28.3.14

ΟΔΟΣ: Ένας ξεχασμένος ναός



Την περασμένη Πέμπτη, ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου, λειτούργησε όπως κάθε χρόνο ο μεταβυζαντινός ναός της Παναγίας (1606) που φέρεται να είχε κτήτορα τον Άρχοντα Αποστολάκη. Η μικρή εκκλησία, βρίσκεται στην Μητροπόλεως και σχεδόν σε επαφή με το «Τσαρσί» στην συνοικία «Οικονόμου». Συντηρείται με την φροντίδα, τον σεβασμό και το υστέρημα των περιοίκων οικογενειών με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο, που συντηρούνται δεκάδες ακόμη βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες στην Καστοριά, ώστε παρά τους πολλούς αιώνες που πέρασαν να διασώζονται ακόμη.

Παραμένει άγνωστο βεβαίως, το για πόσο ακόμη χρόνο θα διασώζονται. Όχι μόνο επειδή η πληθυσμιακή ανανέωση της Καστοριάς και η κοινωνική ανασύστασή της, αποξενώνει τους περιοίκους από τα λαμπρά μνημεία της πόλης, με αποτέλεσμα να ελαττώνονται αυτοί που ενδιαφέρονται. Αλλά και διότι το βάρος των πολλών αιώνων, είναι πλέον ορατό: Μπορεί οι εξαίσιες τοιχογραφίες και αυτού του ναΐσκου να γλύτωσαν από την αρπαγή και κλοπή που εξαφάνισε μεγάλο αριθμό πολύτιμων κειμηλίων της Καστοριάς.

Όμως από το βάρος της εγκατάλειψής τους από τις αρμόδιες υπηρεσίες και την αδυναμία της τοπικής Μητρόπολης να οργανώσει ή να απαιτήσει κλιμάκιο συντήρησης και σωτηρίας των εκκλησιαστικών μνημείων, οι τοιχογραφίες της υπέροχης αυτής μικρής εκκλησίας, κινδυνεύουν με αποκόλληση και καταστροφή. Μόνο μετά βίας και με υποτυπώδη μέσα (επιδέσμους κλπ) συγκρατιούνται ακόμη στην επιφάνεια των τοίχων της και δεν έχουν σκορπιστεί στο δάπεδο.




Παρά την τραγική κατάσταση του εσωτερικού του μικρού ναού, που αναδείχθηκε λόγω του πρόσφατου εορτασμού, από την άλλη άποψη, η εκκλησία αυτή μπορεί να θεωρηθεί ακόμη και τυχερή. Πάντοτε σε σύγκριση με άλλες άλλων περιοχών. Όχι μόνο γιατί εξακολουθεί να φροντίζεται με ιδιαίτερη αγάπη αλλά και επειδή, ευρισκόμενη πια στο εσωτερικό (ισόγειο) του κτηρίου του Επιμελητηρίου, αφού ενσωματώθηκε κατά κάποιο τρόπο σ’ αυτό, παραμένει καλά προστατευμένη, τουλάχιστον στους εξωτερικούς τοίχους της και την στέγη από τα καιρικά φαινόμενα και την προχωρημένη εγκατάλειψη, όπως και τις άλλες καταστροφές, οι οποίες πλήττουν τα μνημεία της πόλης.

Κατά τα λοιπά, αφειδώς μοιράζονται τα πιστοποιητικά της «βυζαντινής αρχόντισσας».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 28 Νοεμβρίου 2013, αρ. φύλλου 717


Σχετικά:

4 σχόλια:

  1. Το λουλουδάκι του μπαξέ28/3/14

    Αγαπητή ΟΔΟΣ,
    πολύ συγκινητικό το ενδιαφέρον σας για το εκκλησάκι !
    Ας είναι καλά οι φιλόχριστοι που το φροντίζουν, αλλά κι εσείς που αναδεικνύετε το θέμα μέσω του Τύπου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος31/3/14

    Γράφετε
    " που φέρεται να είχε κτήτορα τον Άρχοντα Αποστολάκη"
    Και ερωτώ :
    1) "κτήτωρ" ή "κτίτωρ" είναι το σωστό ;
    2) εσείς πώς και τη γλιτώσατε από τον επιφανή Γλωσσαμύντορα ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος31/3/14

    Σωστά το έγραψε η "Οδός", κτήτωρ είναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ανώνυμος16/3/23

      Καλημέρα σας!
      Σήμερα που διαβάζω τα παραπάνω σχόλια, επιτρέψτε μου.
      Είχα την απορία : Γιατί είναι σωστό το "κτήτωρ", που σημαίνει "κάτοχος" (από το ρήμα" κτώμαι : αποκτώ) και όχι το "κτίτωρ", που φανερώνει αυτόν που έκανε τα έξοδα για την ανέγερση του ναού (από το ρήμα "κτίζω");
      Μετά όμως διάβασα ότι έτσι καθιερώθηκε να γράφεται από αιώνων, οπότε δεν επιμένω και το σέβομαι.

      Διαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ