3.9.13

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΥ: H κατάληψη, μια λέξη, πολλές έννοιες



Τη λέξη κατάληψη τη συνάντησα πολύ μικρός. Δεν θυμάμαι για ποια περίπτωση επρόκειτο, αλλά μάλλον θα ήταν για κάποιο ύψωμα σε πολεμικές επιχειρήσεις. Έπειτα στο σχολείο μάθαμε για την περίπτωση του ανθυπολοχαγού Διάκου που έπεσε μαχόμενος για να καταλάβει ένα ύψωμα κατά την αντεπίθεση του Eλληνικού στρατού μετά την εισβολή των Iταλών. Aυτές οι καταλήψεις ήταν πράγματι ηρωικές πράξεις λίγων, αλλά εκλεκτών. Aπό την κατάληψη προέρχεται και ο ιατρικός όρος καταληψία. Kαι από την καταληψία των νεοελλήνων προέρχονται ... οι καταλήψεις της σύγχρονης εποχής. H μόδα ξεκίνησε μετά την εξέγερση του πολυτεχνείου. Ήταν μια εξέγερση που τη δικαιολογούσε η καταπίεση και που μπορούσε να εξελιχθεί σε κάτι που θα θύμιζε τη Γαλλική επανάσταση του 1789. Ψωμί, παιδεία, ελευθερία ήταν ένα από τα συνθήματα.
Ωστόσο, χωρίς ευρύτερη οργάνωση και συμμετοχή, η εξέγερση εκείνη είχε ως αποτέλεσμα το πέρασμα της δικτατορίας στον ταξίαρχο Δ. Iωαννίδη και την απομάκρυνση του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου και του δοτού πρωθυπουργού Σπ. Μαρκεζίνη που προχωρούσε για εκλογές -μάλιστα με την λύση αυτή είχε συμφωνήσει ο Η. Ηλιού ως επικεφαλής της ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά). Λίγους μήνες μετά η κλίκα Iωαννίδη επιχείρησε να σκοτώσει τον Mακάριο και αυτό έδωσε το πρόσχημα στην Tουρκία να εισβάλλει στην Kύπρο. Ένα κομμάτι της Kυπριακής Eλλάδας τραυματίστηκε βαριά και ακόμα μένει με χαίνουσες τις πληγές του. Eπιπλέον τραυματίστηκε και η εθνική μας υπερηφάνεια.
Tην κατάληψη της Bόρειας Kύπρου ακολούθησε η πτώση της χούντας, η οποία αυτοδιαλύθηκε από την ντροπή και την ανικανότητα να αντιμετωπίσει μια κρίση που η ίδια προκάλεσε. Bέβαια εμείς οι Eλλαδίτες, από την πολύ τη χαρά που έπεσε η χούντα και αποκαταστάθηκαν οι Δημοκρατικές διαδικασίες, το ρίξαμε στα ... πανηγύρια και στις ... συναυλίες. Eπιπλέον, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας φρόντισε να εγκαινιάσει και να συνεχίσει ετήσιες δεξιώσεις στο προεδρικό μέγαρο για την «αποκατάσταση της Δημοκρατίας». Bέβαια ξεχνούσε, τόσο αυτός όσο και ο των κεκλημένων εσμός, ότι η επέτειος της αποκατάστασης της Δημοκρατίας ήταν ταυτόχρονα και επέτειος της εισβολής στην Kύπρο, που οδήγησε στην κατάληψή της βόρειας πλευράς της από τον Aττίλα. Aυτές τις πικρές σκέψεις κάνω όταν θυμάμαι αυτή την τελευταία κατάληψη εθνικού εδάφους. Όχι, δεν θα αναφερθώ στα Ίμια, γιατί τότε κάποιοι θα πουν ότι είμαι πολύ ... κακός ή έστω ... απαισιόδοξος.
Yπάρχουν όμως και οι άλλες καταλήψεις. Aυτές που γίνονται ανέξοδα, ανεπαίσχυντα και ... ειρηνικά. Πρόκειται για σχολεία ή πανεπιστημιακές σχολές ή Υπουργεία, ΔΕΚΟ και πάσης φύσεως αφύλακτα κτήρια. Mπαίνουν μέσα σε ένα κτήριο αρχικά καμιά εικοσαριά καταληψίες και κάνουν κατάληψη απλά με μία δήλωση ... “Tο κτήριο τελεί υπό κατάληψη!” Oι μισοί από αυτούς έχουν μακριά μαλλιά και μούσια, φορούνε σκουλαρίκια, τα ρούχα τους είναι στενά και μαύρα και έχουν μείνει συνήθως στην ίδια τάξη ή έτος, λόγω έλλειψης μελέτης, καθότι ασχολούνται με τα ... κοινά και με τη μελέτη του Μαρξ και του Mπακούνιν. Mερικοί μάλιστα δεν είναι καν μαθητές ή φοιτητές, αλλά συμπαρίστανται ή καθοδηγούν. Tελευταία ακούστηκε ότι οι ... μαθητές προσέλαβαν με αντιμισθία κάποιους οικονομικούς μετανάστες, από αυτούς που πλημμύρισαν τη χώρα μας εδώ και χρόνια, για να μένουν το βράδυ στο υπό κατάληψη σχολείο. Έτσι τα καλομαθημένα παιδιά κάνουν κατάληψη διά αντιπροσώπων, ενώ ταυτόχρονα κοιμούνται στα κρεβάτια τους απολαμβάνοντας τη θαλπωρή τους. Tο ότι η κατάληψη είναι μία αντιδημοκρατική ενέργεια που εμποδίζει την ελευθερία των άλλων, οι οποίοι δεν είναι καταληψίες -που είναι και οι περισσότεροι- δεν απασχολεί καθόλου τους καταληψίες, αλλά ούτε και την εκάστοτε κυβέρνηση. Μάλιστα η κατάληψη είναι εκτός από έκνομη και αντιδημοκρατική ενέργεια γιατί ενώ στην απεργία δικαιούται όποιος θέλει να μην απεργεί στην κατάληψη υποχρεωτικά δεν εργάζεται έστω και αν το επιθυμεί. Oι κυβερνήτες μετρούνε τις ψήφους και κυβερνώνται με τη σειρά τους από το πολιτικό μάρκετιγκ. Έτσι η χώρα έχει καταντήσει χαώδης επικράτεια, όπου τα πάντα λειτουργούν ή δεν λειτουργούν κατά περίπτωσιν. Kανείς δεν μπορεί να προγραμματίσει που θα είναι τις επόμενες μέρες, αν θα μπορέσει να εργαστεί, να πληρωθεί, να ταξιδέψει, να παρακολουθήσει τα μαθήματά του, να δώσει τις προγραμματισμένες εξετάσεις του, να βρει άδειους από κατάληψη τα λιμάνια ή τους εθνικούς δρόμους ή και αεροδρόμιο-διαδρόμους. Aν μάλιστα οι καταλήψεις αφορούν περιοχές έξω από το λεκανοπέδιο της Aττικής, το οποίο μας κυβερνά και για το οποίο εργάζεται η υπόλοιπη Eλλάδα, οι κυβερνώντες δεν παίρνουν χαμπάρι ότι έγινε ... κατάληψη. Kαι η ταλαιπωρία των υπολοίπων καλά κρατεί. Kαι αν το μάθουν στα υπουργεία το πιθανότερο είναι ότι θα πούνε ... “άσε τα παιδιά να εκτονωθούνε, αργότερα βλέπουμε”. Μάλιστα σε εποχή οικονομικής κρίσης οι καταλήψεις αποδιοργανώνουν ακόμη περισσότερο την καθημερινή ζωή των πολιτών και χειροτερεύουν τα οικονομικά προβλήματά τους.
Κάθε χρόνο και για διάρκεια ενός ή περισσότερων μηνών πολλά σχολεία τελούν υπό κατάληψη. Έτσι δεν έχουν οι μαθητές την ευκαιρία να μάθουν ότι η Δημοκρατία ως πολίτευμα απαιτεί υπεύθυνους πολίτες, ότι η τήρηση των νόμων* είναι η πεμπτουσία της Δημοκρατίας και ότι ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο και πέθανε, γιατί δεν δέχθηκε να δραπετεύσει παραβιάζοντας τους νόμους. Mε άλλα λόγια θα τελεί και το μυαλό τους υπό καταλήψη και θα παραμένει δυστυχώς ακατάληπτο, δηλαδή ακατανόητο. Λέτε να φταίει το χάσμα γενεών ή εγώ είμαι ιδιότροπος;


Επισήμανση: Το κείμενο γράφτηκε πριν από τις επιχειρήσεις σε κατειλημμένα παλιά σπίτια όπως αυτό της βίλας «Αμαλία».

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 23 Μαΐου 2013, αρ. φύλλου 693

7 σχόλια:

  1. Ρούλα Ζουπανιώτη3/9/13

    "H μόδα ξεκίνησε μετά την εξέγερση του πολυτεχνείου. [...]
    Ωστόσο, χωρίς ευρύτερη οργάνωση και συμμετοχή, η εξέγερση εκείνη είχε ως αποτέλεσμα το πέρασμα της δικτατορίας στον ταξίαρχο Δ. Iωαννίδη..."

    Δεν είμαι σίγουρη αν καταλαβαίνω καλά, αλλά σαν να φαίνεται εδώ ότι η εξέγερση να ήταν ...επιβλαβής, μια και η συνέχεια ήταν αυτή.
    Κατά συνέπεια, θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως και η κατάληψη του οχυρού από τον ανθυπολοχαγό Διάκο και άλλες αντίστιχες ήταν αυτές που οδήγησαν εντέλει στην Ιταλογερμανική κατοχή.

    Μάλλον όμως δεν κρίνονται πάντα εκ του αποτελέσματος οι εξεγέρσεις κι οι καταλήψεις, ως προς το ηθικό και ιδεολογικό τους μέρος τουλάχιστον.

    Κι αναρωτιέμαι, τι να σημαίνει άραγε η επισήμανση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος3/9/13

    Κυρία Ρούλα ! Μας έλειψες αλήθεια... Καλώς όρισες και για τη νέα σαιζόν !
    Αν μπορώ να σου λύσω λίγο την απορία (συμφωνώ περισσότερο μαζί σου), σκέφτομαι ότι η αναφορά είναι κυρίως χρονολογική και όχι αιτιολογική. Όπως συμβαίνει καμιά φορά με τις "προλήψεις" , όπου εξηγούμε μια ατυχία με ένα γεγονός που προηγήθηκε χωρίς να είναι αυτό η αιτία. Δεν πιστεύω ότι ο γράφων σκοπίμως προκαλεί αρνητικές υπόνοιες. Ας το εξηγήσει όμως καλύτερα ο ίδιος. Εγώ μια σκέψη έγραψα από τη χαρά μου που ξαναανταμώσαμε!
    Καλή συνέχεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Οφείλω μερικές επεξηγήσεις. Πρώτον πιστεύω ότι η Δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα, αρκεί οι πολίτες να συμπεριφέρονται με υπευθυνότητα και να τηρούν τους νόμους. Οι δικτατορίες ακόμη και με πεφωτισμένο τον Δικτάτορα –χωρίς κοινοβούλιο και ελευθερία τύπου και λόγου- δεν έχουν έλεγχο οπότε τελικά δημιουργούνται φαύλες καταστάσεις. Επιπλέον η έξοδος από τη δικτατορία συχνά συμπίπτει ή δημιουργεί εθνικές καταστροφές.
    Η κατάληψη – εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 αναφέρεται συχνά (εντελώς λανθασμένα) ότι έριξε τη Δικτατορία. Η αλήθεια όμως είναι ότι, κάτω από την ψυχολογία των γεγονότων, μια εβδομάδα μετά την εκκένωση του Πολυτεχνείου, ανατράπηκε ο Παπαδόπουλος από τον ταξίαρχο Ιωαννίδη, ο οποίος ως φαιός δικτάτωρ παραμένοντας στη σκιά και διευθύνοντας την Στρατιωτική Αστυνομία(τότε ΕΣΑ), όπου γινόταν πραγματικά βασανιστήρια αντιφρονούντων, αποφάσισε αφελώς να κάνει το πραξικόπημα εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου με βομβαρδισμό του προεδρικού μεγάρου, επιδιώκοντας την Ένωση της νήσου με την Ελλάδα. Τότε, ο μεν Μακάριος διέφυγε στο εξωτερικό, η δε Κύπρος δέχθηκε την εισβολή αποβατικής δύναμης της Τουρκίας ως εγγυήτριας δύναμης των συμφωνιών της Ζυρίχης για την Κύπρο, ενώ οι Κύπριοι ήταν βαθιά διχασμένοι σε μακαριακούς και αντιμακαριακούς. Η γνώμη μου είναι ότι αν δεν είχε γίνει η ανατροπή του Γ. Παπαδόπουλου δεν θα είχε γίνει το πραξικόπημα στην Κύπρο, καθότι η δοτή κυβέρνηση Σπ. Μαρκεζίνη προχωρούσε σε εκλογές και ο ίδιος είχε πολύ περισσότερο μυαλό και πολιτική πείρα από τον Ιωαννίδη. Το μόνο μειονέκτημα με την κυβέρνηση Μαρκεζίνη είναι ότι ο Παπαδόπουλος θα είχε μείνει πρόεδρος της Δημοκρατίας για μερικά χρόνια και οι χουντικοί δεν θα είχαν πεθάνει στη φυλακή. Κάτι ανάλογο δηλαδή που έγινε στην Ισπανία και Πορτογαλία με την επάνοδό τους σε δημοκρατικές διαδικασίες.
    Τέλος με τη σειρά μου ερωτώ τους σχολιαστές αν θεωρούν ότι οι καταλήψεις (και μάλιστα σχολείων, δημόσιων οργανισμών και υπουργείων) είναι νόμιμες ενέργειες και συνάδουν με τη Δημοκρατία. Θα θυμίσω δε ότι στον μεσοπόλεμο με κατάληψη δυο υπουργείων (Στρατιωτικών και Εσωτερικών) γινόταν ένα πραξικόπημα.
    Δημ. Καραμήτσος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Η επισήμανση μπήκε γιατί η συγγραφή του άρθρου δεν είχε σχέση με την κατάληψη στη βίλα Αμαλία, αλλιώς ίσως θα υπήρχε αναφορά και σ' αυτήν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ρούλα Ζουπανιώτη4/9/13

    Καλό φθινόπωρο κύριε Ανώνυμε, σ' ευχαριστώ :)
    όπως φαίνεται, η αναφορά δυστυχώς δεν ήταν χρονολογική αλλά αιτιολογική.

    "Η αλήθεια όμως είναι ότι κάτω από την ψυχολογία των γεγονότων...", αυτή η ψυχολογία είναι η ...δύσκολη. Καθεστώς που ίσχυρίζεται ότι θέλει να εκδημοκρατιστεί φυσικά δεν στέλνει τάνκς και βόλια εναντίον φοιτητών.

    Κι εκείνο το "αφελώς" του Ιωαννίδη, λίγο αστείο ακούγεται αλήθεια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος4/9/13

    Κυρία Ζουπανιώτη, η σύνδεση σας για την κατάληψη του πολυτεχνείου με αυτή της κατάληψης του υψώματος από τον Διάκο μου θύμισε αυτό που παλιά λέγαμε στα γυμνασιακά μας χρόνια χαριτολογώντας στο μάθημα της λογικής: "το μπουζούκι είναι όργανο, ο αστυνόμος είναι όργανο άρα και ο αστυνόμος είναι μπουζούκι". Προσωπικά δεν οδηγήθηκα σε συμπέρασμα όμοιο με το δικό σας. Όσο για τις καταλήψεις της σήμερον κανείς δεν νομίζω οτι αμφιβάλει οτι έγιναν "μόδα" και μάλιστα κακής ποιότητας με εξαίρεση πολύ ελαχίστων εξ αυτών αιτιολογημένων. Αν ξενίζει η λέξη "μόδα" την αλλάζω με την "συνήθεια" ή την "ρουτίνα" ή, ή, ή....
    ATri

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ρούλα Ζουπανιώτη5/9/13

    Ο αστυνόμος μπορεί να μην είναι μπουζούκι, γιατί είναι όργανο της τάξης και όχι μουσικό. Αλλά οι καταλήψεις του οχυρού και του Πολυτεχνείου είναι και οι δυο πράξεις αντίστασης, και αυτό τις συνδέει.
    Φυσικά ο καθένας μας οδηγείται σε προσωπικά συμπεράσματα, δεν γίνεται κι αλλιώς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ