ΓΙΩΡΓΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ: Φιλολογικό μνημόσυνο Χρ.Τζημάκα | συνέχεια

Εκλεκτοί παριστάμενοι,

Πορευθήκαμε ένα οδυνηρό δωδεκάμηνο με τον αθέατο θάνατο του Χρυσόστομου να μας συνθλίβει. Σήμερα, στα εωθινά αυτού του θλιβερού δωδεκάμηνου αποτίουμε τιμή και θρήνο στο σεβάσμιο καύχημα του Βογατσικού! Αποτίουμε τιμή και θρήνο στον ενάρετο διακονητή της ιατρικής.
Σήμερα, στα εωθινά αυτού του θλιβερού δωδεκάμηνου αποτίουμε τιμή και θρήνο στον μυσταγωγό της ζωγραφικής, στον ακτιβιστή των Καλών Τεχνών.

Σημαντική ήταν η κατασκευαστική δεινότητα του Χρυσόστομου στις ανάγλυφες λαξεμένες παραστάσεις και ειδικότερα στις μακέτες παλαιών κτηρίων, εκκλησιών και ιστορικών μνημείων. Το έτος 2003 φιλοτέχνησε των ανάγλυφη όψη της Ιεράς Μονής Παναγίας Σουμελά της Τραπεζούντας με τον βραχώδη περίγυρο, στις διαστάσεις μεγάλου τοίχου 5,5 μ. Χ 2,5 μ. Το γλυπτό έργο βρίσκεται στο Σύλλογο Κρωμναίων Θεσσαλονίκης, στην Καλαμαριά. Στις αναρίθμητες εικαστικές κατασκευές του συγκαταλέγεται και η περίτεχνη μακέτα της παλαιάς οικίας Σταυράκη στο Βογατσικό. Ένα λεπτοδουλεμένο δημιούργημα του Χρυσόστομου Τζημάκα, που θαυμάσαμε όλοι μας τον Αύγουστο 2001, στην έκθεση λαογραφίας του Συλλόγου Γυναικών Βογατσικού.



Σήμερα αποτίουμε τιμή και θρήνο στον λιθεγέρτη των ερειπίων. Την δεκαετία του 1990 άρχισε η αρχιτεκτονική παρακμή του Βογατσικού. Η εφημερίδα του Συνδέσμου Βογατσιωτών ανέλαβε αμέσως πρωτοβουλία διάσωσης με έγγραφες καλόπιστες προτροπές και υποδείξεις. (Το πρώτο μου σχετικό άρθρο γράφτηκε αρκετά νωρίς, το 1991 με συντάκτη τον αλησμόνητο Γιώργο Γκολομπία.) Όλοι μας πασχίσαμε συγγραφικά. Ο Νώντας Τσίγκας, η Ελένη Μπλιάγκα, η Νιόβη Παπαχρήστου και αρκετοί άλλοι. Δυστυχώς αποτύχαμε.

Το αρχέγονο κτηριακό τοπίο του Βογατσικού κακοποιήθηκε βάναυσα. Το καλοκαίρι του 2000 ο Χρυσόστομος Τζημάκας με δεδομένη την εικαστική του δεξιοτεχνία στις μακέτες, αναμειγνύεται στην αρχιτεκτονική διάσωση του Βογατσικού. Εκείνον τον Αύγουστο, αποτυπώσαμε τοπογραφικά και αρχιτεκτονικά δέκα παλαιά αυθεντικά σπίτια του Βογατσικού, με προφανή στόχο την αναπαράστασή τους σε λεπτοδουλεμένες μακέτες. Τον θεωρώ λοιπόν λιθεγέρτη των ερειπίων, καθότι με αυτές τις μακέτες θα επιχειρούσε την εικαστική αναστήλωση, αναδόμηση, και ανάπλαση των κατεστραμμένων σπιτιών του χωριού μας. Θα επιχειρούσε την εικαστική διάσωση του αιωνόβιου κτηριακού μας τοπίου. Και φυσικά, θα δημιουργούσε ένα δίαυλο επικοινωνίας της σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας με το αρχιτεκτονικό παρελθόν του Βογατσικού. Ο Χρυσόστομος ετοιμάζει την μακέτα της οικίας Σταυράκη, δαπανώντας χρόνο και μόχθο 7 ολόκληρων μηνών. Δυστυχώς, αυτή έμελε να είναι και η τελευταία! Ο Χρυσόστομος έπρεπε ταυτόχρονα να ανταποκριθεί στο κάλεσμα φίλων και συναδέλφων για συγγραφική βοήθεια. Θεωρούσε ευφρόσυνη αναζήτηση και συνεισφορά την επιμέλεια και παρουσίαση συγγραμμάτων, όταν και όποτε του το ζητούσαν. Είναι και αυτό ένα ευκρινές αποτύπωμα της ψυχικής του ευγένειας. Δεν εύρισκε χρόνο για τις προσωπικές του επιδιώξεις. Είναι ίσως ο μοναδικός του πνεύματος και της γραφής που δεν έχει βιβλίο στο όνομά του.

Ήμουν ιδιαίτερα ευτυχής όταν αποσπούσα από τον Χρυσόστομο κείμενα για τον συγγραφικό εμπλουτισμό της εφημερίδας μας στο Σύνδεσμο Βογατσιωτών. Ο γραφικός του πλούτος ήταν αστείρευτος. Επίσης είχα την τύχη να συνεργασθώ μαζί του στην επιμέλεια των ημερολογίων του Συνδέσμου μας την περίοδο 2000-2003, και να γευθώ την αισθητική του αυστηρότητα. Αντιθέτως, ο Χρυσόστομος δεν πρόσφερε τη χαρά της παρουσίας του στο διοικητικό μας συμβούλιο. Δυστυχώς, όπως συμβαίνει και σε άλλους συλλόγους, οι επιφανείς και χαρισματικοί Βογατσιώτες που έχουν μια ιδιαιτερότητα στη σκέψη και στις ιδέες, δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν στο διοικητήριο του Συνδέσμου μας. Αόρατες φυγόκεντρες δυνάμεις τους κρατούν μακριά!

Σήμερα, αποτίουμε τιμή και θρήνο στον διανοητή που ακροβατούσε επιτυχώς και εντέχνως ανάμεσα στο σοβαρό και στο κωμικό. Ο ομοτράπεζος Χρυσόστομος, με περισσή αυστηρότητα μας διοχέτευε τις γνώσεις του, επί παραδείγματι για την κοσμοθεωρία του Ψηφιδωτού Όντος, από το αξιέπαινο ερευνητικό έργο του καθηγητή κ. Ν. Γκόσδα. Όταν στην πορεία της ομιλίας του διαπίστωνε μία νοητική και νοηματική φόρτιση, με μία έντεχνη μεταστροφή, άρχιζε ξαφνικά να μας εξιστορεί κάποιο κωμικό συμβάν από τα μεταμεσονύκτια στοιχειά, τις νεράιδες και τα ξωτικά της βογατσιώτικης λαογραφίας.
Σήμερα αποτίουμε τιμή και θρήνο στον πνευματικό μας μαΐστωρα που ακροβατούσε επιτυχώς και εντέχνως ανάμεσα στον αυτοσεβασμό και στον αυτοσαρκασμό!

Την δεκαετία του 1990, ο πνευμονολόγος καθηγητής Χρυσόστομος, είχε αναρτήσει πίνακες με ζωγραφικά του έργα, στους εσωτερικούς χώρους της πανεπιστημιακής πνευμονολογικής κλινικής του νοσοκομείου «Παπανικολάου» μεταφέροντας έτσι την αύρα της εικαστικής του τεχνοτροπίας στο πνιγηρό νοσοκομειακό περιβάλλον. Από άκρατη ταπεινότητα, είχε αδιαφορήσει για το ανεξίτηλο των υπογραφών του, οι οποίες συν τω χρόνω ξεθώριασαν. Πριν λίγα χρόνια, ο Χρυσόστομος επισκέφθηκε τα έργα του και επανατοποθέτησε τις υπογραφές του στην κάτω γωνία των πινάκων, με τη διαφορά πως σε άλλο πίνακα υπέγραψε ως…  Λεονάρδο ντα Βίντσι, σε άλλον ως… Βαν Γκογκ και σε άλλον ως… Πικάσο! ΄Ετερο συμβάν: Ο Χρυσόστομος εν έτει 2004 τοιχογραφούσε φυτικές παραστάσεις σε δωμάτιο του σπιτιού του στο Βογατσικό. Τον επισκέφθηκα, άνοιξα την εξώπορτα και στον πρώτο μου βηματισμό για αναγνώριση αναφώνησα το όνομά μου: «Γιαννούλης»! και ο Χρυσόστομος από μέσα απάντησε: «Μικελάντζελο»! Ήταν όντως ένας λεπτουργός και βαθυγνώστης της ζωγραφικής με αμέτρητες δια
συνέχεια δεξιά
συνέχεια από αριστερά
κρίσεις. ‘Όμως, επεδίωκε μετά μανίας τον ευφυή και πνευματώδη αυτοσαρκασμό.

Σήμερα αποτίουμε τιμή και θρήνο στον φιλίστορα και ιστο ριοδίφη του τόπου μας. Ο Χρυσόστομος ιστοριογραφούσε είτε με τον μαύρο κονδυλοφόρο του είτε με το πολύχρωμο πινέλο του. Τις ρηξικέλευθες εμπνεύσεις του τις υλοποιούσε αυτοεξόριστος για λιγοστές μέρες στην αγναντερή κατοικία του, ψηλά στην ραχοκοκαλιά της Σαλονίκης, στον άμβωνα της Συμβασιλεύουσας. Εκεί, στο απόκοσμο εργαστήρι του μάζευε το καταστάλαγμα του πνευματικού του μόχθου. Και σαν τέλειωνε, κατέβαινε στη βουερή πόλη να μας έβρει, και να μας μοιράσει την συγγραφική του πραμάτεια.

Εκλεκτοί παριστάμενοι, Πορευθήκαμε ένα οδυνηρό δωδεκάμηνο με απορία και άρνηση γι αυτόν τον αθέατο θάνατο του Χρυσόστομου. Σαν τη μυθική Γοργόνα του Μεγαλέξανδρου ρωτούσαμε και ξαναρωτούσαμε για το αβέβαιο πεπρωμένο. Σαν τη μυθική Γοργόνα του Μεγαλέξανδρου ρωτούσαμε και ξαναρωτούσαμε με οργή και ελπίδα. Ώσπου, οι μυροφόρες σελίδες των εφημερίδων, μας έγνεφαν και μας ψιθύριζαν θρηνωδώς πως ο Χρυσόστομος Αληθώς Ετάφη!