17.9.13

ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΠΑΤΡΩΝΟΥ ΠΑΠΑΤΕΡΠΟΥ: Η καβαδούρα


ΟΔΟΣ 30.5.2013 | 694

Είχε περάσει πάνω από ένας χρόνος από τη λήξη του εμφύλιου, όταν άρχισαν να επισκέπτονται δειλά-δειλά την πάτρια γη τα ξενιτεμένα της παιδιά. Λαχτάρα να ξανανταμώσουν με τους δικούς τους, να προσκυνήσουν τους τάφους των νεκρών. Όσους στο διάστημα αυτό είχαν εγκαταλείψει τα εγκόσμια, χωρίς να μπορέσουν να τους δώσουν τον "τελευταίο ασπασμό..."
Ο Γιάννης έλειπε ήδη πάνω από δεκαπέντε χρόνια από το σπίτι. Πριν από τον πόλεμο είχε σαλπάρει για να βρει την τύχη του στο Νέο Κόσμο, αμούστακο ακόμη παλικάρι. Ο πόλεμος τον βρήκε στα ξένα, και μάλιστα χωρίς τα απαιτούμενα χαρτιά, για να μην κινδυνεύει με απέλαση. Η μόνη λύση: Πήγε εθελοντής στον αμερικανικό στρατό. Βρέθηκε να πολεμάει στην Ιταλία, τα κατάφερε όμως να γυρίσει σώος και αβλαβής στη νέα του πατρίδα, Αμερικανός υπήκοος πια, με βούλα και υπογραφή, και με παράσημο μάλιστα ανδρείας για το θάρρος και την αυτοθυσία του.

Ίσα που ετοιμαζόταν να επισκεφτεί τους γονείς και τα αδέλφια, ίσα που είχε εξασφαλίσει και μια καλή θέση εργασίας, ξανάκλεισε η πόρτα της επιστροφής. Άρχισε ο εμφύλιος. Ανάστατη η μάνα. Το δίλημμα φάνταζε εφιαλτικό: Να έλθει ο γιος... Αν όμως τον πάρουν φαντάρο; Ήταν βέβαια Αμερικανός∙ η κατάσταση ωστόσο ήταν τόσο ρευστή, που ποιος μπορούσε να πάρει τέτοιο ρίσκο; Από την άλλη, η αποκατάσταση του Γιάννη, η επιλογή της κατάλληλης γυναίκας για να την πάρει μαζί του στη νέα πατρίδα, να κάνουν δική τους οικογένεια, βασάνιζε και εκείνον και προπαντός την ίδια. Λύσεις έψαχνε η μάνα. Την πρώτη, την άφιξη του -με αμερικάνικο διαβατήριο- την απέκλεισε. Ένας πόλεμος τους έφτανε. Τώρα, για να δούμε τι γίνεται με τη δεύτερη... Να έβρισκαν αυτοί εδώ μια κοπέλα καλή, να δέχονταν και οι δυο το συνοικέσιο, και να την έστελναν το συντομότερο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Μήπως...;
Βρέθηκε η νύφη. Φτωχοκόριτσο, με αδελφό στο μέτωπο, αλλά καλό χαρακτήρα και από ομορφιά, σαν το κρύο το νερό. Ο Γιάννης ενθουσιάστηκε μόλις είδε τη φωτογραφία της. Όσο για τη Μαρίνα, δεν είχε κανένα περιθώριο να αρνηθεί.
Τα κατάφεραν τελικά να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα χαρτιά. Βουλευτές και ντόπιοι παράγοντες, και περισσότερο ο ίδιος ο δεσπότης, όλοι έβαλαν το χεράκι τους.

Μαρίνα σάλπαρε μόνη για τη νέα ζωή, στο Νέο Κόσμο. Όλα πήγαν καλά. Καλός ο άντρας της, την πρόσεχε και την αγαπούσε. Τον αγάπησε κι αυτή σιγά-σιγά. Απόκτησαν δυο παιδιά, το ένα πίσω από τ’ άλλο και, μόλις ηρέμησαν τα πράματα, αποφάσισαν να επισκεφτούν την οικογένεια, γιαγιάδες και παππούδες. Μα οι υποχρεώσεις στη δουλειά τα ‘φεραν έτσι, που δεν μπόρεσε ο Γιάννης να τους συνοδεύσει απ’ την αρχή. Θα τους ακολουθούσε ένα μήνα αργότερα και θα επέστρεφαν έπειτα όλοι μαζί.
 Η Μαρίνα, με ολόκληρο μπαούλο γεμάτο ρούχα και δώρα για όλους, έφτασε στο σπίτι του Γιάννη• και την υποδοχή μόνο σαν βασιλική θα την χαρακτηρίζαμε. Δεν ήξεραν όλοι, πως να εκφράσουν τη χαρά και την αγάπη τους σ’ αυτήν και τα μικρά. Η δε πεθερά, κοίταζε το κοριτσάκι που είχε η ίδια διαλέξει και δεν πίστευε ότι είχε μεταμορφωθεί σ’ αυτή την καλλονή. Τι αέρας, τι χάρη, μα και τι μεστότητα σε όλα! Την έβαζε να ντύνεται και να στολίζεται καθημερινά και τη γύριζε σε όλα τα συγγενικά και φιλικά σπίτια. Σεμνή η Μαρίνα, φρόντιζε να μην ξεχνά την ταπεινή της καταγωγή. Η μάνα από την άλλη, όλο και σκάλιζε το μπαούλο να διαλέξει κάτι καινούργιο κάθε μέρα.

Ήρθε και η γιορτή της Παναγιάς. Ζέστη πολλή από το πρωί, -σήμερα θα τη χαρακτηρίζαμε καύσωνα- άνω κάτω το μπαούλο της νυφαδιάς. Σχεδόν στον πάτο έπιασε η μάνα ένα λουλουδάτο φόρεμα, ολομέταξο. Το σηκώνει ψηλά, το περιεργάζεται απ’ όλες τις μεριές και ένα χαμόγελο θριάμβου απλώνεται στο ρυτιδωμένο πρόσωπο.
-"Αυτό θα βάλεις κόρη μου στην εκκλησιά!" -ανακοινώνει. Διστακτική η Μαρίνα, προσπαθεί να εκφράσει τις αντιρρήσεις της .
"Μα, μητέρα, το φόρεμα είναι με καβαδούρα...
Πώς θα πάω έτσι στην εκκλησία;"
-"Γιατί όχι; Δεν το φοράτε στην Αμερική;"
-"Ναι, βέβαια. Αλλά εδώ..."

Επιμένει η πεθερά, πείθεται η Μαρίνα. Ρίχνει πάντως στους ώμους και ένα σάλι, και κινούν, τσούρμο ολόκληρο, για την εκκλησιά. Τα βλέμματα όλων σκοντάφτουν στην εκθαμβωτική ομορφιά της "Αμερικάνας". Στα γυμνά της μπράτσα, που μόλις κρύβει κάπως το σάλι. Σ’ αυτά τα μπράτσα πέφτει και το μάτι του δεσπότη. Που είναι παλιός φίλος της οικογένειας• επίτροπος από παλιά ο πεθερός. Δεν σχολιάζει καθόλου την ώρα εκείνη.

Η παρατήρηση έρχεται την επόμενη Κυριακή, και μάλιστα από "άμβωνος".
-"Καλώς όρισαν οι ξενιτεμένοι μας. Χαιρόμαστε να τους βλέπουμε ανάμεσά μας. Αλλά ας μην έρχονται ξεμανίκωτες οι Αμερικάνες. Και να ’ταν τουλάχιστον και τίποτα στρουμπουλές...".
Η μάνα του Γιάννη δεν ξαναπάτησε στην εκκλησία, όταν χοροστατούσε ο δεσπότης. Να παραιτηθεί από επίτροπος ζήτησε από τον άντρα της. Η δε Μαρίνα δεν είχε πια διάθεση, ούτε για φορέματα, ούτε για επισκέψεις. Περίμενε πως και πως να έρθει ο Γιάννης, να τους πάρει και να φύγουν για εκεί όπου κανείς δεν σχολίαζε τις "ξεμανίκωτες" και μάλιστα από τον άμβωνα...


Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 30 Μαΐου 2013, αρ. φύλλου 694


10 σχόλια:

  1. Ανώνυμος17/9/13

    Τον μικροαστισμό εκεινης της εποχής και οχι μονο εκεινης δυστυχώς αλλα και σήμερα ακομη τον βιωνουμε όλοι....
    Αλλά τι ακριβώς θέλει να περάσει η ιστορία αυτή;Την πεθερά που αποφασίζει τι θα φορέσει η νυφη; Που την περιφέρει σε συγγενεις και φιλους;;..Οτι δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς την "ταπεινή" του καταγωγή;;Οτι δεν πρέπει να επιστρεφουμε στην πατρίδα γιατί κινδυνευουμε να υπηρετήσουμε την πατρίδα;; Οτι οι Αμερικανοποιημένοι μετανοιώνουνν την ωρα και την στιγμή που γυρίζουν στην Πατρίδα;;
    Δυστυχώς δεν βρήκα κανενα θετικό στοιχείο σε όλο αυτο το αφήγημα....ουτε νοσταλγία για μια εποχή που πέρασε ..ουτε εμαθα κατι που δεν ήξερα....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος17/9/13

    Γραψε εσυ καλυτερο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος18/9/13

    ΚΑΙ ΕΡΩΤΩ:
    Ο υπ' αριθ. 1 σχολιαστής εργάζεται σε κρεοπωλείο και λέγεται ...."μηχανή του κιμά";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ανώνυμος18/9/13

    (...) "Η κριτική κρύβει μία εικόνα του πώς εγώ θα είχα χειριστεί καλύτερα τα πράγματα αν ήμουν στη θέση του προσώπου που βάλλω με τη κριτική μου. Θέλω με απλούς όρους, εκλαϊκευμένους, γιατί ασκώντας κριτική στον τρόπο της κριτικής σου είμαι πιο έξυπνος και πιο ταλαντούχος από εσένα, οπότε πρέπει να εκλαϊκεύσω τους όρους να σου πω, πως η κριτική σου είναι άνευ σημασίας. Είναι άνευ σημασίας καθώς δεν συνοδεύεται από τα στοιχεία που πρέπει να συνοδεύουν μία κριτική. Ή, μάλλον, έχει τη σημασία μίας κριτικής άνευ σημασίας".

    http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=25055

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Τα σύκα σύκα κι η αλήθεια αλήθεια18/9/13

    Δεύτερε Ανώνυμε, σε παρακαλώ πολύ να μιλάς με πιο πολύ σεβασμό στον χρυσόστομο Ανώνυμο του πρώτου σχολίου. Σε παρακαλώ πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος18/9/13

    Εντάξει κυρ-Αστυνόμε "συκασυκα κτλπ"...
    (Ορμάτε φάτε την την Χ. Πατρώνου!)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος18/9/13

    Κανείς δεν έχει τέτοια πρόθεση, καλέ μου άνθρωπε (αίτιο κι αυτό της κρίσης: το να μην αντέχουμε ούτε ένα ψιχουλάκι κριτικής και αξιολόγησης, οι επί 30 χρόνια αναξιολόγητοι Έλληνες-τόσο πολύ είχε και έχει θεριέψει ο εγωισμός μας!). Δεν είπαμε κάτι για το σύνολο του έργου της αξιόλογης συμπατριώτισσάς μας- ένα συγκεκριμένο κείμενό της σχολιάσαμε. Έλεος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ανώνυμος18/9/13

    Μη διαρρηγνύεις τα ιμάτιά σου! Aν η ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ απαξίωση και απόρριψη του κειμένου -που καένανς δεν σε υποχρεωσε να το διαβάσεις- λεγεται "ψιχουλάκι κριτικής"ή"αξιολόγησης" τότε αποτελεις μέρος της κρίσης ,της αρρένας και του κολαστηρίου και μάλιστα χωρίς φυλλο σύκής!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ανώνυμος18/9/13

    Τί λές ρε μεγάλε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ανώνυμος18/9/13

    Ναι ρε μεγάλε όπως τ' ακούς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ