ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Στον πλανήτη των αντιθέσεων

Στην πατρίδα μας, την Ελλάδα
Γιατί έπαψαν να γελάνε τα παιδιά…

Μεγάλη πανευρωπαϊκή έρευνα που έγινε και στη χώρα μας και είχε ως στόχο να μελετήσει το « βαθμό ευτυχίας» των σημερινών εφήβων έδειξε «φτωχή ποιότητα ζωής», αφού τα χαρακτηριστικά των δικών μας παιδιών είναι ο περιορισμένος ελεύθερος χρόνος, η μέτρια σωματική ευεξία και οι προβληματικές σχέσεις με τους γονείς. Η έρευνα, επίσης, απέδειξε ότι τα Ελληνόπουλα είναι πολύ πιο πίσω στη σωματική ευεξία, αλλά και στην ψυχολογική, καθώς το υπερφορτωμένο εξωσχολικό τους πρόγραμμα (τα κάθε λογής φροντιστήρια) δεν τους αφήνει χρόνο για κοινωνικές σχέσεις και ψυχαγωγία. Επιπλέον, οι έφηβοι μαθητές μας σε ποσοστό 22,3% δηλώνουν πως δεν μπορούν να μιλήσουν στους γονείς τους όποτε θέλουν, λόγω της πολύωρης απουσίας τους από το σπίτι.( ΕΤ-WEEKLY,30/3/2008)

Στην Κόκκινη Ζώνη της Φτώχειας του Ο.Η.Ε.

Από το ημερολόγιο μιας εθελόντριας, της κ.Ολυμπίας Παπαγιαννακοπούλου, που βρέθηκε στο κρατίδιο του Μπενίν στο πλαίσιο του προγράμματος «Διακοπές αλληλεγγύης», με το οποίο όποιος Ευρωπαίος θέλει διαθέτει ένα μέρος ή ολόκληρες τις διακοπές του για να προσφέρει επιτόπια βοήθεια στους πληθυσμούς της Αφρικής:
«Εδώ οι άνθρωποι ζουν το πολύ 55 χρόνια. Χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, χωρίς ενημέρωση για όσα συμβαίνουν στον υπόλοιπο κόσμο, χωρίς νερό και τρόφιμα, ο χρόνος έχει άλλη διάσταση.(…) Τα παιδιά που πηγαίνουν σχολείο διαβάζουν το βράδυ με το φως από τις 1.000 λάμπες πετρελαίου που τους μοίρασε η Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ) «Χίλιες λάμπες».

Μπήκα σε μια τάξη με σιδερένια παράθυρα, που ευτυχώς μένουν ανοιχτά, και οροφή από αλουμίνιο(και προφανώς αμίαντο!). Δύο μεγάλοι πίνακες, μία λεκάνη με νερό για τα σφουγγάρια, ένα τραπέζι με πλαστικό μουσαμά για μένα και πάγκοι αντικριστοί για τα παιδιά,15 ξυπόλητοι πιτσιρικάδες από 8-13 χρόνων που κανείς τους δε μοιάζει περισσότερο από 10 ετών. Φοράνε στολή χακί-φόρεμα τα κορίτσια και σορτς με πουκάμισο τα αγόρια-καταλερωμένη και σκισμένη. Τα χεράκια είναι πασαλειμμένα με υπολείμματα μάνγκο, οι μύτες τρέχουν, τα χαμόγελα είναι πλατιά και τα μάτια φωτεινά! Πανέμορφα παιδάκια σε ένα πανάθλιο περιβάλλον…

Κάθε πρωί τα πιτσιρίκια μας περιμένουν έξω από την πόρτα. Η πορεία μέχρι το σχολείο γίνεται με τραγούδια και γέλια. Το μόνο σκοτεινό σημείο αυτής της καθημερινής πορείας είναι τα σκουπίδια(…).Η μέρα περνάει γρήγορα με ανάγνωση, αντιγραφή και ορθογραφία. Απλά πράγματα, με πολλές επαναλήψεις. Στο τέλος αριθμοί. Το γεγονός και μόνον ότι κάποιος ασχο- λείται συστηματικά μαζί τους και ξεχωριστά με το καθένα, κάνει θαύματα.

Κάθε τάξη έχει 45-50 παιδιά. Τα βιβλία είναι άχαρα κι ασπρόμαυρα με μεγάλα κείμενα. Το εκπαιδευτικό σύστημα, ξενόφερτο-δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Οι μισθοί των δασκάλων 60-80 ευρώ το μήνα, πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες δεν υπάρχει, τα μέσα μηδαμινά. Έτσι απευθύνονται μόνο στους λίγους ευφυέστερους και επιβάλλονται με πολύ ξύλο…

Τα παιδιά πεινάνε. Στα διαλείμματα, αν δε βρεθεί κάτι να φάνε, δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το μάθημα. Υπάρχουν φορές που τα παίρνει ο ύπνος στα θρανία. Τις πρώτες μέρες δεν το είχαμε καταλάβει. Τώρα στέλνουμε ένα δύο παιδιά στην αγορά, παίρνουν για όλους τηγανητό ρύζι ή καλαμποκίσιο χυλό.

Ύστερα από τις τρεις πρώτες μέρες στο σχολείο διαπιστώσαμε ότι ο χρόνος δεν επαρκεί. Αποφασίσαμε τα βράδια να έρχονται στο σπίτι τα μεγαλύτερα παιδιά, του γυμνασίου , και τους κάνουμε ιδιαίτερα γαλλικά, αγγλικά και μαθηματικά. Εγώ έχω αναλάβει τον Ζιλμπέρ,16 χρόνων, έξυπνος και ιδιαίτερα καλό παιδί. Οι γονείς του μένουν σ’ ένα χωριό 20 χλμ. μακριά. Για να συνεχίσει, ασχολείται με τις δραστηριότητες της ΜΚΟ και η οργάνωση του εξασφαλίζει στέγη κι ένα πιάτο φαγητό. Όταν τελειώνουμε το μάθημα, μου λέει τα όνειρά του. Θέλει να γίνει κοινωνικός λειτουργός και να δουλέψει στην ίδια Οργάνωση. Γι’ αυτό όμως θα πρέπει από τον ερχόμενο Οκτώβρη και για τρία χρόνια να πάει στο λύκειο της πρωτεύουσας, 60 χλμ. μακριά. Πού θα μένει, ποιος θα πληρώνει για τα βιβλία του και τι θα τρώει; Του ζήτησα να μου πει μερικά βιβλία που θα μπορούσα να του στείλω από την Ευρώπη και μου έδωσε ένα χαρτάκι. Το ένα από αυτά είναι η «Απολογία του Σωκράτη»! (…)
Κάνουμε και κάποιες προσπάθειες να τα εκπαιδεύσουμε σε θέματα καθαριότητας. Τους αγοράσαμε οδοντόβουρτσες και τους δείξαμε πώς να πλένουν τα δόντια τους, έστω και με σκέτο νερό. Ο παραδοσιακός τρόπος είναι να μασάνε τη ρίζα ενός φυτού…(…)
Τα παιδιά θέλουν να με αγγίζουν. Μου πιάνουν τα μαλλιά, το πρόσωπο και τα χέρια. Παίζουν ακολουθώντας με τα δαχτυλάκια τους τις φλέβες των χεριών μου!(…)

Οι μέρες περνάνε- η θλίψη της αναχώρησής μας φαίνεται στα πρόσωπα των παιδιών. Όμως έχουμε σαφείς οδηγίες! Δεν πρέπει να δημιουργήσουμε δεσμούς αφοσίωσης, κυρίως για να τα προστατέψουμε. Το Σάββατο 30 Μαρτίου αποχαιρετήσαμε τα παιδιά και τους μεγάλους της πόλης. Αν μου ζητήσουν, μόλις γυρίσω, να περιγράψω με λίγες λέξεις τις πιο έντονες εντυπώσεις μου από την Αφρική, τι θα έλεγα;
Ότι ο χρόνος εδώ δεν υπάρχει, ότι το πέρασμα της μέρας στη νύχτα είναι σαν να σβήνεις διακόπτη, ότι τόση χαρά δεν έχω ξανασυναντήσει κι ότι αυτά τα παιδιά είναι πολύ όμορφα!»(http://olympiaunblogfr198 1.unblog.fr)

Κάθε δικό μου σχόλιο από δω και πέρα θα ήταν εντελώς περιττό. Από δω και πέρα εσείς αναλύστε, συσχετίστε, δώστε τις εξηγήσεις σας, βγάλτε τα συμπεράσματά σας.
Δεν είναι εύκολο να καταλήξετε. Κι εγώ δεν έχω καταφέρει ακόμη να καταλήξω με ασφάλεια κάπου. Όμως αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε, δε συμφωνείτε;

Καλή Ανάσταση σε όλους μας…
Σόνια Ευθυμιάδου-Παπασταύρου

[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 24.4.2008, Μ. Πέμπτη]