8.10.14

ΟΔΟΣ: ...πού την κεφαλήν κλίνη.


ΟΔΟΣ 3.7.2014 | 747

Η (αναμενόμενη από εβδομάδα σε εβδομάδα) απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την τύχη του ιστορικού κτηρίου στο άλλοτε στρατόπεδο «Μαθιουδάκη», φαινομενικά τουλάχιστον δείχνει να είναι το μοναδικό γεγονός που θα καθορίσει την ύπαρξη ή τον από προσώπου γης αφανισμό, του στρατώνα.

Σε αυτό το χρονικό στάδιο, στην πραγματικότητα όμως, δεν θα σηματοδοτήσει τίποτε περισσότερο παρά (μόνο) το τέλος της δικαστικής έρευνας. Μιας υπόθεσης δικαστικής καθημερινότητας, ίσως και ρουτίνας, με την οριστική απάντηση στο εάν ο παλιός «στρατώνας» διαθέτει (ή όχι) στοιχεία διατηρητέου κτίσματος. Όχι μόνο για την αρχιτεκτονική του, αλλά και για την ιστορία. Και στο ερώτημα εάν ο αρμόδιος υπουργός, έσφαλε ή όχι. Ταυτόχρονα θα σημάνει επισφράγιση μιας περιόδου με σημαντικό ιστορικό βάρος και σημασία για την Καστοριά. Με οποιαδήποτε έκβαση της σχετικής δίκης.

Αν για παράδειγμα, σύμφωνα με την έως τώρα εισήγηση της πλειοψηφίας του δικαστικού τμήματος, ακυρωθεί η υπουργική απόφαση που απέρριψε την πρόταση χαρακτηρισμού του ως διατηρητέου, τότε και μόνο αυτό το ενδεχόμενο, θα έχει την αξία του. Ειδικά σε ένα τόπο σαν την Καστοριά, που «έχασε» στο παρελθόν πολλά από τα σημαντικά ιστορικά της μνημεία, ιδιωτικά αλλά προπαντός δημόσια (π.χ. το παλιό Γυμνάσιο, σχεδόν για παρόμοιους λόγους), όπως και μεγάλο μέρος των βυζαντινών τειχών της. Πάντοτε εξ αιτίας της ολιγωρίας, της αδιαφορίας, της άγνοιας, της πολιτικής συναλλαγής, αλλά και της περιφρόνησης της νομιμότητας.

Όχι μόνο των κρατικών και δημόσιων Αρχών ή όσων διαχειρίζονται κειμήλια (πχ βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες), αλλά και των ιδιωτών. Που ειδικά αυτοί αφήνουν κάκιστα παραδείγματα και με τον τρόπο τους κατέστρεψαν την Καστοριά: Αφού προηγουμένως καταχράστηκαν κάθε σπιθαμή και εκατοστό γης στο εσωτερικό τμήμα της παλιάς πόλης, στην συνέχεια την εγκατέλειψαν και άρον-άρον εποίκησαν τις επεκτάσεις της με σημαντικό κόστος και συνέπειες. Η Καστοριά έγινε αβίωτη και υποβαθμίστηκε ραγδαία ως σύνολο αξιών και μεγεθών.

Ακόμη σε μια τέτοια περίπτωση (σωτηρίας του κτηρίου) όπως είναι φυσικό, αναμένεται ότι κάποιοι έως τότε αδιάφοροι ή και εχθρικοί, θα ανακαλύψουν ξαφνικά την αξία του Στρατώνα, που το έχτισαν γάλλοι αρχιτέκτονες και μηχανικοί δέκα χρόνια πριν την ανέγερση του (παλιού) Γυμνασίου στην Κουμπελίδικη.

Στις προηγούμενες ημέρες μετά την τελική συζήτηση της υπόθεσης από το τμήμα του ανώτατου διοικητικού δικαστηρίου της χώρας, στο οποίο παραπέμφθηκε η υπόθεση, για μια ακόμη φορά διαφάνηκε η βαθειά διαίρεση της Καστοριάς σε δυο χώρους – κόσμους αισθητικής και πολιτικής αντίληψης. Δυο αυθύπαρκτους κόσμους αυτόνομους και απολύτως διακριτούς από τους απλά αδιάφορους.

Από την μια πλευρά, σε ιδιαίτερα προβεβλημένη θέση, βρίσκονται όσοι, στα ΜΜΕ ή στα υπόλοιπα βήματα δημόσιου λόγου, πρωτοστατούσης της κυρίας Μ. Αντωνίου αλλά και των υπόλοιπων αιρετών (οι περισσότεροι των οποίων μάλιστα απέτυχαν να επανεκλεγούν, ή απεσύρθησαν),  νομίζοντας ότι υπηρετούν την Ελληνική Αστυνομία, με αναφορές και σχόλιά τους, δεν έπαψαν να προβάλλουν μονόπλευρα το ζήτημα. Και μάλιστα με τρόπο που θα κάποιος θα μπορούσε να πιστέψει ότι το πρόβλημα βρίσκεται αλλού.

Ότι είναι ζήτημα αντιπαράθεσης της Ελληνικής Αστυνομίας με μια ομάδα πολιτών υπερευαίσθητης, μάλλον αντιεξουσιαστικής τάσης, η οποία με…  πρόσχημα την «δήθεν» αξία του «οθωμανικού» κτηρίου, όπως με σαφείς υπαινιγμούς χαρακτηρίζουν τον παλιό Στρατώνα, προσπαθεί με δικαστικούς «ακτιβισμούς» να στερήσει την Ελληνική Αστυνομία από το δικαίωμά της στο νέο κτήριο.

Επικαλούνται την σημειολογία του «οθωμανικού» κτίσματος, προφανώς αγνοώντας ότι όπως και εκατοντάδες άλλα αδιαμφισβήτητα διατηρητέα, οθωμανικό κτίσμα είναι μέχρι και ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο κανείς δεν διανοείται να σκεφθεί την κατεδάφισή του.

Και όμως η αλήθεια δεν είναι όπως την παρουσιάζουν οι δηλωσίες «φίλοι» της Ελληνικής Αστυνομίας, αφού όλοι αντιλαμβάνονται ότι και αυτή όπως κάθε είδους ιδιωτική και δημόσια υπηρεσία, αξίζει καλύτερες συνθήκες. Μόνο που το πρόβλημα, δεν βρίσκεται σ’ αυτό το ζήτημα.

Η κατάσταση αποτελεί βεβαίως θλιβερό θέαμα και άκουσμα αυτών που συμμετέχουν σε ένα λιβάνισμα, το οποίο παρασύρει στην ίδια λογική μερικά στελέχη της Ελληνικής Αστυνομίας που έχουν οχυρωθεί πίσω από απλοϊκά στερεότυπα του είδους: φίλος του κτηρίου = αντίπαλος της Αστυνομίας. Και δεν δείχνουν να έχουν αντιληφθεί επαρκώς (αν όχι καθόλου) το αληθινό διακύβευμα.

Από την άλλη πλευρά τοποθετούνται βεβαίως όσοι με επικεφαλής ένα σωματείο, συντάχθηκαν στην προσπάθεια διάσωσης ενός ύστατου κτηρίου, με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και ιστορική αξία για την Καστοριά, ένα μνημείο, ιστορικό ακόμη και για την μεταπολεμική του χρήση, το οποίο θα μπορούσε επιπλέον να φανεί χρήσιμο και να αξιοποιηθεί ακόμη περισσότερο (απ’ όσο όταν ήταν απλός στρατώνας) για τις μελλοντικές γενιές και πολιτιστικές δραστηριότητες.

Έτσι με αφορμή την υπόθεση αυτή, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης και της περιοχής που καταγράφτηκε κοινωνική κίνηση, χωρίς ταξικά ή άλλα ανάλογα κίνητρα. Στην κίνηση αυτή συμπαρατάχθηκαν δεκάδες και εκατοντάδες ακόμη πρόσωπα, από την Καστοριά (και όχι μόνο) χωρίς άλλες ταυτότητες, χωρίς οικονομικό συμφέρον έστω και ανιδιοτελές, παρά μόνο για την προστασία της αρχιτεκτονικής και ιστορικής κληρονομιάς της Καστοριάς.

Σε μια θετική εξέλιξη για τον χαρακτηρισμό του κτηρίου, όλα αυτά θα καταγραφούν και θα αποτελέσουν ζήτημα ιστορικής ανάλυσης. Ταυτόχρονα, η Ελληνική Αστυνομία θα αναζητήσει διέξοδο στο ζήτημα της ανέγερσης του νέου αστυνομικού μεγάρου, δεδομένου ότι κανένα αδιέξοδο δεν προκαλείται από την δικαιοσύνη και την νομιμότητα.

Άλλωστε από την πρώτη στιγμή, οι θιασώτες της κατεδάφισης, ισχυρίζονταν ότι έστω και μόλις μια ημέρα καθυστέρησης θα αρκούσε για την ματαίωση του έργου αυτού. Όμως παρά το γεγονός ότι πέρασαν πολλοί μήνες από τότε που άρχισαν να κινδυνολογούν, καμμιά καταστροφή δεν προκλήθηκε από την αναστολή.

Έτσι το αληθινό ζήτημα, εστιάζεται στο ερώτημα τι θα συμβεί, αν για παράδειγμα, το Συμβούλιο Επικρατείας αποφανθεί, ότι καλώς είχε η υπουργική απόφαση και σωστά δεν κρίθηκε διατηρητέο το κτήριο. Διότι σε μια τέτοια περίπτωση που φαινομενικά θα μοιάζει με «νίκη» των οπαδών της κατεδάφισης και της καταστροφής του κτηρίου, το ζήτημα είναι τι θα πράξει ο Δήμος Καστοριάς και οι λοιπές αρμόδιες αρχές.

Διότι ήδη έχει κριθεί από το αρμόδιο διοικητικό δικαστήριο, ότι η άδεια κατεδάφισης που υπάρχει είναι παράνομη, άκυρη και κακώς εκδόθηκε και για τον λόγο αυτό, δεν χορηγεί δικαίωμα καταστροφής του.

Έτσι όμως σε μια τέτοια περίπτωση, η ευθύνη θα περάσει στις πλάτες του Δήμου Καστοριάς, που θα κληθεί να αναλάβει την ευθύνη της απόφασης για την έκδοση άδειας κατεδάφισης, ή την απόρριψη σχετικού αιτήματος. Με αποτέλεσμα ο νεοεκλεγείς δήμαρχος κ. Ανέστης Αγγελής, με την ομάδα και την πλειοψηφία του, να βρεθεί για πρώτης ίσως φορά, τετ-α-τετ με την σκληρή και αμείλικτη εικόνα και την πραγματικότητα μιας Καστοριάς, που δεν γνωρίζει πού βρίσκεται, ούτε πού την κεφαλήν κλίνη.



  • ποῦ τήν κεφαλήν κλίνω < από την ευαγγελική περικοπή: καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς, Αἱ ἀλώπεκες φωλεοὺς ἔχουσιν καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατασκηνώσεις, ὁ δὲ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἔχει ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ (Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο, η' 8• πβ. Κατά Λουκάν θ' 58). Η φράση όμως παραδίδεται μεταγενέστερα και με απαρέμφατο (κλῖναι): Ὁ δέ φησιν, Ἐν τοῖς μὲν ἀληθείᾳ ὑπηκόοις οὐκ ἔχω ἐγὼ ποῦ τὴν κεφαλὴν κλῖναι (Ιωάννης της Κλίμακος, Λόγος ΙΓʹ) και Δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, [ἵνα κρύψω ἐν τάφῳ,] ὅτι οὐκ ἔχει ὁ ξένος τὴν κεφαλὴν ὅπου κλῖναι. (Γεώργιος Ακροπολίτης, Στιχηρὸν ψαλλόμενον τῷ ἁγίῳ καὶ μεγάλῳ σαββάτῳ)


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 3 Ιουλίου 2014, αρ. φύλλου 747


Επιλογή σχετικών κειμένων:

5 σχόλια:

  1. Ανώνυμος7/10/14

    "...ο νεοεκλεγείς δήμαρχος κ. Ανέστης Αγγελής, με την ομάδα και την πλειοψηφία του, να βρεθεί για πρώτης ίσως φορά, τετ-α-τετ με την σκληρή και αμείλικτη εικόνα και την πραγματικότητα μιας Καστοριάς, που δεν γνωρίζει πού βρίσκεται, ούτε πού την κεφαλήν κλίνη".
    -Μήπως δεν γνωρίζουν και οι ίδιοι Αντιδήμαρχοί του, πού βρίσκεται το Μαθιουδάκη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος11/10/14

    το διάβασα το κείμενο και για ακόμη μια φορά φλυαρείτε ασυστόλως και αδιακρίτως...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Κ.Χ.11/10/14

    Μια χαρά τα γράφει η ΟΔΟΣ. Τέτοια θέματα χρειάζονται εκτενή αναφορά και παρρησία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος11/10/14

    Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες :
    Στην αρχή μιλάει για διαίρεση και στο τέλος για ΜΙΑ Καστοριά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος12/10/14

    @2
    Προφανώς είσαι ο τελευταίος ψηφοφόρος που της έμεινε στην Καστοριά.

    Υ.Γ.
    Της Μαρίας εννοώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ