ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Φως ανέσπερον, της Αναστάσεως φως…

ΟΔΟΣ 16.5.2013 | 692

Ή εκ του θανάτου εις την ζωήν…

Πάει καιρός τώρα που πιάνω τον εαυτό μου να παρατηρεί και να ενθουσιάζεται όχι με τα υπέροχα τοπία όπως έκανε ως τώρα, αλλά με το φως που λούζει αυτά τα τοπία. Παραξενεύτηκα στην αρχή, αλλά νωρίς κατάφερα να το εξηγήσω: φταίει που έχω μεγαλώσει αρκετά οπότε εκτιμώ αλλιώτικα πια την κάθε καινούρια μέρα που μου χαρίζει ο Θεός, την κάθε μέρα με το φως της το ξεχωριστό. (Λένε πως το μεγαλύτερο δώρο που μας χαρίζεται στη ζωή είναι ο χρόνος. Άλλο αν πολλοί από μας τον θεωρούμε τόσο δεδομένο που τον αφήνουμε αναξιοποίητο και γρήγορα εξαντλείται και δεν προλαβαίνουμε πια…).
Και φταίει και κάτι άλλο· το τελείως ιδιαίτερο της πατρίδας μας φως. Δεν έχω μέτρο σύγκρισης, καθώς δεν τυγχάνω πολυταξιδεμένη, αλλά τη μοναδικότητα του ελληνικού φωτός τη βρίσκω καταγραμμένη από πολλούς και παντού· τη συνάντησα τελευταία στη συνέντευξη του Αριστείδη Μίνγεθ, του Ισπανού καθηγητή των Ελληνικών και των Λατινικών, που είναι ο εμπνευστής του διάσημου πια ισπανικού βίντεο «Ευχαριστώ, Ελλάδα»:

«Η Ελλάδα μάς έδειξε πώς να ζούμε. Δεν θα ήμασταν ό,τι είμαστε
χωρίς τους στίχους του Καβάφη και του Ελύτη,
χωρίς τη φωνή της Μαρίας Κάλλας,
χωρίς τη μουσική του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι,
χωρίς το φως του Αιγαίου και το ηλιοβασίλεμα του Ιονίου».

 Όπου και το ηλιοβασίλεμα φως είναι κι ας μην μπερδευτούμε. Αλλά κι ο Ελύτης το ελληνικό φως και τον ήλιο μας υμνεί στην έξοχη ποίησή του και τον φαντάζεται καπετάνιο μας άξιο και ικανό να μας σώζει από τις φουρτούνες:
«(…) Κι έχουμε στο κατάρτι μας βιγλάτορα/παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα»…
Τέλος, ο τρίτος λόγος που τελευταία προσέχω τόσο το φως είναι που περίσσεψε το σκοτάδι γύρω μας. Και καθόλου δεν εννοώ την οικονομική κρίση. Εννοώ όμως όλα τα κακά που οδήγησαν στην οικονομική κρίση· τα κακά και τις ασχήμιες που κάνουν τον αναζητητή του ουσιαστικού και της αλήθειας να ικετεύει για λίγο φως στις γωνιές της ψυχής του. Γιατί το ξέρουμε όλοι και το παραδεχόμαστε: αφού ταυτίζουμε το θάνατο με το σκοτάδι, άρα η ζωή είναι φως. Ποια ζωή όμως;
Είναι αλήθεια πως υπάρχουν άνθρωποι που, μολονότι ζουν, είναι σαν να ‘χουν πεθάνει· είναι σαν ζωντανοί νεκροί. Είναι οι άνθρωποι που τους νίκησαν οι λογής λογής θάνατοι που κυριαρχούν στην εποχή μας, όπως:
-ο θάνατος του πνεύματος-γι’ αυτό και ο καλλιτέχνης ένιωσε την ανάγκη να αφιερώσει στον Σκεπτόμενο το γλυπτό του, γιατί ο σκεπτόμενος άνθρωπος είναι ίσως ένα είδος που κινδυνεύει να εξαφανιστεί,
-ο θάνατος των αξιών –με κορυφαία όλων αυτήν της θυσιαστικής αγάπης-που οι άνθρωποι παλιότερα υπηρετούσαν πιστά με τη ζωή και με την καρδιά τους-σήμερα η αξία που θριαμβεύει (ακόμη) είναι αυτή του ατομισμού, αυτό γίνεται ολοφάνερο σε κάθε στοχαστή που ψάχνει να βρει τα γιατί της γενικότερης συμπεριφοράς των περισσότερων ανθρώπων της εποχής μας, μια που τους περισσότερους ενδιαφέρει μονάχα το άτομό τους και λιγότεροι έως ελάχιστοι είναι αυτοί που νοιάζονται έμπρακτα για τον άλλον, το διπλανό τους,

Οδός Διοικητηρίου, Καστοριά.

-ο θάνατος της ελπίδας, που τελευταία έχει εξαπλωθεί επικίνδυνα και τον θρέφουν πολλοί άνθρωποι· τον προκαλούν, του ρίχνουν λίπασμα, χαίρονται να τον βλέπουν να πολλαπλασιάζεται, τρελαίνονται από τη χαρά τους όσο περισσότερο καταφέρνουν και ξεριζώνουν κάθε ελπίδα, όσο πιο πολύ την τσαλαπατάνε και τη διαλύουν, με στόχο και σκοπό να μην αφήσουν ούτε ίχνος της στη γη. Μα εδώ ακριβώς φαίνεται ο άνθρωπος ο δυνατός κι ο γενναίος, στον τρόπο που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της ζωής του. Και αυτοί που τις αντιμετωπίζουν με δύναμη και χαμόγελο είναι οι αληθινοί νικητές της ζωής.
«Δέντρο» ονόμαζε τον άνθρωπο ο Πλάτων. «Μόνο που η ρίζα η δική του δε βρίσκεται στη γη, αλλά στον ουρανό». Κι όπως το δέντρο θέλει φως για να ζήσει και να καρποφορήσει, έτσι κι ο άνθρωπος πλάσμα του φωτός είναι κι όχι του σκότους και του θανάτου. Κι επίσης συμβαίνει κι αυτό: δεν είναι κανονική η εικόνα του ανθρώπου όταν αυτός περνάει τη ζωή του κολυμπώντας στους λογής λογής θανάτους που κυριαρχούν στην εποχή μας. Απλώς γιατί, όπως λέει κι ο Ναζίμ Χικμέτ:

Η ζωή δεν είναι παίξε-γέλασε
Πρέπει να τήνε πάρεις σοβαρά (…)
Θε να πεθάνεις, για να ζήσουνε οι άνθρωποι,
Οι άνθρωποι που ποτέ δε θα ‘χεις δει το πρόσωπό τους
και θα πεθάνεις ξέροντας καλά
Πως τίποτα πιο ωραίο, πως τίποτα πιο αληθινό 
απ’ τη ζωή δεν είναι.

Και να πορευτούμε όλοι μας πρέπει με οδηγό την αντίθεση των τελευταίων από τους παραπάνω στίχους, που φανερώνουν τα συστατικά της αληθινής ζωής. Και που μόνο αντίθεση δεν είναι…
 Χριστός Ανέστη! Και μαζί Του ας αναστηθούμε όλοι μας!

Στον Αναστάση που ήρθε από το Βόλο και, με την υπέροχη φωνή του και την εξαιρετική ψαλτική του τέχνη, την οποία εξασκεί κατά το «δωρεάν ελάβατε, δωρεάν δότε», σαν άλλος άγγελος τάραξε τα νερά του Σιλωάμ, καθώς έκανε τη βραδιά της Ανάστασης αληθινή «πανήγυρη πανηγύρεων», φόρεσε σ’ ένα ολόκληρο χωριό τα φτερά της Ανάστασης και το ανέβασε στα ουράνια.Στο Σύλλογο Εκπ/κών της Πρωτοβάθμιας και τον Προοδευτικό Σύλλογο Κυριών Καστοριάς, για τις εξαιρετικές τους πρωτοβουλίες που χαρήκαμε λίγο πριν από το Πάσχα.Σε όλους τους συντελεστές της έξοχης εκδήλωσης παρουσίασης της ποιητικής συλλογής του Ν. Μερτζανίδη «Λευκό σε μαύρο φόντο», που πλημμύρισαν με εικόνες εκπληκτικές, λόγο μεστό, εξαίσιες μουσικές και φωνές όχι μονάχα την αίθουσα, αλλά κυρίως τις καρδιές μας.Στους μουσικούς Αριάδνη, Μιχάλη και Γιώργο, αλλά και στην έκτακτη Κατερίνα, για την υπέροχη έντεχνη βραδιά που μας χάρισαν στο τσιπουράδικο του Θωμά, με πολλά μπράβο και ευχαριστίες.Και στη Φλωρίκα μας, που σαν από θαύμα μάς αποκάλυψε το πού είναι γραμμένο το σπουδαίο -για τη μεγάλη, αλλ’ αγνοούμενη από πολλούς αλήθεια που εκφράζει- γκράφιτι της φωτογραφίας· το γκράφιτι επί της Διοικητηρίου που εμείς μάταια παλεύαμε να εντοπίσουμε για δεύτερη φορά… 

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 16 Μαΐου 2013, αρ. φύλλου 692