Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου εορτάζεται στις 2 Απριλίου. ημέρα γέννησης του μεγάλου συγγραφέα παιδικών βιβλίων Χανς Κρίστιαν Αντερσεν. Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για την Νεότητα (Ιnternational Board on Books for Young People - ΙΒΒΥ) το 1966
Μες στο καλοκαίρι των πυρκαγιών “έφυγε” η Μάρω Λοΐζου. Κι όπως συμβαίνει συνήθως στη χώρα που γέννησε τον πολιτισμό κι η τηλεόρασή της δεν τον υπηρετεί παρά ελάχιστα, η είδηση του θανάτου της θα περνούσε στα ψιλά, αν δε στεκόταν σ’ αυτήν όπως της έπρεπε το κρατικό κανάλι ενημέρωσης. Όμως, ευτυχώς που υπάρχουν και κάποιοι στην εποχή μας που ενημερώνονται όχι αποκλειστικά από την τηλεόραση, όπως κάνουν οι περισσότεροι, αλλ’ από τις εφημερίδες και ευτυχώς, φυσικά, που υπάρχουν οι εφημερίδες. Έτσι, το δημοσίευμα -αναφορά στο θάνατό της βρέθηκε σε ένα από τα πολλά συρτάρια του γραφείου των δασκάλων ενός Σχολείου, αλλά είχε μείνει εκεί, περιμένοντας κάτι που κανείς δεν ήξερε ακόμη για να γίνει γνωστό στα παιδιά- αναγνώστες της συγγραφέα.
Φταίει κυρίως η απορία του ενήλικου που μόλις αντιλαμβάνεται πως κάποιος μεγάλος του πνεύματος ή της τέχνης έφυγε όταν ο ίδιος ήταν μαθητής: “Αλήθεια, γιατί δε μας το είπε κανείς στο σχολείο μας τότε;”, φταίει, λοιπόν, αυτή η απορία που κάτι δυνατό σε σπρώχνει σήμερα να ενημερώνεις τους μαθητές σου για όλα αυτά. Για να μη νιώσει έστω ένας από αυτούς αργότερα την ίδια απορία, το ίδιο παράπονο, για να μην είσαι εσύ αυτός που φταίει γι’ αυτό το παράπονο.
Το είχαμε ζήσει σχετικά πρόσφατα (το Μάρτιο του 2003) και με τον Ντίνο Δημόπουλο. Δεν υπήρχε κανένα δικό του απόσπασμα στα σχολικά μας βιβλία. Είχαμε, όμως, στη Βιβλιοθήκη του Σχολείου μας το υπέροχο “Τα δελφινάκια του Αμβρακικού” και το πολυαγαπημένο βιβλίο του ζωόφιλου μαθητή μας Φώτη “Ο Βάνκα και τ’ αδέσποτα”. Σε μια γωνιά του διαδρόμου η είδηση του θανάτου του συγγραφέα ήταν η μόνη ανακοίνωση και στο θρανίο που ράχη του έγινε ο πίνακας ανακοινώσεων τα βιβλία του συγγραφέα που μόλις έφυγε. Ένα λιτό σκηνικό με δυνατό μήνυμα. Άλλωστε τόσο διακριτικά ζουν ανάμεσά μας οι αγαπημένοι μας συγγραφείς• δεν αστράφτουν τα φλας των φωτογράφων σε κάθε τους έξοδο, αστράφτουν όμως τα λόγια και οι ιστορίες τους μες στα βιβλία που μας κληροδοτούν• στα βιβλία, που είναι τα πιο πολύτιμα κληροδοτήματα σ’ ολόκληρη τη γη.
Τούτη τη φορά, όμως, το πράγμα ήταν διαφορετικό• η Μάρω Λοΐζου έφυγε καλοκαιριάτικα και δε θέλαμε να καλωσορίσουμε τα παιδιά στο Σχολείο με κάτι θλιβερό, με κάτι ακόμα θλιβερό (το Σεπτέμβριο του 2001 ήταν οι Δίδυμοι Πύργοι της Ν. Υόρκης, το Σεπτέμβριο του 2004 η τρομοκρατική επίθεση στο Σχολείο της Οσετίας), γιατί έτσι κι αλλιώς το φετινό Σεπτέμβρη επιστρέφαμε στα σχολειά μας με την καρδιά μας καμένη από τις τρομερές πυρκαγιές. Όμως…
Τίποτα δεν είναι τυχαίο. Η πρώτη φωτογραφία του εντελώς καινούριου βιβλίου Γλώσσας της Β΄ τάξης ήταν μια υπέροχη φθινοπωρινή φωτογραφία όπου, εκτός απ’ το νερό που τ’ ακούς να κυλάει -τόσο όμορφη είναι η εικόνα- κυριαρχούν τα κίτρινα φύλλα. “Κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας ανάμεσα σε κίτρινα φύλλα” θα τραγουδούσα μυστικά μέσα μου τα λόγια του Σεφέρη που τραγουδώ πάντα παραλλαγμένα, για να μου ταιριάζουν περισσότερο, θα τραγουδούσα, λοιπόν, αν το διπλανό ποίημα, το ποίημα που στολιζόταν από τη ζωντανή φωτογραφία δεν είχε την υπογραφή της Μάρως Λοΐζου. Εγκατέλειψα, λοιπόν, αυτοστιγμεί τα λόγια του Σεφέρη και το νου μου κατέκλυσε αμέσως ένα εντελώς ξεχωριστό βιβλίο: “Η πτώση του φύλλου που το έλεγαν Φρέντυ”.
Για το συγγραφέα του, του Μπουσκάλια, δε θέλησα να πω το παραμικρό-η ώρα ήταν αλλουνού. Ξεσήκωσα όμως τον γεμάτο τρυφερότητα τρόπο προσέγγισης του Δασκάλου της Αγάπης στο δύσκολο και βαρύ για όλους ζήτημα του θανάτου και…
Η ομαδική εργασία έγινε ατομική -δε γίνεται ν’ αποχαιρετήσεις κάποιον αγαπημένο σου ομαδικά, το αντίο είναι εντελώς προσωπική υπόθεση- ο Φρέντυ έγινε Μάρω και ο τίτλος της δουλειάς μας έγινε:
“Η πτώση ενός φύλλου που το έλεγαν Μάρω”.
Άλλα παιδιά, λοιπόν, είπαν το αντίο τους στη Μάρω με μια “γενική” φθινοπωρινή ζωγραφιά, άλλα ζωγράφισαν ένα συγκεκριμένο στίχο από το ποίημα της. Ο Νίκος έφτιαξε χάρτινες βαρκούλες να τις πάρει η βροχή, ο Στράτος μας κάλεσε να τρέξουμε να ψήσουμε κάστανα, η Πηνελόπη να κάτσουμε σ’ ένα ιπτάμενο φύλλο και να φύγουμε μαζί.
Μ’ αυτόν τον τρόπο ανακοινώσαμε τη “φυγή” της συγγραφέα στα παιδιά του υπόλοιπου Σχολείου. Με τις ζωγραφιές των παιδιών της Β΄, το ποίημά της και το απόκομμα που μιλούσε για το θάνατό της κάτω από τον πιο ταιριαστό τίτλο που μπορέσαμε να σκεφτούμε. Και στο θρανίο που απέκτησε για άλλη μια φορά ράχη, τον πίνακα με την ανακοίνωσή μας, απλώσαμε τα βιβλία της Βιβλιοθήκης μας που έγραψε εκείνη.
Ίσως να μην κατηγορηθούμε για περιττολογία αν πούμε ότι εκείνη τη βδομάδα του Σεπτέμβρη τα βιβλία της Μάρως Λοΐζου έγιναν πιο περιζήτητα από κάθε άλλη φορά. (Εδώ τη μέρα της ποίησης έγιναν ανάρπαστα τα λιγοστά βιβλία της Βιβλιοθήκης με ποιήματα, απλώς γιατί έγινε αναφορά σ’ αυτά, γιατί προβλήθηκαν και εκτέθηκαν, δε θα γινόταν το ίδιο με βιβλία που έτσι κι αλλιώς διαβάζονται;).
Κι η Αθηνά της Στ΄ θέλησε να ξαναθυμηθεί, διαβάζοντάς το αυτή τη φορά, “το πέτρινο βιβλίο” της συγγραφέα και ας το είχε απολαύσει λίγους μήνες πριν μες στην τάξη της -αυτό έγινε σ’ όλες τις τάξεις-, όταν το Σχολείο μας ετοιμαζό- ταν να επισκεφτεί το Μουσείο με τ’ απολιθώματα στο χωριό Νόστιμο της Καστοριάς και το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν ο πιο κατάλληλος τρόπος για να προσεγγίσουμε το θέμα που μας απασχολούσε.
Έψαχνα για επίλογο, όταν συνέβη ένας ακόμη θάνατος, μια ακόμα “φυγή”• αυτή της Κίρας Σίνου. Από βδομάδα έχουμε να εντοπίσουμε τα βιβλία της στη γεμάτη Βιβλιοθήκη του Σχολείου μας -αυτό δεν είναι πάντα εύκολο- και να προχωρήσουμε στην ενημέρωση των παιδιών. Της το χρωστάμε, τους το χρωστάμε. Το χρωστάμε, όμως, ιδιαίτερα στο μαθητή μας Βασίλη, που πριν από λίγα χρόνια, εκεί στην ουρά της Βιβλιοθήκης την ώρα του δανεισμού, μας είπε το πιο επίσημο πράγμα που ακούστηκε εκεί από παιδί:
-Κυρία, μήπως υπάρχει “Το συμβόλαιο του πύργου” της Κίρας Σίνου, για να ολοκληρώσω την τριλογία της;
Εκ μέρους του Δημοτικού Σχολείου Μαυροχωρίου Καστοριάς
Η δασκάλα της Β΄ τάξης και υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης του
κ. Σόνια Ευθυμιάδου
Η δασκάλα της Β΄ τάξης και υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης του
κ. Σόνια Ευθυμιάδου
[δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 27.3.2008]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.