 |
| ΟΔΟΣ 18.3.2021 | 1072 |
Ὁ Ὕμνος καὶ ὁ Ποιητής του
Εἶναι σαφὲς ὅτι ὁ Σολωμὸς διακρίνει καὶ ἐπιθυμεῖ νὰ μεταδώσει μὲ τὸ ἔργο του τὴ διάσταση μεταξὺ τοῦ ἑλληνικοῦ συμφέροντος τοῦ νὰ ὑπάρχει ἡ Ἑλλάδα καὶ νὰ ἔχει τὴ θέση ποὺ τῆς ἀξίζει καὶ τοῦ γεωπολιτικοῦ συμφέροντος τῶν ὅποιων Μεγάλων Δυνάμεων, ποὺ ἐπιφυλάσσει γιὰ τὴν πατρίδα μας θέση κατώτερη ἀπὸ αὐτὴν ποὺ τῆς ἀξίζει. Ὁ λόγος του εἶναι σύγχρονος, ὄχι μόνο διότι ἡ διάσταση αὐτὴ παραμένει ἀναλλοίωτη καὶ σήμερα, ἀλλὰ καὶ διότι σκέφτεται σὲ ἕνα πλαίσιο παγκοσμιοποίησης πρὶν τὴν παγκοσμιοποίηση. Τὸ ἑλληνικὸ συμφέρον, ὅμως, ὑπερυψοῦται τοῦ ἀπηνοῦς ἀνταγωνισμοῦ, καθὼς ἡ ἀναγέννηση καὶ ὑπεράσπιση τῆς πατρίδας συνιστοῦν Ἠθική, ποὺ τὴν μεταφέρει ὁ Ἑλληνισμὸς καὶ στὴ μυθολογία του καὶ στὴν ἱστορία καὶ στὴν ποίησή του, καθιστώντας την Πανανθρώπινο Συμφέρον. Ἐξυψοῦται ὁ ἀγώνας ἐνάντια στὸν γεω-στρατηγικὸ σχεδιασμό. Ἀπὸ αὐτὸν πηγάζουν οἱ Μεγάλες Οὐσίες τῆς Ἑλευθερίας, τῆς Θρησκείας, τῆς Ἠθικῆς, τῆς Τέχνης, τῆς Ὑπερηφάνειας, ἐνάντια στὶς Μεγάλες Δυνάμεις.
Πολὺ σκεπτόμενος καὶ ἠθικὸς μᾶς προέκυψε αὐτὸς ὁ «διεφθαρμένος χασομέρης εὐπατρίδης» ποὺ «δὲν ἤξερε ἑλληνικά».
Γράφει ἀπὸ τὴν Κέρκυρα ὁ Σολωμὸς στὸν Γεώργιο Τερτσέτη στὶς 25 Μαρτίου 1842:
«Εἶναι εἴκοσι ἕνα χρόνια ποὺ σὰν σήμερα ἡ Ἑλλάδα ἔσπασε τὶς ἁλυσίδες. Ἡ μέρα αὐτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ εἶναι γιὰ χαρὰ καὶ γιὰ δάκρυα. Χαρὰ γιὰ τὰ μελλούμενα, δάκρυα γιὰ τὴ σκλαβιὰ τὴν περασμένη. Καὶ γιὰ τὸ σήμερα τί νὰ πῶ; Ἡ διαφθορὰ εἶναι τόσο γενικὴ καὶ ἔχει ρίζες τόσο βαθιὲς ποὺ σὲ κάνει νὰ σαστίζεις. Μόνο ὅταν τὰ αἴτια τῆς διαφθορᾶς ἐξολοθρευτοῦν πέρα ὡς πέρα, θὰ μπορέσουμε νὰ ἔχουμε μία ἠθικὴ ἀναγέννηση. Τότε τὸ μέλλον μας θὰ εἶναι μεγάλο, ὅταν ὅλα στηριχτοῦν στὴν ἠθική, ὅταν θριαμβεύσει ἡ δικαιοσύνη, ὅταν καλλιεργηθοῦν τὰ γράμματα ὄχι γιὰ μάταιη ἐπίδειξη, παρὰ γιὰ τὸ ὄφελος τοῦ λαοῦ, ποὺ ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ παιδεία καὶ ἀπὸ μόρφωση ὄχι σχολαστική. Τότε θὰ ἔχουμε ―ἢ μᾶλλον θὰ ἔχουν τὰ παιδιά μας― μία ἠθικὴ ἀναγέννηση καὶ τὸ μέλλον θὰ εἶναι μεγάλο».
Ἐπαφίω στὴν κρίση ὅλων μας ἐὰν εἶναι ―καὶ σὲ ποιὸν βαθμὸ― ἢ δὲν εἶναι ἐπίκαιρη αὐτὴ ἡ ἐπιστολὴ τοῦ Σολωμοῦ.
Ὁ Γιάννης Ἀποστολάκης στὸ ἔργο του γιὰ τὸν Σολωμὸ «Ἡ ποίηση στὴ ζωή μας» ―ἀνεξαρτήτως τῆς παντελῶς ἐσφαλμένης θέσης του γιὰ τὸ ἔργο τοῦ Παλαμᾶ― ἐπισημαίνει σωστὰ πὼς περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλη μελέτη πολιτική, οἰκονομική, ἡ μελέτη τῶν λογοτεχνικῶν ἔργων μᾶς βοηθᾶ νὰ νοιώσουμε ἂν ἕνας λαὸς πορεύεται σωστά, ἂν ζητᾶ νὰ ζήσει στὸν κόσμο σύμφωνα μὲ τὸν προορισμὸ τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ ὅλοι μισοκαταλαβαίνουμε πὼς εἶναι κάτι πολὺ ὑψηλότερο ἀπὸ μιὰ ἀνώφελη ὕπαρξη.
Ὁ Ὕμνος εἶναι ἕνα ἔργο μεστὸ πολιτικοῦ στοχασμοῦ στὴν ὑπηρεσία τοῦ πατριωτισμοῦ ὄχι μόνο στὸ πλαίσιο τῆς Ἐπανάστασης ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλη τὴν πορεία τοῦ Ἔθνους. Ἀποτελεῖ τὴν Ὕψιστη Παρακαταθήκη, ἡ ὁποία μᾶς καλεῖ νὰ συνειδητοποιήσουμε ὅτι πρέπει νὰ εἴμαστε ὄχι μόνον ἄξιοι ἀπόγονοι, ἀλλὰ καὶ ἄξιοι πρόγονοι ―ἄξιοι πρόγονοι τῶν Ἑλλήνων ποὺ θὰ ἑορτάσουν τὰ τριακόσια χρόνια ἀπὸ τὴν Ἐπανάσταση τοῦ 1821.
Ὅλοι ἐμεῖς ποὺ γιορτάζουμε σήμερα τὰ διακόσια χρόνια τῆς Παλιγγενεσίας πρέπει νὰ δοῦμε τὶς γενιές μας ―παλαιότερες καὶ νεώτερες― ὡς τὸν πρῶτο κρίκο μίας ἁλυσίδας γενεῶν ποὺ θὰ ὁδηγήσει στὸν ἑορτασμὸ τῶν 300 χρόνων σὲ μία Ἑλλάδα ποὺ θὰ κρατᾶ ὑψηλότερα ὅ,τι θετικὸ καὶ θὰ ἔχει καταστήσει ἀνεπίκαιρο ὅ,τι ἀρνητικὸ μᾶς ὑποδεικνύει ἕνας ἀπὸ τοὺς μέγιστους ποιητὲς τῶν αἰώνων: Ὁ Διονύσιος Σολωμός.
ΤΕΛΟΣ
Φωτογραφία: Πέτερ φον Ες (1792-1871), Η άφιξη του ΌΘωνα στην Αθήνα (1839). Νέα Πινακοθήκη του Μονάχου, Γερμανίας.
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 18 Μαρτίου 2021, αρ. φύλλου 1072.
Η συνεργασία του οφείλεται στην ευγενή μεσολάβηση της κ. Χρυσούλας Πατρώνου Παπατέρπου.
Σχετικά:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.