ΝΙΚΗΣ ΣΑΛΠΑΔΗΜΟΥ: «Μάνες από φλόγα»

βιβλίο

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ:
«Μάνες από φλόγα»
Εκδόσεις Καλυψώ, Φλώρινα 2010, β΄ έκδοση

Δημοσιεύεται σήμερα, 2 Φεβρουαρίου, ημέρα της Υπαπαντής του Χριστού, όπου σύμφωνα με την Εκκλησία μας γιορτάζουν οι μάνες.

Η λέξη μάνα είναι ίσως μικρή σε μέγεθος, αλλά ταυτόχρονα τόσο μεγάλη όσο η μοναδικότητα και το μεγαλείο της μάνας. Δυσκολεύεται κανείς να βρει επίθετο, που να μπορεί ν’ αποδώσει και να προσδιορίσει, τούτο το μυστήριο που συντελείται μέσα στη γυναίκα – μάνα. Η κ. Σόνια Ευθυμιάδου έδωσε στο βιβλίο της τον τίτλο «Μάνες από φλόγα». Είμαι βέβαιη ότι έκλεισε στη λέξη «φλόγα» πάρα πολλά απ’ αυτά που κατακλύζουν ολόκληρο το είναι της μάνας. Γιατί η φλόγα στάθηκε η απαρχή της ουσιαστικής παρουσίας του ανθρώπου πάνω στη γη, και η μάνα ως γονιμοποιός φλόγα ο κύριος συντελεστής της δημιουργικής πνοής της. Η φλόγα φωτίζει και οδηγεί, θερμαίνει και δίνει ζωή σ’ όλα τα πλάσματα. Κι είναι φυσικά αυτή η ειδοποιός φλόγα που μεταμορφώνει τη γυναίκα σε μάνα, όταν φέρνει το παιδί της στον κόσμο. Η φλόγα αυτή πυρπολεί κάθε πτυχή της ύπαρξής της, γι’ αυτό και δίνεται αφειδώλευτα στα παιδιά της. Το δόσιμό της είναι ολοκληρωτικό και η αυταπάρνησή της για το σπλάχνο της μπορεί να φτάσει και ως το θάνατο.

Με αφορμή το βιβλίο της κ. Σόνιας Ευθυμιάδου θέλησα να μοιραστώ μαζί σας τις παραπάνω σκέψεις μου για τη μάνα, μορφή ιερή για τον καθένα μας. Να συγχαρώ επίσης τη συγγραφέα, για το θέμα που επέλεξε, και μας έδωσε, με την τόλμη και την αποφασιστικότητά της ένα θαυμάσιο έργο. Γιατί όσον αφορά το θέμα αυτό καθαυτό, θα μπορούσε κανείς να πει, μάλλον αβασάνιστα, ότι είναι κοινό και εύκολο, αφού για τη μάνα έχουν γράψει πολλοί και μεταξύ αυτών και σημαντικοί λογοτέχνες μας. Κι όμως αυτά τα… «εύκολα» θέματα είναι που κρύβουν πολλές παγίδες. Η συγγραφέας πέρασε απ’ αυτές χωρίς να παγιδευτεί ούτε στο ανιαρό ούτε στο εύκολο, το αντίθετο μάλιστα. Στις «Μάνες από φλόγα» ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται, απ’ την πρώτη κιόλας σελίδα, το μόχθο της συγγραφέα, που με υπομονή και μελέτη σταχυολογεί αληθινά διαμαντάκια από συγγραφείς και ποιητές, που θέλησαν να μοιραστούν μαζί μας τις μύχιες σκέψεις τους για τη μάνα τους. Στην έγνοια τους, στις αναμνήσεις τους, στην αγάπη τους, στο παράπονό τους είναι βέβαιο πως ο καθένας θ’ αναγνωρίσει τη δική του μάνα, ακόμη και τον εαυτό του ως παιδί.

Το βιβλίο «Μάνες από φλόγα» ξεχειλίζει από συναισθήματα αγάπης, τρυφερότητας, έγνοιας και προσμονής. Είναι όλα αυτά που πλημμυρίζουν την καρδιά της μάνας για το παιδί της και του παιδιού για το φύλακα άγγελό του, που δεν είναι άλλος από τη μάνα του. Ο δεσμός μάνας και παιδιού είναι ακατάλυτος, αυτό μου τόνισε μια ψυχολόγος. Από όσες δοκιμασίες κι αν περάσει αυτός ο δεσμός, δε γίνεται να καταργηθεί, να διαρραγεί, θα υπάρχει για πάντα όσο υπάρχει ζωή, αλλά και πέρα απ’ αυτή για κείνον που μένει πίσω.

Η κ. Ευθυμιάδου περιορίστηκε, και πολύ σοφά έπραξε, σε εκφάνσεις της ζωής της μάνας σημαντικές και σε πρωτοβουλίες προς τιμήν της μάνας, χωρίς να παραλείψει τη μάνα αγωνίστρια σ’ όλα τα μετερίζια της καθημερινότητας. Μιας καθημερινότητας αδυσώπητης αλλά ταυτόχρονα και επιτακτικής στις ανάγκες της, προκλητικής στις απαιτήσεις της. Το θέμα μάνα είναι ανεξάντλητο και κανείς δε θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι σ’ ένα βιβλίο, ακόμη και πολυσέλιδο, εξήντλησε όλα όσα έπρεπε ή ήθελα να πει για τη μάνα. Γιατί πιστεύω πως το θέμα «μάνα» είναι προσωπική υπόθεση κι ο καθένας το βλέπει απ’ τη δική συναισθηματική οπτική.

Σ’ ένα βιβλίο παίζει σημαντικό ρόλο και η αισθητική πλευρά του. Είναι το απαραίτητο συμπλήρωμα του κειμένου, η απαίτηση του ματιού. Στις «Μάνες από φλόγα» έχουμε θαυμάσιες απεικονίσεις της μάνας αλλά και του παιδιού από σπουδαίους Έλληνες ζωγράφους.

Την κ. Σόνια Ευθυμιάδου τη συγχαίρω ακόμη για την ευγενική της χειρονομία, να προσφέρει τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου της στο Σύλλογο Φλόγα, γεγονός που αποδεικνύει τον πλούτο της ψυχής της. Παρόμοιο πλούτο αναγνωρίζουμε και στην ανώνυμη Φλωρινιώτισσα, που με τη συνδρομή της πραγματοποιήθηκε η δεύτερη έκδοση του βιβλίου. Στην εποχή μας, κυρίως, τέτοιου είδους προσφορές δίνουν ελπίδα, που τόσο ανάγκη έχει ο σημερινός άνθρωπος, που θέλει να πιστέψει πως δεν έχει χαθεί ακόμη η ανθρωπιά από τον κόσμο.

Οι συγγραφείς της περιφέρειας αξίζουν και την προσοχή μας και το ενδιαφέρον μας, γιατί αγωνίζονται μόνοι τους, μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Κατορθώνουν όμως, κι αυτό προς τιμήν τους, να παράγουν έργο, παρά τις δυσκολίες που συναντούν και τις δαπάνες στις οποίες υποβάλλονται. Όταν όμως μια εσωτερική ανάγκη σε παρακινεί δεν μπορείς να την αγνοήσεις. Γι’ αυτό κι αναλαμβάνεις να πληρώσεις το τίμημα, όσο ακριβό κι αν είναι. Αυτό κάνουν οι συγγραφείς της περιφέρειας και μεταξύ αυτών και η πολύ σεμνή Σόνια Ευθυμιάδου – Παπασταύρου, που της ευχόμαστε ολόψυχα να βρίσκει το κουράγιο και να συνεχίζει αυτό που τόσο αγαπά.

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 2 Φεβρουαρίου 2012, αρ. φύλλου 627