31.1.09

ΜΠΕΣΣΗ ΜΙΧΑΗΛ: Προδοσία και εξιλέωση της πολιτικής

Επισκέπτομαι τις λέξεις ξανά σε μια αγωνιώδη προσπάθεια αναζήτησης στόχου και νοήματος. Ξεκινώ συλλαβιστά από αυτό που ο Τσόμσκι ονόμασε γενετική γραμματική, τη μοναδική ικανότητα των βρεφών να ξεκινούν από τους κοινούς παγκόσμιους ήχους που μετατρέπονται τόσο γρήγορα σε ξεχωριστή, άπταιστη μητρική γλώσσα. Οι πολέμιοί του είτε στην εξελικτική βιολογία ή στον έξυπνο σχεδιασμό (δημιουργία), δεν μπορούν να δώσουν κομψότερη εξήγηση πώς δημιουργήθηκε η γλώσσα ή μάλλον οι γλώσσες και προ παντός γιατί. Ίσως η εξέλιξη προνόησε ένα ύψιστο φονικό όργανο στον αγώνα για επιβίωση. Πέρα από την επιστημονική διαμάχη αλλά χρησιμοποιώντας σαν αφετηρία την επίσκεψη στην αυτούσια χρήση των λέξεων για την έκφραση της ουσίας πίσω από όποια σκοπιμότητα στη πολιτική, θέλω να ξαναθέσω την ειλικρινή απορία μου στο πλανητικό παιχνίδι της πολιτικής: Γιατί οι πολιτικοί πρώτοι, προδίδουν την Πολιτική:

Γιατί προδίδουν την πίστη, την σοφία, την αγάπη, την ελπίδα που οι κοινοί θνητοί περιμένουν σύμφωνα με το συμβόλαιό τους, απ’ αυτούς; Υπάρχει πολιτική με λογική κι ευαισθησία ή ο αγώνας για τη νομή της εξουσίας καλύπτει κάτω από τις «επικοινωνιακές» αρετές των κατάλληλων λέξεων την άκρατη ιδιοτέλεια, την ανενδοίαστη ασυδοσία, τον εγωκεντρισμό του νάρκισσου «ηγέτη» της «κακέκτυπης δημοκρατικής εκπροσώπησης» που ουσιαστικά υφαρπάζει όχι μόνο τη ψήφο αλλά και την αξιοπρέπεια και την ελευθερία επιλογής και τη ποιότητα ζωής του στιγμιαία κατά την εκλογή, εκπροσωπουμένου; Γιατί εμείς οι πολίτες προδίδουμε τη πολιτική σαν ελάχιστο κοινό παρονομαστή απονομής κοινωνικής δικαιοσύνης, ισότητας ευκαιριών, ασφάλειας και ευημερίας, μετατρεπόμενοι σε άκριτους οπαδούς ψευδών πολιτικών υποσχέσεων; Και προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα θέλω να διατυπώσω το ερώτημα: Υπάρχει κάθαρση στην αφόρητη πολιτική ύβρη που ζούμε; Υπάρχει ελπίδα «σεισάχθειας» στην κοινωνική -οικονομική φρίκη της παγκοσμιοποιημένης πολιτικής πραγματικότητας;



ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Δέκα χρόνια μετά, ξαναπιάνω το νήμα της Πολιτικής ως «το σύνολο των θεμάτων που έχουν σχέση με τα κοινά και την άσκηση της εξουσίας». Με πολύ μεγαλύτερη αγωνία, με εντονότερη περίσκεψη, με περισσότερα ερωτηματικά και αισιοδοξία, όχι απλά πιο περιορισμένη από τότε αλλά σχεδόν ανύπαρκτη με την οικονομική κρίση να ζώνει τη κοινωνία απειλητική και αναπόφευκτη. Είμαι 10 χρόνια μεγαλύτερη, κάπως σοφότερη, διαρκώς πιο αβέβαιη και πολύ πιο ανήσυχη σε τι κοινωνία, ή και σε τι κόσμο ζούμε. Σε τόνους αυστηρά προσωπικούς γράφω, βιωματικούς και εξομολογητικούς, βαθύτατα πεπεισμένη για την αναγκαιότητα του σκεπτικισμού σχετικά με όποια συμπεράσματα υπήρξαν τότε, με μόνη σιγουριά ότι είμαι εντελώς ανήμπορη να επηρεάσω οποιονδήποτε προς οποιαδήποτε κατεύθυνση σε μια κινούμενη άμμο αβεβαιότητας και πικρίας για την υποκρισία... Τότε γιατί καταφεύγω στη γραφή ; «ΑΝΕΓΝΩΝ, ΕΓΝΩΝ, ΚΑΤΕΓΝΩΝ»;
Όχι, δεν περίσσεψε η αλαζονεία «ΟΥ ΚΑΤΕΓΝΩΝ». Ελπίζω...

Ένας λόγος ο πιο αισιόδοξος είναι, να μοιραστώ ως παρελθόν οικείο και νοσταλγικό, τι σκέφτομαι με τα δυό σημαντικότερα αγόρια της ζωής μου κάποτε, όταν δεν θα υπάρχω, στο μέλλον το δικό τους. Και κατατίθεται εδώ η άποψή μου, με όση «σεμνή» ταπεινότητα επιτρέπει η συναίσθηση του χρόνου που μας χωρίζει, της σχετικής απαξίωσης της όποιας γνώσης γιατί θα ζήσουν το δικό τους «παράδειγμα», με τη δική τους έκφραση και τη λογική των δικών τους καιρών… Ίσως γιατί πιστεύω ακράδαντα ότι «τη ζωή τη ζούμε ατενίζοντας προς τα εμπρός, αλλά την κατανοούμε ατενίζοντας προς τα πίσω» (Κιρκεγκααρντ). Μπορεί, κάποτε να βοηθήσει… Ελπίζω, ότι όπως καταφεύγω σ΄ένα σύνολο αναγνωσμάτων για να διαμορφώσω άποψη για την πολιτική, για την οικονομία και για το παραλογισμό που αφεθήκαμε να ζούμε, αυτοί που έρχονται μετά από μας, μπορεί να καταλάβουν καλύτερα την εποχή τους, αν η «αφήγηση» του παρελθόντος γίνεται άδολα και προέρχεται από έναν δικό τους άνθρωπο. Κατηγορηματικά προσθέτω ότι δεν αποβλέπω σε κανενός είδους υστεροφημία. Δεν μ΄ ενδιαφέρει και δεν πιστεύω ότι έχει τη σημασία που της αποδίδουμε, κρίνοντας με κριτήρια κρυφής ελπίδας για την «αθανασία» της ψυχής. Δεν μ΄ ενδιαφέρει να με θυμούνται. Καταθέτω άποψη. Να κριθεί.

Ο δεύτερος λόγος είναι η αγωνιώδης απορία που ξεπροβάλλει απαισιόδοξα εναργέστερη από ποτέ: Υπάρχει λογική, υπάρχει ευαισθησία, υπάρχει ελπίδα; Αν και σ΄ αυτό το σημείο αναρωτιέμαι περισσότερο: Τι ακριβώς έχω να τους πώ; Ποιά η ταυτότητα της Πολιτικής στην Ελλάδα σήμερα; Τι κοινωνία κληροδοτώ στα εγγόνια μου για να ζήσουν; Πού οδηγούν οι Πολιτικοί και η Πολιτική τους την κοινωνία στην Ελληνική Δημοκρατία; Μήπως η κοντόθωρη ωφελιμιστική αναζήτηση ανενδοίαστης (macho) κομματικής εξουσίας βαφτίζεται δεξιός ορθολογισμός ή αριστερή ευαισθησία ανάλογα με το (λήξαν ) κληρονομικό κομματικό πρόσημο; Γιατί μας προδίδουν τόσο εύκολα όλοι στην εξουσία; Είναι δυνατό να υπάρξει πραγματικά λογική κι ευαισθησία σε ένα περιβάλλον άγριου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, όπου το δίκιο του ισχυρού που αποκτάται με ανενδοίαστη κερδοσκοπία, αποτελεί τον μόνο εφαρμοσμένο νόμο, οτιδήποτε κι αν ισχυρίζονται οι δήθεν δημοκρατικοί πολιτικοί μας ;

Τρίτος λόγος κι όχι λιγότερο σημαντικός, γράφω γιατί πιστεύω ότι η Πολιτική μας δόθηκε ή κατακτήθηκε σαν η μέγιστη συλλογική μήτρα κοινωνικής εξέλιξης, με τη Δημοκρατία να αποτελεί, έστω με όλη τη συμπαρομαρτούσα ασάφεια/ατέλεια το καλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα κοινωνικής επιβίωσης, ένα είδος ισχυρότατου επικρατούντος δαρβινικά αποδεδειγμένου «μιμιδίου». Όμως, η κατάκτηση αυτή για την οποία τόσο αίμα, και πόνος και ζωή χάθηκε, μέχρι τη γενιά μας τουλάχιστον, διαχρονικά αποδεικνύεται το « αγγείο της Πανδώρας» : Πολλά πραγματικά αλλεπάλληλα στρώματα προδοσίας, τα κακά, της ανθρώπινης απληστίας και της συνακόλουθης διαφθοράς και αδιόρατη σχεδόν, ελάχιστη ουτοπική, καλά κρυμμένη σε απροσδιόριστο βάθος, ελπίδα. Αυτήν αναζητώ και μόνο τελικά, αν υπάρχει... Η το δρόμο για την εξερεύνησή της, σαν ελάχιστη συμμετοχή στην αναζήτηση νοήματος. Αν στα χρόνια που έρχονται η ιστορία βοηθά...

Αφορμή διπλή : Η κυβερνητική Νέα Δημοκρατία, που τα σεμνά και ταπεινά έργα της στη δεύτερη, σχεδόν υφαρπαγμένη 4ετία,μοιάζουν να αποκτούν κρεσέντο απροσποίητης αναισθησίας ή/και αυταρχικής αδιαλλαξίας μέσα σ’ ένα δυσώδες σύννεφο διαφθοράς. Και το χειρότερο, να μην φαίνεται να ενδιαφέρει κανέναν η οργή που προκαλεί αυτή η διαρκώς αποκαλυπτόμενη παράλογη, καθεστωτική, σκανδαλώδης, αλαζονικά συγκαλυπτική, αναποτελεσματική πολιτική για τους λίγους, πάντοτε για το καλό μας, πριν από μας για μας, όλους (με εξαίρεση τους κυβερνώντες και την ολιγαρχική δράκα των υποστηρικτών τους)! Ενώ η κοινωνία σιγοβράζει στα πρόθυρα ενός οικονομικού καθαρτηρίου.
Αρχίζει να μη διαφαίνεται τρόπος λύσης του εξωφρενικού κυβερνητικού αδιεξόδου με τα απανωτά σκάνδαλα, τις παλινδρομήσεις, τη ραθυμία και την έλλειψη λεβεντιάς σε κάθε έκφραση κυβερνητικής δράσης και με μια ηγεσία που έχοντας απωλέσει το (μοναδικό;)επικοινωνιακό της πλεονέκτημα καταφεύγει στα ίδια πολιτικά τεχνάσματα που καταρράκωσαν τους προηγούμενους.

Και φυσικά, πάλι το ΠΑΣΟΚ, όπως πριν δέκα χρόνια σε αναζήτηση της χαμένης του τιμής :ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο σημαντικότατες διεργασίες φαίνονται να συντελούνται η χαρακτηριστική αρρωστημένη εσωστρέφεια συνταράζει διαρκώς άλλοτε φανερά άλλοτε υπόγεια, τα έγκατα του πιο αντιφατικού πολιτικού σχηματισμού, που νομίζει πως είναι ακόμη κίνημα: η δημοκρατική εκλογή μεν, προέδρου του κόμματος, «υπό παράταση» δε ως πρόσφατα, ενώ ακόμη παλεύει (μάταια ως σήμερα, με σχετική επιτυχία πρόσφατα ) να αντικαταστήσει τον ασαφή, «ξενέρωτο» αντιπολιτευτικό λόγο, με ένα πιο συγκροτημένο, διεξοδικό ως προς τις μεθόδους αλλά αδιέξοδο πρακτικά, γιατί «είναι αδύνατο να δημιουργηθεί κάτι νέο με παλιά υλικά».Και αναφέρομαι κυρίως στους προτεινόμενους αυτουργούς αυτής της δημοκρατικής προοδευτικής επανάστασης που επαγγέλλεται αόριστα ενώ κυριαρχεί ακόμη η μνήμη των πεπραγμένων. Και η προσλαμβανόμενη πολύ καθαρά ως σχιζοφρενική προσπάθεια επικράτησης από τα ίδια άτομα, των ίδιων πάλι μικροπολιτικών συμφερόντων μάλλον παρά ιδεών, αξιών ή προγράμματος. Βαφτίζονται συνοχή και συλλογικότητα η επιφανειακή συστράτευση ενώ η ουσία συνιστά μια κατάσταση που είναι και φαίνεται πολυπαραγοντικά συγκρουσιακή, ανελέητα ανταγωνιστική, εξαντλητικά διεφθαρμένη κι απόλυτα ελληνική όσο και παράλογα ανεύθυνη…..

Όμως... Όμως έτσι σχεδόν ήταν και 10 χρόνια πριν με την απαράδεκτη Ωνασειάδα. Και τότε αηδιασμένοι αναρωτιόμασταν. Και ήρθε η ΟΝΕ ήρθαν οι Ολυμπιακοί, ήρθε η «αλλαγή» με τη Νέα Δημοκρατία. Μήπως, επομένως, μέσα από τέτοιες οδυνηρές διεργασίες, όταν πιάνει το σύστημα «πάτο» στα λύματά του, αρχίζει όντως να υπάρχει ελπίδα; Τί μας διδάσκει η εκλογή Ομπάμα; Μια τελευταία υποσημείωση. Η ενασχόληση περιλαμβάνει αποκλειστικά ΝΔ –ΠΑΣΟΚ τους πρωταγωνιστές του διπόλου εξουσίας, όχι γιατί οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις δεν αποτελούν ξεχωριστές πολιτικές οντότητες άξιες κάθε σεβασμού μάλιστα για την ουτοπική τους μάχη με την πραγματικότητα, αλλά γιατί το δίπολο εκφράζει πληρέστερα κατά τη γνώμη μου, όλη τη νοσηρότητα της δημοκρατίας μας ως προδοσία της πολιτικής στη πράξη, ως ύβριν διαχρονική κι επομένως η ακριβέστερη διάγνωση είναι πιθανόν να ξεπροβάλλει καθαρότερη κι ευκολότερη.
Όσο για τη πιθανή θεραπεία, θα δούμε…



ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ:
ΣΧΗΜΑ ΟΞΥΜΩΡΟ;

Ο ορισμός της λογικής ως η καθιέρωση συστηματικού τρόπου συναγωγής λογικών συνεπειών ενός συνόλου προτάσεων-θέσεων και ο διαχωρισμός σε παραγωγική λογική, όταν το έγκυρο συμπέρασμα στηρίζεται σε απόδειξη και σε επαγωγική λογική όταν το συμπέρασμα είναι λογικά πειστικό αλλά λιγότερο αποδείξιμο, εξελίχθηκε από τον Αριστοτέλη μέχρι τις μέρες μας σε δεσπόζουσα επιστήμη, χωρίς όμως να μπορεί να εγκαθιδρύσει ένα λογικό πλαίσιο επικοινωνίας, ακόμη και στον δυτικό κόσμο που υποτίθεται κυριαρχεί. Η θεοποίηση της αποκαλούμενης «κοινής λογικής» την εποχή της εικονικής πραγματικότητας, αποτελεί τη παλιά «νέα» γλώσσα της άρχουσας τάξης πραγμάτων για την δημοκοπική επικοινωνιακή επιβολή μέσω των δημοσκοπήσεων της μιας και μόνης αποδεκτής άποψης της εικονικής αντιπροσωπευτικής «πλειοψηφίας».

Η αβεβαιότητα της οργάνωσης και εφαρμογής τέτοιας «κοινής λογικής» στη πολιτική, ταιριάζει απόλυτα με τη χρήση της «λογικής» αποκλειστικά ως κομματικό εργαλείο στην Ελλάδα σήμερα, σχεδόν για το σύνολο των πολιτικών εκπροσώπων. Παράλληλα, δεν συναντά καμιά αντίσταση αυτή η χρήση στο αντίστοιχο κοινωνικό στρώμα που αυτοί εκπροσωπούν. Αν οι ορισμοί αυτοί της λογικής είχαν σημασία και αντίκρισμα:
-Η ΝΔ θα χαρακτηριζόταν για αυστηρά διαστρεβλωμένη ως διαστροφική χρήση της, γιατί:
Παραγωγική λογική για τη ΝΔ είναι η «επιτυχημένη» οικονομική πολιτική της απογραφής, της ιδιωτικοποίησης των «φιλέτων» της όποιας δημόσιας περιουσίας, της αύξησης των κερδών της χρηματοοικονομικής ολιγαρχίας, της μέχρι προχθές που μας πρόλαβε ύφεση, της θωρακισμένης οικονομίας με τις τράπεζες να συνιστούν τον επικερδέστερο πυλώνα της...
Ενώ επαγωγική λογική πολιτική είναι «οι μεταρρυθμίσεις» στη Παιδεία, Ασφαλιστικό στο Δημόσιο γενικά, με τον κόσμο στους δρόμους να διαδηλώνει. Είναι οι μεταρρυθμίσεις των ημετέρων που εφαρμοσμένα μας έπνιξαν στα λύματα των επαναλαμβανομένων σκανδάλων, τη στιγμή που μοιάζει ο κόσμος να κρατά την ανάσα του περιμένοντας τα χειρότερα.

-Το ΠΑΣΟΚ αντίθετα θα χαρακτηριζόταν με κριτήριο την πρόσφατη εκλογική επίδοσή του ως κόμμα εμμονής σε φαντασιακή λογική ανύπαρκτης ουσιαστικά δημοφιλίας, που επιβαρύνεται με την αποτυχημένη επικοινωνιακή πρακτική. Οι πρόσφατες δημοσκοπικές δειλές «ανατροπές», περισσότερο κατευθύνουν στην απαξία της κυβερνητικής πολιτικής, παρά στην πειστικότητα της εναλλακτικής αντιπολιτευτικής πρότασης. Η μεγαλύτερη επιτυχία του ΠΑΣΟΚ έφθασε να είναι η παντελής αποτυχία της κυβερνώσας παράταξης κι όχι κάποια υπόσχεση ελπίδας για πραγματική αλλαγή, αυτήν που μας χρωστά από το 1981.

Αντίστοιχα η ευαισθησία, οριζόμενη ως ο βαθμός σταθερότητας μιας θετικής κατά τεκμήριο πολιτικής παραμέτρου ή μεταφορικά ενός υποδείγματος ανθρωπισμού, όπως αλληλεγγύη, δικαιοσύνη, ισότητα ευκαιριών και ελευθερία έναντι ενδογενών ή εξωγενών ερεθισμάτων ή παραγόντων που προκαλούν αλλοίωση ή/και έκπτωση της, αποτέλεσε τουλάχιστον τα 200 τελευταία χρόνια την ακατανίκητη σημαία όλων των επαναστάσεων των αριστερών κινημάτων, πριν γίνουν εξουσία. Η μετεξέλιξή τους σε εξουσία ως σοσιαλδημοκρατία έδωσε αρχικά μια ανάσα ελευθερίας για την αναζήτηση της ισότητας των ευκαιριών, της δικαιότερης ανακατανομής του πλούτου, του κράτους πρόνοιας αλλά και της θηριώδους «ανάπτυξης»,της θεοποίησης του ατομισμού…

Ο καταναλωτισμός όμως που ακολούθησε, ειδικά στον αλαζονικά αδιάφορο πρώτο κόσμο, μπόλιασε τον πάντα καιροφυλακτούντα καπιταλισμό με την αγριότερη κερδοσκοπική δύναμη μέσω παγκοσμιοποίησης κεφαλαίων αλλά όχι αξιών να επιτύχει, διαρκώς μεγαλύτερη ανισότητα, διαρκώς αυξανόμενη εκμετάλλευση, διαρκείς συγκρούσεις με αποτέλεσμα μια Γη που αγκομαχά να μας αντέξει, εμάς τους Ανθρώπους της, το άχθος αρούρης ή το μόνο ζωικό είδος που διαθέτει λογική ευαισθησία και συνείδηση...

Πρόσφατα, μέσα στην αναζήτηση κάποιας ερμηνείας για τα οικονομικά φαινόμενα της εποχής, που μοιάζουν χιονοστιβάδα, βρέθηκε ένα δοκίμιο του W.Benjamin(1921) περί του «Καπιταλισμού ως θρησκεία». Εκεί, μ΄έναν βαθύτατα διορατικό τρόπο και πόνο παρουσιάζεται η πιο φωτισμένη ανθρώπινη διάσταση του προβλήματος, ως προς την ερμηνευτική καθαρότητα και τη συγκρότηση μιας απάντησης, υπερβαίνοντας προφητικά τη όποια σημερινή τεχνοκρατική ανάλυση:
« Ο καπιταλισμός εμφανίζει τέσσερα γενετικά γνωρίσματα: α) Είναι η πιο ακραία η πιο άμεση δοξασία (“cult…sans reve sans merci…” μέχρι να μας οδηγήσει στο κοινό μας τάφο....!)σχετικά με τον τόπο και την πηγή του νοήματός της, β) Χαρακτηρίζεται από την μόνιμη διάρκειά της, γ) το ενοχικό της φορτίο είναι αδιάπτωτο καθώς διαρκώς παράγει ενοχή, δ) ο «θεός» της αντί να εξιλεώνει εισρέει μέσα στην ενοχή, μέχρι αυτή η αθεράπευτη –τιμωρητική οφειλή φθάνει στο ζενίθ και τότε και μόνο τότε, μπορεί να γίνει επίκλησή «του»...».

Ίσως αποτελεί μιαν άποψη που γεφυρώνει τη Λογική του καπιταλισμού με την έλλειψη Ευαισθησίας που τον χαρακτηρίζει.
Ευαισθησία στα καθ’ ημάς, άκρως επιλεκτική παρουσιάζει η ΝΔ και μάλιστα στα κελεύσματα της οικονομικής ολιγαρχίας την οποία ενισχύει κάτω από την ψευδεπίγραφη «ανάπτυξη». Ενώ για τους πολλούς επιφυλάσσει αναισθησία στην σθεναρά αντιστεκόμενη ανεργία, ιδίως των νέων και τη γενικότερη ανασφάλεια, η ανυπαρξία κατεύθυνσης στην επιβολή απαραίτητων μέτρων για ανασχέτηση της διαφθοράς που προελαύνει ακάθεκτη είναι πια όχι απλά εμφανής αλλά αναπόφευκτη. Τα πάντα διαποτίζει ένα νοσηρό κλίμα αηδίας που καθιστά παθητική ακόμη και την έντονη οργή του διαψευσμένου πολιτικού σώματος, οτιδήποτε κι αν ψήφισε πριν, αλλά κυρίως στις πρόσφατες (τραβεστί;) εκλογές.

Για να συνεχίσει με μια αυξανόμενη αναξιοπιστία να βυθίζεται στην ύβριν μιας εξουσίας που δεν αναγνωρίζει κανένα λάθος σε μια πορεία κοινωνικά και οικονομικά εφάμιλλη του Τιτανικού... Η υποκρισία κορυφώθηκε με την υποστήριξη των ως χθες ασύδοτα κερδοφόρων τραπεζών με μια ενίσχυση που αμέσως βρέθηκε και συντελέσθηκε, χωρίς καν να το ζητήσουν! Πώς αυτό το μέτρο θα βοηθήσει τους έχοντες ανάγκη αποτελεσματικά, κανείς δεν κατάφερε να εξηγήσει πειστικά. Και οι απολυμένοι πολλαπλασιάζονται ραγδαία από μικροεπιχειρήσεις που δεν βοηθά κανείς να ορθοποδήσουν παρά τις υπερφίαλες δηλώσεις για ενίσχυση της ρευστότητας. Ποιάς ρευστότητας; των ανέργων...

Την αδιατάρακτη συνέχεια στην υποκρισία μοιράζεται εξ αδιαιρέτου με το ΠαΣοΚ ως συνέχεια και επαύξηση τόσο στη παράλογη επιμονή του κινήματος (που μετεξελίχθηκε σε κομματικότερο των κομμάτων με μανιακή εμμονή) να αρνείται ολοσχερώς και το καλό μαζί με το κακό παρελθόν του και να αγκιστρώνεται στις «καθεστωτικές» πρακτικές που του στέρησαν την εξουσία! Όσο για ευαισθησία, είναι αρκετό να παρακολουθήσει κανείς τα ως χθες ατελείωτα «συντροφικά» μαχαιρώματα για να καταλάβει γιατί δεν υπάρχει χώρος για τίποτε νέο στη σούπα της χλιδάτης lifestyle χοντροκοπιάς που υιοθέτησαν οι νυν και τέως ταγοί του. Και κανένας λόγος περί συμμετοχικής δημοκρατίας και ριζοσπαστικής αναδιανομής δεν θα φέρει πίσω τη χαμένη αθωότητα κι ευαισθησία.

Από τα πιο πάνω μοιάζει αυτονόητη η απάντηση στο ερώτημα της επικεφαλίδας: ναι, η λογική και η ευαισθησία αν δεν αποτελούν εννοιολογικά οξύμωρο στην εφαρμοσμένη σημερινή πολιτική του διπόλου εξουσίας, σίγουρα είναι παραμελημένες «παρακόρες» φραστικά ολογράμματα εννοιών επικοινωνιακής χρήσης και τελικά αμελητέες ποσότητες της πραγματικής ουσίας που συνιστά τις αξιακές υποδομές των πολιτικών τους προγραμμάτων.

Επομένως πού πάμε χωρίς λογική κι ευαισθησία; Ποιοί μας οδηγούν στο απαισιόδοξο πουθενά των δημαγωγικών ουτοπιών τους; Ποιοί μας προδίδουν καθημερινά, ασύστολα, με διαρκώς αυξανόμενο ουδό υποκρισίας, αναλγησίας κι αναποτελεσματικότητας; Και προ παντός, γιατί τους αφήνουμε; Εδώ υπεισέρχεται η αυτοκριτική των πολιτών. Ημών που ακολουθούμε, πιστεύουμε κι ελπίζουμε παρά τις ενδείξεις για το αντίθετο, διαχρονικά και συστηματικά τους πολιτικούς φορείς της άκρατης ιδιοτέλειας, τα κόμματα.

Μας βλάπτουν όλοι συστηματικά κι αντί να ξεσηκωθούμε περιμένουμε την επόμενη φορά. Μας καταδυναστεύουν, αυτιστικά προστατεύοντας κομματικά συμφέροντα αντί του κοινού δημόσιου καλού ξανά και ξανά κι εμείς τους ξαναδίνουμε ευκαιρίες. Ίσως γιατί τους μοιάζουμε υπερβολικά. Ίσως γιατί είναι σαρξ εκ της σαρκός μας κι είναι οδυνηρή η αυτογνωσία. Ίσως τέλος γιατί έτσι είναι γραμμένο... Είναι;



ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ:
ΜΟΝΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ / ΣΗΜΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ;

Ποιες θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε πολιτικά ηγετικές προσωπικότητες σήμερα, πώς φθάσαμε σ’ αυτές και ποιές ιδιότητες τις χαρακτηρίζουν;

Ο «δεξιός» ηγέτης του «μεσαίου» συντηρητικού χώρου και πρόεδρος της πρόσφατης οριακής κυβερνητικής πλειοψηφίας, επιλέχθηκε ως αρχηγός της τότε παραπαίουσας αντιπολίτευσης, όχι για τις ειδικές ικανότητες ή ηγετικές ιδιότητες του αλλά λόγω ονόματος και παράδοσης, διακρινόμενος κάπως για την δημαγωγική του ικανότητα, την οποία ανέδειξε σε κύριο προσόν.
Ο φέρελπις μεταρρυθμιστής της δεξιάς, έχει ήδη στο ενεργητικό του οκτώ χρόνια αποτελεσματικής επιθετικής αντιπολίτευσης που τον έφερε, με σημαντική διαφορά στη κυβέρνηση το 2004 και σε οριακή, προφανώς λόγω «καλών επιδόσεων» επανακατάληψη της εξουσίας το 2007. Αν ήθελε κανείς να χαρακτηρίσει το είδος της ηγεσίας που υιοθέτησε, αποτελεί απλά ένα πρότυπο δημαγωγού με την άψογη χρήση επικοινωνιακής τακτικής και γλώσσας. Κατάφερε να παραμείνει απλός παρατηρητής σε απυρόβλητη απόσταση από τα τεκταινόμενα φαύλα των υφισταμένων του και της κυβέρνησής του συνολικά, ενισχύοντας οικονομικά την ολιγαρχία σε βάρος της πλειοψηφίας και αδυνατώντας να προβλέψει ή να προλάβει τη βαθειά οικονομική κρίση που διαπερνά τη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία.

Χωρίς ούτε καν να καταφέρει να καταπιαστεί φυσικά με τα μεγάλα στοιχήματα που υποτίθεται ότι έβαλε: μεταρρύθμιση του Κράτους, της Παιδείας, της Ασφάλειας, του Πολιτισμού. Αποδεικνύεται επανειλημμένα ότι δεν θέλει ή δεν μπορεί να ελέγξει τους συνεργάτες του παρά μόνο όταν φθάνει, στο χείλος της μη αναστρέψιμης φθοράς, όχι της κυβέρνησης αλλά του ίδιου προσωπικά (Υποκλοπές, ομόλογα, πυρκαγιές, ασφαλιστικό, Παιδεία, Υγεία, σκάνδαλα κ.ο.κ.). Και τότε, αποδεικνύεται ακόμη πιο λίγος, καθώς όχι μόνο δεν υπερασπίζεται τους ανθρώπους της δικής του επιλογής, αλλά τους θυσιάζει απροκάλυπτα για να παραμείνει σε ένα ήδη εξαιρετικά αμφισβητήσιμο απυρόβλητο (Πολύδωρας, Γιαννάκου, Ζαχόπουλος, Βουλγαράκης, Ρουσόπουλος).

Ο σοσιαλιστής, εσωτερικά αμφισβητούμενος παρότι πρόσφατα αναβαπτισμένος με δημοκρατική εκλογή ηγέτης της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτελεί τον αντίποδα του ηγέτη της πλειοψηφίας στις περισσότερες ιδιότητες εκτός από μία: την ηγετική θέση λόγω ονόματος. Εδώ το αρχικό ενθουσιωδώς εγκριθέν «δαχτυλίδι» διεκδικήθηκε με ιδιαίτερη μανία, σ΄ έναν ξεχωριστής δριμύτητας δεύτερο γύρο ηγετικής επιβίωσης ενός ανθρώπου που ξόδεψε ως τώρα όλη του την αντιπολιτευτική ιδιότητα αναποτελεσματικά. Η προσωπική του εικόνα κάπως μοιάζει να βελτιώνεται μετά τον εκούσιο υποσκελισμό του ετέρου διεκδικητή. Οι τελευταίες ανακάμψεις δίνουν τη πρώτη θετική ένδειξη στην μέχρι πρόσφατα συνολική πτωτική εικόνα του άλλοτε πανίσχυρου κινήματος. Ενός κομματικού σχηματισμού που όπως κι ο ίδιος, φαίνεται να παλινδρομεί υπό την ανούσια και εν πολλοίς ψευδή επιγραφή της συμμετοχικής δημοκρατικής «ηγεσίας» ασταμάτητα ανάμεσα σ’ αυτό που είναι, δηλαδή μια καθεστωτικά συνεκτική συγκέντρωση στελεχών στο ανελέητα ανταγωνιστικό κυνήγι της εξουσίας και σε αυτό που θάπρεπε να είναι: το κόμμα της αναζήτησης της πραγματικής κοινωνικής αλλαγής, αρχής γενομένης από την ηγεσία ή τουλάχιστον το πρότυπο ηγεσίας που υιοθέτησε.

Και τα δυό πρότυπα ηγετών, παραπέμπουν περισσότερα στη σημαία ευκαιρίας που υιοθετήθηκε μισθοφορικά, κερδοσκοπικά κι επομένως ανήθικα άρα προδοτικά, παρά στο εύψυχο, βαθύτατα συνειδητό, λεβέντικα ευαίσθητο «τόνομά μου είναι η ανθρώπινη ψυχή μου», αυτή που φαίνεται και είναι δίκαια, λογική, κι ευαίσθητη, ούτε δεξιά, ούτε αριστερή, ούτε θηλυκή, ούτε αρσενική... Μόνο η σωστή. Για όλους.



ΠΟΛΙΤΙΚΗ (ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ) ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ:
Η ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Η ερώτηση με απασχολεί από την εφηβεία και «γιορτάζει» φέτος το ιωβηλαίο της αλλά χωρίς σαφή απάντηση. Το θέμα του «γένους» της πολιτικής ταυτότητας έχει απασχολήσει πολλούς στη σύγχρονη εποχή που ήδη ο φεμινισμός συμπλήρωσε τον αιώνα δράσης και αποτελεσμάτων. Πολλοί άνδρες διαχρονικά, θετικά ή αρνητικά, ελάχιστες όμως γυναίκες συγκριτικά, προσπάθησαν να δώσουν επαρκή στοιχειοθέτηση αν υπάρχει ουσιαστικός διαχωρισμός καν στο ανθρώπινο επίπεδο, ή οι διαφορές είναι παράγωγα της βιολογίας, της ιστορικής εποχής, των εκάστοτε συνθηκών. Ο φυλετικός διαχωρισμός επηρεάζεται σημαντικότερα από οτιδήποτε άλλο, από το επίπεδο γνώσεων, σύμφωνα με σύγχρονες αμερόληπτες έρευνες. Έτσι ο δρόμος που χάραξαν σπουδαίες γυναίκες και άνδρες διεκδικώντας ανθρώπινα δικαιώματα για όλους, μοιάζει η μόνη πραγματικότητα πέρα από δοξασίες, δόγματα και προκαταλήψεις.

Αν, επιστρατεύοντας λογική κοινή, ευαισθησία πραγματική και κρίση αμερόληπτη προσπαθούσα να την απαντήσω, να τί θάλεγα σήμερα:
Η πολιτική ταυτότητα του ανθρώπου ανεξαρτήτως φύλου, φυλής και βαθμού προσωπικής εξέλιξης καθορίζεται: α) Από την έμπρακτη θέση του στην κλίμακα των αδιαπραγμάτευτων κοινωνικών αξιών της δικαιοσύνης (ισονομία = ισότητα απέναντι στους νόμους), της δημοκρατίας (ισηγορία = ισότητα στις δυνατότητες του συμμετέχειν με γνώμη και πράξη την ψήφο) της δίκαιας αλληλεγγύης (ισοδικία = εξάλειψη των ανισοτήτων). Και β) από τη συνειδητή ανάληψη προσωπικής ευθύνης που απορρέει από την τήρηση ή μη των αξιών αυτών.

Όσο πιο εξουσιαστική αντίληψη αναπτύσσει κανείς σχετικά με τις βασικές αρχές που σημαίνει ότι το εγώ υποτάσσει το εμείς σ’ ένα παράλογα αναίσθητο αυτισμό, τόσο πιο χαμηλά τοποθετείται και βαθμολογείται. Όσο η στάση του αποδεικνύεται με έργα –πράξεις ότι τα δικαιώματα των άλλων αποτελούν εκμεταλλεύσιμη υπεραξία στη προσωπική επένδυση για εξουσία, τόσο η πολιτική ταυτότητα καταργείται κι αναδεικνύεται αργά ή γρήγορα η περιφρόνηση και παραμένει τελικά γυμνή η άσκηση βίας προς τους άλλους στην πορεία για εκπλήρωση του προσωπικού συμπλεγματικού στόχου.

Αντίθετα, όσο πιο συνειδητός και λογικός πολίτης γίνεται, τόσο περισσότερο αναγνωρίζει τα όρια της ελευθερίας του, όσο πιο αυτοσεβασμό έχει τόσο περισσότερο σέβεται κι αναγνωρίζει τα δικαιώματα όλων, όσο πιο δίκαια αλληλέγγυος είναι προς όσους χρειάζονται τη βοήθειά του, τόσο περισσότερο εξασφαλίζει τη δική του ευημερία, τόσο λιγότερο διακινδυνεύει τη δική του ασφάλεια, τόσο λιγότερο διασπαθίζει το κοινωνικό του κεφάλαιο. Και συγχρόνως έχει το δικαίωμα ως αυστηρός τοποτηρητής του δικαιώματος των άλλων να διεκδικεί την ανατροπή των υβριστών αυτών των δικαιωμάτων, μέχρι και την δίκαια τιμωρία τους.

Είναι αυτό το τελευταίο που τα κόμματα μέσα στην εξουσιαστική τους βουλιμία έχουν κυριολεκτικά καταβροχθίσει, καταργώντας στην ουσία το λόγο ύπαρξής τους. Γιατί όταν υποκαθιστούν το ανήκειν ως συμμετοχή με το ανήκειν ως ιδιοκτησία για εγωιστική χρήση, όχι μόνο υποτιμούν την ανθρώπινη νοημοσύνη αλλά προωθούν και παρωθούν τα μέλη που γίνονται οπαδοί στη νοοτροπία του όχλου, της άμορφης, παράλογης, αναίσθητης, δουλικής ανθρώπινης μάζας που ενδιαφέρεται μόνο να ικανοποιήσει ένστικτα κι όχι έλλογες ανάγκες ή επιθυμίες.

Έτσι καταργείται κάθε έννοια κοινωνίας ως σχέση και τα αποτελέσματα είναι εμφανή. Διαφθορά, διαπλοκή, αδικία, ανισότητα, ανασφάλεια, αταξία. Η ειρωνεία αυτής της εξέλιξης είναι ότι έρχεται ως αυτεπιστροφή να χτυπήσει πρώτα αυτούς τους άτρωτους που επέτρεψαν την πραγμάτωσή της μεγάλης προδοσίας με τις πράξεις ή παραλείψεις τους. Τα στερεότυπα υπαγορεύουν τη θεώρηση ταυτότητας υπαγορευομένης από τη Νέα Τάξη Πραγμάτων, από μια ακόμη πλευρά που μπορεί να αποσαφηνίσει την επιθετικότητα και τον ατομικίστικο ανταγωνισμό μέχρι εξοντώσεως του αντιπάλου (φυσική ή ψυχολογική), στη διεκδίκηση αποκλειστικά προσωπικών συμφερόντων. Εδώ θριαμβεύει το αγέρωχο «Νεοελληναράδικο» στυλ: ερμαφρόδιτο, άπληστα νεοπλουτικό, αγενές, απολίτιστο, θρασύ, ανενδοίαστο, ανεύθυνο και τελικά, αυτοκαταστροφικό.... Και δυστυχώς επικρατούν ανεξάρτητα από φύλο.

Πώς φθάσαμε ως εδώ; Πώς καλλιεργείται τόσο έντονα αυτό το στυλ-ύβρις στο κοινωνικό σύνολο, σε αντίθεση με την υποτιθέμενη αναζήτηση όλων για πρότυπα ποιότητας ζωής; Η πρώτη απάντηση περιλαμβάνει την Παιδεία: Η χώρα που τη γέννησε την αγνοεί παντελώς ως ουσία και ερίζει διαχρονικά με τον εαυτό της για τους τύπους: Ποιός (δικός μας) θα πάει πού (σε θέσεις επιρροής ή απλά θέση) χωρίς δεύτερη σκέψη αν είναι ο αξιότερος, ο καταλληλότερος σωστός...

Τι θα διδαχθούν οι νέοι και πώς από τα νηπιαγωγεία μέχρι το Πανεπιστήμιο, μέσα σ’ ένα κλειστοφοβικό πλαίσιο χειραγώγησης της γνώσης και διατίμησης του κόστους απόκτησης μέσω φροντιστηρίων παρά τη δωρεάν παιδεία, την εποχή της Ανοιχτής Διαδικτυακής Πληροφορικής Επανάστασης....

Η δεύτερη απάντηση περιλαμβάνει τη Δημόσια Διοίκηση. Ομολογώ ότι από πουθενά δεν υπάρχει ένδειξη ότι αυτό το αναίσχυντο, κακότροπο κράτος των λαμόγιων μπορεί κάποτε να μετατραπεί σε θεσμικά και οργανωτικά άρτιο, ευνομούμενο κι αποτελεσματικό σύστημα εξυπηρέτησης των πολιτών του αντί να είναι το χειραγωγημένο καθυστερημένο μέσο των εξουσιαστικών ορέξεων των πολιτικών του.



ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ - ΣΕΙΣΑΧΘΕΙΑ ΠΑΝΤΟΥ:
ΦΕΝΑΚΗ Ή ΕΛΠΙΔΑ;

Ας ξαναεπισκεφτούμε λοιπόν τις λέξεις που έρχονται από τόσο μακριά, κι ας προσπαθήσουμε με ίλεω, άδολα να λουστούμε το νόημά τους: Η αριστοτελική του «οίκου νομή» αποτελεί τη πρώτη προτεραιότητα όλων, αν θέλουμε να ζούμε σε μια συντεταγμένη πολιτεία. Μα όλων: Της κάθε νοικοκυράς που όπως νοιάζεται τί θα φάει η οικογένεια, θα νοιάζεται και για τα σκουπίδια της. Του κάθε δασκάλου που νοιάζεται για τη τάξη κι όχι για τα ιδιαίτερα. Του κάθε μαθητή που το σχολείο είναι φυτώριο γνώσης και κοινωνικότητας κι όχι μηρυκασμός άπεπτων άχρηστων κοινοτυπιών. Του κάθε φοιτητή που θέλει να μάθει τί θα προσφέρει στη κοινωνία κι όχι να καταφεύγει ή να ανέχεται τους άνανδρους τραμπουκισμούς πίσω από την ασυδοσία της κουκούλας και τη γελοιότητα ενός ασύλου μόνο για καταστροφή. Του κάθε υπαλλήλου που θα εξυπηρετεί άμεσα και γρήγορα τον ταλαίπωρο πολίτη. Του κάθε αγρότη που ο μόχθος του θα αμείβεται ανάλογα με τη ποιότητα του προϊόντος του κι όχι με άχρηστες κοστοβόρες επιδοτήσεις για άχρηστα προιόντα. Του κάθε γιατρού που θα φροντίζει χωρίς φακελάκι. Του κάθε στελέχους που θα προβάλλει ως απόδοση τη ποιότητα. Του κάθε βουλευτή που θα ενδιαφέρεται για το έργο κι όχι για τη μίζα. Του κάθε υπουργού που θα νοιάζεται για τον τόπο κι όχι για την ψήφο. Τον κάθε πρωθυπουργό που θάχει τα κότσια να ηγείται κι όχι να σέρνεται στη διαπλοκή και τη λάσπη με μοναδικό στόχο τη διατήρηση μιας λιπαρής, ανάξιας εξουσίας.

Ας μπορέσουμε να τη διακρίνουμε, την ελπίδα, από τον πάτο της απάθειας και μοιρολατρείας και ας την ανασύρουμε μπροστά μας, καθαρή από τα στρεβλά δώρα της Πανδώρας. Η αλήθεια της και το νόημα κρύβεται: Στην ομορφιά και τις πολιτισμικές δυνατότητες της χώρας μας που, αντί να τα ξοδεύουμε απερίσκεπτα λεηλατώντας το μέλλον των παιδιών μας, επιτρέποντας τη διαφθορά και τη διαπλοκή, να απαιτήσουμε δίκαιους θεσμούς, διαφανείς, που θα σέβονται όλοι χωρίς εξαίρεση και παράθυρα. Ίσως δεν χρειάζονται νέοι νόμοι. Ας καταργήσουμε όσους έπαψαν να έχουν σχέση με την εποχή, ας εφαρμοσθούν πρώτα άτεγκτα οι υπάρχοντες και αν χρειασθεί, ας νομοθετηθούν νέοι με φειδώ και συναίνεση, πίστη στο δίκαιο κι ελπίδα για την ανάδυση του καλύτερου μέσα από τη συλλογική σοφία. Η σύγχρονη τεχνολογία δίνει τα εργαλεία. Ας οπλίσουμε μ’ αυτά νέους άξιους πολίτες να ξεκινήσουν

Είναι καιρός να σκεφτούμε την αρχαία σεισάχθεια ως απόσειση του υλικού και άϋλου άχθους (βάρους)που έχουμε ασυλλόγιστα συσσωρεύσει, σαν χρέος και θηλιά στο λαιμό στα ανύποπτα παιδιά μας για τα οποία άλλωστε «τα κάναμε όλα»... Ας επενδύσουμε για αλλαγή, στη λογική της ισότητας στις ευκαιρίες, ιδιαίτερα των νέων για τους οποίους πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις μέσα από σύγχρονη, αποτελεσματική, ανθρωπιστική Παιδεία. Και στον ορθολογισμό της αξιοκρατίας στις επιλογές ατόμων και τις αποφάσεις του Κράτους, χωρίς στρεβλή δήθεν ανάπτυξη που διοχετεύει πόρους άδικα και ανήθικα στερώντας από τους πολλούς χάριν των λίγων. Προδίδοντας το περιβάλλον, αυτό το μοναδικής ομορφιάς περιβάλλον, που καταφέραμε να πνέει τα λοίσθια της καλαισθησίας, την ιστορία μας, τον ίδιο τον εαυτό μας, γιατί εμείς ζούμε σ το κόσμο που τους παραδίδουμε. Μου κάνει κατάπληξη, πόσο φροντίζουμε το πεπερασμένο μας σαρκίο, άπληστα συγκεντρώνοντας υλικά αγαθά και πόση προδοσία κλείνουν στη πραγματικότητα, απέναντι στη δική τους ζωή, που τους φορτώνουμε τα δικά μας χρέη στο τόπο στη ζωή στην ύπαρξη.

Ας ζητήσουμε σ’ αυτό τον ευλογημένο τόπο μια ανάπτυξη όχι σε βάρος του μέλλοντος. Μια ανάπτυξη με περιορισμό των ενεργειοβόρων κοστοβόρων μέσων κι επένδυση στον ήλιο, στον αέρα, στη βιοκαλλιέργεια. Μιαν ανάπτυξη με σεβασμό στο τόπο και στην ομορφιά, στη καλαισθησία και στη καλύτερη ποιοτικά παράδοση. Μια ανάπτυξη που θα στηρίζεται στην ανθρώπινη ευαισθησία που πρέπει να καλλιεργηθεί από την οικογένεια, την Παιδεία και την Πολιτεία, πιο συστηματικά πιο δίκαια, πιο λογικά, πιο ανθρώπινα εξ απαλών ονύχων, ώστε αυτή η γενιά που έρχεται να ετοιμαστεί καλύτερα και να καταφέρει περισσότερα σ’ έναν διαρκώς πιο αβέβαιο, απροσδόκητα και ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο.

Με την ενστάλαξη αισθήματος ευθύνης, κρίσης, φιλότιμου, αγάπης, λεβεντιάς, γιατί αυτόν τον τόπο «τον μικρό τον μέγα» που μας έλαχε να κληρονομήσουμε, με το τεράστιο πολιτισμικό κεφάλαιο πρέπει να παραδώσουμε «πολλώ κάρονες»στα παιδιά μας και στα παιδιά των παιδιών μας. Γιατί αλλιώς, αν ακολουθήσουμε τη λογική της σαγιονάρας, της αρπαχτής και του τσιμέντο να γίνει, μοιραίοι και άβουλοι κατευθυνόμαστε στην εξάλειψή μας.
Όχι πολύ αργά. Αύριο...


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 15 και 21 Ιανουαρίου 2009.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ