο κόστος σε αίμα, δυστυχία και καταστροφή που προκαλεί. Αλλά και περιφρονώντας τις διεθνείς αντιδράσεις. Κραδαίνει τα πυρηνικά της όπλα. Και την οικονομική της ισχύ. Κάθε μέρα επί περίπου 600 συνεχόμενες ημέρες, η Ρωσία φονεύει ομοδόξους και βασικά ομοεθνείς του λαού της. Και όλο αυτό το χρονικό διάστημα, στην Καστοριά, δεν εκφράστηκαν επίσημα θέσεις ατόμων και συλλογικών φορέων για την καταδίκη αυτών των πράξεων, που συντελούνται στο όνομα της στρατιωτικής υπεροχής. Τουναντίον ειδικά στην αρχή υπήρξαν σχόλια και ανακοινώσεις στήριξης στην ρωσική επιδρομή, με την δικαιολογία ότι η ιμπεριαλιστική και εγκληματική επιδρομή σε μια ανεξάρτητη χώρα, δικαιολογείται και αποσκοπεί στην… αναχαίτιση του… ναζιστικού καθεστώτος της Ουκρανίας. 

Ωστόσο σύντομα αυτό που κυριάρχησε και εξακολουθεί, είναι η εκκωφαντική σιωπή, αφ’ ότου έγινε σαφές ότι οι στόχοι της δεν είχαν καμμιά σχέση με αυτές τις (γελοίες) δικαιολογίες. Τυχαίνει βέβαια η Ρωσία να έχει ταυτισθεί στην συνείδηση των νεοελλήνων ως το ξανθό ομόδοξο γένος που υποστηρίζει τους Έλληνες. Έστω κι αν στην πραγματικότητα συνέβαινε, συμβαίνει και ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Στην περίπτωση του πολέμου σε βάρος της Ουκρανίας, η εξίσωση θύματος και θύτη, απέκτησε σταδιακά και τον ορισμό της στην φράση της δήθεν ουδετερότητας, που παρατηρήθηκε και φορέθηκε πολύ στην Καστοριά, με την δήλωση, «εγώ είμαι με τον άνθρωπο». 

 

ΟΔΟΣ 2.11.2023 | 1197 | σ.3

Μόνο που η ιστορία γράφεται, και μερικές φορές επαναλαμβάνεται. Όχι ως φάρσα, αλλά και ως τραγωδία. Το Ολοκαύτωμα ως κυρίαρχο στοιχείο ακραίας πολιτικής ιδεολογίας ή μισαλλοδοξίας θρησκευτικού φονταμενταλισμού βρίσκει πάντα τρόπους να δηλώνει την άγρια τερατώδη φύση του μίσους. Και έτσι έφθασε η 7η Οκτωβρίου 2023. Αλλά και τα επακόλουθά της.

* * *

Αντίστοιχα στις μέρες αυτές, όπου η Μέση Ανατολή για μια ακόμη φορά φλέγεται, καταστρέφεται και πνίγεται στο αίμα, μια φράση –που ανήκει σε τέως δήμαρχο Καστοριάς, του σχετικά πολύ πρόσφατου χρονικού παρελθόντος, αποκτά την δική της επικαιρότητα. Ήταν, στην δεκαετία μετά το 2010, όταν σε συζήτηση στο δημοτικό συμβούλιο Καστοριάς, εκείνος ο δήμαρχος με την αρμόδια αντιδήμαρχο, ακούστηκε να αναρωτιούνται φωναχτά, δημόσια και αμείλικτα: «πουν’ τα πουν’ τα τα σπίτια τα Εβραϊκά;». 

Πρόκειται για μια ερώτηση, την οποία συνοδευόμενος από ρέκτειρα αντιδήμαρχο της θητείας του, και υπό την επίδραση διαφόρων «μη κερδοσκοπικών» οργανισμών που είχαν κάνει τότε την εμφάνισή τους, απηύθυνε αφηρημένα, γενικά και αόριστα σε εκπρόσωπο τοπικού σωματείου στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου. Με πραγματικούς όμως αποδέκτες, τους παλιότερους Καστοριανούς. Που βρίσκονται μόνιμα στο στόχαστρο κριτικής ακόμη και σήμερα, ως δήθεν υπεύθυνοι για το σημερινό κατάντημα της Καστοριάς, επειδή η οικονομία της Καστοριάς ήταν... μονοσήμαντη στην γούνα. Η δικαιολογία αυτή «έπαιξε» πολύ και στις βουλευτικές εκλογές του 2023. 

Εν πάση περιπτώσει, η πιο πάνω απορία – ερώτηση του τότε δημάρχου, ειπώθηκε, όταν όπως δήλωναν ότι ήθελαν να πετύχουν, επιχειρούσαν το «άνοιγμα» της Καστοριάς σε επισκέπτες από το Ισραήλ. Και ειδικά σε όσους κατάγονταν από την πόλη της Καστοριάς και είχαν πέσει θύματα των απηνών διώξεων των Ναζί, με τελική πράξη του δράματος αυτών και πολλών άλλων εκατομμυρίων Ευρωπαίων ιουδαϊκού θρησκεύματος, που κατέληξαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. 

Η «αθώα» αυτή απορία, προστέθηκε ως δικαιολογία των ιθυνόντων της εποχής μετά το 2010, όταν η πανελλήνια οικονομική κρίση ήταν στην αρχή της, για τα πενιχρά αποτελέσματα των (όσων) προσπαθειών που κατέβαλαν. Για ανάκαμψη της τοπικής κοινωνικής και οικονομικής ζωής μέσω της προσέλκυσης τουριστικών ρευμάτων, εν προκειμένω από το Ισραήλ, απογόνων των Καστοριανών Εβραίων της πολυπληθούς ιουδαϊκής κοινότητας της πόλης. Που άκμαζε προπολεμικά και για πολλούς αιώνες προηγουμένως, σε συνθήκες σχετικής πολυπολιτισμικότητας, που χαρακτήρισε την οθωμανική περίοδο και την καστοριανή κοινωνία. 

ΟΔΟΣ 2.11.2023 | 1197 | σ.4

Συνόψιζε –αυτή η φαινομενικά «αθώα» ερώτηση– μια ακόμη μομφή για την δήθεν τραχύτητα και έλλειψη ευαισθησιών, γνώσεων και καλλιέργειας εκ μέρους των παλιών Καστοριανών. Πρόκειται ασφαλώς για το παλιό γνωστό και προσφιλές σε κάποιους θέμα, να εξηγούν την δική τους αποτυχία και ανικανότητα. Κατηγορώντας τους παλιούς Καστοριανούς.

* * *

Η φράση «πουν’ τα πούν’ τα, τα σπίτια τα εβραϊκά» προστέθηκε έτσι στην φαρέτρα των επιχειρημάτων ίδιας κατηγορίας, όπως για παράδειγμα του τύπου – θρήνος για την κατεδάφιση του παλιού Γυμνασίου της Καστοριάς, δίπλα από την Κουμπελίδικη, την εποχή της δικτατορίας. Η οποία (στρατιωτική δικτατορία) και το κατεδάφισε για να ανεγερθεί παραπλεύρως το σύγχρονο κτήριο του Γυμνασίου που διαδέχθηκε την χρήση του. Και περιλάμβανε ακόμη και αίθουσες εκδηλώσεων από το ισόγειο της οδού Καραβαγγέλη.

Συνόψιζε —αυτή η φαινομενικά «αθώα» ερώτηση— μια ακόμη μομφή για την δήθεν τραχύτητα και έλλειψη ευαισθησιών, γνώσεων και καλλιέργειας εκ μέρους των παλιών Καστοριανών. Πρόκειται ασφαλώς για το παλιό γνωστό και προσφιλές σε κάποιους θέμα, να εξηγούν την δική τους αποτυχία και ανικανότητα. Κατηγορώντας τους παλιούς Καστοριανούς.

Έτσι όμως, το κατά τα φαινόμενα ανώδυνο ερώτημα για τα σπίτια τα Εβραϊκά περιλάμβανε δύο —τουλάχιστον δύο— σαφείς υπαινιγμούς, έστω κι αν αυτοί δεν ήταν στις πραγματικές προθέσεις του δημάρχου που ρωτούσε. Και οι δύο αναφορικά με τους Καστοριανούς της μεταπολεμικής περιόδου. Ο ένας σχετίζεται με την έννοια ενός δήθεν πλιάτσικου που υπαινικτικά ακολούθησε την εγκατάλειψη και ερήμωση των ιδιοκτησιών των συμπολιτών που έπεσαν θύματα του Ολοκαυτώματος.

Και μάλιστα δηλώθηκε ο υπαινιγμός, ενώ είναι γνωστό ότι την τύχη της σημαντικής ακίνητης περιουσίας των Εβραίων της Καστοριάς, διαχειρίστηκε το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος. Χωρίς βέβαια αυτό, απαραίτητα να σημαίνει ότι δεν έγιναν και σοβαρά λάθη, όπως για παράδειγμα η μη καταγραφή της μακραίωνης και πολύτιμης παρουσίας των Εβραίων της Καστοριάς, έστω και με την διάσωση κάποιων σημαντικών στοιχείων, ενδεικτικά της Συναγωγής ή του κοιμητηρίου. 

Η νοοτροπία και μεταχείριση αυτή δεν αφορούσε ούτε αφορά, ωστόσο μόνο τους Εβραίους της Καστοριάς. Αλλά και κάθε Καστοριανό που προπολεμικά αλλά και μεταπολεμικά, αναχωρούσε διά παντός από την πόλη, μεταναστεύοντας στις ΗΠΑ, την Γαλλία και αλλού καθώς υπάρχουν χιλιάδες απόγονοι αποδήμων οικογενειών της παλιάς Καστοριάς, που ανήκουν στην Διασπορά, αλλά λησμονήθηκαν ολοκληρωτικά και χάθηκαν δια παντός. Αυτοί και οι περιουσίες τους. 

Από τότε όμως έως σήμερα, —δηλαδή ακόμη και από την εποχή εκείνου του δημάρχου— πέρασαν πολλά χρόνια με κοσμογονικές αλλαγές. Άλλαξαν πολλά, ειδικά μετά το «άνοιγμα» της Ελλάδος προς το Ισραήλ και παρεμπιπτόντως στο τουριστικό ρεύμα της πολύ πλούσιας αυτής χώρας. Και πιο συγκεκριμένα μετά και το άνοιγμα στους ανά τον κόσμο Εβραίους, που κατάγονται από την Ελλάδα, αλλά ενδέχεται και να συντονίζονται από το εθνικό τους κέντρο, στο Ισραήλ. 

Τα Ιωάννινα, η Θεσσαλονίκη άνοιξαν επίσης διάπλατα και φιλόξενα τις αγκαλιές τους στους επισκέπτες που επιθυμούν να γνωρίσουν τις γενέτειρες των προγόνων τους, είτε είναι υπήκοοι του Ισραήλ, είτε και της Τουρκίας ακόμη. Με την Θεσσαλονίκη να προσφέρεται έμπρακτα και στις επενδύσεις αγοραπωλησιών ακινήτων, και τα Ιωάννινα με τον αναβαθμισμένο αερολιμένα τους —τον πραγματικά διεθνή— χάρη και στις επιτυχίες της τοπικής αυτοδιοίκησης να κατορθώνει απ’ ευθείας πτήσεις από και προς το Τελ Αβίβ.

ΟΔΟΣ 2.11.2023 | 1197 | σ.5

Η νοοτροπία και μεταχείριση αυτή δεν αφορούσε ούτε αφορά, ωστόσο μόνο τους Εβραίους της Καστοριάς. Αλλά και κάθε Καστοριανό που αναχωρούσε διά παντός από την πόλη, μεταναστεύοντας, καθώς υπάρχουν χιλιάδες απόγονοι αποδήμων οικογενειών της παλιάς Καστοριάς, που ανήκουν στην Διασπορά, αλλά λησμονήθηκαν ολοκληρωτικά και χάθηκαν δια παντός. 

* * *

Εκ διαμέτρου αντίθετα, στην Καστοριά που από την εποχή εκείνου του δημάρχου με το αμείλικτο ερώτημα άδικης μομφής, διοικήθηκε και από διαδόχους του, δεν σημειώθηκε καμιά πρόοδος. Κάτι φανφάρες για προσέλκυση τουρισμού από την Τουρκία (απογόνους των ανταλλαγέντων του 1923) ή για μετατροπή της Καστοριάς σε τόπο τελέσεως γάμων αποκλειστικά δι’ ευσεβείς σλαβορθόδοξους, προφανώς πουτινικούς Ρώσους και άλλα γραφικά, όπως αυτά για τις αμφικτυονίες πόλεων, για τους διαδρόμους του... μεταξιού και τα συναφή, όλα αυτά ειπώθηκαν από τις δημοτικές αρχές της Καστοριάς. Προβλήθηκαν και τα υποσχέθηκαν, με αποτέλεσμα στο σήμερα όλα αυτά να είναι απλά μηδέν εις το πηλίκο. Κάτι χειρότερο από χίμαιρες. 

Η Καστοριά δεν δείχνει να ανακάμπτει και αν υπάρχει μια τουριστική κίνηση, ένα αποτύπωμα  στην τοπική οικονομία δεν αφορά την ολότητα, αλλά αυτό οφείλεται και στην μετά covid εκτίναξη του εγχώριου τουριστικού ρεύματος.

Αναφορικά βέβαια για την στενή ιστορική σχέση της Καστοριάς με το Ισραήλ, που αποτελεί και το κύριο θέμα αυτού του σχολίου —κι όχι ο τουρισμός— τώρα που δεν υπάρχουν παλιοί Καστοριανοί, οι νεότεροι, αυτό που υλοποιούν συστηματικά είναι η ετήσια απόδοση τιμής στο λεγόμενο μνημείο των Εβραίων με την χαραγμένη φράση αποχαιρετισμού προς την αείμνηστη Καστοριανή Τασίτσα Βαλαλά. Μνημείο το οποίο έστησε πολλά χρόνια προηγουμένως ο τέως δήμαρχος Καστοριάς κ. Δημήτριος Παπουλίδης στον τόπο συγκέντρωσής τους, την ημέρα της σύλληψης και της απαγωγής τους από την Καστοριά. Ικανοποιώντας προφανώς και άλλους πιο κεντρικούς προσανατολισμούς της πολιτικής στρατηγικής. 

Έτσι κάθε χρόνο για μια ως δυο το πολύ μέρες, με αποκορύφωση την πορεία από την πλατεία Ομόνοιας δια των οδών Μητροπόλεως, Βασιλέως Κωνσταντίνου και ΧV Μεραρχίας, εκπρόσωποι εβραϊκών οργανώσεων από Θεσσαλονίκη οι περισσότεροι, αλλά και απόγονοι καστοριανών Εβραίων, συνοδευόμενοι από σύγχρονους Καστοριανούς, αποτίουν τιμή στην μνήμη των Καστοριανών που πλήρωσαν με το Ολοκαύτωμα βαριά το τίμημα. Το τίμημα της θρησκευτικής πίστης τους κυρίως και όχι τόσο της εθνοτικής καταγωγής τους. Πλήρωσαν με διωγμούς, φόνους και κρεματόρια· το τίμημα της δήθεν αιρετικής κατηγοριοποίησής τους. 

Κάποιες σύντομες ομιλίες και επίσης μερικά στεφάνια στην μνήμη των 900 Εβραίων της πόλης που χάθηκαν έκτοτε δια παντός και με την απουσία τους κατέστησαν ακόμη πιο φτωχή την Καστοριά, αυτά είναι όσα λιγοστά γίνονται. Τελευταία προστέθηκε και επιμνημόσυνη δέηση από ραββίνο της Θεσσαλονίκης, αλλά προστέθηκε ακόμη, ειδικά τις νύχτες και περιπολικό της αστυνομικής δύναμης να φρουρεί το μνημείο από τυχόν επιθέσεις αντισιωνιστών. 

Το μνημείο των Καστοριανών Εβραίων, στο κοιμητήριο Kiryat Shaul, βόρεια του Τελ Αβίβ στο Ισραήλ.

Το τίμημα της θρησκευτικής πίστης τους κυρίως και όχι τόσο της εθνοτικής καταγωγής τους. Πλήρωσαν με διωγμούς, φόνους και κρεματόρια· το τίμημα της δήθεν αιρετικής κατηγοριοποίησής τους.

* * *

Στο πνεύμα όλων αυτών, τέλος πάντων, καταγράφεται και η περιορισμένη δράση ελάχιστων συμπολιτών που επιθυμούν να καταστούν ιστοριοδίφες της Καστοριάς, με ειδικότητα το εβραϊκό στοιχείο. Ζητώντας να αναγνωρίζονται ως εγγυητές του, δηλαδή και κάτι παραπάνω από απλοί συλλέκτες στοιχείων του ιδιαίτερου πολιτισμού των Εβραίων της Καστοριάς, στην πόλη, στο Ισραήλ και φυσικά στη Νέα Υόρκη. 

Μάλιστα στην υπηρεσία αυτού του εγχειρήματος ακούστηκαν και κάποιες φήμες για ίδρυση μουσείου στην Καστοριά ενώ γυρίστηκε και ένα σπουδαίο ντοκιμαντέρ στο οποίο καταγράφτηκαν αρκετά στοιχεία. Όσο αυτά τα στοιχεία τα θυμούνται και όσο τα γνώριζαν οι ελάχιστοι ηλικιωμένοι αφηγητές. Που ίσως και πράγματι να είχαν προσωπικές αναμνήσεις. Ωστόσο εκτός από αυτά, κάποια άλλη δραστηριότητα ή ενέργεια δεν διαφάνηκε ποτέ αυτά τα χρόνια. 

Μόνο που η ιστορία γράφεται, και μερικές φορές επαναλαμβάνεται. Όχι ως φάρσα, αλλά και ως τραγωδία. Το Ολοκαύτωμα ως κυρίαρχο στοιχείο ακραίας πολιτικής ιδεολογίας ή μισαλλοδοξίας θρησκευτικού φονταμενταλισμού βρίσκει πάντα τρόπους να δηλώνει την άγρια τερατώδη φύση του μίσους. Και έτσι έφθασε η 7η Οκτωβρίου 2023. Αλλά και τα επακόλουθά της.

Παραμονές του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Ελλάδα, όταν χιλιάδες μισαλλόδοξοι, αλλοπαρμένοι ισλαμιστές της Χαμάς, επικαλούμενοι την αδιαίρετη αραβική Παλαιστίνη και τον Αλλάχ, ξεχύθηκαν από την Λωρίδα της Γάζας, από ξηράς και αέρος, επιτέθηκαν σε αμάχους εντός του Ισραήλ. Φόνευσαν με πολυβόλα, χειροβομβίδες και έσφαξαν με σπαθιά και μαχαίρα, διαμέλισαν με τα ίδια τους τα χέρια, εκατοντάδες βρέφη και μωρά, βίασαν, αποκεφάλισαν και γελοιοποίησαν τα άψυχα σώματα των θυμάτων τους που υπολογίζονται σε χιλιάδες. Ενώ προέβησαν σε απαγωγές εκατοντάδων ομήρων για να τους χρησιμοποιήσουν ως ανθρώπινες ασπίδες και να εκβιάζουν τους αντιπάλους τους. 

Στην συνέχεια, όπως ακριβώς εκμηδενίζουν την μοναδική αξία τού έστω και ενός προσώπου, χρησιμοποιούν τους ομοεθνείς τους και ομόθρησκούς τους, αθώους Παλαιστίνιους, παιδιά, γυναίκες, άνδρες, ασθενείς, ακόμη και όσους είναι χριστιανοί, επιβάλλοντας υποχρεωτικά την πρακτική του μάρτυρα για το Ισλάμ ως ασπίδα, το ίδιο έκαναν και με τους ομήρους που απήγαγαν. 

Και ενώ όλα αυτά συνέβησαν, που αποτελούν πογκρόμ και απειλή εκ μέρους του φανατικού Ισλάμ απέναντι σε όλους τούς —κατά την νοσηρή ιδεολογία τους— «άπιστους» (σήμερα είναι οι Εβραίοι αύριο θα είναι προφανώς οι Χριστιανοί), στην Καστοριά που ψάχνουν να βρουν ευθύνες των παλιών Καστοριανών για τα σπίτια τα Εβραϊκά, δεν εκφράστηκε ούτε μια ανακοίνωση, ούτε μια έκφραση συντριβής και συμπαράστασης, αλληλεγγύης και συλλυπητηρίων στα αθώα θύματα, τα ανυποψίαστα, στην καθημερινότητά τους ακόμη και σε πάρτι που συμμετείχαν ανέμελα, και μεταξύ τους ενδέχεται να υπήρχαν ακόμη και απόγονοι Εβραίων της Καστοριάς. Από κανένα, ιδιώτη, φορέα, οργανισμό. Σιωπή σιωπηλή μα εντελώς αμήχανη, αν δεν είναι απλά εξομολογητική και εκκωφαντική. 

Αερόπλοιο (Ζέπελιν) πάνω από τον πύργο του Δαβίδ, στην Ιερουσαλήμ στις 26 Απριλίου 1931.

Στο πλαίσιο αυτό, εδώ, την μακρινή πατρίδα πολλών σημερινών Εβραίων, επανήλθε η φράση επικαιρότητας «εγώ είμαι με τον άνθρωπο». Στην Καστοριά που ούτως ή άλλως βιώνει το δικό της ολοκαύτωμα.

* * *

Για να ακολουθήσει ύστερα από ελάχιστες ημέρες το υβρεολόγιο και οι κατάρες σε βάρος του Ισραήλ, που αντιδρά με την δική του υπερβολή και προκαλώντας επίσης πόνο και μεγάλη αιματοχυσία, επιχειρώντας να αμυνθεί επιτιθέμενο, απέναντι στην λαίλαπα των Ισλαμιστών και του φανατικού παραλογισμού. Με αδιανόητες συνέπειες σε βάρος ενόχων και αθώων χωρίς διάκριση πια. Καταδικάζουν το Ισραήλ και εδώ, καθώς προφανώς του αναγνωρίζουν μόνο την υποχρέωση να ανέχεται στωϊκά τα φρικτά εγκλήματα. Σε ένα καταστροφικό πόλεμο που δεν άρχισε τώρα, αλλά θα διαρκέσει χρόνια, είναι επίσης κατά κάποιο τρόπο «αδελφοκτόνος» και σπέρνει μίσος για το μέλλον. Χωρίς το Σαλόμ (για τους Εβραίους) ή το Σαλάμ (για τους Παλαιστίνιους) που σημαίνει «ειρήνη» να διαφαίνεται ούτε καν ως ελπίδα. 

Στο πλαίσιο αυτό, εδώ, την μακρινή πατρίδα πολλών σημερινών Εβραίων, τα ντοκιμαντέρ προφανώς διακόπηκαν απότομα. Επανήλθε η φράση επικαιρότητας «εγώ είμαι με τον άνθρωπο». Στην Καστοριά που ούτως ή άλλως βιώνει το δικό της ολοκαύτωμα, και ακόμη ψάχνει «πουν’ τα πουν’ τα, τα σπίτια τα Εβραϊκά;».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Νοεμβρίου 2023, αρ. φύλλου 1197.

* * *

Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για τις εχθροπραξίες στη Μέση Ανατολή

Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία συνεδριάζει στην Αθήνα, κατά την τακτική συνεδρίασή Της, παρακολουθεί με βαθύτατη λύπη τις εχθροπραξίες, που διαδραματίζονται κυρίως αυτές τις ημέρες στη Μέση Ανατολή. Ο πόλεμος πάντοτε συνιστά τραγωδία στη ζωή της ανθρωπότητος, διότι αντιβαίνει στον νόμο του Θεού, ο οποίος σέβεται την ανθρώπινη ζωή και ανθίσταται σε όποιον την επιβουλεύεται. Κυρίως ο πόλεμος είναι μια τραγωδία για τον άμαχο πληθυσμό και τα μικρά παιδιά, τα οποία σε αυτή την τρυφερή ηλικία αντιμετωπίζουν τη φρίκη του πολέμου και την οδύνη του θανάτου. Καταδικάζουμε απερίφραστα κάθε τρομοκρατική ενέργεια σε βάρος των συνανθρώπων μας, οποιασδήποτε φυλής και θρησκείας, απ᾽ οπουδήποτε και αν προέρχονται. Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος και οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες, οι οποίοι συγκροτούν το Σώμα της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, προσευχόμαστε στον Άρχοντα την Ειρήνης, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, ο Οποίος στα μέρη αυτά έζησε, δίδαξε, θαυματούργησε, σταυρώθηκε, τάφηκε και αναστήθηκε, να φωτίσει τους άρχοντες των Εθνών να προβούν άμεσα σε κάθε ενέργεια για να τερματισθούν αυτές οι πολεμικές συρράξεις, να σταματήσει να χύνεται ανθρώπινο αίμα γιατί, αν συνεχισθούν, θα υπάρξουν φοβερές επιπτώσεις, όχι μόνο στους ίδιους τους λαούς, αλλά και τους γειτονικούς και σε όλη την ανθρωπότητα. Συμπαραστεκόμαστε με αδελφική αγάπη στον Μακαριώτατο Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλο Γ’ και την Αγιοταφιτική Αδελφότητα, οι οποίοι, όντες Διάκονοι της Ειρήνης, διακονούν με θυσιαστική αγάπη, την ειρήνη στους Αγίους Τόπους και αγωνίζονται για την ειρηνική διευθέτηση των πραγμάτων στην πολύπαθη αυτή περιοχή της γης, όπου συναντώνται όλες οι θρησκείες και οι φυλές, ευχόμενοι να εξακολουθούν να εργάζονται με έμπνευση την μαρτυρική διακονία τους στο ποίμνιό τους για την ειρήνη στην περιοχή. Οι Άγιοι Τόποι πρέπει να είναι αιτία συνύπαρξης και αλληλοσεβασμού και όχι αιτία διχασμού, εθνικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων. Παρόμοια συμπαραστεκόμαστε στις οικογένειες των θυμάτων και προσευχόμαστε για την ταχεία ανάρρωση των τραυματιών και την επιστροφή των ομήρων στις οικογένειές τους. Μέσα σε αυτήν την προοπτική ευχόμαστε στον Θεό να φωτίσει τους επιτετραμμένους να βρουν βιώσιμες λύσεις για τη συνύπαρξη των λαών, με ειρήνη και δικαιοσύνη, κατά το προφητικό λόγιον «δικαιοσύνην μάθετε οι ενοικούντες επί της γης». Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος δέεται προς τον πανοικτίρμονα Άγιο Τριαδικό Θεό για την ανάπαυση των αδίκως θανατωθέντων αθώων θυμάτων αυτής της πρωτοφανούς τραγωδίας, καθώς και για την εξ ύψους παρηγορία και ενίσχυση όσων συνανθρώπων μας τραυματίσθηκαν ψυχικώς και σωματικώς. Ήδη χθες, μετά την πρωινή Συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, ετελέσθη δέηση στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Ασωμάτων Πετράκη από τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο παρόντων των Σεβασμιωτάτων Μελών της Ιεράς Συνόδου, υπέρ αναπαύσεως των αδίκως θανατωθέντων αθώων θυμάτων του πολέμου στη Μέση Ανατολή.

Εκ της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Νοεμβρίου 2023, αρ. φύλλου 1197.