 |
| ΟΔΟΣ 4.4.2013 | 686 |
Η περιπέτεια της νομισματικής ομηρείας της Ελλάδας
και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα
Ήταν καλοκαίρι του 2008 όταν στο εκθεσιακό κέντρο της Yapı Kredi Bankası στο Γαλατάσαραϊ του Πέρα, στην Κωνσταντινούπολη, πραγματοποιήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση. Θέμα της η νομισματική πορεία της Τουρκίας κάτω από τον ιδιαίτερα εκφραστικό τίτλο: «Από την Αυτοκρατορία στη Δημοκρατία: το αφήγημα του χαρτονομίσματος». Δεν είχα τότε δώσει ιδιαίτερη βάση στην έκθεση εκείνη, όχι επειδή δεν έβλεπα τα δεινά που έρχονταν για τη χώρα μας, αλλά επειδή διαφορετικό είναι να φαντάζεσαι και να διαβλέπεις το πρόβλημα και εντελώς διαφορετικό να το βιώνεις. Πολύ καιρό αργότερα, όταν αναζητούσα επί μακρόν στα βιβλιοπωλεία της Πόλης τον πολύ ενδιαφέροντα κατάλογο της έκθεσης, δυσκολεύτηκα πολύ να τον βρω – πιθανώς επειδή οι Τούρκοι έχοντας βιώσει το πρόβλημα, ενδιαφέρονταν αρκετά, ώστε να εξαντλήσουν την έκδοση. Εν τέλει τον εντόπισα σ’ ένα παλαιοβιβλιοπωλείο στο Μόδι της Χαλκηδόνας. Παρατήρησα τότε με έκπληξη πως η αγγλική μετάφραση του τίτλου της έκθεσης χρησιμοποιούσε τον όρο «Οδύσσεια», προφανώς επειδή η νομισματική πορεία της Τουρκίας, ώσπου να ορθοποδήσει η τουρκική οικονομία, πέρασε από πολλές θύελλες και κύματα, που έμοιαζαν πολύ με το ταξίδι του μυθικού Οδυσσέα. Όμως η Τουρκία δεν εγκατέλειψε ποτέ το εθνικό της νόμισμα…
Παρακολουθώ τριάντα και πλέον χρόνια την πορεία της Τουρκίας και εκ των πραγμάτων και την πορεία της οικονομίας της, τόσο μέσα από τη μελέτη, όσο και μέσα από τα πολλές δεκάδες ταξίδια μου και τη μακρόχρονη παραμονή μου στη χώρα. Γνωρίζω τις παθογένειες της, θυμάμαι τις πολύ κακές της στιγμές, έχω δει με τα μάτια μου τη φτώχεια και βεβαίως την ανάπτυξη. Όμως η Τουρκία δε διανοήθηκε ποτέ να εγκαταλείψει το εθνικό της νόμισμα, ούτε αποδέχτηκε ποτέ να παραχωρήσει σε τρίτους τα κυριαρχικά της δικαιώματα ως χώρα.
Στη νομισματική πορεία της Τουρκίας υπήρξαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα περιστατικά και καταστάσεις. Ήταν στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Αβδούλ Χαμίτ, όταν παρατηρήθηκε έντονη έλλειψη μικρών νομισμάτων, με αποτέλεσμα τη δυσχέρεια των καθημερινών συναλλαγών. Τα ιδρύματα των μειονοτήτων τότε προέβησαν σε έκδοση μικρών χάρτινων κουπονιών, που αρχικός στόχος τους ήταν η χρήση κατά την κηροπωλησία.
Σύντομα όμως οι εφευρετικοί πολίτες χρησιμοποιούσαν τα νομίσματα αυτά για τις καθημερινές συναλλαγές τους σε ολόκληρη τη συνοικία και ακόμη παραπέρα. Δύσκολα και ταραγμένα χρόνια για την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οργανισμός Οθωμανικού χρέους, τοκογλύφοι δανειστές – ανάμεσα τους και ο Ανδρέας Συγγρός – με αποτέλεσμα να έχει καταστεί το κράτος «ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης». Αλλά η χώρα ήταν προορισμένη να ανακάμψει, γιατί είχε ηγέτες και βεβαίως δικό της νόμισμα…
Πολύ αργότερα, στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, η Τουρκία είχε βεβαίως το δικό της εθνικό νόμισμα – την τουρκική λίρα, δεν είχε όμως ακόμη αποκτήσει τη δυνατότητα να το τυπώνει μέσα στη χώρα. Ένα καράβι λοιπόν από την Αγγλία με προορισμό την Πόλη βυθίστηκε κοντά στον Πειραιά, ύστερα από γερμανικό βομβαρδισμό. Στα αμπάρια του πλοίου βρισκόντουσαν τούρκικα χαρτονομίσματα τυπωμένα στην Αγγλία, την έκδοση των οποίων ακύρωσε μεν η Τουρκία, πλην όμως επιτήδειοι διοχέτευσαν μέρος τους στην αγορά με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν επί χρόνια στις ανατολικές επαρχίες…
Σημειώνω εδώ ότι και η Ελλάδα αντιμετώπιζε παλιότερα προβλήματα με την εκτύπωση χαρτονομισμάτων, καθώς δε διέθετε σύγχρονα μηχανήματα, με συνέπεια να καθίσταται «όμηρος» ξένων χωρών. Φοβούμαι πως το πρόβλημα θα επαναληφθεί όταν η Ελλάδα θα εξαναγκαστεί – διότι δεν θα το έχει επιλέξει έγκαιρα – να επανέλθει στο εθνικό νόμισμα: το εθνικό νομισματοκοπείο στο Χολαργό θα τελεί υπό διάλυση και θα αναζητά τρόπους εκτύπωσης νομίσματος σε τρίτες χώρες…
Στη δεκαετία του 1990 ο πληθωρισμός στην Τουρκία έφτασε σε δυσθεώρητα ύψη. Τα μηδενικά πολλαπλασιάζονταν – ενώ είχαν εξαφανιστεί τα κέρματα, τα γρόσια. Επιβεβαιωνόταν ως τραγική ειρωνεία η πρόβλεψη που είχε κάνει κάποτε ο Αντνάν Μεντερές πως κάθε χωριό της Ανατολής θα γέμιζε εκατομμυριούχους. Όμως η Τουρκία, αναμφισβήτητα πλούσια και ισχυρή χώρα, κατάφερε να ανακάμψει και να ανυψώσει την εθνική της οικονομία, μεταξύ άλλων και επειδή δεν απεμπόλησε ποτέ το εθνικό της νόμισμα…
Τα χρόνια εκείνα η Τουρκία γέμισε με ανταλλακτήρια συναλλάγματος – μια σύγχρονη μορφή σαράφικων – τα οποία δεν προορίζονταν μόνο για τουρίστες. Καθώς η τουρκική λίρα δεν είχε σταθεροποιηθεί, οι πολίτες μόλις πληρώνονταν το μισθό τους, μετέτρεπαν τις λίρες τους σε συνάλλαγμα, δολάρια κυρίως και μάρκα, προκειμένου να αποφύγουν την απώλεια από την ραγδαία πληθωριστική διολίσθηση. Τα δε στελέχη των επιχειρήσεων συμφωνούσαν απευθείας πληρωμές σε ξένο νόμισμα, πράγμα που συχνά συνέβαινε και για μισθώσεις αξιόλογων ακινήτων και άλλες συναλλαγές. Ήταν μια αναπόφευκτη συνέπεια στην οικονομία μιας χώρας που προσπαθούσε να αποκτήσει νομισματική ισορροπία. Η πρακτική αυτή όμως δεν εμπόδισε την τουρκική οικονομία να ανακάμψει.
Και για να έρθουμε και στο σήμερα, την ώρα που στην Ελλάδα το κοινωνικό κράτος κονιορτοποιείται με εντολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην από κάθε άποψη ανεξάρτητη Τουρκία, οι θεσμοί του κοινωνικού κράτους ενδυναμώνουν και επεκτείνονται. Τα νοσοκομεία εκσυγχρονίζονται, το ασφαλιστικό σύστημα βελτιώνεται και πλήθος κοινωνικοί θεσμοί αναπτύσσονται, βελτιώνοντας την καθημερινότητα των απλών πολιτών και επιβεβαιώνοντας το πόσο σημαντικό είναι να διατηρεί μια χώρα την εθνική και οικονομική ανεξαρτησία της…
Ήθελα από πολύ καιρό να καταπιαστώ με αυτό το κείμενο γύρω από την ανάγκη επιστροφής της Ελλάδας στο Εθνικό νόμισμα – θέση την οποία πήρα ανοιχτά και θαρρετά από την πρώτη στιγμή της κρίσης – μα όλο και το ανέβαλα. Όμως τα γεγονότα στη Κύπρο ήταν η θρυαλλίδα για να προχωρήσω στην υλοποίηση του.
Στην Κύπρο βλέπουμε όλοι το σύγχρονο «βιασμό της Αφροδίτης» και ο Κυπριακός Ελληνισμός τον βιώνει άμεσα. Θα τον υποστούμε κι εμείς, όσο συνεχίζουμε την ολέθρια πεπατημένη. Ο «βιασμός της στερνής Καρυάτιδας» – έρχεται… Δεν είναι η Κύπρος που εξαπάτησε την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως με αισχρό ευφυολόγημα δήλωσε ο γερμανός υπουργός οικονομικών, ο «πολύς» Σόϊμπλε. Είναι η Γερμανία που παγίδευσε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό νότο και μεθοδεύει τώρα την οικονομική του εξόντωση. Η Γερμανία που για μια ακόμη φορά επαναλαμβάνει τον εαυτό της. Σε απάντηση του, πρέπει οι λαοί της Ευρώπης να του θυμίσουν ότι η Γερμανία είναι μια χώρα στρατόπεδο. Η Γερμανία είναι η χώρα που επινόησε τα στρατόπεδα εξόντωσης, τους θαλάμους αερίων και τα κρεματόρια, όπου θανάτωνε αλύπητα όλους τους ανεπιθύμητους και διαφορετικούς, όσους θεωρούσε περιττούς για τους άρρωστους σχεδιασμούς της. Διότι βεβαίως οι Ναζί ήταν Γερμανοί, και όχι Ισπανοί, Έλληνες ή Βούλγαροι. Ναζί ήταν οι πατεράδες και οι παππούδες των σημερινών διοικούντων το 4ο Ράιχ.
ΗΓερμανία για μια ακόμη φορά είναι υπεύθυνη για όλα τα δεινά. Η Γερμανία προετοιμάζει την καταστροφή της Ευρώπης. Η Γερμανία, που σχεδίασε την Αρμενική Γενοκτονία, που κατέστρεψε τον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας στα 1914, που προκάλεσε το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αφήνει το μελανό της στίγμα πάνω στην ανθρωπότητα. Η Γερμανία, τευτονική κατάρα της Ευρώπης, για μια ακόμη φορά, σύρει το χορό του ολέθρου…
Ο δε γάλλος υπουργός οικονομικών τόλμησε να δηλώσει ότι η Κύπρος είναι μια χώρα «καζίνο». Κάποιος θα μπορούσε να του πει πως η Γαλλία είναι μια χώρα «Μουλέν ρουζ», αλλά η αβρότητα τον αποτρέπει. Θα πρέπει πάντως να του πει ότι η Γαλλία πολύ σύντομα, επαναλαμβάνοντας την ιστορία της, θα αναρωτιέται «πουρκουά» για τα δεινά που θα αντιμετωπίσει…
Αυτά που συνέβησαν το τελευταίο διάστημα στην Κύπρο και αυτά που θα συμβούν στο προσεχές μέλλον θα χαρακτηριστούν πιθανότατα από την ιστορία ως η «Κυπριακή Καταστροφή». Καταστροφή προεξάρχουσας της μητριάς Ελλάδας…
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 4 Απριλίου 2013, αρ. φύλλου 686
φωτό: «If they don't let us dream, we won't let them sleep»
(Αν δεν μας αφήσουν να ονειρευόμαστε,
δεν θα τους αφήσουμε να κοιμηθούνε),
Κύπρια στο λιμανάκι της Πάφου,
την περασμένη εβδομάδα. boston.com
(Αν δεν μας αφήσουν να ονειρευόμαστε,
δεν θα τους αφήσουμε να κοιμηθούνε),
Κύπρια στο λιμανάκι της Πάφου,
την περασμένη εβδομάδα. boston.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.