ΟΔΟΣ: Γη και ύδωρ

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την λίμνη της Καστοριάς και τις εκτεταμένες πλημμύρες, δρόμων, πεζοδρομίων και παραλίμνιων υπογείων (έως και το σπήλαιο του Δράκου επλήγη), φαινόμενα που αν και σταμάτησαν τα καιρικά φαινόμενα, ωστόσο δεν υποχωρούν. Έστω και αν οι τεχνικές υπηρεσίες της νομαρχίας «άνοιξαν» τις περίφημες «πόρτες», ώστε δεν απομένει καμμιά αμφιβολία, ούτε και στους πιο δύσπιστους ή και επιφυλακτικούς, ότι κάθε συζήτηση που είχε προηγηθεί μέχρι πρόσφατα και κάθε «λύση» που είχαν επεξεργαστεί, ή εξαγγείλει οι αρμόδιοι, είναι πλέον ανεπίκαιρα. Ανεπαρκή και ανεφάρμοστα αντίμετρα.

Διότι, μέχρι μερικές εβδομάδες πριν, το πρόβλημα της ανόδου της στάθμης αφορούσε περιορισμένη έκταση στην περιοχή του parking της νομαρχίας. Ώστε το πρόβλημα, ήταν περισσότερο αισθητικής και μόνο παροδικά είχε σοβαρές πρακτικές συνέπειες και προεκτάσεις. Ακόμη και τα πρόσφατα σχόλια της ΟΔΟΥ (φύλλα 525 & 527) με τα οποία, προτρέπονταν οι συναρμόδιοι να λάβουν αποφάσεις για την αποκατάσταση της λίμνης, πέραν από την συμπτωματικά προφητική τους διάσταση, ασφαλώς δεν είχαν λάβει υπ’ όψη τους την πιθανότητα να συμβεί στην έκταση που ελάχιστες εβδομάδες μετά συνέβη, η πλημμύρα της Καστοριάς σε παραλίμνιες θέσεις.

Κι’ όμως οι χιονοπτώσεις και βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων στο πρώτο 15νθήμερο του Φεβρουαρίου, που δεν ήταν ακριβώς πρωτοφανούς έντασης ή συχνότητας σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, αλλά μάλλον χρονικά σύντομες και στα αναμενόμενα όρια του καστοριανού χειμώνα, οδήγησαν την κατάσταση εκεί που δεν είχε ξαναφθάσει ποτέ στο παρελθόν. Τουλάχιστον έως τότε που το «φιλόδοξο» σχέδιο των επιχωματώσεων της λίμνης (επί δημαρχιών των κκ. Α. Οικονομίδη και Δ. Παπουλίδη) δεν επεκτεινόταν ανεξέλεγκτα, και προφανώς αυθαίρετα, και ασφαλώς χωρίς μελέτες για τις δυνατότητες και τις επιπτώσεις της σοβαρής αυτής τεχνικής και κοινωνικής παρέμβασης στην λίμνη και τις όχθες της.

Έτσι, μετά την ιστορική ανατροπή με την μετατόπιση της δεσπόζουσας Καστοριάς στις παραλίες της, και την συγκέντρωσή της εκεί που άλλοτε υπήρχε λίμνη, αποδείχθηκε ότι το… μεγαλόπνοο σχέδιο, αν και έχει πολλά θετικά γνωρίσματα και αποτελέσματα τα οποία δεν πρέπει να αγνοούνται ή να μηδενίζονται, ωστόσο, είχε και πολλά τρωτά, πέραν της ερήμωσης του εσωτερικού τμήματος της Καστοριάς.

Και πιο συγκεκριμένα, είχε σαν συνέπεια τον φαινομενικό περιορισμό της λίμνης, ο οποίος αν και προσωρινός, ενέπνευσε ακόμη περισσότερο τους «μεταρρυθμιστές» της πόλης και της λίμνης, αφού τους φούσκωσε τα μυαλά με την πεποίθηση ότι τα πάντα (της λίμνης συμπεριλαμβανόμενης) μπορούν να υποταχθούν στην ανθρώπινη θέληση και το ρέον χρήμα των τεχνικών υποδομών. Που αν και αναλώθηκε σε αμύθητα ύψη, αποδείχθηκε στο τέλος ότι σε βασικά του σημεία, το μόνο που πέτυχε ήταν κάτι περισσότερο από μια τρύπα στο νερό.

Δεν χωρεί αμφιβολία ότι, οι εκτεταμένες και ανεξέλεγκτες επιχωματώσεις, ειδικά στην περιοχή της λεωφόρου των Κύκνων προς την νομαρχία Καστοριάς, καθώς και αλλού, που είχαν σαν ένα ακόμη αποτέλεσμα την δημιουργία μεγάλων ανοικτών υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων, όπως το πάρκο της Ολυμπιακής Φλόγας, αμφίβολης αισθητικής και χρηστικής αναγκαιότητας, αποτελούν βαριές θυσίες του τόπου και του φυσικού του περιβάλλοντος, ιδίως της λίμνης, στον βωμό πρωτίστως του τουριστικού οράματος. Για το οποίο, οι σοφοί που κυβέρνησαν την πόλη πίστεψαν ότι μπορούσαν να προσφέρουν γη και ύδωρ. Με αποτέλεσμα το τίμημα που πληρώνει η Καστοριά και οι κάτοικοί της να είναι βαρύ, ασήκωτο και αδικαιολόγητο. Ώστε έφθασε η εποχή στην οποία η λίμνη, ο μοναδικός, προαιώνιος και παντοτινός ευεργέτης της Καστοριάς, να φαντάζει στα μάτια των πιο ανυποψίαστων ακόμη και σαν απειλή.

Δεν απαιτείται να είναι κάποιος ειδικός επιστήμονας για να συμπεράνει ότι απέτυχε παταγωδώς η κατακυρίευση της λίμνης. Και πως οι ανυποχώρητες πλημμύρες που σημειώθηκαν φέτος, αποτελούν αποκατάσταση, και όχι καταστροφή.
Παράλληλα κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την επανάληψή τους στο μέλλον, -γιατί όχι και στον επόμενο χειμώνα- ώστε να είναι σαφές ότι οι αποφάσεις που έλαβαν από κοινού ο Δήμος Καστοριάς και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση στις αρχές του έτους, να είναι πια εντελώς ανεπίκαιρες και ακατάλληλες. Αφού λήφθηκαν για την αντιμετώπιση της περιορισμένης ανόδου που όλοι γνώριζαν μέχρι τώρα. Άλλωστε με την ασυνήθιστη δισυπόστατη διάκρισή τους, σε λύσεις κάπως φθηνές αλλά προσωρινές και πανάκριβες αλλά πιο μόνιμες, τις οποίες αποφάσισαν και τις δύο (προς τέρψη των σχετικών εργολαβικών συμφερόντων) δεν είχαν πείσει ιδιαιτέρως για την σοβαρότητα του εγχειρήματος.

Αρκεί να αντιληφθούν το συντομότερο δυνατό ότι η λύση για την λίμνη είναι να αποκατασταθεί η λεκάνη της. Να σκαφτεί εκεί που μπαζώθηκε, μέχρι τον πυθμένα της και να ανοίξει η λεκάνη της, τουλάχιστον στα απολύτως οριακά όριά της. Να περιοριστεί εδαφικά ο άχρηστος και παντελώς ψευδεπίγραφος τεχνητός ύφαλος, με τα κάτι σαν πάρκα, τα κάπως αταίριαστα μνημεία και τις εγκαταστάσεις. Και να μετατοπισθεί η λεωφόρος Κύκνων όπου και όσο χρειάζεται ώστε να συγκλίνει με το πραγματικό έδαφος, για να μην πλημμυρίζει με τον πρώτο φυσιολογικά βαρύ χειμώνα. Τότε ίσως αρχίσουν να αντιλαμβάνονται ότι η λίμνη δεν εκδικείται, απλά επιστρέφει στον ζωτικό της χώρο.


ΥΓ Αν θέλουν (τάχα) τόσο πολύ το πράσινο (σε μια πόλη που θα έπρεπε να αισχύνεται για τις επιδόσεις της και στον τομέα αυτό) ας βυθίσουν στην σκιά νέων δένδρων τους χώρους που θα απομείνουν, ώστε να δροσίζονται οι κουρασμένοι πολυπληθείς επισκέπτες της αρχόντισσας πόλης. Κι’ ας φυτέψουν κανένα δένδρο ή και θάμνο στην ξερή και έρημη, την αποκαρδιωτική εσωτερική τσιμεντούπολη που καιροφυλακτεί και ξεγελά τα τουριστικά στίφη με το δήθεν πράσινο προσωπείο της εισόδου της λεωφόρου των Κύκνων. Των ηρώων και των αμφιθεάτρων. Αλλά αν είσαι εραστής της τέχνης και των γραμμάτων.