«Οι πολίτες της ΠΕ Καστοριάς οκτώ χρόνια τώρα ακούν εκατομμύρια ευρώ να πηγαινοέρχονται, χωρίς όμως να καταλαβαίνουν γιατί ο τόπος τους πάει από το κακό στο χειρότερο».
«Η περιφέρεια διανύει την πιο κρίσιμη περίοδο στην ιστορία της. Με την βίαιη απολιγνιτοποίηση να έχει επηρεάσει την καρδιά της παραγωγικής της δραστηριότητας, την Γούνα σε παρατεταμένη κρίση και με την πανδημία να έχει καταφέρει το τελειωτικό χτύπημα στην οικονομία, η Δυτική Μακεδονία χρειαζόταν επειγόντως ένα σχέδιο για την παραγωγική της ανασυγκρότηση και ένα νέο όραμα για να εμπνεύσει τη νέα γενιά για να μείνει στον τόπο της.
Δυστυχώς τρία χρόνια αυτό δεν το είδαμε. Γιατί σχέδιο δεν είναι οι ασύνδετες, χωρίς ιεράρχηση, εντάξεις έργων, ούτε οι αθρόες προγραμματικές συμβάσεις που αφορούν σε απευθείας Αναθέσεις μελετών και υπηρεσιών, που αντί για Ανάπτυξη τελικά οδηγούν σε «θα» και «άφαντα» έργα.
Στο πλαίσιο αυτό η ΠΕ Καστοριάς έχει πολλά «θα» χωρίς όμως πραγματικό έργο, αξιοποίηση δηλαδή των κονδυλίων. Τα ενταγμένα έργα για την ΠΕ Καστοριάς της περιόδου Σεπτέμβριος 2019 – Μάιος 2022 ανέρχονται σε 85 εκ. €. Όμως τα έργα αυτά απέδωσαν στην τοπική οικονομία μόλις 451.800 € σε πληρωμές! Εκατομμύρια € με «θα» και μόλις 0,5% αξιοποίηση κονδυλίων.
Αντίστοιχη ήταν η εικόνα και της πενταετίας που προηγήθηκε (2015-2019). Είκοσι δύο (22) εκ. € εντάξεις έργων και μόλις 2 εκ. € πληρωμές (εξαιρούνται οι λογιστικές μεταφορές έργων της προηγούμενης περιόδου).
Οι πολίτες της ΠΕ Καστοριάς οκτώ χρόνια τώρα ακούν εκατομμύρια ευρώ να πηγαινοέρχονται, χωρίς όμως να καταλαβαίνουν γιατί ο τόπος τους πάει από το κακό στο χειρότερο. Η απάντηση είναι απλή. Γιατί αυτά τα εκατομμύρια αφορούν… άφαντα έργα.
Το φράγμα και το αρδευτικό Νεστορίου, το αρδευτικό Γέρμας, το φράγμα και το αρδευτικό Διποταμίας, οι ενεργειακές αναβαθμίσεις δημοσίων κτηρίων, ο δρόμος Λιανοτόπι – Γράμμος, η δράση για την στήριξη της ρευστότητας σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις λόγω covid, οι δράσεις ενίσχυσης των υπηρεσιών υγείας είναι μερικά μόνο από τα άφαντα έργα και δράσεις που αναφέρονται απλά ως παραδείγματα.
Και μαζί με τα άφαντα έργα, άφαντη είναι και η πολιτική βούληση για να αξιοποιηθεί το ΒΙΟΠΑ της Καστοριάς, με επενδύσεις, ενώ διαθέτει σύγχρονες υποδομές και είναι χωροθετημένο στρατηγικά δίπλα στο αεροδρόμιο και πάνω στον κάθετο άξονα της Εγνατίας.
Ο περιφερειάρχης ξεκινά να μελετά εν έτη 2022 νέες επιχειρηματικές υποδομές από το μηδέν, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι όταν και εφόσον αυτές προκύψουν, οι επενδύσεις θα έχουν πάρει την άγουσα για τα νησιά. Αιωρείται το ερώτημα γιατί δεν υποδεικνύει το ΒΙΟΠΑ Καστοριάς ως χώρο εγκατάστασης επενδυτών;
Άφαντη η πολιτική βούληση και οι καθαρές θέσεις και για τον κλάδο της γούνας. Από το 2014 προτείναμε και συμπεριλαμβάνονται και στο master plan, έργα και δράσεις όπως, ρευστότητα, ενίσχυση εξωστρέφειας, δημοπρατήριο, ινστιτούτο γεννητικής βελτίωσης, παρατηρητήριο εξαγωγών, 2η κουζίνα ζωοτροφών, πιστοποίηση παραγωγής, ενίσχυση ανθρώπινου δυναμικού κλπ.
Αντί να γίνουν όμως αυτονόητα έργα γίνονται και πάλι μελέτες. Το master plan για τη γούνα εκπονήθηκε ήδη δυο φορές ωστόσο η περιφερειακή αρχή ξαναμελετά το 3ο master plan για τον κλάδο, για να καταλήξει στα ίδια αυτονόητα συμπεράσματα, την ίδια στιγμή που ο πρωθυπουργός υπόσχεται γενικά και αόριστα στήριξη του κλάδου εν… ευθέτω χρόνο.
Στον τουρισμό σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη (Κούτουλας 2022), τα τουριστικά µεγέθη δείχνουν ότι το µερίδιο της Δυτικής Μακεδονίας, στο σύνολο των διανυκτερεύσεων, μειώθηκε κατά το ήµιση σε µια δεκαετία, καθώς από 0,6% το 2009 έπεσε στο 0,3% το 2019. Το 2019 η Περιφέρεια είχε µόλις το 0,3% των συνολικών ξενοδοχειακών διανυκτερεύσεων της Ελλάδας και μεγάλη µείωση στους Έλληνες επισκέπτες κατά τη δεκαετία 2009-2019 (-26%).
Η μελέτη καταλήγει ότι «…µέχρι σήµερα αυτός ο προβληματισμός και οι εύστοχες προτάσεις δεν µετουσιώθηκαν σε ένα ολοκληρωµένο και επαγγελµατικά σχεδιασμένο πρόγραµµα τουριστικής προβολής…». Η αποτυχία πολιτικής στον τουριστικό κλάδο επιστεγάστηκε από την αλλαγή προεδρίας στην Εταιρεία Τουρισμού. Είναι σαφές όμως ότι δεν είναι θέμα προσώπων. Το άφαντο σχέδιο και η έλλειψη πολιτικής βούλησης φταίει.
Δυστυχώς η περιφερειακή αρχή απέτυχε στα μικρά (ΠΕΠ) και έχασε τα μεγάλα. Δεν διεκδίκησε το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και δέχθηκε την συμμετοχή τριών επιπλέον Περιφερειών (Νήσων Βορείου και Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης, δλδ 22 Περιφερειακών Ενοτήτων και 96 Δήμων), όταν μένουν εκτός οι ΠΕ Καστοριάς και Γρεβενών τουλάχιστον μέχρι σήμερα, κάτι που ελπίζουμε να διορθωθεί στο υπό έγκριση πρόγραμμα, μετά την έντονη γραπτή και τεκμηριωμένη διαμαρτυρία μας, στο πλαίσιο της διαβούλευσης.
Δεν διεκδίκησε το Ταμείο Ανάκαμψης όπου 3 Περιφερειακές Ενότητες της Περιφέρειας δεν το ακουμπάν και μεταξύ αυτών και η Καστοριά. Κανένα μεγάλο έργο, ικανό να αλλάξει την καθοδική πορεία της οικονομίας της ΠΕ Καστοριάς δεν προχώρησε τρία χρόνια τώρα. Τρία χαμένα χρόνια… Και οι επιπτώσεις αναμενόμενες -Τρομακτική πτώση της ΑΠΑ (Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας) του πλούτου δηλαδή της ΠΕ Καστοριάς : Μεταβολή 2012 vs 2020: -23,4% συν επιπλέον μείωση - ~9,9% για το 2021 (εκτίμηση) Συνολική μείωση δηλαδή ~33%.
-Μείωση πληθυσμού*: Η ΠΕ Καστοριάς είχε τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή μείωση από τις 4 Περιφερειακές Ενότητες, ακόμη και από την Κοζάνη: -1,22% έναντι -1,08% της Κοζάνης, πάνω από το ποσοστό μείωσης της Περιφέρειας και σχεδόν 2,5 φορές μεγαλύτερη μείωση από το ποσοστό της Χώρας (-0,51%) (ΕΛΣΤΑΤ)
Για αυτή την κατάσταση, ο περιφερειάρχης και η περιφερειακή αρχή συνολικά, αλλά και οι κυβερνητικοί βουλευτές, πρέπει να ζητήσουν συγνώμη από τους πολίτες της Δυτικής Μακεδονίας, γιατί υπήρξαν βολικοί και υποχωρητικοί συνομιλητές αντί να υπερασπιστούν τα συμφέροντα του τόπου. Γιατί πρόταξαν το δικό τους πολιτικό μέλλον αντί για το μέλλον του τόπου.
Ωστόσο το ζητούμενο είναι, αυτή την κρίσιμη στιγμή, να απαντηθεί το ερώτημα: Υπάρχει ελπίδα για τον τόπο; Η απάντηση είναι ότι ελπίδα θα υπάρξει μόνο αν καταρτιστεί ένα σοβαρό περιφερειακό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και αναλάβουν εκείνες οι αυτοδιοικητικές και πολιτικές δυνάμεις που θα εγγυηθούν να το υλοποιήσουν. Η μελέτη της Παγκόσμιας Τράπεζας που εκπονήθηκε κατ εντολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει τα 4 «μονοπάτια ανάπτυξης» για τη Δυτική Μακεδονία:
-Μονοπάτι ανανεώσιμες πηγές: Φωτοβολταϊκά στις στέγες, Εξοικονομώ κατ΄οίκον, Ενεργειακές Κοινότητες προς όφελος των πολλών και όχι των λίγων
-Μονοπάτι Start up: Αξιοποίηση της τεχνογνωσίας στην ενέργεια για τη δημιουργία start up επιχειρήσεων και προσπάθεια εκχύλισης των αποτελεσμάτων και σε άλλους μη ενεργειακούς τομείς.
-Μονοπάτι Ψηφιακή Περιφέρεια: Υπογραμμίζεται ο φιλόδοξος στόχος: «This transition pathway has the clear aim to transform Western Macedonia to the most e-connected, high-tech, futuristic region in Greece by 2030». Να γίνει η Δυτική Μακεδονία η πιο καλά δικτυωμένη και ψηφιακά σύγχρονη περιοχή στην Ελλάδα ως το 2030. (Αν αυτό εφαρμοζόταν η επένδυση της Microsoft έπρεπε να κατευθυνθεί στη Δυτική Μακεδονία).
-Μονοπάτι της Πράσινης Διατροφής: η Δυτική Μακεδονία κέντρο της Beyond Meat εποχής (ένας καλύτερος τρόπος να ταΐζουμε τον πλανήτη). Μετάβαση στον τομέα της παραγωγής κρέατος και άλλων γεωργικών δραστηριοτήτων. Ενσωμάτωση ψηφιοποίησης και νέων τεχνολογιών στα διατροφικά συστήματα παραγωγής. Η αγροδιατροφή να γίνει ο πλέον υποσχόμενος κλάδος σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της Beyond Meat εποχής.
Και όλα αυτά με ολοκληρωμένες τις μεγάλες αναπτυξιακές υποδομές: κάθετος άξονας, σιδηρόδρομος, αεροδρόμιο, μεγάλα φράγματα και αρδευτικά δίκτυα και ένα αξιόπιστο σύστημα διοίκησης. Με λίγα λόγια υπάρχει ελπίδα αν ξέρουμε πού θέλουμε να πάμε, γιατί ως γνωστόν… αν δεν ξέρεις σε ποιο λιμάνι θέλεις να πας, κανένας άνεμος δεν είναι ευνοϊκός».
Για τον συνδυασμό "Ελπίδα"
Γεωργία Ζεμπιλιάδου
περιφερειακή σύμβουλος - επικεφαλής
Δημοσιεύθηκε στην ΟΔΟ στις 26 Μαΐου 2022, αρ. φύλλου 1126.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η ΟΔΟΣ σας ευχαριστεί για την συμμετοχή σας στον διάλογο.Το σχόλιό σας θα αποθηκευτεί προσωρινά και θα είναι ορατό στο ιστολόγιο, μετά την έγκριση της ΟΔΟΥ.