Η επιστημονική επιτροπή διαχείρισης της κρίσης από τον covid-19 του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, απαντά σε ερωτήματα που τίθενται καθημερινά από τους πολίτες για την έγκαιρη και επιστημονική ενημέρωσή τους:
Μπορεί να κολλήσουμε τον κορωνοϊό Covid-19
αγγίζοντας μολυσμένες επιφάνειες;
Ναι, ιδιαίτερα όταν στη συνέχεια ακουμπάμε το πρόσωπό μας. Φαίνεται ότι ο ιός μπορεί να επιβιώσει και έξω από το ανθρώπινο σώμα.
Όσο επεκτείνεται η διάδοση του νέου κορωνοϊού τόσο μεγαλώνει και ο φόβος μας να αγγίζουμε επιφάνειες. Είναι οικείες οι σκηνές ανθρώπων που ανοίγουν τις πόρτες με τον αγκώνα ή εργαζόμενων που συνεχώς καθαρίζουν την επιφάνεια των γραφείων τους. Επιπρόσθετα, εργαζόμενοι με ειδικές στολές ψεκάζουν με απολυμαντικά ανοιχτούς και κλειστούς χώρους, όπως γραφεία, καταστήματα, νοσοκομεία. Καλό θα ήταν να καθαρίζονται και τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης τουλάχιστον μία φορά στο τέλος της ημέρας.
Όπως και άλλοι ιοί του αναπνευστικού, ο Covid-19 μπορεί να μεταδοθεί διαμέσου μικροσκοπικών σταγονιδίων που προέρχονται από τη μύτη και το στόμα ανθρώπων που μολύνθηκαν. Με έναν και μόνο βήχα απελευθερώνονται περίπου 3000 σταγονίδια. Αυτά «προσγειώνονται» σε άλλους ανθρώπους, στα ρούχα και σε επιφάνειες. Μικρότερα, όμως, μπορεί να παραμένουν στον αέρα. Επιπρόσθετα, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός αποβάλλεται από τους ασθενείς με τα κόπρανα για μεγάλο χρονικό διάστημα και για το λόγο αυτό πλύνετε σχολαστικά τα χέρια σας μετά την τουαλέτα.
Διακεκριμένοι ιολόγοι έχουν δείξει ότι ο ιός μπορεί να επιβιώνει στα σταγονίδια για περίπου τρεις ώρες μετά την έξοδό τους με το βήχα. Μικροσταγονίδια (1-5 μm, λεπτότερα από τρίχα) μπορεί να αιωρούνται για αρκετές ώρες στον αέρα.
Άλλες μελέτες έδειξαν ότι ο ιός επιβιώνει περισσότερο σε ορισμένες επιφάνειες, όπως στο χαρτόνι έως και 24 ώρες και μέχρι και 2-3 ημέρες σε πλαστικές και ανοξείδωτες επιφάνειες. Καθαρίστε τακτικά το κινητό σας και όλες τις σκληρές επιφάνειες εργασίας.
Έχει βρεθεί ότι οι κορωνοϊοί αδρανοποιούνται στο λεπτό όταν οι επιφάνειες απολυμαίνονται με οινόπνευμα περιεκτικότητας 60-70% ή με υπεροξείδιο του υδρογόνου 0.5%.
Τα ρούχα και άλλες επιφάνειες είναι δυσκολότερο να απολυμανθούν. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πόσο επιβιώνει ο νέος ιός. Πλύσιμο των ρούχων σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 60οC φαίνεται λογικό ότι μπορούν να είναι αποτελεσματικό για την απολύμανση.
Συνεπώς, η ικανότητα του νέου κορωνοϊού να παραμένει για αρκετό χρόνο στις επιφάνειες υπογραμμίζει την επιμελή υγιεινή των χεριών και το καθάρισμα των επιφανειών.
Πως ξέρω ότι έχω κολλήσει
τον κορωνοϊό;
• Τα δύο συνηθέστερα συμπτώματα της λοίμωξης από κορωνοϊό είναι ο επίμονος ξηρός βήχας, κατά κανόνα μαζί με πυρετό. Εάν φταρνίζεστε ή έχετε καταρροή (μύτη που τρέχει) ή πονοκέφαλο είστε ασθενής, αλλά πιθανότατα όχι από κορωνοϊό.
• Πόσο ψηλός πυρετός;
• Πάνω από 37.8ο C. Είναι σίγουρο ότι θα το καταλάβετε ότι ανεβάζετε πυρετό.
• Τι σημαίνει επίμονος ξηρός βήχας;
• Βήχας επίμονος χωρίς να παράγονται πτύελα, φλέγμα ή βλέννα. Εάν παρατηρήσετε το χαρτομάντιλο που βήξατε δεν έχετε αποβάλλει πτύελα ή κολλώδη ουσία. Ο βήχας κατά κανόνα είναι επίμονος, δεν σχετίζεται με το τσιγάρο ή με το αίσθημα ότι θέλουμε να καθαρίσουμε τη φωνή μας.
Εάν έχετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα θα χρειαστεί να μείνετε σπίτι τουλάχιστον για 14 ημέρες εάν είστε μόνος σας. Εάν ζείτε με άλλους, και εκείνοι πρέπει να μείνουν εντός για τουλάχιστον 14 ημέρες.
Εάν τα συμπτώματά σας χειροτερεύουν ή δεν υποχωρούν ή εάν εμφανίσετε δύσπνοια επικοινωνήστε άμεσα με το γιατρό σας που θα σας συμβουλεύσει για τα επόμενα βήματα.
Έχω άσθμα. Τι πρέπει να κάνω τώρα
με την επιδημία του Covid-19;
Η λοίμωξη από τον κορωνοϊό Covid-19 μπορεί να απορρυθμίσει το άσθμα, όπως όλες οι ιογενείς λοιμώξεις, ιδιαίτερα εάν το άσθμα σας δεν είναι καλά ελεγχόμενο με την κατάλληλη αγωγή. Ως βασική αρχή πρέπει να συνεχίζετε κανονικά τη θεραπεία με όλα τα εισπνεόμενα φάρμακα που σας έχει χορηγήσει ο γιατρός σας. Το ήπιο-μέτριο άσθμα που έχουν οι περισσότεροι ασθενείς στην Ελλάδα, δεν αποτελεί σοβαρή πνευμονοπάθεια όταν ελέγχεται με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.
Πώς μπορώ να ξεχωρίσω τα χρόνια συμπτώματα από το άσθμα μου από τη λοίμωξη από Covid-19;
Οι περισσότεροι ασθενείς με άσθμα και αλλεργικό προφίλ είναι κατά κανόνα εξοικειωμένοι με τα συμπτώματα που εμφανίζουν τακτικά (σε ετήσια ή εποχιακή βάση). Εάν εμφανίζετε τα συνηθισμένα σας συμπτώματα, όπως το φτέρνισμα και η ρινική καταρροή και συμφόρηση, ο συριγμός ("σφύριγμα") στην αναπνοή, το βάρος στο στήθος, η δύσπνοια και ο έντονος βήχας (ιδιαίτερα με την αλλαγή των καιρικών συνθηκών ή την άσκηση), πιθανότατα αυτά τα συμπτώματα να οφείλονται στο άσθμα σας και πρέπει να ρυθμίσετε κατάλληλα την αγωγή που ήδη λαμβάνετε σε συνεργασία με τον Πνευμονολόγο σας. Αντίθετα, εάν εμφανίσετε πυρετό, καταβολή, μυαλγίες, αλλαγή των χαρακτηριστικών του βήχα σας ή/και συμπτώματα από το γαστρεντερικό (εμέτους ή διάρροιες), πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας γιατί θα μπορούσαν να είναι ενδείξεις λοίμωξης.
Να παίρνω εισπνεόμενη κορτιζόνη ή θα μου προκαλέσει ανοσοκαταστολή και θα κινδυνεύσω περισσότερο από τον Covid-19;
Η εισπνεόμενη κορτιζόνη αποτελεί τη βάση της θεραπείας του άσθματος και δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί ανοσοκαταστολή. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα φάρμακα που δίνονται στους ασθενείς με άσθμα. Πρέπει να συνεχίζετε κανονικά τη θεραπεία σας, σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας, ώστε να διατηρείτε τον έλεγχο του άσθματος. Εάν το άσθμα σας είναι εκτός ελέγχου, κινδυνεύετε πολύ περισσότερο από ιογενείς λοιμώξεις, όπως και από αυτή που προκαλείται από τον κορωνοϊό Covid-19. Τα ρινικά σπρέι κορτιζόνης για τη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας πρέπει, επίσης, να συνεχίζονται σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού.
Έχω σοβαρό άσθμα και παίρνω βιολογικούς παράγοντες. Τι πρέπει να κάνω;
Δεν υπάρχουν ενδείξεις σήμερα ότι η χρήση των διαθέσιμων βιολογικών παραγόντων για το σοβαρό άσθμα (Xolair, Nucala ή Fasenra) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Εάν σας έχουν χορηγηθεί κάποια από αυτά τα φάρμακα, πρέπει να τα συνεχίσετε κανονικά, ώστε να επιτυγχάνετε τον καλύτερο δυνατό έλεγχο του άσθματός σας, σε συνεννόηση με τον Πνευμονολόγο ή τον Αλλεργιολόγο σας. Σε κάθε περίπτωση, αν έχετε σοβαρό άσθμα πρέπει να παρακολουθείστε τακτικά από το γιατρό σας.
Υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να κάνω πέρα από τη θεραπεία;
Ό,τι ισχύει για όλους τους ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα: μην καπνίζετε, να τρώτε υγιεινά, να ξεκουράζεστε ικανοποιητικά και να κάνετε ήπια σωματική άσκηση.
Χαράλαμπος Μηλιώνης
Καθηγητής Παθολογίας
Κωνσταντίνος Κωστίκας
Αν. Καθηγητής Πνευμονολογίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.