16.11.22

ΣΟΝΙΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ-ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ: Άγγελοι στη γη...


ΟΔΟΣ εφημερίδα της Καστοριάς


Πριν από ένα χρόνο, αποχαιρετώντας την αγαπημένη όλων μας Δεσποινούλα, αφιέρωσα το κείμενό μου με τίτλο «Διδάσκοντας τη γαλήνη» στη Μάνα της Ελένη Αναγνώστου, δικηγόρο από το Μαυροχώρι που ζει στη Θεσσαλονίκη, καθώς η ηρεμία κι η γαλήνη της μας συγκλόνιζε όλα τα χρόνια που φρόντιζε την ξεχωριστή της κόρη. Κάποιους μήνες μετά τον χωρισμό της από την ακριβή της κόρη, είχα τη μεγάλη τιμή να λάβω το χειρόγραφο της Μάνας, με ποιήματα, σκέψεις και εικονογράφηση της Ελένης. Με την άδειά της μοιράζομαι μαζί σας ένα από τα ποιήματα της καρδιάς της και κάποιες δικές μου σκέψεις. 

* * *

Η λέξη «ενσυναίσθηση» έχει μπει πρόσφατα στο λεξιλόγιό μας, γι’ αυτό και το λεξικό του Μπαμπινιώτη (2002) δεν την περιέχει και το word στον υπολογιστή την κοκκινίζει. Όμως, στην υπέροχη πρωτοχρονιάτικη ιστορία της Αγγελικής Βαρελλά:

Την πρώτη μέρα του χρόνου, όταν ο Θεός φώναξε τους αγγέλους Του για να κάνει με τη βοήθειά τους τον απολογισμό του προηγούμενου χρόνου, πώς τα πήγε ο άνθρωπος στον τομέα της προόδου τούς ρώτησε πρώτα και στη συνέχεια:

«Από αγάπη; Από ομόνοια; Από συμπόνια; Πώς πάνε;» ρώτησε, για να λάβει, αντί για απάντηση, σιωπή. Και κατάλαβε πως δεν τα είχαν πάει καλά οι άνθρωποι σ’ αυτούς τους τομείς, που κατά βάθος ένας είναι…

«Συμπόνια» θα λέγαμε αλλιώς την ενσυναίσθηση∙ συμπόνια, όχι με την έννοια του οίκτου, αλλά του «ζω μαζί με τον άλλον τον δικό του πόνο», που πολύ διαφορετικό από τον οίκτο είναι, τον οποίο ούτε θέλουν οι πονεμένοι άνθρωποι ούτε χρειάζονται. 

Τα θυμήθηκα αυτά, μόλις έλαβα από μια Μάνα ένα χειρόγραφο σαν λεύκωμα “βιβλίο” και διάβασα το ποιητικό, κατά κύριο λόγο, περιεχόμενό του, το οποίο αναφέρεται εξ ολοκλήρου στην ξεχωριστή κόρη της, που έφυγε από κοντά της πριν από έναν περίπου χρόνο. Αυτό κάνει την ορφανή από κόρη μάνα να της γράφει λέγοντάς της όλα όσα θα ήθελε να της πει, αποκαλώντας την «κατάλευκο πουλί μου» κι «άγγελέ μου»... Στολίζει, μάλιστα, το “βιβλίο” με εικόνες που η ίδια επέλεξε και υπογραμμίζουν τα λόγια που απευθύνει στην κόρη της που της λείπει πολύ…

Δε θα σταθώ πουθενά αλλού παρά μόνο σε ένα από τα ποιήματα της Μάνας, σε ένα από τα ποιήματα όπου περιγράφει πόσο δύσκολο είναι να γεννάς ένα παιδί που διαφέρει από τα άλλα. Θα σταθώ εδώ γιατί αυτό το σημείο έχει άμεση σχέση με όλους εμάς τους γύρω, με εμάς που δυσκολεύουμε τα πράγματα, αντί να βοηθήσουμε όλα αυτά τα πλάσματα του Θεού τα αγγελικά…

Τον άγγελο που μούστειλες!...

Τον άγγελο που μου ‘στειλες, Κύριε, 
στη ζωή μου,
για να μου πει τα μυστικά της γης 
και τ’ ουρανού,
αυτόν τον άγγελο βαθιά τον πόνεσε 
η ψυχή μου…
Κι ας νόμιζαν οι γύρω μου 
πως έχασα τον νου!... 

Στην αγκαλιά τον κράτησα σφιχτά 
αγκαλιασμένο…
Στο τάμα τους τον βάφτισα, 
που δέχτηκα σαν ναι,
σαν όλα τ’ άλλα τα παιδιά πως είναι 
γεννημένος·
κι ότι δεν είχε από αυτά ποτέ διαφορές!...

Και του μιλούσε η καρδιά 
κι αυτός αποκρινόταν…
Το χαμογέλιο του γλυκό, τα λόγια λιγοστά
και το κορμάκι αδύναμο…
μα η ψυχή χαιρόταν!
Κι ας το φορτίο ήταν βαρύ 
στα λόγια τα σκληρά…
Και ας πονούσε η καρδιά…
γιατί πολύ ντρεπόταν, που νόμιζε
ήταν ντροπή άγγελο να γεννά!...
Και τ’ αγγελούδι τράνευε∙ 
κι η διαφορά φαινόταν,
πως ήταν κάτι αλλιώτικο απ’ τ’ άλλα τα παιδιά...

Κι ο άγγελος σιγά σιγά έδειχνε την αγάπη,
τη γλύκα πούχε, τα φτερά· κι όλα τα θεϊκά!...
Και δεν ντρεπόταν η καρδιά 
που άγγελο είχε πλάι!
Κι άρχισε τώρα η καρδιά 
να σιγοτραγουδά!... 

Και το τραγούδι της καρδιάς 
πιο δυνατό γινόταν!
Και τ’ άκουγαν οι γύρω μου 
και χαίρονταν κι αυτοί!...
Γιατί η γλύκα, τα φτερά κι η αγάπη του 
φαινόταν
κι ο άγγελος ομόρφαινε τώρα όλη τη γη!...

Μα ήρθε ο καιρός που έπρεπε ο άγγελος 
να φύγει·
τη γη ν’ αφήσει και στον Ουρανό ψηλά 
να ανεβεί.
Παύει η καρδιά να τραγουδά, λυπούνται όλοι οι φίλοι…
Με φως κι αγάπη απόμεινε πιο λίγο τώρα 
η γη!...

«Ένα παιδί αλλιώτικο» επιγράφεται το αμέσως επόμενο ποίημα της Μάνας, η οποία γράφει για να εκφράσει, όχι μόνο τον πόνο της που έχασε τον άγγελό της, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε από την πρώτη στιγμή που γεννήθηκε το αλλιώτικο παιδί της, λιγότερες οι δυσκολίες οι εσωτερικές της, οι περισσότερες εξαιτίας των άλλων:
«Κανείς δεν το υποδέχτηκε/με γέλιο, με τραγούδι», «Περήφανος δεν έγινε κανείς/ στη γέννησή του», «κι άλλοι το θεωρούσαν/κάτι πολύ κατώτερο/πως ήταν απ’ αυτούς», «Μεγάλη λύπη στις καρδιές/και οίκτος στην ύπαρξή του»,… γράφει η διπλά πονεμένη Μάνα, θυμίζοντάς μου μια άλλη Μάνα που έλεγε πως απ’ όλα όσα έχει αντιμετωπίσει στη ζωή της ο οίκτος των άλλων είναι που την πονάει περισσότερο…

Ας προσέξουμε, λοιπόν, όλοι, ας προσέχουμε πάντοτε όταν ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους «διαφορετικούς», ας προσέχουμε ακόμη και τη ματιά μας, που δεν πρέπει να στυλώνεται επάνω τους με αδιακρισία… Πιο πάνω από την περιέργειά μας ας βάλουμε την έννοια μας για τους άλλους. Κι αν δεν μπορούμε να τους ελαφρώσουμε από το βάρος τους, τουλάχιστον ας μην τους επιβαρύνουμε κι άλλο, τουλάχιστον αυτό!... Και ας μην ξεχνάμε ποτέ πως τα ιερά αυτά πρόσωπα άγγελοι είναι που ο Θεός τους έστειλε στη γη, για να μας δώσει την ευκαιρία να γίνουμε όλοι μας καλύτεροι. Γιατί η αρρώστια ένα σχολείο είναι για τον ίδιο τον ασθενή, όταν έχει συναίσθηση της κατάστασής του, σχολείο και για τους οικείους του, που έχουν το χρέος να τον περιθάλπουν και να τον φροντίζουν… Ό,τι κι αν αυτό σημαίνει, όσο σκληρό μάθημα κι αν είναι...

Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 31 Μαρτίου 2022, αρ. φύλλου 1118.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ