15.9.09

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Αποχαιρετώντας θριαμβευτικά το βασιλιά Αύγουστο

Διασχίσαμε αρκετά χιλιόμετρα για να τ’ ανταμώσουμε. Ήταν ακόμα εκεί, είχαν αντέξει άλλον ένα χρόνο. Ήταν ακόμα εκεί και μας υποδέχονταν όλους. Έστω και για μία φορά το χρόνο, για μία μόνο. Κι η χαρά τους ήταν τόσο μεγάλη που είχαν ανάψει όλα τα φώτα τους∙ τα εσωτερικά, όχi τα έξω. Κι ας έχασκαν τα παράθυρά τους ολάνοιχτα, σημάδι πως οι ένοικοί τους τα είχαν εγκαταλείψει οριστικά γι’ αλλού.
Εκεί τον αποχαιρετήσαμε το βασιλιά Αύγουστο∙ στα πλινθόκτιστα σπίτια του Κρανιώνα, τ’ ακατοίκητα εδώ και είκοσι πέντε χρόνια, που για μία φορά το χρόνο ξεγελιούνται πως περιμένουν επισκέπτες. Όχι για να μπουν στις καλές τους κάμαρες ούτε και στις καθημερινές τους, αλλά για να περπατήσουν στους στενούς δρόμους που τα περιβάλλουν. Και τον αποχαιρετήσαμε με μιαν υπέροχη συναυλία.
Στις πιο τιμητικές θέσεις της εκδήλωσης ήταν αυτά τα σπίτια τα φωτισμένα. Βάζοντας εμάς τους μη επίσημους σε λογής λογής σκέψεις γι’ αυτά:
Τα σπίτια έχουν κι αυτά ψυχή, δεν έχουν μόνο οι άνθρωποι που τα κατοικούν, όπως κακώς νομίζουμε. Είναι οι πιο αδιάψευστοι μάρτυρες της ζωής των ανθρώπων. Οι πιο αδιάψευστοι και ταυτόχρονα οι πιο σιωπηλοί, πράγμα τόσο σπάνιο στους ανθρώπους. Οι τοίχοι τους κι οι σκεπές τους έχουν δει στη διάρκεια της ζωής τους τους ανθρώπους που τα κατοικούν να χαίρονται και να λυπούνται, να γελάνε, να κλαίνε,…Να δακρύζουν άλλοτε από χαρά, άλλοτε από λύπη. Οι στέγες τους, σαν απαλές φτερούγες αγγέλων, έχουν σκεπάσει λογής λογής τρυφερά όνειρα. Έχουν τα σπίτια ζήσει αποχαιρετισμούς, καλωσορίσματα κι έχουν ακούσει πολλά : κουβέντες σοβαρές και λιγότερο σοβαρές κι αναστεναγμούς. Αναστεναγμούς μπροστά σε αδιέξοδα, αναστενάγματα από καημούς. Έχουν ζήσει και έρωτες. Έρωτες σαν τον προχτεσινό…
Καθόταν ο Ερωτόκριτος κάτω από το ανοιχτό παραθύρι της και της τραγουδούσε. Της τραγουδούσε του Έρωτα τις πίκρες και τα πάθη. Κι η Αρετή, σαν άκουσε το όμορφο λαγούτο,…
Κι οληνυκτίς που τραγουδεί τόσα πολλά ήρεσέ τση,
που ύπνον εις τα μάτια τση δεν ήβανε ποτέ τση.
Γι’ αυτό κι εγώ κρατούσα καρφωμένα τα μάτια μου στο φωτεινό της παράθυρο, προσμένοντάς την να φανεί. Γιατί σίγουρα πολλά κορίτσια του χωριού, όταν αυτό ζούσε ακόμα, είχαν ακούσει να τις τραγουδάνε (ανέφερε κάποια ονόματά τους στην πολύ τρυφερή και συγκινητική αφιέρωση που έκανε στο χαιρετισμό του ο Λάζαρος που σ’ αυτό το χωριό- όταν έσφυζε από ζωή- είχε μεγαλώσει), αλλά σαν το τραγούδι του προχτεσινού Ερωτόκριτου δεν πιστεύω πως αυτό το χωριό είχε ακούσει άλλη φορά. Αυτό πιστεύω. Γι’ αυτό περίμενα την Αρετούσα να προβάλει, μα το παράθυρο έμεινε αδειανό.
Όμως ο νεαρός με το λαγούτο του δεν το ‘βαλε κάτω. Τα έδωσε όλα. Κι εμείς δεν ξέραμε πραγματικά για ποιο απ’ όλα του τα χαρίσματα να τον παραδεχτούμε: για τη φωνή του; για το παίξιμο του λαούτου του; για τη σκηνική του παρουσία; ή για την ολοφάνερη αυθεντικότητά του; Για ποιο απ’ όλα του;
Σαν βοσκαρουδάκι ζούσε τη ζωή του ο Γιάννης Χαρούλης, ο Ερωτόκριτος της προχτεσινής βραδιάς στον Κρανιώνα, όταν ήταν αμούστακος. Αλλά είχε πάθος με το λαούτο. Ώσπου το έμαθε. Κι όχι απλά το έμαθε. Όταν παίζει, ο τρόπος που το κρατάει στα χέρια του δείχνει τον έρωτά του γι’ αυτό. Το κράτημά του τρυφερό, σαν το κράτημα της πολυαγαπημένης του. Κι όταν τρελαίνεται η τίγρη που έχει μέσα του, τότε τρελαίνεται και το χέρι του που ανεβοκατεβαίνει με τέτοιαν ορμή και τέτοιο πάθος στις χορδές. Κι είναι ακριβώς αυτή η στιγμή που αυτό το χέρι το σχεδόν μαγικό γίνεται ολόιδιο με πουλί πετούμενο, ένα πουλί που - αυτό ξέρει για ποιον ακριβώς λόγο- βουρλίζεται πάνω στις χορδές. Και βγάζει υπέροχες μουσικές.
Ξεκίνησα από το λαούτο. Η σειρά όμως δεν έχει καμιά σημασία. Γιατί θα έπρεπε να προτάξω τη φωνή του τη μεστή και ρωμαλέα σαν την ψυχή του την αναθρεμμένη ελεύθερα μέσα στη φύση του όμορφου νησιού του. Γέμισε τον τόπο με την υπέροχη φωνή του το μόλις 27 χρονών παλικάρι από την Κρήτη. Η φωνή του έγινε από την πρώτη στιγμή ο απόλυτος κυρίαρχος σ’ ολόκληρο το τοπίο γύρω του. Η φωνή του Χαρούλη κι η φωνή του ανθρώπου!... Αυτό το μουσικό όργανο που ξεπερνάει όλα τ’ άλλα.
Απλώς γιατί εκφράζει ψυχή. Την ψυχή εκείνου που την εκπέμπει. Αυτός είναι και ο λόγος που ο συγγραφέας, όταν ρωτήθηκε ποιο είναι το χαρακτηριστικό μιας γυναίκας που θα τον έκανε να την ερωτευτεί, υπέδειξε τη φωνή. Γιατί αυτή, περισσότερο κι από τα μάτια που λένε πως καθρεφτίζουν τον εσωτερικό κόσμο του καθενός, εξωτερικεύει όλα όσα κρύβουμε μέσα μας. Αυτή, περισσότερο απ’ όλα τ’ άλλα χαρακτηριστικά μας, μας προδίδει. Ενώ όλα τ’ άλλα θα μπορούσαν και να ξεγελάσουν…
Τα τραγούδια του…Αν είναι αλήθεια αυτό που είχε πει κάποτε μία από τις πολύ καλές μας τραγουδίστριες, πως κάθε φορά που γράφεται ένα καλό τραγούδι-άρα ίσως και όταν αυτό τραγουδιέται- παίρνει ανάσα η ανθρωπότητα, τότε από τα τραγούδια που ακούστηκαν εκείνο το βράδυ στα εγκαταλειμμένα πλινθόκτιστα σίγουρα θα ανάσανε πολλές φορές η ανθρωπότητα∙ θα πήρε πολλές ανάσες μια ανθρωπότητα καταπτοημένη κι ίσως και απελπισμένη από τα όσα εμείς της προκαλούμε. Τα ατελείωτα.
Ο Γιάννης Χαρούλης τα έδωσε όλα προχτές και είχε να δώσει πολλά. Το έδειχναν όλα του. Γι’ αυτό χρωστάμε συγχαρητήρια στο Δήμο της περιοχής κυριότατα για την επιλογή του κι έπειτα και για τη διοργάνωση. Άλλα συγχαρητήρια χρωστάμε στον άνθρωπο που είχε την αρχική ιδέα, αν δεν κάνω λάθος το Χρήστο, που από τα κείμενά του φαίνεται πόσο πολύ αγαπάει το καλό ελληνικό τραγούδι και πόσα πολλά έχει κερδίσει από αυτήν του την αγάπη. Και τον συγχαίρω γιατί πάντοτε θαύμαζα το αισθητήριο εκείνων που, βλέποντας ένα χώρο φαινομενικά αδιάφορο, κατεβάζουν τόσο λαμπρές και ξεχωριστές ιδέες. Κι η ιδέα, η τόσο τρυφερή και ωραία, να ζωντανεύει έστω και για μια βραδιά το χρόνο ένα χωριό, που κάποτε ερήμωσε, με έναν τόσο γλυκό τρόπο, με το τραγούδι, ήταν και είναι μια πολύ ωραία ιδέα.
Και, καθώς ο ξεχωριστός και ιδιαίτερα ελπιδοφόρος κι επίσης ιδιαίτερα αγαπημένος μας τραγουδιστής –αυτό και να ‘θελα να το κρύψω δε θα το κατάφερνα- συνηθίζει να λέει πως η μουσική-μαζί και τα τραγούδια- σίγουρα δεν μπορεί να λύσει τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας, αλλά «λύνει του καθενός έναν κόμπο μέσα του για μια στιγμή», νιώθω την ανάγκη να ξεκαθαρίσω πως πάντοτε αυτή πίστευα πως είναι η εξαιρετική δύναμη του καλού τραγουδιού. Μια δύναμη που ο ίδιος ο τραγουδιστής φυσικά την υποψιάζεται για τα δικά του τραγούδια, είναι σίγουρος πως υπάρχει, αλλά δεν είναι σε θέση να τη γνωρίζει με ακρίβεια. Όμως, εμείς οι ίδιοι που τον –αλλά και τους- αγαπάμε ξέρουμε ποιους ακριβώς κόμπους μέσα μας σε πολύ συγκεκριμένες στιγμές της ζωής μας χαλαρώσαμε με τη βοήθεια αγαπημένων μας τραγουδιών τους.
Και γι’ αυτό τους αγαπάμε τόσο…

Στην όμορφη φοιτητριούλα με τη φωτογραφία του Χαρούλη στην μπλούζα.
Που τραγουδούσε όλα τα τραγούδια του τόσο όμορφα και με τόσο πάθος…

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 10 Σεπτεμβρίου 2009, αρ. φύλλου 507

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ